پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
میتان باخەوان
07-11-2024
هاوڕێ باخەوان
ژیاننامە
ڕەسوکە
07-11-2024
زریان سەرچناری
وێنە و پێناس
بنەماڵەیەکی ئامەدی لە مێردین ساڵی 1910 میسیۆنەرە ئەمریکییەکان گرتوویانە
07-11-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1968
05-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سەبور یوسف عوسمان
05-11-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
حەوتەمین ڤیستیڤاڵی ساڵانەی زانکۆی سلێمانی، ساڵی 1999
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ژەنەراڵی پاییز، ئەو شاعیرەی هۆنراوەکانی لە بیری خەڵکیدان
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
هێمن موکریانی، شاعیری گەل
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ناوی دارەسووتاوەکەی سلێمانی لە چییەوە هاتووە؟
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ڕۆستەمی زاڵ، پاڵەوانی مێژوویی کورد
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت
  524,440
وێنە
  111,225
پەرتووک PDF
  20,384
فایلی پەیوەندیدار
  105,934
ڤیدیۆ
  1,579
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,144
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,669
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,172
عربي - Arabic 
31,389
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,284
فارسی - Farsi 
10,610
English - English 
7,700
Türkçe - Turkish 
3,676
Deutsch - German 
1,801
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,163
ژیاننامە 
26,485
پەرتووکخانە 
25,857
کورتەباس 
18,748
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,928
پەند 
13,755
شوێنەکان 
12,022
شەهیدان 
11,924
کۆمەڵکوژی 
10,921
هۆنراوە 
10,466
بەڵگەنامەکان 
8,357
وێنە و پێناس 
7,395
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,487
ڤیدیۆ 
1,479
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,462
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
823
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
767
شوێنەوار و کۆنینە 
636
فەرمانگەکان  
538
گیانلەبەرانی کوردستان 
289
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
326
PDF 
31,800
MP4 
2,613
IMG 
204,220
∑   تێکڕا 
238,959
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
سەردار حەمە ڕەزا - سەردار ح...
ژیاننامە
بەشار فایەق
ژیاننامە
دەریا جاف
ژیاننامە
سەڵاح ئێسفەندوەند
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
(طاووس ملك) كما نفهمه أيزيديا
کوردیپێدیا، دادگا نییە، داتاکان ئامادەدەکات بۆ توێژینەوە و دەرکەوتنی ڕاستییەکان.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

ميرزا حسن دنايي

ميرزا حسن دنايي
الكاتب #ميرزا حسن دنايي#

ليس من السهل التطرق إلى موضوع #طاووس ملك# في ظل الكثير من سوء الفهم وقلة المعرفة في مجتمعنا كما في المجتمعات المجاورة لنا، ولكنني استند في تفسيري حول طاووس ملك على ثلاثة جوانب؛ أولها روحي وديني-فلسفي، والثاني تاريخي ولغوي، والثالث خلط المفاهيم حول طاووس ملك بالمقارنة مع المجتمعات المجاورة.

- ففي الجانب الروحي والديني والفلسفي، لابد أن نعرف أن الديانة الإيزيدية لديها نظرة خاصة عن الخالق أو الإله الأعظم خودي أو أيزي، فهو الإله الواحد الأحد الذي خلق نفسه ثم خلق الكون بكل جوانبه، ولأن خودي هو الإله المطلق فهو خالق الخير والشر، لهذا ليس هناك ملاك شرير ولا ملاك عاصي، كما أن الله لديه 1001 لقب، ففي نص ديني يقول:
Sultan Êzî bi xwe pedşa ye
Hezar û yek nav li xwe danaye
Navê mezin her Xweda ye
الترجمة:
سلطان ايزي هو الإله
سمى نفسه بألف اسم واسم
الاسم الأعظم هو خودا

وإذا ما راجعنا نص ديني آخر عن تسميات أو ألقاب هذا الإله الأعظم خودي، فسوف نجد نصاً مهماً جداً، يوضح مكانة طاووسي ملك، حيث يقول النص:
Êzî, û Tawisî Melek û Şîxadî yekin
Hûn me’niya jêk mekin
Ew zû miraza hasil dikin
الترجمة:
أيزي وطاووسي ملك وشيخادي واحد
لا تفصلوه المعاني عن بعضها
هو الذي يحقق الأماني

وبما أن الديانة الإيزيدية تؤمن بتناسخ الأرواح فهي أيضاً تؤمن بتعدد صور الألوهية، لهذا يعتقد أتباع الديانة الإيزيدية أن هناك درجات أو مراتب يظهر فيها خودي، (مرتبة مطلقة، مرتبة مع الملائكة، ومرتبة مع الكون أو الأرض).

وهي كلها ضمن صفاته الألف: فتارة هو أيزي، حينما يكون الأمر متعلقاً بالسماء وألوهيته السمائية (في مكان آخر أيضا إله الشمس)، وفي صفته الثانية هو إله أو ملك الملائكة طاووس ملك، وفِي صفته الأخيرة المرتبطة بالأرض فهو آدي، وهنا يجب التنويه بأن كلمة أدي وشيخادي لا تعني الشيخ عدي بن مسافر، فالإيزيدية دائماً تتحدث عن ألوهية فلسفية متجلية بمعزل عن القديسين الذين ظهروا في تاريخهم، فهناك شيخ حسن، الإنسان، وهناك شيخسن الملاك المرتبط بالقمر، وهناك شيخ شمس الإنسان، وهناك شيشمس الملاك المرتبط بالشمس، (له علاقة أخرى مع شمشي ادد) -في العهد الأشوري، لا مجال لذكره هنا.

والخلاصة أنه من الناحية الفلسفية خودي وأيزي وطاووسي ملك كلها صفات لله سبحانه وتعالى في المفهوم الإيزيدي.

- وفي جانب أو الناحية التاريخية واللغوية؛ فإن كلمة طاووس (تاوس) جاءت من لفظ في اللغة البهلوية (استخدمها الشمسانيون قديماً)، وأيضا استخدمت في اليونانية، ولا تعني الكلمة (طائر الطاووس)، وإنما جاءت من كلمة (تيوس)، التي تعني الإله، وطاووس ملك، أو تاوس ملك - لكون حرف طاء غير موجود في الكورمانجية -، يعني إله الملائكة.

وهنا يجب القول إن الزرادشتية التي انشقت عن الإيزيدية (الشمسانية)، كسرت مبدأ وحدانية إله الشمس (الذي يتجلى فيه أيزي وطاووسي ملك وغيره من الألقاب)، ودعت الزرادشتية إلى ثنائية الآلهة (إله الخير وإله الشر) وأخذت المسيحية والإسلام هذا المبدأ من الزرادشتية - مع تغيير صفة إله الشر إلى ملاك الشر، كتطور آخر لمبدأ التوحيد في بلاد كنعان والجزيرة العربية، دون أن يحددوا بالضبط كيف يبقى الشر إلى الأبد موازي للخير-.

وعلى أية حال فإن أسوأ ما أصاب الإيزيدية في عصر الزرادشتية، أن التعاليم الزرادشتية، لكي يتم فرضها بالقوة تارة وبالفلسفة تارة أخرى، حاولت إبعاد الناس عن العقيدة الشمسانية الإيزيدية، فتم قلب صفة الآلهة، وتم تعريف تيوس (طاووس) الذي كان رمز الإله وصفة من صفات إله الخير لغاية ذلك الوقت، تعريفاً شريراً، حيث جعل من هذا الاسم صفة ملازمة للعفاريت والجن الأشرار، وأعطوا صفات طاووس ملك الخيرة إلى أهورامزدا، ولهذا تطورت الكلمة في الأدب الفارسي-الكوردي لاحقا إلى كلمة (ديوس) و(ديو). دلالة إلى العفاريت.

ورغم أن طاووس ملك ظل في الأدب الديني والاجتماعي الإيزيدي هو صفة الحكمة والخير المطلقين وليست هناك صفة شريرة ضمن صفات طاووسي ملك عند الإيزيدية، لكن الأقوام المجاورة باتوا ينعتونه بعكس صفاته الربانية الخيرة (الحكمة والخير والأبدية)، وأصبح كأنه القوة الثانية الإلهية أو الملائكية عند الآخرين -التي تدل على الشرور-.

وتاريخياً ذهب الكاتب جورج حبيب وغيره من الكتاب المنصفين مثل زهير كاظم عبود، إلى ربط طاووسي ملك مع الإله نابو، الذي كان الإله البابلي الذي يعبد في معبد إيزيدا في بابل، وهذا الربط أيضا غير بعيد عن الحقيقة إلى حد كبير، لأن نابو هو إله الحكمة وفِي نفس الوقت هو في المرتبة الثانية من مجمع الآلهة البابلية، علماً أنه اكتسب هذه المرتبة بعد أن قام حمورابي بإعلاء شأن الإله مردوخ، وهذه كانت مناورة سياسية بحد ذاتها، حيث أن الإله نابو (طاووس ملك) كان إلهاً مسالماً للحكمة والخير ولَم يكن يشجع الحروب والقتال، لذلك احتاج حمورابي إلى إله حربي قوي يضاهي الإله آشور حتى يستطيع أن يقوده إلى الحروب ويقنع الناس بشن هذه الحروب، على عكس السومريين المسالمين، الذين يعتبر نابو واحد من ميراثهم الديني، أجبر حمورابي على قبوله أيضاً، بسبب إيمان الناس به، فأصبحت الحكمة هي المرتبة الثانية في تسلسل أهمية الآلهة، ومع ذلك نجد أن البابليين كانوا في أعياد رأس السنة البابلية في الربيع، وفِي يوم الأربعاء منه بالذات، بكافة رهبانهم يأتون من بورسيبا إلى معبد إيزيدا ليقدموا للإله نابو فروض الولاء والطاعة كل سنة، وهذا التوقيت هو نفسه توقيت رأس السنة الإيزيدية، عيد الإله نابو (طاووس ملك).

- أما من ناحية إشكالية الإيزيدية مع المجتمعات المجاورة بخصوص طاووسي ملك، فمع ظهور المتصوفة ولجوءهم إلى مناطق الإيزيدية التي كانت منغلقة على نفسها ضمن الدولة الإسلامية كمجموعة بشرية مستسلمة للواقع السياسي الديني، ومع لجوء شيخ عدي بن مسافر إلى الإيزيدية، وهو الذي كان متأثراً بحسين الحلاج وأفكار الوحدانية، امتزجت قصة إبليس خطأً مع صفة طاووس ملك، دون أن يكون للإيزيدية أساساً صلة مع إبليس لا من قريب ولا من بعيد، ولكن فكر المتصوفة الذي قام ينزه إبليس ويرفع من قيمته من بين الملائكة وفق النظرة القرآنية -الكتابية، وجعله في المرتبة الثانية بعد الله في الفكر الصوفي، هذه الملازمة تم قياسها مع المفاهيم الشمسانية-الإيزيدية ونسخها أو تطبيعها داخل المجتمع الإيزيدي -غير المتعلم-، وكوسيلة سيئة للاندماج دخلت أفكار إسلامية داخل المجتمع الإيزيدي من خلال هؤلاء المتصوفة، فأصبح هناك مزيج من أفكار أعطت انطباعا خاطئاً لدى الآخرين عن علاقة الإيزيدية مع إبليس بدون وجه حق.

والمشكلة التي لا يفهمها المسلمون وغيرهم من الجوار ولا حتى المسيحيين، أن صورة إبليس وصفاته (منبع الشر الإغوائي المرخص ربانيا) لا تنطبق على طاووسي ملك (رمز الحكمة والخير الخالدين)، لكن هذا الخلط أوقع المجتمع الإيزيدي أيضا في إشكالية، خاصة مع تكرار الاتهامات في الخمسمائة عام الأخيرة، حيث أن تهمة عبادة إبليس حول الإيزيدية لا تتجاوز أكثر من خمسمائة عام، من تاريخ ديانة عمرها أكثر من خمسة آلاف سنة، وهذا دليل آخر حول عدم وجود ربط بين طاووس ملك (إله الشمس، إيزي، خودي، آدي) وبين إبليس في الأديان الكتابية.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,030 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | www.ezdina.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
1. ژیاننامە ميرزا حسن دنايي
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 03-01-2018
1. پەرتووکخانە حب في ظلال طاووس ملك
2. پەرتووکخانە طاووس ملك الیزیدیة
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 03-01-2018 (6 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 09-01-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 22-01-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 26-05-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,030 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
ئاوازمەندیی گەنجی وشە (لێکۆڵینەوەیەکی بەراوردکارییانەیە، لە نێوان زمانی کوردی و فارسیدا)
وێنە و پێناس
شاری ئامەد ساڵی 1847
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
فەرەیدون قەفتان
ژیاننامە
میتان باخەوان
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
وێنە و پێناس
سەردانی گەشتیارێکی بەریتانی بۆ شاری بەدلیس ساڵی 1899
کورتەباس
ئاواز و پراگماتیک لەئاخاوتنی ناڕاستەوخۆدا (لەدیالێکتی کرمانجیی خواروودا)
کورتەباس
ئاوەڵکردار، ئاوەڵکرداریی و ناوی کات
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
شیکردنەوەی وتار
پەرتووکخانە
دەروازیەک بۆ خوێندنی یاسا
ژیاننامە
سەبور یوسف عوسمان
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
بەسنە ئیدریس تەها
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
ژیاننامە
قەرەنی ئاغای مامش
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
ژیاننامە
سیدرا فازیل محەمەد
کورتەباس
ئاوەڵناوی کوردیی لەنێوان تیۆری و تایبەتمەندییەکانیدا
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
زمانی ستانداردی کوردی
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1968
وێنە و پێناس
دیوارەکانی شاری ئامەد ساڵی 1876
کورتەباس
ئەرکی سێگمێنتی (ێ) لە پێکهاتەی مۆرفۆلۆژی و سینتاکسدا
ژیاننامە
ڕەسوکە
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
بنەماڵەیەکی ئامەدی لە مێردین ساڵی 1910 میسیۆنەرە ئەمریکییەکان گرتوویانە
ژیاننامە
خەدیجە زەکەریا عومەر
پەرتووکخانە
شیرین و خوسرەو؛ بە ڕێنووسی نوێ

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
سەردار حەمە ڕەزا - سەردار حەمەوبەگ
15-08-2022
سارا سەردار
سەردار حەمە ڕەزا - سەردار حەمەوبەگ
ژیاننامە
بەشار فایەق
08-11-2022
زریان عەلی
بەشار فایەق
ژیاننامە
دەریا جاف
10-11-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
دەریا جاف
ژیاننامە
سەڵاح ئێسفەندوەند
11-12-2023
شادی ئاکۆیی
سەڵاح ئێسفەندوەند
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
29-10-2024
هەژار کامەلا
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
میتان باخەوان
07-11-2024
هاوڕێ باخەوان
ژیاننامە
ڕەسوکە
07-11-2024
زریان سەرچناری
وێنە و پێناس
بنەماڵەیەکی ئامەدی لە مێردین ساڵی 1910 میسیۆنەرە ئەمریکییەکان گرتوویانە
07-11-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1968
05-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سەبور یوسف عوسمان
05-11-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
حەوتەمین ڤیستیڤاڵی ساڵانەی زانکۆی سلێمانی، ساڵی 1999
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ژەنەراڵی پاییز، ئەو شاعیرەی هۆنراوەکانی لە بیری خەڵکیدان
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
هێمن موکریانی، شاعیری گەل
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ناوی دارەسووتاوەکەی سلێمانی لە چییەوە هاتووە؟
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ڕۆستەمی زاڵ، پاڵەوانی مێژوویی کورد
05-11-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت
  524,440
وێنە
  111,225
پەرتووک PDF
  20,384
فایلی پەیوەندیدار
  105,934
ڤیدیۆ
  1,579
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,144
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,669
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,172
عربي - Arabic 
31,389
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,284
فارسی - Farsi 
10,610
English - English 
7,700
Türkçe - Turkish 
3,676
Deutsch - German 
1,801
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,163
ژیاننامە 
26,485
پەرتووکخانە 
25,857
کورتەباس 
18,748
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,928
پەند 
13,755
شوێنەکان 
12,022
شەهیدان 
11,924
کۆمەڵکوژی 
10,921
هۆنراوە 
10,466
بەڵگەنامەکان 
8,357
وێنە و پێناس 
7,395
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,487
ڤیدیۆ 
1,479
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,462
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
823
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
767
شوێنەوار و کۆنینە 
636
فەرمانگەکان  
538
گیانلەبەرانی کوردستان 
289
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
326
PDF 
31,800
MP4 
2,613
IMG 
204,220
∑   تێکڕا 
238,959
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
ئاوازمەندیی گەنجی وشە (لێکۆڵینەوەیەکی بەراوردکارییانەیە، لە نێوان زمانی کوردی و فارسیدا)
وێنە و پێناس
شاری ئامەد ساڵی 1847
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
فەرەیدون قەفتان
ژیاننامە
میتان باخەوان
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
وێنە و پێناس
سەردانی گەشتیارێکی بەریتانی بۆ شاری بەدلیس ساڵی 1899
کورتەباس
ئاواز و پراگماتیک لەئاخاوتنی ناڕاستەوخۆدا (لەدیالێکتی کرمانجیی خواروودا)
کورتەباس
ئاوەڵکردار، ئاوەڵکرداریی و ناوی کات
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
شیکردنەوەی وتار
پەرتووکخانە
دەروازیەک بۆ خوێندنی یاسا
ژیاننامە
سەبور یوسف عوسمان
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
بەسنە ئیدریس تەها
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
ژیاننامە
قەرەنی ئاغای مامش
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
ژیاننامە
سیدرا فازیل محەمەد
کورتەباس
ئاوەڵناوی کوردیی لەنێوان تیۆری و تایبەتمەندییەکانیدا
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
زمانی ستانداردی کوردی
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1968
وێنە و پێناس
دیوارەکانی شاری ئامەد ساڵی 1876
کورتەباس
ئەرکی سێگمێنتی (ێ) لە پێکهاتەی مۆرفۆلۆژی و سینتاکسدا
ژیاننامە
ڕەسوکە
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
بنەماڵەیەکی ئامەدی لە مێردین ساڵی 1910 میسیۆنەرە ئەمریکییەکان گرتوویانە
ژیاننامە
خەدیجە زەکەریا عومەر
پەرتووکخانە
شیرین و خوسرەو؛ بە ڕێنووسی نوێ

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.828 چرکە!