پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
هەزار ئەسپ
31-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەبوو تاهیر محەمەد عەلی ئەبوو حەسەنی فەزلەوی
31-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کەروێشکێکی ئەویندار
31-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
31-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
ناساندنی بەشەکانی ئینگلیزی زانکۆی ڕاپەڕین کۆلێژەکانی (پەروەردە-پەروەردەی بنەڕەت)
31-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نیگەران نەبین؟
31-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بیرکردنەوەی ڕەخنەگرانە
31-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەربارەی فەلسەفەی پزیشکی
31-05-2024
کشمیر کەریم
کارە هونەرییەکان
ئەلبوومی مەهاباد
30-05-2024
شادی ئاکۆیی
کارە هونەرییەکان
ئەلبوومی کینە ئەم؟
30-05-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 518,828
وێنە 106,153
پەرتووک PDF 19,345
فایلی پەیوەندیدار 97,366
ڤیدیۆ 1,398
ژیاننامە
شوکری فەزڵی
ژیاننامە
عەبدوڵڵا جەوهەر
ژیاننامە
عەزیز محەمەد
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
01-06-1975
ژیاننامە
کێخوا سێوێ
العلاقات الآشورية - الميتانية (1)
وێنە مێژووییەکان موڵکی نەتەوەییمانە! تکایە بە لۆگۆ و تێکستەکانتان و ڕەنگکردنیان بەهاکانیان مەشکێنن!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مهدي كاكه

مهدي كاكه
العلاقات الآشورية - الميتانية (1)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6054 - 2018-11-14 - 20:37
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

آشور تحت الحُكم الميتاني
عندما كان الملِك الميتاني (باراتارنا Barattarna) أو قد يكون إسمه (پارشاتاتار Parshatatar) في الحُكم، عيّن ملوكاً لعدد من ممالك المدن، كانوا تابعين لمملكة ميتاني، وهذا العمل قام بتسهيل الأمر لإبنه (شاوشتاتار Shaushtatar) الذي خلّفه في الحُكم، ليجعل من مملكة ميتاني مملكةً قويةً في میزوپوتامیا، حيث أنه في حوالي سنة 1500 قبل الميلاد، قام الميتانيون بقيادته بِتحرير بلادهم، سوبارتو من حُكم السلالة الأمورية(1-2-3).
لذلك خلال فترة حُكم الملِك (شاوشتاتار)، أصبحت مملكة ميتاني في أوج عظمتها وقوتها وكانت الأوضاع الداخلية فيها مستقرة، مما دفعتْ مملكة ميتاني الى التفكير بِدرء الخطر الآشوري من خلال إخضاع آشور لِحُكمها، حيث كانت آنذاك علاقاتها جيدة مع مصر، التي مكّنتها في تحييد مصر في صراعها مع آشور(a).
قام الميتانيون بِبسط سيطرتهم على المناطق الشرقية وإتّجهوا نحو بلاد آشور الواقعة شرقي نهر دجلة حتى جبال زاگروس ومنطقة أرابخا. قاد الإمتداد الميتاني الى نشوب حربٍ شرِسة بين الدولة الميتانية والدولة الآشورية والتي تمخضت عنها إخضاع آشور للحُكم الميتاني في حوالي سنة 1500 قبل الميلاد. أصبحت بلاد آشور جزءً من الإمبراطورية الميتانية لحوالي 150 سنة (سنة 1500 – 1350 قبل الميلاد). سمِح الميتانيون لِآشور أن تحتفظ بنظامها الملِكي خلال فترة تبعيتها للإمبراطورية الميتانية(4-5-6).
في عهد الملِك الآشوري (نور- إيلي Nur-ili) (1466 – 1454 قبل الميلاد)، قام الملك الميتاني (شاوشتاتار) بِنقل الأبواب الفضية و الذهبية للقصر الملِكي الآشوري من آشور الى العاصمة الميتانية (واشوكاني Washshukanni). تم الحصول على هذه المعلومات من وثيقة هيتية (حيثّية) تتضمن معاهدة تم إبرامها بين الملك الهيتي (سوپيليليوما Suppililiuma) والملك الميتاني (شاشاتيوازا Shattiwaza).
بعد أن أصبحت آشور تابعةً لِمملكة ميتاني، كان من المفروض أنْ تدفع مملكة آشور جزية لمملكة ميتاني خلال فترة تبعيتها لمملكة ميتاني التي إستمرت الى فترة تولّي حُكم الملك الآشوري (آشور أوبلليت الأول Ashur-uballit I) (1354 - 1318 قبل الميلاد)، إلّا أنه لا توجد أي إشارة لدفع الجزية للميتانيين في سجلات ملوك الآشوريين، لذلك فأنّه من المُرجّح أنّ آشور كان يحكمها ملوك محليون تابعون للملوك الميتانيين، إذ يتضح ذلك من أسماء كبار موظفي الإدارة فيها، الذين كانوا يحملون أسماءاً خورية. خلال فترة تبعية آشور للميتانيين، تم بناء معبد (Sin) و (Shamash) في آشور.
من جهته، يقول (جورج رو) بأنّه تتوفر براهين كافية لأن تحملنا على الإعتقاد بأنّ كافة ملوك آشور الذين حكموا بين أعوام 1500 – 1360 قبل الميلاد، كانوا خاضعين بالفعل لنفوذ المملكة الميتانية(b) ، حيث يذكر الملِك الميتاني (شاوشتاتار) بأنه غزا آشور عندما تجرّأ أحد ملوكها على إعلان عصيانه وأنّه نقل من آشور باباً مصنوعاً من الذهب والفضة، إلى عاصمته واشوكاني(7).
كما أنّ المؤرخ المصري محمد بيومي مهران، في حديثه عن خضوع آشور للحُكم الميتاني، يقول أنّ بلاد آشور كانت من المناطق التي وقعت تحت نفوذ الميتانيين وسيطرتهم المباشرة، ومع ذلك ضمّت قائمة الملوك الآشوريين أسماء عدد من الملوك الذين حكموا في بلاد آشور في فترة السيطرة الميتانية، وقد يكون هؤلاء الملوك ملوكاً محليين تابعين للملوك الميتانيين(6).
مما سبق يظهر أنّه في الفترة الواقعة بين سنة 1500 - 1350 قبل الميلاد، كان الأشوريون يحكمون آشور إسميا، لأنه كان يتم حُكمهم فعلياً من قِبل الملوك الميتايين، حيث أن الملوك الآشوريين التالية أسماؤهم كانوا تابعين لِملوك مملكة ميتاني خلال الفترة المذكورة:
بوزور - آشور الثالث (1502 - 1479 ق.م)
إنليل - ناسير الأول (1479 – 1466 ق.م)
نور- إيلي (1466 – 1454 ق.م)
آشور - شادوني (1454 - 1454)
آشور - رابي الأول (1454 – 1435 ق.م)
آشور- نادين- اههئ الأول (1435 – 1421 ق.م)
إنليل - ناسير الثاني (1421 – 1415 ق.م)
آشور - نيراري الثاني (1415 – 1408 ق.م)
آشور - بل- نيشئشو (1408 – 1399 ق.م)
آشور - ريم - نيشئشو (1399 – 1391 ق.م)
آشور - نادين- اههئ الثاني (1391 – 1381 ق.م)
إريبا - أداد الأول (1381 – 1354 ق.م)
هكذا مع بداية العصر الآشوري الوسيط في الفترة ما بين 1500 1350 قبل الميلاد، إتسعت مملكة ميتاني وتعاظمت نفوذها، حيث إمتدت مملكة ميتاني من بحيرة (وان) شمالاً الى أواسط میزوپوتامیا جنوباً ومن جبال زاگروس وبحيرة (أورمية) شرقاً الى البحر الأبيض المتوسط غرباً، فكانت تضمّ مملكة ميتاني سوريا الحالية أيضاً ووصلت نفوذها الى فلسطين(8-9-10).
كما أنّ أسلاف الكورد الميتانيين - الخوريين والكاشيين حكموا مصرلمدة 150 عاماً مع الهكسوس (سنة 1625 -1519 قبل الميلاد)، حيث أنّ هناك قرابة إثنية بين هذه الشعوب الثلاث، فأنهم إنطلقوا من فلسطين الى هناك(11).
المصادر
1. عامر حنا فتوحي. الكلديون / الكَلدان منذ بدء الزمان 5300 ق. م - الآن. الطبعة الثانية، 2004، صفحة 105.
2. جرنوت فلهلم. الحوريون تأريخهم وحضارتهم. ترجمة فاروق إسماعيل، دار جدل، حلب، الطبعة الأولى، عام 2000 م، صفحة 35.
3. وليام لانجر. موسوعة تاريخ العالم، الجزء الأول، 1959، صفحة62.
4. جرنوت فلهلم. الحوريون تأريخهم وحضارتهم. ترجمة فاروق إسماعيل، دار جدل، حلب، الطبعة الأولى، عام 2000 م، صفحة 62.
5. الدكتور جمال رشيد أحمد. ظهور الكورد في التاريخ. دار آراس للطباعة والنشر، أربيل، كوردستان، الطبعة الأولى، 2003، صفحة 251,
6. الدكتور محمد بيومي مهران. تاريخ العراق القديم. الاسكندرية، 1990، صفحة 343-344.
7. توفيق سليمان. دراسات في حضارات غرب آسية القديمة. صفحة313 ، 319.
8. طه باقر. مقدمة في تاريخ الحضارات القديمة. الجزء الأول، الوجيز في تاريخ حضارة وادي الرافدين، الطبعة الأولى، بغداد، 1973، صفحة 489.
9. جورج رو. العراق القديم. ترجمة وتعليق حسين علوان حسين، بغداد، وزارة الثقافة والإعلام، الطبعة الثانية، 1986، صفحة 129.
10. عامر سليمان. العراق في التاريخ القديم. الموصل، دارالحكمة للطباعة والنشر، 1992، صفحة 131.
11. الدكتور سمير أديب. تاريخ وحضارات مصر القديمة. 1997، صفحة 143.
a. Bryce, Trevor (2003). Letters of the Great Kings of the Ancient Near East.
b. Georges Roux. Ancient Iraq. Third edition, 1992, page 256.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 55 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/ - 13-04-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 5
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 14-11-2018 (6 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 13-04-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 14-04-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 13-04-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 55 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
شەم سامان
کورتەباس
نێچيرڤان بارزانى: پێویستە گرنگييەکى زياتر بە هونەر و کولتوور بدەين
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
دەربارەی فەلسەفەی پزیشکی
کورتەباس
لە ڤێستیڤاڵی نموونەی و پێکەوە ژیان دا فێرگەی پێشمەرگە دووەم بوو
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
شێخ عەلائەدینی خەلانێ و چەند کەسایەتییەکی تر
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
پەرتووکخانە
بیرکردنەوەی ڕەخنەگرانە
وێنە و پێناس
پێش پارێزگای هەولێر ساڵی 1972
ژیاننامە
موتیع جەباری
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
ناساندنی بەشەکانی ئینگلیزی زانکۆی ڕاپەڕین کۆلێژەکانی (پەروەردە-پەروەردەی بنەڕەت)
ژیاننامە
توانا موتیع جەباری
پەرتووکخانە
کەروێشکێکی ئەویندار
ژیاننامە
دانا موتیع جەباری
کورتەباس
هەندێک ناوی شوێنە شاخاوییەکان
وێنە و پێناس
یەکەم چاپخانە لە سلێمانی؛ چاپخانەی کامەرانی
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
وێنە و پێناس
بازاڕی کورانی مەخموور لە هەولێر ساڵی 1984
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
کورتەباس
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى لە میرى ئێزدییان کرد
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1974
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نیگەران نەبین؟
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
قەڕاستە و خزمەت کردنێ کەرێ

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
شوکری فەزڵی
15-12-2008
هاوڕێ باخەوان
شوکری فەزڵی
ژیاننامە
عەبدوڵڵا جەوهەر
02-11-2009
هاوڕێ باخەوان
عەبدوڵڵا جەوهەر
ژیاننامە
عەزیز محەمەد
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
عەزیز محەمەد
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
01-06-1975
30-08-2010
هاوڕێ باخەوان
01-06-1975
ژیاننامە
کێخوا سێوێ
05-09-2022
ئاراس ئیلنجاغی
کێخوا سێوێ
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
هەزار ئەسپ
31-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەبوو تاهیر محەمەد عەلی ئەبوو حەسەنی فەزلەوی
31-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کەروێشکێکی ئەویندار
31-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
31-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
ناساندنی بەشەکانی ئینگلیزی زانکۆی ڕاپەڕین کۆلێژەکانی (پەروەردە-پەروەردەی بنەڕەت)
31-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نیگەران نەبین؟
31-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بیرکردنەوەی ڕەخنەگرانە
31-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەربارەی فەلسەفەی پزیشکی
31-05-2024
کشمیر کەریم
کارە هونەرییەکان
ئەلبوومی مەهاباد
30-05-2024
شادی ئاکۆیی
کارە هونەرییەکان
ئەلبوومی کینە ئەم؟
30-05-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 518,828
وێنە 106,153
پەرتووک PDF 19,345
فایلی پەیوەندیدار 97,366
ڤیدیۆ 1,398
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
شەم سامان
کورتەباس
نێچيرڤان بارزانى: پێویستە گرنگييەکى زياتر بە هونەر و کولتوور بدەين
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
دەربارەی فەلسەفەی پزیشکی
کورتەباس
لە ڤێستیڤاڵی نموونەی و پێکەوە ژیان دا فێرگەی پێشمەرگە دووەم بوو
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
شێخ عەلائەدینی خەلانێ و چەند کەسایەتییەکی تر
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
پەرتووکخانە
بیرکردنەوەی ڕەخنەگرانە
وێنە و پێناس
پێش پارێزگای هەولێر ساڵی 1972
ژیاننامە
موتیع جەباری
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
ناساندنی بەشەکانی ئینگلیزی زانکۆی ڕاپەڕین کۆلێژەکانی (پەروەردە-پەروەردەی بنەڕەت)
ژیاننامە
توانا موتیع جەباری
پەرتووکخانە
کەروێشکێکی ئەویندار
ژیاننامە
دانا موتیع جەباری
کورتەباس
هەندێک ناوی شوێنە شاخاوییەکان
وێنە و پێناس
یەکەم چاپخانە لە سلێمانی؛ چاپخانەی کامەرانی
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
وێنە و پێناس
بازاڕی کورانی مەخموور لە هەولێر ساڵی 1984
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
کورتەباس
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى لە میرى ئێزدییان کرد
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1974
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نیگەران نەبین؟
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
قەڕاستە و خزمەت کردنێ کەرێ

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.422 چرکە!