المکتبة المکتبة
البحث

کورديپيديا أکبر مصدر کوردي للمعلومات بلغات متعددة!


خيارات البحث





بحث متقدم      لوحة المفاتيح


البحث
بحث متقدم
المکتبة
الاسماء الکوردية للاطفال
التسلسل الزمني للأحداث
المصادر
البصمات
المفضلات
النشاطات
کيف أبحث؟
منشورات كورديبيديا
فيديو
التصنيفات
موضوع عشوائي
ارسال
أرسال موضوع
ارسال صورة
استفتاء
تقييماتکم
اتصال
اية معلومات تحتاج کورديپيديا!
المعايير
قوانين الأستعمال
جودة السجل
الأدوات
حول...
امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
ماذا قالوا عنا!
أضيف کورديپيديا الی موقعک
أدخال \ حذف البريد الألکتروني
أحصاء الزوار
أحصاء السجل
مترجم الحروف
تحويل التقويمات
التدقيق الإملائي
اللغة أو لهجات الصفحات
لوحة المفاتيح
روابط مفيدة
امتداد كوردییدیا لجوجل كروم
كوكيز
اللغات
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
حسابي
الدخول
المشارکة والمساعدة
هل نسيت بيانات الدخول؟
البحث ارسال الأدوات اللغات حسابي
بحث متقدم
المکتبة
الاسماء الکوردية للاطفال
التسلسل الزمني للأحداث
المصادر
البصمات
المفضلات
النشاطات
کيف أبحث؟
منشورات كورديبيديا
فيديو
التصنيفات
موضوع عشوائي
أرسال موضوع
ارسال صورة
استفتاء
تقييماتکم
اتصال
اية معلومات تحتاج کورديپيديا!
المعايير
قوانين الأستعمال
جودة السجل
حول...
امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
ماذا قالوا عنا!
أضيف کورديپيديا الی موقعک
أدخال \ حذف البريد الألکتروني
أحصاء الزوار
أحصاء السجل
مترجم الحروف
تحويل التقويمات
التدقيق الإملائي
اللغة أو لهجات الصفحات
لوحة المفاتيح
روابط مفيدة
امتداد كوردییدیا لجوجل كروم
كوكيز
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
الدخول
المشارکة والمساعدة
هل نسيت بيانات الدخول؟
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 حول...
 موضوع عشوائي
 قوانين الأستعمال
 امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
 تقييماتکم
 المفضلات
 التسلسل الزمني للأحداث
 النشاطات - کرديبيديا
 المعاينة
موضوعات جديدة
المکتبة
المظاهر الاقتصادية في تراث منطقة كردستان
20-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
المکتبة
الخسائر البشرية للعمليات العسكرية التركية في شمال العراق ( 2015-2021)
16-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
الخسائر البشرية للعمليات العسكرية التركية في شمال العراق 2022
16-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
سجالات النخبة والمجتمع؛ دراسات في القضایا السیاسیة
16-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
المکتبة
الخسائر المدنية الناتجة عن العمليات العسكرية التركية و الإيرانية كانون الثاني 1991 - حزيران 2024
16-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
عدالة منقوصة المحاسبة على جرائم داعش في العراق
15-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
تحريك الدعوى الجزائية في الجرائم الدولية جرائم تنظيم داعش نموذجا
15-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
الجرائم الجنسية و الجنسانية المرتكبة ضد المجتمع الايزيدي: دور المقاتلين الأجانب في تنظيم داعش
15-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
العراق وقائع وأحداث- القسم الثالث 1968-1979
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
المکتبة
العراق وقائع وأحداث- القسم الثاني 1958-1968
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
أحصاء
السجلات
  532,791
الصور
  107,955
الکتب PDF
  20,052
الملفات ذات الصلة
  101,553
فيديو
  1,479
اللغة
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
304,112
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,346
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,874
عربي - Arabic 
29,542
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,298
فارسی - Farsi 
9,063
English 
7,439
Türkçe - Turkish 
3,626
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,556
Pусский - Russian 
1,134
Français - French 
339
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
63
Հայերեն - Armenian 
50
Español - Spanish 
48
Italiano - Italian 
46
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
Polski - Polish 
19
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
5
Ozbek - Uzbek 
5
Esperanto 
5
Тоҷикӣ - Tajik 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Hrvatski - Croatian 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
صنف
عربي - Arabic
بحوث قصیرة 
11,776
الأماکن 
4,853
الشهداء 
4,663
السيرة الذاتية 
4,512
المکتبة 
2,358
وثائق 
866
صور وتعریف 
234
المواقع الأثریة 
61
فيديو 
48
الأحزاب والمنظمات 
43
قصيدة 
34
المنشورات 
32
الخرائط 
18
احصائيات واستفتاءات 
12
المتفرقات 
11
الأبادة الجماعية 
9
العشيرة - القبيلة - الطائفة 
6
نكت 
4
بيئة كوردستان 
1
الدوائر 
1
مخزن الملفات
MP3 
323
PDF 
30,659
MP4 
2,410
IMG 
197,440
∑   المجموع 
230,832
البحث عن المحتوى
المکتبة
دراسات وثائقية في تاريخ الك...
بحوث قصیرة
اقتصاد المرأة في كونفراسه ا...
المکتبة
حوار العمر مذكرات الرئيس جل...
بحوث قصیرة
الغرفة رقم (11)
بحوث قصیرة
إضاءات على ملحمة كوباني
Zimanê kurdî… piştî siyasetên pişaftinê - 2
إنّ معلومات كورديبيديا نابعة مِن كلِ زمانٍ ومكان، وتبقى لكلِ زمانٍ ومكان!
صنف: بحوث قصیرة | لغة السجل: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
شارک
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
تقييم المقال
ممتاز
جيد جدا
متوسط
ليست سيئة
سيء
أضف الی مجموعتي
اعطي رأيک بهذا المقال!
تأريخ السجل
Metadata
RSS
أبحث علی صورة السجل المختار في گوگل
أبحث علی سجل المختار في گوگل
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English0
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)0
هەورامی - Kurdish Hawrami0
لوڕی - Kurdish Luri0
لەکی - Kurdish Laki0
Zazakî - Kurdish Zazaki0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana0
Cebuano0
Čeština - Czech0
Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
ترکمانی - Turkman (Arami Script)0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Zimanê Kurdî

Zimanê Kurdî
=KTML_Bold=Zimanê kurdî… piştî siyasetên pişaftinê - 2=KTML_End=
RÊZAN HESEN
Şerê Cîhanê yê Yekemîn bi têkçûna dewleta Osmanî bi dawî bû, Sûriye jî ket bin mêtingeriya Fransayê. Tevî ku Kurdan demekê azadiya nivîsandin û belavkirinê bi dest xist jî, lê belê qeyd û zextên li ser zimanê kurdî
Qeydên li ser zimanê kurdî piştî serxwebûna Sûriyê
Di beşa yekê ya dosyaya xwe de me bal kişand ser qonaxên pêşketina zimanê kurdî di dîrokê de. Em ê di vê beşî de behsa pêşketina zimanê kurdî li Sûriyê piştî bidawîbûna Şerê Cîhanê yê Yekemîn, di serdema mêtingeriya Fransayê û ragihandina serxwebûnê li Sûriyê heta destpêka alzoziya Sûriyê sala 2011`an bikin.
=KTML_Bold=PIŞTÎ PEYMANA SYKES-PICOT LI DIJÎ GELÊ KURD SIYASETÊN SÎSTEMATÎK=KTML_End=
Piştî Peymana Sykes-Picot a veşartî di navbera Fransa û Brîtanyayê de ya sala 1916`an, Kurdistan kirin 4 parçe û gelê Kurd li 4 dewletên ku tê de komên etnîk ên cuda û zimanên cuda hene, belav kirin. Li Sûriyê û Iraqê zimanê erebî, li Îranê zimanê farîsî û li Tirkiyê jî zimanê tirkî bû. Her wiha sîstemên rêveber ên wan dewletan, bi rêya siyasetên erebkirin, tirkkirin û fariskirinê hewl dan civaka Kurd asîmîle bikin û vê yekê gef li zimanê kurdî xwar.
Sîstemên rêveber ên li pey hev, gelê Kurd ji perwerdeya bi zimanê dayikê bê par kir, lewra zimanê kurdî tevî hewldanên rewşenbîrên Kurd ên pêşxistin û parastina zimên û perwerdeyên veşartî jî, tenê bi rêya bilêvkirinê dihat bikaranîn.
Wekî me berê bi bîr xistibû ku di sala 1924`an de Mîr Celadet Bedirxan yekemîn alfabeya kurdî ya latînî danî. Di sala 1932`yan de jî Celadet Bedirxan kovara ‘Hawar’ bi tîpên latînî li Şamê derxist. Tevî ku derxistina rojnameyê di sala 1935`an de rawestiya jî de careke din dest bi weşanê kir.
Di qonaxa mêtingeriya Fransayê li Sûriyê de, dezgehên din ên çapemeniyê ku bi kurdî weşan dikir, derketin, wekî rojnameya Ronahî ku di navbera 1942-1945`an de li Şamê derket. Her wiha Kamuran Elî Bedirxan li Beyrûtê di navbera 1943-1946`an de kovara Roja Nû û di navbera 1943-1945`an de jî kovara Stêr derxist.
=KTML_Bold=PIŞTÎ SERXWEBÛNA SÛRIYÊ ZIMANÊ KURDÎ HAT QEDEXEKIRIN=KTML_End=
Li Sûriye û Tirkiyê gelê Kurd malbata Bedirxanî ji xwe re pêşeng dît û pê bandor bû. Tevî ku di dema mêtingeriya Fransayê de nivîsandina bi zimanê kurdî ne qedexe bû jî, lê belê di dibistanan de nedihat xwendin. Gelek karên wêjeyî jî di dema mêtingeriya Fransayê de li Sûriyê û Lubnanê hatin nivîsandin û belavkirin.
Lê belê piştî derketina Fransayê ji Sûriyê sala 1946`an, bêyî ku Kurd mafên xwe û avakirina dewleta neteweyî li Sûriyê mîsoger bikin, careke din qedexeya li ser zimanê kurdî dest pê kir. Ne tenê wiha, zextên li ser Kurdan jî zêde bûn. Bi serjimariyekê sala 1962`yan, Kurd ji lîsteya welatiyên Sûriyê hatin derxistin û mafên welatîbûnê ji wan hatin standin, her wiha projeya ‘Kembera Erebî’ derket holê. Ev yek di çarçoveya siyasetên asîmîlekirin û erebkirina civaka Kurd de pêk hat.
Di vê der barê de, doktorê zimanê kurdî Beroz Mehmûd wiha dibêje: Bi belavbûna fikrên neteweyî li Sûriyê re, zextên li ser Kurdan zêde bûn. Di serdema hikumetên şovenîst de, bidestxistina pirtûkeke bi zimanê kurdî tawanek bû û xwediyê wê dihat girtin. Ev yek bi armanca jibîrbirina zimanê dayikê bû. Zimanê ku pê perwerde neyê dayîn, sînordar dimîne.
Yek ji girîngtirîn berhemên salên 50`yî yên sedsala borî, pirtûka rêzimana kurdî ya nivîskar Reşîd Kurd e. Di sala 1955`an de jî Osman Sebrî tevî komeke hevalên xwe li paytext Şamê bi armanca fêrkirina nivîsandin û xwendina bi zimanê dayikê ‘Komeleya Vejandina Çanda Kurdî’ ava kir.
Di sala 1957`an de yekemîn partiyên siyasî yên kurdî li Sûriyê ‘Partiya Demokratîk a Kurdistanê’ bi rengekî veşartî hat damezirandin. Her wiha rojnameya ‘Dengê Kurd’ bi zimanê kurdî û tîpên latînî bi rêk û pêk dihat weşandin û nivîsên siyasî belav dikirin. Rojnameyê heta sala 1965`an bi kurdî weşan dikir.
Di salên 60 û 70`yî de, ji ber zordarî û qedexeya li Sûriyê tenê du pirtûkên bi zimanê kurdî li Beyrûtê hatin belavkirin. Pirtûka yekemîn a Ekrem Cemîl Paşa û ya duyemîn jî ya helbestvan Cegerxwîn bû. Nivîskaran pirtûkên xwe bi navên din belav dikirin.
Beroz Mehmûd dibîne ku tevgera kurdî lawaz bû û nikarî li dijî hikumetên şovenîst tiştek bikira. Her wiha diyardeya perwerdeya bi tîpên latînî beriya salên 80`yî tune bû.
=KTML_Bold=SIYASETÊN EREBKIRINÊ=KTML_End=
Di Nîsana 1962`yan de, di çarçoveya berdewama siyasetên erebkirinê û xurtkirina neteweya erebî de, hikumeta serokê Sûriyê Nazim El-Qudsî li herêmên Cizîrê ku piraniya xelkê wê Kurd e, serjimariyek çêkir û li gorî wê 120 hezar welatiyên Kurd ji mafê welatîbûnê hatin bêparkirin û bûn biyanî. Bi vê yekê Kurdan gelek mafên din wekî qeydkirina milkên xwe bi navê xwe, bidestxistina belgeyên girêdayî zewacê û temamkirina xwendinê ji dest da. Her wiha zarokên wan bê nasname man.
Di sala 1963`yan de sîstema Baasê rêveberiya Sûriyê bi dest xist û bi rêya projeya Kembera Erebî siyasetên erebkirinê berdewam kirin. Projeya Kembera Erebî ji aliyê serokê ewlehiya siyasî yê Hesekê Mihemed Teleb Hîlal ve hat pêşniyarkirin û armanca wan ew bû ku dorê li Kurdan teng bikin, ji herêmên wan bidin koçberkirin û nehêlin bi zimanê xwe perwerdeyê bibînin. Di heman demê de rê li pêşiya Aşûrî û Ermenan vekir da ku dibistan û komeleyên xwe yên çandî vekin.
Siyasetên partiya Baasê li dijî Kurdan û zimanê kurdî nimûneya qirkirina çandî bûn. Navlêkirina zarokan bi navên kurdî dihat qedexekirin. Her wiha herêmên Kurdan bi navên erebî dihatin binavkirin û nivîsandin û axaftina bi zimanê kurdî qedexe bû.
Di sala 1988`an de qanûnek hat derxistin ku roja 21`ê Adarê wek cejna dayikê hat pejirandin da ku Kurd di wê rojê de cejna Newrozê pîroz nekin.
=KTML_Bold=BERHEMÊN KÊM Û CIHÊN WEŞANGERIYÊ YÊN SÎNORDAR=KTML_End=
Li gel sîtemkarî û zordariyê jî Mele Hesen Kurd (Hesen Hişyar) kopiyên kovara ‘Agahî’ ji sala 1966`an heta 1984`an (19 sal) bi awayekî salane li ser hesabê xwe derdixistin.
Her wiha kovara ‘Gulistan’ a wêjeyî dihat kopîkirin û edîtorê wê helbestvan Cegerxwîn bû. Di sala 1979`an de li gorî ku Dr. Beroz Mehmûd bi nav kiriye bi hejmarên kêm kovara ‘Gelawêj’ derket. Lê tevî vê yekê jî bandorek wekî bandora kovara Hawarê çênekir.
Her wiha di wê demê de partiyên siyasî komeke kovar derxistin, wekî Stêr (1983-1993), Xunav (1986-1995), Roj û Newroz (1995).
Yekemîn kovara serbixwe ku li Sûriyê derketiye ‘Gurzek Gul’ bû ku di salên 1989-1992 de derket. Her wiha kovarên wêjeyî yên çandî jî hebûn, wekî Zanîn (1991-1997), Aso (1992), Pirs (1993), Hêvî (1993), Delav (1995) û Xwendevan (1995).
Van kovaran ji ber siyasetên Sûriyê yên li dijî Kurdan, awayê veşartî ku pê dihatin belavkirin û ji ber ku nedigihîştin ber destê her kesî, bandoreke sînordar kir.
=KTML_Bold=BERDEWAMA QEDEXEYA LI SER ZIMÊN=KTML_End=
Bi zêdebûna nakokiyên di navbera partiya Baasên li Sûriyê û partiya Baasê li Iraqê ji aliyekî û hikumeta Tirkiyê ji aliyekî din ve, hindek be jî zexta li ser gelê Kurd kêm bû. Lê belê qedexeya li ser ziman û belavkirina bi zimanê kurdî belav kir, nexasim piştî nakokiyên di navbera hikumetê û Îxwan Muslîmiyên li Sûriyê sala 1976`an. Vê rewşê heta têkçûna Yekitiya Sovyetê destpêka salên 90`yî, bi vê rengî dewam kir.
Di vê der barê de, Dr. Beroz Mehmûd diyar dike ku zextên partiyên Baasê dewam kirin lê hin tişt paşguh kir. Lê tevî vê yekê jî di vê demê de ji ber gelek sedeman zimanê kurdî bi pêş neket. Ji wan sedeman, beşê rewşenbîran wekî ku tê xwestin bi erka xwe ranebû, nivîsandina bi zimanê kurdî ne li ser bingeheke neteweyî bû û hin nivîsakaran jî ji pêşxistina ziman zêdetir li navdariyê digerîn.
=KTML_Bold=PÊŞKETINÊN HERÊMÎ Û NAVNETEWEYÎ BANDOR LI REWŞA KURDÊN SÛRIYÊ KIR=KTML_End=
Di salên 80`yî yên sedsala borî de, gelek rewşenbîrên Kurd piştî ku xwendina xwe li welatên rojava qedandin, vegerîn Sûriyê. Li wan dewletan jî kedên rewşenbîrên Kurd hejmareke mezin ji peymangehên zimanê kurdî vebûn, ku peymangeha kurdî li Parîsê (1983) yek ji wan bû. Di wê demê de rewşenbîrên Kurd dîsa girîngî da zimanê dayikê.
Di destpêka salên 90`î de, hejmara nivîskarên zimanê kurdî zêde bû û gelek pirtûk û belavok di wê demê de derketin. Ev yek vedigere pêşketina tevgera siyasî li Bakur, Başûr û Rojavayê Kurdistanê.
Di dawiya salên 90`î de jî û piştî ku têkiliyên Tirkiye-Sûriyê xirab bûn, Sûriye teslîmî Tirkiyê bû Peymana Edeneyê hat îmzekirin ku Kurd kirin hedef, zextên li ser Kurdan zêde bûn û hêzên ewlekariyê yên Sûriyê dest bi şopandina lîderên partî û rewşenbîrên Kurd kir û gelek qeyd li ser zimanê kurdî danîn.
Piştî mirina serokê Sûriyê Hafiz El-Esed û hatine kurê wî Beşar El-Esed ser desthilatê sala 2000`î, rewşa Kurdan wiha dewam kir. Her wiha siyasetên pişaftina civaka Kurd, şopandina rewşenbîrên Kurd ji aliyê hêzên ewlekariyê ve û qedexeya li ser weşangeriyê dewam kir. Hêjayî gotinê ye ku li herêmên Rojava tu cihê weşangeriyê tune bû û hemû li bajarên Şam û Helebê bûn.
=KTML_Bold=SIYASETÊN ZORDARIYÊ YÊN SERDEMA BEŞAR EL-ESED=KTML_End=
Sala 2001`an qanûna çapkirin û belavkirinê derket û di navaroka qanûnê de hat gotin ku divê xwediyên cihên weşangeriyê agahiyên li ser hemû belavokên xwe û hejmara wan bidin. Her wiha divê kopiyekê bidin Wezareta Ragihandinê ku navê nivîskar û wergêr tê de hebin. Dîsa hemû kesên ku dixwazin berhemên xwe çap bikin, divê ruxsetê ji Wezareta Ragihandinê bistînin. Wezaretê pir caran bi behaneya ku ji weşanê re nabin anku di zimanê kurdî de ne pispor in, destûra weşandina pirtûkên kurdî nedida. Tenê rê da çapkirina hejmareke pirtûkên kurdî yên zarokan û folklora kurdî. Lewra nivîskarên Kurd berhemên xwe bi awayekî veşartî çap dikirin.
Piştî têkçûna sîstema Sedam Hisên li Iraqê sala 2003`yan, partiya Baasê ya Sûriyê li Rojava fitne xist navbera Kurd û Ereban. Di Adara 2004`an de Serhildana Qamişloyê pêk hat. Bi serhildanê re zordariya li dijî gelê Kurd di asteke bilind de dewam kir. Hêzên ewlekariyê ji bo lêgerîna li belavokên û pirtûkên bi zimanê kurdî, bi ser malên sivîlan de digirt. Hin nivîskar wiha bi bîr tînin: Çavdêriya hêzên ewlekariya Sûriyê ji xwediyên cihên weşangeriyê re zêdetir bû, heta kesên ku berê bi buhayekî zêde çap dikirin, êdî nediwêrîn çap bikin.”
Dr. Beroz Mehmûd li ser wê demê wiha dibêje: Li ser esasê ku Kurd netewperest in, zext pir zêde bûn û dişibihîn siyasetên zordariyê yên Tirkiyê. Lewra, da ku hestên neteweyî tune bikin û netewa Kurd di civaka Erebî de asîmle bikin, qeydên zêde li ser zimên danîn. Dr.Mehmûd destnîşan kir ku di navbera 2005-2010`an de bi rengekî veşartî û bi dayîn pereyên pir, du pirtûk li Şamê çap kirin.
Tevî vê yekê jî di wê demê de gelek kovar hatin derxistin. Li gorî lêkolîneke saziya Next Page, berhemên wê demê ev bûn: Gulistan, Pirs, Newroz, Jîn, Roj, Azadî ku her sêyên destpêkê bi zimanê kurdî bûn û yên din jî bi zimanên kurdî û erebî bûn. Rojnameyên Jîn, Roj û Azadî bandoreke sînordar kir.
Dr. Mehmûd wiha da zanîn: Pêşketina zimên yekser bi têgihîştina çandî ya di hundir civakan de girêdayî ye. Ji sedemên ku hiştin ziman pêş nekeve jî ew e ku hejmareke pir kêm ji Kurdan dibistan xwend û tenê hinekan xwendina xwe di salên 70`yî de qedand. Her wiha tu girîngî nedidan xwendina zanistî.
Doktorê zimanê kurdî Beroz Mehmûd di dawiya axaftina xwe de got şertê sereke yê pêşxistina zimên, perwerdekirina bi zimên ne. Ji ber ku perwerde tê wateya tespîtkirina nasnameya zimên û vejandina wê.[1]
دون هذا السجل بلغة (Kurmancî - Upper Kurdish (Latin))، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
تمت مشاهدة هذا السجل 1,723 مرة
اعطي رأيک بهذا المقال!
هاشتاگ
المصادر
[1] موقع الكتروني | Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) | https://hawarnews.com/ - 16-05-2023
السجلات المرتبطة: 52
المکتبة
بحوث قصیرة
تواریخ وأحداث
فيديو
وثائق
تأريخ الإصدار: 14-05-2020 (4 سنة)
الدولة - الأقلیم: کوردستان
اللغة - اللهجة: ک. شمال ح. لاتين
تصنيف المحتوى: لغوي
تصنيف المحتوى: مقالات ومقابلات
نوع الأصدار: ديجيتال
نوع الوثيقة: اللغة الاصلية
البيانات الوصفية الفنية
جودة السجل: 99%
99%
تم أدخال هذا السجل من قبل ( اراس حسو ) في 16-05-2023
تمت مراجعة هذه المقالة وتحریرها من قبل ( ئەمیر سیراجەدین ) في 16-05-2023
تم تعديل هذا السجل من قبل ( ئەمیر سیراجەدین ) في 16-05-2023
عنوان السجل
لم يتم أنهاء هذا السجل وفقا لالمعايير کورديپيديا، السجل يحتاج لمراجعة موضوعية وقواعدية
تمت مشاهدة هذا السجل 1,723 مرة
کورديپيديا أکبر مصدر کوردي للمعلومات بلغات متعددة!
السيرة الذاتية
منى بكر محمود
المکتبة
الخسائر البشرية للعمليات العسكرية التركية في شمال العراق ( 2015-2021)
صور وتعریف
لوحة لمدينة / بدليس / وتعود للقرن السابع عشر
المکتبة
دور احداث شنكال في تطوير القضية الكردية
المواقع الأثریة
ناعورة الرشيدية في الشدادي حضارة عريقة وتاريخ يشهد
السيرة الذاتية
أسما هوريك
المکتبة
سجالات النخبة والمجتمع؛ دراسات في القضایا السیاسیة
السيرة الذاتية
سليمان يوسف يوسف
بحوث قصیرة
ماذا ينتظرنا في الرقة وما بعدها؟
السيرة الذاتية
عبد الناصر حسو
السيرة الذاتية
عزيز شريف
بحوث قصیرة
الفكرُ العربي، والمسألةُ الكرديّة
المواقع الأثریة
قلعة خانزاد في أقليم سوران 1825م
المواقع الأثریة
قصر حسين قنجو في محافظة ماردين، 1705م
السيرة الذاتية
منى واصف
صور وتعریف
كردي من أذربيجان - الصورة تعود لسنة 1912
السيرة الذاتية
ملا كاكه حمى
المواقع الأثریة
تل لیلان
السيرة الذاتية
إسحاق سكوتي
بحوث قصیرة
واشنطن: ملتزمون بمحاسبة المسؤولين عن التطهير العرقي بحق الايزديين
السيرة الذاتية
حليمة شنگالي
بحوث قصیرة
زوبعة منظّمة تدفع عائلات إيزيدية للفرار من كردستان العراق
المکتبة
شهدائنا في حرب ضد الدولة الاسلامية - داعش، الطبعة 2
المکتبة
الخسائر المدنية الناتجة عن العمليات العسكرية التركية و الإيرانية كانون الثاني 1991 - حزيران 2024
بحوث قصیرة
نواب من حزب العدالة يمارسون البلطجة في البرلمان
المواقع الأثریة
قلعة كركوك
صور وتعریف
مدينة موش في كوردستان تركيا سنة 1912
صور وتعریف
المرحوم الملا مصطفى البارزاني أمام الأهرامات في مصر ومع الوفد المرافق له - تاريخ الصورة 1958
السيرة الذاتية
هيفين عفرين
المکتبة
المظاهر الاقتصادية في تراث منطقة كردستان
صور وتعریف
فرقة موسيقية فنية تراثية لأكراد أذربيجان- تاريخ الصورة 1955
المکتبة
الخسائر البشرية للعمليات العسكرية التركية في شمال العراق 2022

فعلي
المکتبة
دراسات وثائقية في تاريخ الكرد الحديث وحضارتهم
03-01-2013
هاوري باخوان
دراسات وثائقية في تاريخ الكرد الحديث وحضارتهم
بحوث قصیرة
اقتصاد المرأة في كونفراسه الثالث يكشف المخططات والمشاريع المستقبلية
08-11-2022
اراس حسو
اقتصاد المرأة في كونفراسه الثالث يكشف المخططات والمشاريع المستقبلية
المکتبة
حوار العمر مذكرات الرئيس جلال طالباني
12-12-2022
هژار کاملا
حوار العمر مذكرات الرئيس جلال طالباني
بحوث قصیرة
الغرفة رقم (11)
23-03-2024
کاکۆ پیران
الغرفة رقم (11)
بحوث قصیرة
إضاءات على ملحمة كوباني
13-07-2024
أفين طيفور
إضاءات على ملحمة كوباني
موضوعات جديدة
المکتبة
المظاهر الاقتصادية في تراث منطقة كردستان
20-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
المکتبة
الخسائر البشرية للعمليات العسكرية التركية في شمال العراق ( 2015-2021)
16-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
الخسائر البشرية للعمليات العسكرية التركية في شمال العراق 2022
16-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
سجالات النخبة والمجتمع؛ دراسات في القضایا السیاسیة
16-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
المکتبة
الخسائر المدنية الناتجة عن العمليات العسكرية التركية و الإيرانية كانون الثاني 1991 - حزيران 2024
16-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
عدالة منقوصة المحاسبة على جرائم داعش في العراق
15-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
تحريك الدعوى الجزائية في الجرائم الدولية جرائم تنظيم داعش نموذجا
15-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
الجرائم الجنسية و الجنسانية المرتكبة ضد المجتمع الايزيدي: دور المقاتلين الأجانب في تنظيم داعش
15-08-2024
هژار کاملا
المکتبة
العراق وقائع وأحداث- القسم الثالث 1968-1979
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
المکتبة
العراق وقائع وأحداث- القسم الثاني 1958-1968
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
أحصاء
السجلات
  532,791
الصور
  107,955
الکتب PDF
  20,052
الملفات ذات الصلة
  101,553
فيديو
  1,479
اللغة
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
304,112
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,346
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,874
عربي - Arabic 
29,542
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,298
فارسی - Farsi 
9,063
English 
7,439
Türkçe - Turkish 
3,626
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,556
Pусский - Russian 
1,134
Français - French 
339
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
63
Հայերեն - Armenian 
50
Español - Spanish 
48
Italiano - Italian 
46
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
Polski - Polish 
19
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
5
Ozbek - Uzbek 
5
Esperanto 
5
Тоҷикӣ - Tajik 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Hrvatski - Croatian 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
صنف
عربي - Arabic
بحوث قصیرة 
11,776
الأماکن 
4,853
الشهداء 
4,663
السيرة الذاتية 
4,512
المکتبة 
2,358
وثائق 
866
صور وتعریف 
234
المواقع الأثریة 
61
فيديو 
48
الأحزاب والمنظمات 
43
قصيدة 
34
المنشورات 
32
الخرائط 
18
احصائيات واستفتاءات 
12
المتفرقات 
11
الأبادة الجماعية 
9
العشيرة - القبيلة - الطائفة 
6
نكت 
4
بيئة كوردستان 
1
الدوائر 
1
مخزن الملفات
MP3 
323
PDF 
30,659
MP4 
2,410
IMG 
197,440
∑   المجموع 
230,832
البحث عن المحتوى
کورديپيديا أکبر مصدر کوردي للمعلومات بلغات متعددة!
السيرة الذاتية
منى بكر محمود
المکتبة
الخسائر البشرية للعمليات العسكرية التركية في شمال العراق ( 2015-2021)
صور وتعریف
لوحة لمدينة / بدليس / وتعود للقرن السابع عشر
المکتبة
دور احداث شنكال في تطوير القضية الكردية
المواقع الأثریة
ناعورة الرشيدية في الشدادي حضارة عريقة وتاريخ يشهد
السيرة الذاتية
أسما هوريك
المکتبة
سجالات النخبة والمجتمع؛ دراسات في القضایا السیاسیة
السيرة الذاتية
سليمان يوسف يوسف
بحوث قصیرة
ماذا ينتظرنا في الرقة وما بعدها؟
السيرة الذاتية
عبد الناصر حسو
السيرة الذاتية
عزيز شريف
بحوث قصیرة
الفكرُ العربي، والمسألةُ الكرديّة
المواقع الأثریة
قلعة خانزاد في أقليم سوران 1825م
المواقع الأثریة
قصر حسين قنجو في محافظة ماردين، 1705م
السيرة الذاتية
منى واصف
صور وتعریف
كردي من أذربيجان - الصورة تعود لسنة 1912
السيرة الذاتية
ملا كاكه حمى
المواقع الأثریة
تل لیلان
السيرة الذاتية
إسحاق سكوتي
بحوث قصیرة
واشنطن: ملتزمون بمحاسبة المسؤولين عن التطهير العرقي بحق الايزديين
السيرة الذاتية
حليمة شنگالي
بحوث قصیرة
زوبعة منظّمة تدفع عائلات إيزيدية للفرار من كردستان العراق
المکتبة
شهدائنا في حرب ضد الدولة الاسلامية - داعش، الطبعة 2
المکتبة
الخسائر المدنية الناتجة عن العمليات العسكرية التركية و الإيرانية كانون الثاني 1991 - حزيران 2024
بحوث قصیرة
نواب من حزب العدالة يمارسون البلطجة في البرلمان
المواقع الأثریة
قلعة كركوك
صور وتعریف
مدينة موش في كوردستان تركيا سنة 1912
صور وتعریف
المرحوم الملا مصطفى البارزاني أمام الأهرامات في مصر ومع الوفد المرافق له - تاريخ الصورة 1958
السيرة الذاتية
هيفين عفرين
المکتبة
المظاهر الاقتصادية في تراث منطقة كردستان
صور وتعریف
فرقة موسيقية فنية تراثية لأكراد أذربيجان- تاريخ الصورة 1955
المکتبة
الخسائر البشرية للعمليات العسكرية التركية في شمال العراق 2022
ملف
بحوث قصیرة - نوع الأصدار - ديجيتال بحوث قصیرة - اللغة - اللهجة - عربي بحوث قصیرة - نوع الوثيقة - اللغة الاصلية بحوث قصیرة - تصنيف المحتوى - ادبي الأماکن - الدولة - الأقلیم - جنوب کردستان الأماکن - اللغة - اللهجة - ترکماني الأماکن - اللغة - اللهجة - عربي الأماکن - اللغة - اللهجة - ک. جنوبي الأماکن - المدن - خانقين الأماکن - المکان - قرية

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| اتصال | CSS3 | HTML5

| وقت تکوين الصفحة: 1.484 ثانية