Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Rêjîn Doskî
27-08-2024
Evîn Teyfûr
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Chikh Mousa
17-08-2024
Evîn Teyfûr
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  533,697
Wêne
  108,494
Pirtûk PDF
  20,093
Faylên peywendîdar
  102,248
Video
  1,496
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,161
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,490
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,909
عربي - Arabic 
29,920
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,449
فارسی - Farsi 
9,161
English 
7,455
Türkçe - Turkish 
3,662
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,622
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
340
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
64
Español - Spanish 
50
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
47
Italiano - Italian 
47
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
6
Português - Portuguese 
6
Ozbek - Uzbek 
6
Esperanto 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,891
Kurtelêkolîn 
5,007
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,221
Pirtûkxane 
2,745
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,246
Cih 
1,151
Belgename 
290
Wêne û şirove 
150
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,919
MP4 
2,444
IMG 
198,497
∑   Hemû bi hev re 
232,183
Lêgerîna naverokê
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
Kurtelêkolîn
Li Êraqê Yekem Car Jineke K...
100 عام بعد اتفاقية لوزان.. قضايا وتحولات (1)
Hevalên Kurdîpêdiya arşîvên me yên neteweyî û welatî bi awayekî objektîv, bêalîbûn, berpirsiyarî û profesyonelî tomar dikin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English0
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)0
هەورامی - Kurdish Hawrami0
لوڕی - Kurdish Luri0
لەکی - Kurdish Laki0
Zazakî - Kurdish Zazaki0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana0
Cebuano0
Čeština - Czech0
Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
ترکمانی - Turkman (Arami Script)0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

اتفاقية لوزان

اتفاقية لوزان
د. عصام عبد الشافي

في الرابع والعشرين من شهر يوليو/تموز عام 1923، تم توقيع معاهدة لوزان في مدينة لوزان السويسرية بين الحلفاء المنتصرين في الحرب العالمية الأولى، وعلى رأسهم بريطانيا وفرنسا، من جانب، وحكومة الجمعية الوطنية الكبرى التركية، من جانب آخر.

وتم توقيع المعاهدة في أعقاب حرب الاستقلال التركية ضد الحلفاء، وتم من خلالها تسوية أوضاع منطقة الأناضول التركية والقسم التركي الأوربي من أراضي الدولة العثمانية، وذلك بعد إلغاء معاهدة سيفر التي كانت الدولة العثمانية قد وقعتها في العاشر من أغسطس/آب 1920، تحت ضغوط الحلفاء.

واشتملت #معاهدة لوزان# على 143 مادة في أقسام عدة رئيسية، تناولت المضائق التركية، التي تم تعديلها بعد ذلك من خلال معاهدة مونترو عام 1936، وإلغاء التعهدات بشكل تبادلي، وكذلك تبادل السكان بين اليونان وتركيا، فضلًا عن الاتفاقيات المشتركة المُوقعة بين الطرفين، وغيرها، كما تضمنت نصوصًا بشأن استقلال تركيا وتحديد حدودها، كما نصت كذلك على حماية الأقليات المسيحية اليونانية الأرثوذكسية في تركيا، وكذلك حماية الأقليات المسلمة في اليونان.

وقد أثارت الاتفاقية جدلًا إعلاميًّا وسياسيًّا كبيرًا خلال السنوات الخمس الماضية، وتحديدًا بعد التحولات السياسية التي شهدتها الدولة التركية، والتحول من نظام برلماني إلى رئاسي، بعد تعديلات دستورية تمت عام 2018، وقد أسهم فريق من الكتّاب، بوعي أو بدون وعي، سواء كان ذلك عن علم أو جهل، في بناء هذه الحالة من الجدل، وللأسف الشديد أن كثيرًا من المشاركين في هذه الحالة لم يقرأوا الاتفاقية كاملة، أو يضطلعوا على النص الكامل لها.

صخب إعلامي دون قراءة دقيقة

ومن الجدير ذكره هنا، أنني عندما وقفت على الكثير من المبالغات التي ترقى إلى درجة التضليل الكامل، وخاصة من جانب عدد من السياسيين والإعلاميين والناشطين العرب في تركيا، بحثت عن النص الكامل للاتفاقية باللغة العربية على شبكة الإنترنت، فلم أجد إلا إشارات في ثنايا بعض النصوص أو المقالات، ولذلك قمت بتكليف وحدة ترجمة بإحدى المؤسسات البحثية بترجمة النص الكامل، وتمت بالفعل الترجمة والنشر في أغسطس 2020.

ومع أهمية الاتفاقية، وبمناسبة اقتراب الذكرى المئوية لتوقيعها، وتَوافُق هذه الذكرى مع انتخابات رئاسية وبرلمانية ينظر إليها الكثيرون على أنها ستكون حاسمة في تركيا عام 2023، تأتي ضرورة القراءة الدقيقة في نصوص هذه الاتفاقية، وما الذي ترتبه من حقوق والتزامات على أطرافها، وهل هناك بالفعل رغبة من بعض هذه الأطراف أو كلها في تعديل هذه النصوص أو إلغائها؟

في بنية الاتفاقية وهيكلها

انقسمت الاتفاقية إلى ديباجة عامة عن الغرض منها ومفوضي الأطراف المُوقعة عليها، ثم خمسة أجزاء أساسية تضم 143 مادة، توزعت بين 16 قسمًا، وفي بداية الديباجة جاء النص على النحو التالي: “حيث إنه قد اتحدت رغبة كل من الإمبراطورية البريطانية، فرنسا، إيطاليا، اليابان، اليونان، رومانيا، صربيا، كرواتيا، وسلوفينيا (من جانب) وتركيا (من جانب آخر) في إنهاء حالة الحرب بينهما التي كانت موجودة في الشرق منذ عام 1914، وإذ يحرص الطرفان على إعادة تأسيس علاقات الصداقة والتجارة التي تُعَد ضرورية للرفاهية المتبادلة لشعوبهما، واعتبار أن هذه العلاقات يجب أن تقوم على احترام استقلال الدول وسيادتها، فقد قررا إبرام معاهدة لهذا الغرض، وعيّنا مفوضين لهما لإتمام ذلك”.

ثم ذكرت نصًّا أسماء مفوضي الطرفين الأول والثاني بمناصبهم ومسمياتهم الرسمية في ذلك الوقت، وقد تضمّن وفد تركيا كلًّا من السادة عصمت باشا وزير الخارجية نائب أدرنه، والدكتور رضا نور بك وزير الصحة نائب سينوب، وحسن بك الوزير السابق نائب طرابزون، مفوَّضين عن حكومة الجمعية الوطنية الكبرى لتركيا.

ثم جاء الهيكل العام للاتفاقية من حيث الأجزاء والأقسام والمواد على النحو التالي:

الجزء الأول: البنود السياسية (45 مادة)، وشمل قسمين، القسم الأول، البنود المتعلقة بالأراضي (من المادة 2 إلى المادة 29)، والقسم الثاني، الجنسية (من 30 إلى 36)، والقسم الثالث، حماية الأقليات (من 37 إلى 45)

الجزء الثاني: البنود المالية (18 مادة)، وتوزع بين قسمين، القسم الأول، الدَّين العام العثماني (من 46 إلى 57)، والقسم الثاني، بنود متنوعة (من 58 إلى 63).

الجزء الثالث: البنود الاقتصادية (37 مادة)، وتوزع بين ستة أقسام، القسم الأول، ممتلكات وحقوق ومصالح (من 64 إلى 72)، القسم الثاني، العقود والدعاوى والأحكام (من 73 إلى 83)، القسم الثالث، الديون (المادتان 84 و85)، القسم الرابع، الملكية الصناعية والأدبية والفنية (من 86 إلى 91)، القسم الخامس، محكمة التحكيم المختلطة (من 92 إلى 98)، القسم السادس، المعاهدات (المادتان 99 و100)

الجزء الرابع: الاتصالات والمسائل الصحية (18 مادة)، وضم قسمين، القسم الأول، مجال الاتصالات (من 101 إلى 113)، القسم الثاني، المسائل الصحية (من 114 إلى 118)، بينما تناول الجزء الخامس أحكامًا متنوعةً (25 مادة)، على ثلاثة أقسام، القسم الأول، أسرى الحرب (من 119 إلى 123)، القسم الثاني، المقابر (من 124 إلى 136)، القسم الثالث، الأحكام العامة (من 137 إلى 143).

ومن واقع هذا التقسيم، نجد أن الجزء الأول بشأن البنود السياسية شكّل 31.5% من إجمالي عدد مواد الاتفاقية، ثم الجزء الثالث بشأن البنود الاقتصادية وشكّل نحو 25.8% من إجمالي المواد، أي أن البنود السياسية (45) والاقتصادية (37) شكلتا معًا 82 مادة بنسبة 57.3% من مواد الاتفاقية، وهو ما سيتم تناوله تفصيلًا.

المادة الأولى وتأسيس السلام

نصت المادة الأولى من اتفاقية لوزان 1923 على أنه “بمجرد دخول المعاهدة الحالية حيز التنفيذ، سيتم بكل تأكيد إعادة تأسيس حالة السلام بين الإمبراطورية البريطانية وفرنسا وإيطاليا واليابان واليونان ورومانيا والدولة الصربية الكرواتية السلوفينية من جانب، وتركيا من الجانب الآخر، وكذلك بين رعاياهما. وستُستأنف العلاقات الرسمية بين الجانبين، وسيلقى الممثلون الدبلوماسيون والقناصل في الأراضي المعنية -دون الإخلال بالاتفاقات التي قد تُبرم في المستقبل- معاملة وفقًا للمبادئ العامة للقانون الدولي”.

ومع هذه البداية التأسيسية، جاءت باقي النصوص لتتناول كل القضايا والإشكاليات التي تضبط العلاقات بين هذه الأطراف، مع مراعاة أن بعض هذه الأطراف شهد تحولات جذرية خلال المئة عام التالية لتوقيع الاتفاقية، سواء في أطرافه أو حدوده أو طبيعة أنظمته السياسية، بل في أسماء هذه الأطراف ذاتها التي تغيرت كذلك مرات عدة، ومنها على سبيل المثال: الدولة الصربية الكرواتية السلوفينية التي تحولت في مرحلة من المراحل إلى الاتحاد اليوغوسلافي، ثم عادت إلى أسمائها التي تضمنتها الاتفاقية بعد انهيار هذا الاتحاد وتفككه عام 1992 إلى ست جمهوريات في العام التالي الذي تفكك فيه الاتحاد السوفييتي إلى 15 جمهورية (1991).

تساؤلات مطروحة

ورغم ثبات الدولة التركية على حدودها التي نصت عليها اتفاقية لوزان، فإنها شهدت تحولات جذرية في بنيتها السياسية والاقتصادية والاجتماعية، وكذلك في مكانتها ودورها الإقليمي في المناطق الجغرافية المتشابكة معها، لكن هل هذه التحولات يمكن أن تكون دافعة لتركيا إلى إعادة النظر في بنود هذه الاتفاقية، فإلى أي مدى ترتبط رؤية النظام السياسي التركي للاتفاقية بنتائج انتخابات 2023؟[1]
Ev babet bi zimana (عربي - Arabic) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي - Arabic)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 1,336 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي - Arabic | /mubasher.aljazeera.net08-01-2023
Gotarên Girêdayî: 39
Belgename
Dîrok & bûyer
Kurtelêkolîn
Pirtûkxane
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي - Arabic
Dîroka weşanê: 08-01-2023 (1 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 04-04-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 05-04-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 05-04-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,336 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Mezargeha êzîdî ya Seyîd Zakir ed-dîn el-Erecî li Şengalê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Ehmed Chikh Mousa
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Kurtelêkolîn
150 keçên rizgarbûyên destê DAIŞê
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Êzdiyên Iraqê, cil û bergên wan çîn û eşîra wan nîşan dide
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Mezargeha Êzdiyan ya Diyari Felakî
Kurtelêkolîn
Di jiyana çandî ya êzîdiyan de muzîk

Rast
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
04-08-2024
Evîn Teyfûr
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Kurtelêkolîn
Li Êraqê Yekem Car Jineke Kurd a Pîlot, Bû Kaptan
20-08-2024
Evîn Teyfûr
Li Êraqê Yekem Car Jineke Kurd a Pîlot, Bû Kaptan
Babetên nû
Jiyaname
Rêjîn Doskî
27-08-2024
Evîn Teyfûr
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Chikh Mousa
17-08-2024
Evîn Teyfûr
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  533,697
Wêne
  108,494
Pirtûk PDF
  20,093
Faylên peywendîdar
  102,248
Video
  1,496
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,161
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,490
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,909
عربي - Arabic 
29,920
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,449
فارسی - Farsi 
9,161
English 
7,455
Türkçe - Turkish 
3,662
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,622
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
340
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
64
Español - Spanish 
50
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
47
Italiano - Italian 
47
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
6
Português - Portuguese 
6
Ozbek - Uzbek 
6
Esperanto 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,891
Kurtelêkolîn 
5,007
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,221
Pirtûkxane 
2,745
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,246
Cih 
1,151
Belgename 
290
Wêne û şirove 
150
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,919
MP4 
2,444
IMG 
198,497
∑   Hemû bi hev re 
232,183
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Mezargeha êzîdî ya Seyîd Zakir ed-dîn el-Erecî li Şengalê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Ehmed Chikh Mousa
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Kurtelêkolîn
150 keçên rizgarbûyên destê DAIŞê
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Êzdiyên Iraqê, cil û bergên wan çîn û eşîra wan nîşan dide
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Mezargeha Êzdiyan ya Diyari Felakî
Kurtelêkolîn
Di jiyana çandî ya êzîdiyan de muzîk
Dosya
Şehîdan - Zayend - Nêr Şehîdan - Netewe - Kurd Wêne û şirove - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pirtûkxane - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Partî û rêxistin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.782 çirke!