Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 525,635
Wêne 106,449
Pirtûk PDF 19,790
Faylên peywendîdar 99,646
Video 1,449
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,349
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756
هەورامی 
65,744
عربي 
28,846
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,307
فارسی 
8,547
English 
7,168
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
2,990
Pirtûkxane 
2,705
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,228
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
131
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
الكورد الفيلية بين ماضيها وحاضرها ( 3 )
Hevkarên Kurdîpêdiya êş û serkeftinên jinên Kurd ên hevdem di databasa xwe ya neteweyî de arşîv dike.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محمود الوندي

محمود الوندي
محمود الوندي

دور الكورد الفيلية في الحركة الكوردية التحررية

كان الكورد الفيلية العمود الفقري للأحزاب الكوردية وبشكل خاص للحزب الديمقراطي الكوردستاني منذ الحرب العالمية الثانية عندما أنبثقت الحركة التحريرية الكوردية في منتصف الأربعينات ورافقها كفاح المسلح ، وبقى الكورد الفيلية أوفياءً ومخلصين لقوميتهم ، كما شاهدنا دعمها المستمر مادياً ومعنوياً للحركة الكوردية المسلحة منذ يداية الستينات ، وكانت بمثابة خط الدفاع الاول في نضالهم من أجل حرية الشعب الكوردي ونيل حقوقه المشروعة ومنها حقه في تقرير المصير من خلال دعمه المستمرللحركة التحررية الكوردية ، وإن كان الدعم المالي أوالمعنوي ، وحملت شبابها السلاح وأنخرطوا في صفوف البيشه مركة الأبطال لدفاع عن حقوقهم المشروعة ، وضحوا بحياتهم في سبيل كوردستان حرة ومستقلة ، والمعارك التي خاضوها لأجل خلق مستقبل مضيئ للشعب الكوردي ومن خلال أنضمامهم الى الاحزاب الكوردية ، ويشهد التأريخ بتلك التضحبات على أرض كوردستان فوق جبالها ووديانها وسهولها وقراها ، وظهرت الشخصيات المعروفة داخل الأحزاب الكوردية سابقاً وحاضراً وهم : الدكتور جعفر محمد كريم وحبيب محمد كريم والملا حكيم خانقيني والمربي القدير عزيز بشتوان والمحامي رشيد باجلان والفقيد جبار فرمان والملاعارف يحيى وحبيب نوروز وأسطة أحمد الخياط وعادل مراد وحكمت محمد كريم ( ملا بختيار) وعماد أحمد وأكبرحيدر وجليل فيلي وسعدون فيلي وعبدالرزاق فيلي بالأضافة الى شخصيات أخرى شغلت مناصب قيادية وإذا أردنا ذكر المزيد فالقائمة تطول فعذراً لمن لم برد أسمه أعلاه .

كان الكورد الفيلية مصدراً مهماً لتمويل الحركة الكوردية عن طريق التبرعات السخية وغيرها من الدعم إضافة الى حمل السلاح ، وكان التجار الكورد الفيلية مصدراً لتجهيز المناطق الكوردية بالمواد المفروض عليها الحصار الأأقتصادي الحكومي (خاصة الشكر والشاي) مما ساعد على تخفيف وطأة الحصار المفروض على المدن والقرى والقصبات الكوردية ، وتعرض التجار الكبار من الكورد الفيلية خاصة في سوق الشورجة ببغداد ومدن اخرى بين حين واخر للملاحقة والتوقيف والتحقيق معهم بتهم مختلفة ومنها أرسال المساعدات المالية والغذائية الى الحركة الكوردية ، كما حدث في مدينة خانقين في بداية الستينات عندما ألقي القبض من قبل الأجهزة الأمنية الحكومية أنذاك على مجموعة تجار المدينة ، وبعد ان القي القبض على السيارة اللوري الكبير (شاحنة) مملوء بالشاي والسكر والقماش والمواد الغذائية الأخرى وكان من بينهم أسطة احمد الخياط وحبيب نوروز والحاج شكر خورشيد والد كاتب هذه السطوروغيرهم من التجار إضافة الى سائق السيارة ، كل هذه التضحيات بدوافع قومية خالصة ( كوردايتي ) .

كما وفرت الكورد الفيلية البيوت الآمنة لقيادات وكوادر الأحزاب الكوردية في أوقات العمل السري أو العمل العلني وساعدوا الكثيرين مما كانوا معرضين لخطر الأعتقال أو الأغتيال من قبل الأجهزة الامنية الحكومية وبشكل خاص من المتواجدين منهم في يغداد وغيرها من مدن الوسط والجنوب على الأنتقال الى المناطق المحررة من كوردستان العراق بواسطة سائقي السيارات والشاحنات وصهاريج نقل المحروقات من الكورد الفيلية ، الذين كانوا تحت المراقبة من قبل عملاء النظام بصورة دائمة ، ويتم بعض الاحيان أعتقالهم أو توقيفهم لمدة متفاوتة يعد إجراء تحقيق معهم وأستجوابهم من قبل مديرية الأمن العامة بحجة تهريب المواد الممنوعة الى المخربين أو العصاة حسب أدعائهم .

الكورد الفيلية لها الدور بتنظيم لقاءات سرية لقادة الحركة الكوردية مع شخصيات عراقية بارزة في اوقات حرجة ، أبرزها اللقاء السري بين الأستاذ مام جلال والدكتور شاخوان شوان مع المغفور له آية الله العظمى السيد محسن الحكيم في مدينة النجف الأشرف في عهد النظام عبد السلام عارف في اواسط ستينات من القرن الماضي ، الذي تم اللقاء عن طريق المناضل المرحوم عبد الحسين الفيلي ، وأصداره على أثر ذلك اللقاء فتوى بتحريم قتل الكورد ، ذلك اللقاء شكل حجر الاساس بدايات بناء الجسور بين الشعب الكوردي وقيادته واخواننا الشيعة ومرجعياتها .

بعد نكسة 1975 عادت الأحزاب الكوردية نشاطها من الجديد ، تشكلت عدة خلايا في بغداد وخانقين ومندلي ومدن أخرى من وسط وجنوب العراق لتلك الأحزاب الكوردية التي أبهرت الاصدقاء وأقلقت الخصوم والاعداء ، وكان للكورد الفيلية الدور الرئيسي في تلك الخلايا حيث قامت بنشاطات سياسية وثقافية مختلفة ، وقيامهم بعمليات مسلحة ضد النظام الدكتاتوري ، كما قامت تصفية الخونة من الكورد ( الجحوش ) المتعاونين مع نظام البعث ضد بني جلدتهم داخل بغداد ومدن أخرى رغم معاناتهم ومصائبهم ومشاكلهم الكبيرة ، التي تسبب في تعرض العديد من أبناءهم الى التوقيف والتعذيب والاستجواب من قبل الأجهزة الامنية العراقية وثم الإعدام على الأيدي جلاوزة نظام البعث ، والترحيل القسري لعوائلهم عن الوطن وتجريدهم من كل شيء . كما لعب الكورد الفيلية الدور الجيد في السبعينات من خلال طلابها في صفوف جمعية الطلبة الكورد في أوربا ومشاركتهم في مؤتمرتها السنوية ونشاطاتها المختلفة من خلال تلك الجميعية ، بهدف تعرية نظام البعث وطابعه العنصري والمنافي لحقوق الإنسان والمدنية أمام الرأي العام العالمي .

المصادر
الاتحاد الديمقراطي الكوردي الفيلي
د . زهير عبد الملك : مراجعة للحركة السياسية في اوساط الكورد الفيليين
د . مجيد جعفر : الكورد الفيلية في العراق ودورهم في الحركة التحررية الكوردستانية
د . منذر الفضل : الكورد الفيليون وحقوقهم في المستقبل العراق.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 1,148 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | akhbaar.org 19-10-2007
Gotarên Girêdayî: 106
Dîrok & bûyer
Kurtelêkolîn
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 19-10-2007 (17 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Başûrê Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 97%
97%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 14-03-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 19-03-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 19-03-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,148 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan

Rast
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Babetên nû
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 525,635
Wêne 106,449
Pirtûk PDF 19,790
Faylên peywendîdar 99,646
Video 1,449
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,349
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756
هەورامی 
65,744
عربي 
28,846
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,307
فارسی 
8,547
English 
7,168
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
2,990
Pirtûkxane 
2,705
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,228
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
131
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Cih - Cih - Gund Cih - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Cih - Bajêr - Sêwaz Cih - Guhertina Etnîkî - Hatiye tirkandin Cih - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.11 çirke!