کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
بەشۍ: دەهەمە
نویستەی: #هاوڕێ باخەوان#
ساڵەو (2524_ 2200)
بەپاو ئا بەڵگا کۆتېنۍ دەسو شۊڼەوار ئەشناسەکا، ساڵەو (2524) وەڵۍ زایینی گۆتییەکۍ جە پانیشتو میزۆپۆتامیایۆ پاشەکشېشا کەردە پەی کوردەسانی، کە سەردەمو پادشا (تیریگانی گۆتیینە) بۍ.
تۊمارێ نویسیاو (نرام سین) ی ئیزیانۆ کە پەی یەکەم جاریەن نامۍ لۆلۆییەکاش چەنە نویسیێنە، تاریخش مەگېڵۊوە پەی ساڵەو (2500) وەڵۍ زایینی.
ساڵەو (2450) وەڵۍ زایینی پاشاو سۆمەریەکا (دونگی) پەلامارەو ئیلامیش دا، هەم لۆلۆییەکېچش ۋستېنە چېروو فەرماڕەوایی وېش.
بەپاو بەڵگەنامێوە پەی یەکەمین جاری دلۍ تاریخینە نامی (کورد) ی سەرو تەختەگڵێ نویسیێنە بە (کاردای) ، ئینەیچ پاشێوە سۆمەری نویستەن بە نامۍ (لاگاش ئادادناری) کە تاریخەکەش مەگېڵۊوە پەی ساڵەو (2400) وەڵۍ زایینی.
جە ساڵەو (2300) وەڵۍ زایینییۆ ئاشووریەکۍ چڼین جارۍ پەلامارەو کوردەسانیشان دان.
پاسە بەرکۆتەن کە دۆروبەرو ساڵەکا (2252) وەڵۍ زایینینە کوردەسان بەشێ بېیەن جە وەڵاتو ئەکەدیەکا بە سەرکەردایەتی (سارگۆن) ی.
دەسەڵاتو ئەکەدەییەکا جە ساڵەو (2200) وەڵۍ زایینی کۊتاش ئاما، ئاڎییچ دمای هېرشو گۆتییەکا پەی سەرو ئەکەدییەکا پانیشتو وەڵاتو میزۆپۆتامیای و داگیرکەردەی ناوچەکەیشان، کە پەی ماوەو یەک سەدەی ئەکەدییەکۍ فەرمانڕەوێ بېنۍ.[1]