پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان




گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
فەرید عێنایەتی
21-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
فەتحی قەرەنی
21-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هەژار ئەوڕەحمان هەلاج
20-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
سۆلاڤ یوسف
20-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شاد سابیر
20-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
مەولود ڕەمەزان
20-12-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
تانکێکی ڕژێمی ئەسەد بەسەر ئۆتۆمۆبێلی خێزانێکی کورددا دەڕوات و دەیانکوژێ!
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
شێرکۆ بێکەس باسی ئەسەد دەکات!
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
تورکیای داگیرکەر و فاشیست هێلکەی ماوە بەسەرچوو بە ڕێکەوتی ساختە دەنێرنە کوردستان
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
جێگرە کوردەکەی محەمەد جۆڵانی کێیە؟
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  531,025
وێنە
  113,051
پەرتووک PDF
  20,683
فایلی پەیوەندیدار
  108,655
ڤیدیۆ
  1,637
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
291,503
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,097
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,388
عربي - Arabic 
32,780
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,222
فارسی - Farsi 
11,616
English - English 
7,804
Türkçe - Turkish 
3,689
Deutsch - German 
1,809
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,149
ژیاننامە 
26,864
پەرتووکخانە 
26,145
کورتەباس 
19,165
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,052
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,161
شەهیدان 
11,933
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,499
بەڵگەنامەکان 
8,416
وێنە و پێناس 
7,479
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,511
ڤیدیۆ 
1,521
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,462
پۆلێننەکراو 
989
فەرمانگەکان  
884
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
776
کارە هونەرییەکان 
768
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
360
یارییە کوردەوارییەکان 
253
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ئیدیۆم 
134
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
328
PDF 
32,525
MP4 
2,758
IMG 
207,942
∑   تێکڕا 
243,553
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
شێخ نوری شێخ ساڵح
شوێنەکان
کۆبانێ
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلم...
شەهیدان
جیهان بێلکین
شەهیدان
نازم دەشتان
Древние евреи в Курдистане
بەهۆی کوردیپێدیاوە دەزانیت؛ کێ، کێیە! کوێ، کوێیە! چی، چییە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Pусский - Russian
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Древние евреи в Курдистане

Древние евреи в Курдистане
Древние евреи в Курдистане
Авраам Галанти – ученый и политик
В предлагаемых читателю небольших отрывках из работ Авраама Галанти речь идет о мало изученных событиях древности, об источниках, содержащих очень скудные сведения о депортации евреев древней Иудеи в Малую Азию более 2,5 тысяч лет назад. Собранные историком Гадом Насси по публикациям Галанти и дополненные его собственными изысканиями материалы во многом носят характер гипотетический. Они так и озаглавлены:
Иудео-армянский миф
История армян, одного из древнейших народов востока, как и евреи, уцелевшего до наших дней, полна трагизма. Оба народа оказывались под властью могущественных держав древности: Вавилона, Ассирии, Персии, государства Селевкидов, сложившегося после смерти Александра Македонского, а позднее Рима, Византии и арабского халифата.
Следы пребывания еврейского населения в Малой Азии Галанти находил в районе от Каппадокии до Киликии: Эгине (ныне Кемалие), Даренде, Диврике и Арапкире.
Название древнего города Эгин (Агин) по-армянски «взгляд» либо «источник». Оно сходно со словом ayin в транскрипции с древнееврейского. Далее Галанти приходит к выводу, что еще в начале XX века в Эгине существовала иудео-армянская религиозная община, именовавшая себя «Пакрадунис», отличавшаяся от других армянских общин нормами внутренней жизни и некоторыми традициями. Долихоцефальный череп и другие особенности внешнего вида приближали их к еврейскому типу.
Соблюдение семидневного траура – распространенная еврейская традиция. Близки еврейским и другие обычаи. Жители названных городов не едят свинину, соблюдают некоторые законы субботы, употребляют вино, произведенное только членами общины. У них преобладают внутриобщинные браки.
Галанти считал, что распространенная в Армении фамилия Исраэлян, т.е. по-армянски сын Израиля, в какой-то мере также подтверждает его версию. Он заметил, что члены этой общины преуспевали в торговле, финансовых операциях, а также в искусстве, науке, поэзии.
Несколько страниц истории евреев Армении
В ряде источников Армения именуется Амалек, евреи называли армян амалекитами. Такой же термин для их обозначения использовали в Византии. В записках Иосифа Флавия сказано, что Амалек был завоеван коленом Вениаминовым в царствование Саула и что потомки этого племени положили начало иудаизму в Армении.
Однако автор не исключает, что история евреев Армении восходит ко времени депортации евреев древнего Израиля на территорию нынешнего турецкого Курдистана около 2800 лет назад при ассирийском царе Салмансаре III, правившем с 858 по 824 год до н.э. Евреям будто бы даже было разрешено обратить местное население в иудаизм (известно, что, как правило, евреи не стремились к прозелитизму – И.Ф.). Местная царская династия Адиабен, вместе с частью подданных приняла иудаизм, как это впоследствии сделали хазары. Столицей этого небольшого княжества был город Арбиль, в наши дни довольно крупный курдский центр. Принявшие иудаизм жители армянского княжества были единственными, кто попытался помочь евреям во время нашествия римлян на Иудею.
В начале II века иудаизм утвердился в центральной части территории нынешнего турецкого Курдистана. Существует предание, которое поддерживают некоторые историки, что местные курды смешались с выходцами из одного из утерянных колен Израилевых. Легенды о связи с древним Израилем бытуют и в среде некоторых курдских племен. Сама по себе подобная версия не является чем-то исключительным. Перемещение и смешение народов древности происходило по разным причинам: войны, депортации, стихийные бедствия. Переселенцы смешивались с местным населением, происходило взаимопроникновение культур, языков, традиций.
Древнее армянское царство достигло вершины своего могущества при царе Тигране II (95-56 гг. до н.э.). Он сумел завоевать Сирию, а после захвата Акры военная угроза возникла перед еврейской правящей династией Хасмонеев. Однако в 69 году до н.э. на Армению напали римляне и Тиграну II пришлось удалиться восвояси.
Иосиф Флавий упоминает о том, что евреи Иудеи были взяты в плен армянским царем Артаваздом II (55-34 гг. до н.э.) и отправлены в район Вана. Но еще его отцом Тиграном II множество ремесленников-евреев были переселены из эллинистических городов Малой Азии.
Связи с Иудеей поддерживало небольшое княжество Адиабен, находившееся в верхнем течении Тигра. Его правители большую часть эллинистического периода зависели от могущественного Парфянского царства, но бывало и по-другому. Глава Адиабена Изат (36-60 гг. до н.э.) настолько укрепил свою власть, что сумел восстановить на престоле ранее свергнутого парфянского царя Артабана III. В благодарность Изат получил обширную территорию Нисибиса со столицей в Арбиле, что позволило ему и позднее играть важную роль в разгоревшейся после смерти Артабана III династийной борьбе.
Известно, что Изат и его мать Елена приняли иудаизм.
Иудаизма придерживался также Монобаз II, брат и преемник Изата и, конечно, многие из его подданных. Сыновья Изата в Иерусалиме изучали древнееврейский язык и религиозные законы.
В талмудических источниках говорится о том, что Елена пожертвовала в иерусалимский храм золотой подсвечник. Она прибыла в Иудею в Суккот и повелела спутникам воздвигнуть шатер, который посетили раввины.
Иосиф Флавий сообщает, что во время посещения Иерусалима в 46 году правительница Адиабена Елена щедро помогала жителям этого города, страдавшим тогда от голода. Ее доверенные лица привезли из Александрии и с Кипра зерно и сухофрукты, которые были розданы нуждавшимся. Елена оставила о себе добрую память и заслужила признательность населения. Столь же великодушным был ее сын Изат. Узнав о голоде в Иерусалиме, он пожертвовал его жителям значительную сумму денег. В помощь страдавшим от голода отправил свои ценные вещи и брат Изата Монобаз.
Правители Адиабена пытались помочь евреям и в дни их отчаянного сопротивления римлянам. Иосиф Флавий приводит список наиболее отличившихся в сражениях воинов Монобаза, получившего власть после смерти Изата.
В конце концов, Адиабен, некогда входивший в состав Ассирии, был завоеван Римом и стал одной из Римских провинций.
Территории Малой Азии также многократно подвергались нашествию завоевателей и переходили от одной державы к другой. Правители Адиабена вели сражения с селевкидами. Армянские города этого периода сохраняли эллинистический облик и жили относительно свободно. Правители не препятствовали свободному перемещению жителей различного вероисповедания, что способствовало благополучию еврейских общин, занимавшихся торговлей и ремеслами. Но стабильность и процветание закончились в десятилетие 360-370 гг. до н.э., когда многие евреи были депортированы в Иран очередным завоевателем – шахом династии Сасанидов Шапуром II (309-379 г. до н.э.).
Разрозненные слабые христианские княжества Армении не могли оказать сопротивления централизованным державам, располагавшим многочисленным войском. Но и христианская Византия позднее не была опорой армянским христианам, в массе своей придерживавшимся монофизитского течения.
На Халкидонском соборе в 451 году монофизитское течение было осуждено как ересь. Армянские монофизиты противостояли претензиям на верховенство византийской диофизитской церкви.
Столь же отрывочные сведения о еврейском населении содержат некоторые средневековые армянские источники. Историк Моиз де Шорен писал, что потомки племени Аматуни, состоявшие в родстве с армянской феодальной династией Багратуни, утверждали, будто их далекими предками были царь Давид и Вирсавия. Впрочем, они претендовали и на родство с девой Марией.
Багратуни владели территорией, включавшей окрестности Арарата, где, по преданию, находились остатки Ноева ковчега. Они сумели объединить силой оружия несколько соперничавших феодальных княжеств и стали властителями всей Армении. Объединенное Армянское царство просуществовало с 885 по 1045 год, а затем было завоевано мусульманами. Что касается потомков этой царской династии, то они позднее жили до 1801 года в Грузии в православной среде и тем не менее старались сохранить собственные традиции, настаивая на своем древнееврейском происхождении.
Падение Армянского царства повлекло за собой упадок хозяйственной и культурной жизни на территориях.
Большая часть армянского населения сосредоточилась в Каппадокии и Киликии – византийских провинциях на юго-востоке Малой Азии. Сформированная на этих территориях Малая Армения вступила в союз с Иерусалимским королевством крестоносцев (латинян). В 1291 году латиняне были разгромлены отрядами мамлюков, а вскоре прекратила свое существование и Малая Армения под ударами очередных захватчиков.
В 1996 году на территории современной Армении были сделаны важные археологические открытия. Речь идет о похоронных стелах, часть из которых содержала тексты на древнееврейском и арамейском языках. Найдены они были близ населенного пункта Эгежис в районе Сивника на юго-востоке Армении. Датируемые, начиная от середины XIII века, а некоторые конкретно 1337 годом, эти находки являются убедительным доказательством существования еврейской общины на территории Армении с древнейших времен до Нового времени. Наряду с подобными общинами в Грузии, Иране, Азербайджане, Дагестане, Крыму и Украине, эта община, члены которой входили в число региональной знати, просуществовала до вторжения монголов в Закавказье и Малую Азию.
Нынешняя еврейская община Армении не имеет каких-либо связей с древним еврейским населением этих земель. Она состоит из переселенцев, покинувших Россию, Грузию, Белоруссию и Украину, прибывших сюда в XX столетии.
О следах исчезнувшего иудаизма
В разные периоды своей истории Армения владела землями в Закавказье, Центральной, Восточной и Юго-Восточной Анатолии, включая сегодняшний Курдистан. Примерно к 500-400 вв. до н.э., как считают некоторые историки, несмотря на отдельные культурные различия местного населения, складывается армянский этнос.
Армения, как и Иудея, подвергалась многократным нашествиям могущественных держав древности и, конечно, различным религиозным и культурным влияниям.
В IV-V вв. значительная часть потомков еврейского населения Армении и Курдистана была обращена в христианство.
К 1375 году вместе с разрушением Малой Армении исчезли еврейские общины как единые этнические сообщества. Что стало позднее с армянскими евреями? Часть их примкнула к остаткам еврейских общин на территории Курдистана. Общины северных районов Малой Азии, вероятно, перешли в христианство.
По данным еврейской энциклопедии, выходившей в 1901-1906 гг., из 5000 евреев, живших на землях между городами Ван и Мосул, к началу XX века только 360 человек еще придерживались иудаизма. Остальные, очевидно, приняли религию армян. Но как бы то ни было, до начала XX века местные земледельцы считали жителей города Ван в Юго-восточной Анатолии евреями. Некоторые историки задают вопрос, не являлось ли население Эгежиса, считавшееся армянским, на самом деле остатком еврейской общины? На такую мысль наводят находки недавно открытого здесь еврейского кладбища.
К сожалению, отсутствуют надежные данные о том, почему и каким образом на протяжении длительного времени еврейские общины утрачивали свою религию, а с нею и этническую идентичность. Однако сохранились кое-какие данные, позволяющие сделать некоторые заключения о феномене Пакрадунис. Например, есть сходство в звучании таких наименований, как Багратуни и Пакрадунис. Возможно, название Пакрадун или Пекридун не только этимологически, но и в исторической перспективе содержит географическое и культурное напоминание о династии Багратуни.
Кем были жители Пакрадуна? Потомками царства Багратуни? Евреями, обращенными впоследствии в христианство? Или же одновременно и теми, и другими?
Этнический и культурный котел Армении, в котором варились осколки различных племен, допускает все эти предположения.

И. Л. Фадеева «ЕВРЕЙСКОЕ СЛОВО», №40 (313), 2006 г.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (Pусский) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Этот пункт был написан в (Pусский) языке, нажмите на значок , чтобы открыть элемент на языке оригинала!
ئەم بابەتە 1,769 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
زمانی بابەت: Pусский
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: ڕووسی
شار و شارۆچکەکان: یەریڤان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 04-02-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 04-02-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 04-02-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,769 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.140 KB 04-02-2022 ڕاپەر عوسمان عوزێریڕ.ع.ع.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
بەها بنچینەکان بۆ تەمەنی (4-5) ساڵ
ژیاننامە
مەولود ڕەمەزان
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
ژیاننامە
هەژار ئەوڕەحمان هەلاج
ژیاننامە
سۆزی ئومێد
ژیاننامە
سۆلاڤ یوسف
وێنە و پێناس
وێنەی پەڕەیەک لە پەرتووکی کوردی قۆناغی سەرەتایی بەناوی باڵندە و تفەنگ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
چۆڤین چالاک
کورتەباس
پێشمەرگەی بێناو شێخ مەحمود کەڵەوی
پەرتووکخانە
مێتافۆریی هەست لەڕوانگەی  سیمانتیکی  مەعریفیەوە گۆران و ئیلیەت بە نموونە
ژیاننامە
شاد سابیر
ژیاننامە
شەفیقە ئەوڕەحمان ئاغا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
خەلیلی سدیقی، گەرووی زێڕینی مهاباد.. ناوێکی ون و شاکاری زۆری هونەری
ژیاننامە
فەتحی قەرەنی
کورتەباس
ئیلهام ئەحمەد بۆ ترەمپ: تورکیا هێرشبکاتە سەر کۆبانێ کارەسات روودەدات
پەرتووکخانە
کوردایەتی بیر و بزاڤە
وێنە و پێناس
سێ بەرگدرووی شاری سلێمانی ساڵی 1970
ژیاننامە
فەرید عێنایەتی
وێنە و پێناس
وەستا فەرەجی کەبابچی لە سلێمانی
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
وێنە و پێناس
فەرید زامدار
کورتەباس
گرنگی زیاتر بە چالاکییە وەرزشییەکان دەدرێت
وێنە و پێناس
کەریم قەرەنی لە شاری سلێمانی سەدەی بیستەم
کورتەباس
ساڵیادی هونەرمەند زرار محەمەد، دامەزرێنەری تیپی پاشای گەورە دەکرێتەوە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
دەرئاساکان ڕووئەدەن
پەرتووکخانە
پێگەی ئافرەت لە شیعری هاوچەرخدا
ژیاننامە
عەزیزە عەزمی بەگی بابان

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
شێخ نوری شێخ ساڵح
17-06-2010
هاوڕێ باخەوان
شێخ نوری شێخ ساڵح
شوێنەکان
کۆبانێ
12-07-2014
هاوڕێ باخەوان
کۆبانێ
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
18-12-2024
سارا سەردار
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
شەهیدان
جیهان بێلکین
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
جیهان بێلکین
شەهیدان
نازم دەشتان
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
نازم دەشتان
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
فەرید عێنایەتی
21-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
فەتحی قەرەنی
21-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هەژار ئەوڕەحمان هەلاج
20-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
سۆلاڤ یوسف
20-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شاد سابیر
20-12-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
مەولود ڕەمەزان
20-12-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
تانکێکی ڕژێمی ئەسەد بەسەر ئۆتۆمۆبێلی خێزانێکی کورددا دەڕوات و دەیانکوژێ!
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
شێرکۆ بێکەس باسی ئەسەد دەکات!
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
تورکیای داگیرکەر و فاشیست هێلکەی ماوە بەسەرچوو بە ڕێکەوتی ساختە دەنێرنە کوردستان
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
جێگرە کوردەکەی محەمەد جۆڵانی کێیە؟
20-12-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  531,025
وێنە
  113,051
پەرتووک PDF
  20,683
فایلی پەیوەندیدار
  108,655
ڤیدیۆ
  1,637
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
291,503
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,097
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,388
عربي - Arabic 
32,780
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,222
فارسی - Farsi 
11,616
English - English 
7,804
Türkçe - Turkish 
3,689
Deutsch - German 
1,809
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,149
ژیاننامە 
26,864
پەرتووکخانە 
26,145
کورتەباس 
19,165
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,052
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,161
شەهیدان 
11,933
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,499
بەڵگەنامەکان 
8,416
وێنە و پێناس 
7,479
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,511
ڤیدیۆ 
1,521
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,462
پۆلێننەکراو 
989
فەرمانگەکان  
884
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
776
کارە هونەرییەکان 
768
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
360
یارییە کوردەوارییەکان 
253
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ئیدیۆم 
134
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
328
PDF 
32,525
MP4 
2,758
IMG 
207,942
∑   تێکڕا 
243,553
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
بەها بنچینەکان بۆ تەمەنی (4-5) ساڵ
ژیاننامە
مەولود ڕەمەزان
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
ژیاننامە
هەژار ئەوڕەحمان هەلاج
ژیاننامە
سۆزی ئومێد
ژیاننامە
سۆلاڤ یوسف
وێنە و پێناس
وێنەی پەڕەیەک لە پەرتووکی کوردی قۆناغی سەرەتایی بەناوی باڵندە و تفەنگ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
چۆڤین چالاک
کورتەباس
پێشمەرگەی بێناو شێخ مەحمود کەڵەوی
پەرتووکخانە
مێتافۆریی هەست لەڕوانگەی  سیمانتیکی  مەعریفیەوە گۆران و ئیلیەت بە نموونە
ژیاننامە
شاد سابیر
ژیاننامە
شەفیقە ئەوڕەحمان ئاغا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
خەلیلی سدیقی، گەرووی زێڕینی مهاباد.. ناوێکی ون و شاکاری زۆری هونەری
ژیاننامە
فەتحی قەرەنی
کورتەباس
ئیلهام ئەحمەد بۆ ترەمپ: تورکیا هێرشبکاتە سەر کۆبانێ کارەسات روودەدات
پەرتووکخانە
کوردایەتی بیر و بزاڤە
وێنە و پێناس
سێ بەرگدرووی شاری سلێمانی ساڵی 1970
ژیاننامە
فەرید عێنایەتی
وێنە و پێناس
وەستا فەرەجی کەبابچی لە سلێمانی
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
وێنە و پێناس
فەرید زامدار
کورتەباس
گرنگی زیاتر بە چالاکییە وەرزشییەکان دەدرێت
وێنە و پێناس
کەریم قەرەنی لە شاری سلێمانی سەدەی بیستەم
کورتەباس
ساڵیادی هونەرمەند زرار محەمەد، دامەزرێنەری تیپی پاشای گەورە دەکرێتەوە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
دەرئاساکان ڕووئەدەن
پەرتووکخانە
پێگەی ئافرەت لە شیعری هاوچەرخدا
ژیاننامە
عەزیزە عەزمی بەگی بابان

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16.08
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.328 چرکە!