روستای #بستان سور# یکی از قدیمیترین و مهمترین مکانهای باستانی جنوب کوردستان است کە واقع در شهرستان #عربت# لە منطقەی #شهرزور# است و 25 کیلومتر لا جنوب شرق سلیماینیە دور است.
تیم باستانشناسی دانشگاه ریدینگ بریتانیا بە مدیریت پروفسور روجر ماتیوس چند سالی است کە در این منطقە مشغول کاوش و تحقیقات باستانی هستند، در نتیجەی این چند سال تحقیق ق کاوش این تیم بە همکاری تیم باستانشناسی ادارەی باستانشناسی سلیمانیە توانستند بازماندەهای اولین تمدنهای کشاورزی را در این منطقە کشف کنند کە تاریخشان بە 9 هراز سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد و این مدرکی موثق است دال بر اینکە تمدن و یکجانشینی در این منطقە دو هزار سال کهنتر از روستای باستانی چرمو است.
بنابر گزارش تیم بریتانیای محقق در این منطقە، بستان سور قدیمیترین روستای خاورمیانە و جهان است کە تمدن و یکجانشینی در ان شکل گرفتە است.
قدمت این دهکەی باستانی بە وگتی برمیگردد کە برای اولین بار انسانهای هوشمند از غار و کوهنشینی بە سوی کوهپایەها امدە و تلاش کردند یکجا نشینی و استقرار را ازمون کنند. انسانهای هوشمند کە بعد از انسانهای نیاندرتال زندگی را بە طور متفاوتی تجربە کردن در ابتدا از 9 هراز سال قبل از میلاد مسیح از غارهای زنجیرە کوههای زاگروس بە سمت کوهپایەها امدن و در اطراف دشت شهرزور خانەهایی از خشت و گل بنا کردند و برای اولین بار توانستند حیوانات را رام کردە و نگهداری کنند. همچنین انها برای ادامەی حیات خود شروع بە کاشت انواع غلات کردە و بدین گونە توانستند کشاورزی اولیە را کشف و استفادە کنند، در نتیجەی این تلاش و تقلا روستای بە نام بستان سور کە اکنون میبینیم را برای ما بە جای گذاشتند. و این میراث نە تنها برای ما بلکە برای تمام مردم جهان از اهمیت خاصی برخوردار است.
نتیجەی کاوشهای باستانی این تیم، بازماندەهایی از خانە ها و چندین تنور نانوایی و غذا پزی، چندین تکە ابزارهای اولیەی زندگی روزمرە مثل چاقوهای سنگی، سفالهای اولیە و غیرە بود کە هم اکنون در موزە سلیمانیە بە معرض نمایش گزاشتە شدە است.
قابل ذکر است تیم بریتانیای مشغول در این دهکدەی باستانی در تلاش ثبت جهانی این روستا بە حنوان کهنترین روستای باستانی جهان در موسسەی یونسکو است
امادەکردن: #سارا سردار#
[1]