سەرنجێ سەرو دەقەکاو (پژگیای) نامق هۆرامی
بەشۍ: یەکەمە
نویستەی: #ڕەئوف مەحموودپوور#
ئەرسەرنجەو ڕۊتوو شیَعرەی هۆرامییَ دەیمیَ، یاومیَنە کەدماو مامۊسا مەولەوی، ئی ڕۊتە ‌دووچاروو کپییَ سامناکی میَ وتەمیۆرە. پیَسەواچی، سیَبەرەو مامۊسا مەولەوی ئاڼە هەسەنە کەهیچ نەمامیَ مەتاوۊ بنپاڵشەنە ‌بەرگنۆ و باڵاکەرۊ. کەچی دماو مامۊسا نالی، جەشیَوازی سۆرانېیەنە ‌ڕۆتیَ مەرزیۆرە کە ساحیب قۆناغو پەڕ ڕاوېیارا.
بەواتیَوەتەر؛ شیَعرەی هۆرامیە ‌دماو مەولەوی پەی ماویَوی فرەی نمەتاوۊ ئارۊیینه و سەردەمیانیَ بۊوە و پابەپاو شیَعره و میللەتا تەری گەشە کەرۊ. ئینەیچ سەدان سەد پیَچەوانه و ئا بانگەشه و مەولەویەنە کەهاوارکەرۊ:
هەرکەس تەوەلۆد دوو بارەش نېیەن
ئەلَبەت سەعادەت ستارەش نېیەن
بەڵام بەوەشحالَیوە، جەڕۊزگاروو ئیسەردەمیەنە، جموجوولَیَوی فەرهەنگی دەرەتانوو هۆرامیەکاش گرتەنەره و مژده و ئایەندیَوی گەشیما پنەمڎۆ.
شیَعرەی ئارۊیانیَ هۆرامیچ، چی حالَەتیە بەدەرە نېیەنە. بەڵام مەخابن بڕیَ جەدەنگەکا (ئەردەنگیَ با) جیای ئانەی بەیاوایەنە جەڕۆتەکەیو لەیەکدایۆ قۆناغەکەیو ویَستەیۆ ئیَستعدادو شیَوازی تایبەتی ویَشا، با بە یاریدەدەروو ئی ڕۊتیە، تەنیا ئینیَ فکروو هەراوهوریایەنە و جەنجالَ وەشکەردەیەنە. کە ئی شیَوازەهیچ باریَوە مەیاونۆ هەوارو ناسەردەمیانەن. بەڵام شوکور هەنیَ کەسانیَوەیچ کەئارام و بیَدەنگ ، خەریکیَ ویَ ماڼایو گیَڵایەنیَ شۆنهو تایبەتیەکا ویَشارهو زیاڎکەردەی لاپەڕیَوە جیاوازی بەڕۆتە ئەدەبیەکەی. بەشیَوە جە بەرهەمەکا نامق هۆرامی بەشیَوەنیَ چی ڕۊتیە.
شیَعرەکاو دەفتەروو پژگیای تاوانشا بەخزاینە شیَوازیَوی تایبەت بەویَ، بابە دەنگیَوە کەئەر بەردەوامبۆ هورگیروو مزانیوی وەشین پەی ڕۊتی شیَعری ئی سەردەمیما. ڕۊحیَوی نەرم، زوانیَ ئارامو سەمیمی و عاتفی، گەمەکەردەی جەقوولایی دیَڕەکانە، وهورۋستەی ویَنەشیَعری سەرنجبەری، چی تایبەتیانیَ.
هەرچن خەریکیای پی دەقەشیَعریاوە، دەرەتانیَ بەرینتەرو دەرفەتی فرەتەرش گەرەکاو ڕەنگە تایبەتمەندی شیَعرەکابۊ سەبەبوو بېیەی سەرنج وڕای جیاوازی سەرشاوە، بەڵام چەنی ئانەیچە سەعیەکەروو پەی هەناسیَوەکۆتای، سەرنجیَوە بە پەلیَ وزوو سەرو ئی دەقە شیَعریاو ئانەیچە مەشاروە کەباوەڕم بەڕاووسەرنجیَ جیاوازیَ هەن.
لاشاوە ‌کافر بېیانی
زاناشا تو یارەمەنی
کیارەیچ
ڕۆجیارپەرسش بەنەفرەت کەرد.
پەیما هەن کەلیمەکاو ئی کۆپلە شیَعریَ پۆلیَن کەرمیَ:
{لاشاوە کافر زانای نەفرەت}
{تۆ یارە کیارە ڕۊجیار پرس}
جەیەکەم سەرنجەنە پەیمان بەرگنۆ کە لاتەنیشتانیَ بەینوو ئاڎییشا تۊ کە جە درکنای لاشاوە تۆی وەبەرگنۆ ، فرەقوولَه و چاڵاویەنە.
ڕەنگە ئی تۊ و من و ئاڎیشا ، خولانیَوەبۊ کەهەر جەدیَرین زەمانۆ بنەماشبۊ. ئاڎییشا جەئەدەبی وېیەردەنە؛ پیَسەو: ناحەز، ڕەقیب، بەڎکار، شۆڤارو...هتر بەرکەوتیَنیَ. بەرکەوتەیە جەڕاستاو تیَکدای وەشەویسی وعەشقیەنە. یان بەواتەیە تەر؛ جەنگ چنی وەشەویسی. دیارا ‌ئی دەستەواژیَ فرەتەر پەی تیَکدای وەشەویسیی مابەینووکەسەکا ئەکتیڤی بییَنیَ. یانیَ تیَکدای وەشەویسیی بەینوو دویَ دڵدارا. کە فرەو جارا جە داستانە حەماسیە کوردیەکایچەنە ڕەنگەش دیَنۆ. مەسەلا بەکرەشۆڤار جەداستانه و مەموزینېیەنە.
بەڵام چی کۆپلەنە دەستەواژەکیَ وسەرنجەکیَ بەیەکجاری فاڕیا، یان پیَسە واچی جۊریَ هورڕووشکیایۆشا پۆوە دیارا. بەڎکار و شۆڤارو...هتر، بابە ئاڎیَ. وەشەویسی کوشتەی بۊ بە کوفر. ئاکامەکەش، نەک مەرگو یۊ جەدڵدارەکا، بەڵکووم نەفرەتکەردەی ڕۊجیار پەرسیەن جەلاو کیاریَوە.
زوانیَ پەڕهیَما یانه و ئوستووراوی.
ڕەنگە پەرسمیَ: کیارە چیَگەنە چیَشەنە؟ مەبەست جە ڕۊجیارپەرسی چیَشەنو ئانەفرەتە جەکام زوانۆ هورقوڵیۆ وکام چمکاو چە دەرەتانیَوە گیَرۆرە؟! من گردو ئی جوابا مازوە پەی ویَت (وانەری).[1]