Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 525,259
Wêne 106,372
Pirtûk PDF 19,781
Faylên peywendîdar 99,535
Video 1,448
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,201

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756

هەورامی 
65,739

عربي 
28,841

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,298

فارسی 
8,506

English 
7,169

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,458

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
85

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
Kimyasal silah kullanan devletçi sistem ve Kürtler
Her wêne ji sed peyvan bêtir dibêje! Ji kerema xwe re wêneyên me yên dîrokî biparêzin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Türkçe
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Kimyasal

Kimyasal
Adına BM denen ve esasta devletler birliği olan küresel devletçi sistemin Kürtlere yaklaşımı bu. Bu sisteme göre “Bu dünyada Kürtler yok, dolayısıyla Kürtlerin hakları diye bir şey de olamaz”.
İyi ama, Kürtlerin de devleti yok. Hewlêr’de oluşturulan yönetim, Kürtlerin haklarını savunmak yerine, PKK’ye karşı mücadele etmeyi kendine görev ve varlık gerekçesi yapıyor.
Katledilen bir gerillanın yerine on genç gerillaya katılabilmelidir. Tutuklanan her gazetecinin yerini beş genç doldurabilmelidir. Faşist saldırganlığa karşı her yerde gençler hesap sorucu bir mücadeleyi geliştirebilmelidir.
Aslında başlığı “Bir Devlet Aranıyor” diye atsaydık belki daha doğru ve çarpıcı olurdu. Gerçekten de Türkiye Cumhuriyeti devletinin Kürt gerillalara yönelik kimyasal ve nükleer silah kullanmasına karşı çıkacak, bu durumu uluslararası kurumlara götürüp incelenmesini isteyecek bir devlet aranıyor. Günümüz dünyasında sayıları yüzlerle ifade edilen ve hemen hepsi de BM adlı kurumda birleşen devlet var. Sözde bu devletlerin ve onları birleştiren BM adlı kurumun hukuku var. Bu hukuka göre kimyasal ve nükleer silahları kullanmak yasak, kullananlar suç işlemiş oluyor. Fakat TC devleti Kürtlere karşı söz konusu yasak silahları kullanarak bu hukuku dinlemiyor ve alenen suç işliyor. Ama buna karşı hiçbir devletten ve onları birleştiren BM’den çıt bile çıkmıyor.
Durum gerçekten de günümüz dünyasının doğru anlaşılması açısından son derece aydınlatıcı. Kürt gerillasının basın bürosu olan HPG-BİM, TC devletinin Kürt gerillasına karşı kullandığı kimyasal ve diğer yasak silahlara ilişkin çok çeşitli belge sunuyor. Bu durumdan anlayan kurum ve kişiler, sunulan belgelerin önemli olduğunu ve mutlaka yetkin araştırma gerektiğini söylüyor. Bunun için ilgili kurumları ve devletleri göreve çağırıyor. AKP-MHP faşist diktatörlüğü ise, bu bilgileri haber yapan gazetecileri tutuklayıp hapse koyuyor, Şebnem Korur Fincancı örneğinde olduğu gibi bu gerçeği söyleyen bilim insanlarını derhal tutuklayıp hapse koyuyor, bu gerçeği söyleyen kurumları kapatıyor, kendi sınırları dışında bu gerçeği ifade eden kişi ve kurumları da tehdit ediyor. Fakat bu işle ilgili ve sorumlu kurumlar bunları yeterli görmeyip hiçbir işlem yapmıyor, “ancak bir devlet başvuru yaparsa bakarım” diyor.
İyi ama, Kürtlerin de devleti yok. Hewlêr’de oluşturulan yönetim, Kürtlerin haklarını savunmak yerine, PKK’ye karşı mücadele etmeyi kendine görev ve varlık gerekçesi yapıyor. Farklı davranırsa hemen yok edilecektir. Yine dünyadaki iki yüze yakın devletten hiçbiri bu görevi üslenip böyle bir sorumluluk altına girmek istemiyor. Çünkü bunu yaparsa BM’den atılabilir. Herkes insan haklarından, hukuktan, adaletten bol bol söz ediyor. Fakat Kürtlere karşı kimyasal ve nükleer silah kullanımına karşı hiçbir devlet sesini çıkarmıyor.
İşte Kürt soykırımı temelinde kurulan küresel kapitalist modernite sistemi bu. Adına BM denen ve esasta devletler birliği olan küresel devletçi sistemin Kürtlere yaklaşımı bu. Bu sisteme göre “Bu dünyada Kürtler yok, dolayısıyla Kürtlerin hakları diye bir şey de olamaz”. Birinci Dünya Savaşı içinde ve sonunda oluşturulan dünya devletçi sisteminin esası böyle. Dolayısıyla bu sistem içindeki tüm güçler bu durumu kabul etmek ve buna uymak zorunda. Eğer farklı davranırsa, o zaman sistemin dışına atılır. Bu nedenle, hiçbir devlet kendi başına Kürtler hakkında hiçbir şey yapamaz. Yüz yıldır Kürtlere dayatılan soykırım sistemi işte böyle yürütülüyor.
Amed-Bingöl, Ağrı ve Dersim direnişleri karşısında da bu dünya böyleydi. Şex Mahmut Berzenci ve Mahabad direnişleri karşısında da bu dünya böyleydi. Aslında Saddam Hüseyin Yönetimi 16 Mart 1988 tarihinde Halepçe’de kimyasal silah kullanırken de bu dünya böyleydi. Yaşayanlar hatırlarlar, gözler önünde Halepçe’de kimyasal katliam yapıldığında da hiç kimsenin çıtı çıkmamıştı. Ne zaman ki Saddam Hüseyin Yönetimi 2 Ağustos 1990’da Kuveyt’e saldırdı ve ABD çıkarlarına zarar verdi ve bu temelde Körfez Krizi ve Savaşı gündeme geldi; işte o zaman Halepçe katliamı hatırlandı ve Saddam Hüseyin Yönetiminin kimyasal silah kullanıp insanlık suçu işlediğinden söz edildi. Ancak o da sadece Halepçe ile ve o anla sınırlı kaldı. Yani Kürtlere karşı daha önce kullanılan ve Kurdistan’ın diğer parçalarında kullanılmakta olan kimyasal silahlardan hiç söz edilmedi. Dahası Saddam Hüseyin Yönetiminin deldiği tankerden denize yayılan petrolün bir karabatak kuşuna yaptıkları Halepçe’de kimyasal silahla katledilen Kürtlerden daha çok önde tutuldu.
İşte Birinci Dünya Savaşının ortaya çıkardığı dünya devletçi sisteminin gerçeği bu. Kurdistan’dan bakıldığında bu sistem gerçeği böyle görünüyor. Bu sistemin demokrasisi, insan hakları, hukuku, adaleti, kendini yönetme ilkesi Kürtler için işlemiyor. Bu sistem Kürtleri yok sayıyor ve bu temelde Kürtleri yok eden her türlü söz, politika ve pratiği de makul görüyor. Kürtler üzerindeki baskı, zulüm, katliam bu sistem için hiçbir şey ifade etmiyor. Başta Türkiye Cumhuriyeti devleti olmak üzere Kurdistan üzerindeki egemen devletler de işte bu anlayış ve siyaset gereği hiç çekinmeden dört başı mamur bir soykırım uygulamasında bulunabiliyor. Yoksa AKP-MHP faşizmi Zap, Avaşîn ve Metîna’da Kürt gerillasına karşı böyle pervasızca kimyasal ve taktik nükleer silah kullanabilir mi?
Bütün bunları niçin böyle yazma gereği duyduk? Başta Kürtler olmak üzere tüm halklar ve devrimci-demokratik güçler olarak somut gerçeği böyle görelim, anlayalım ve mücadelemizi buna göre geliştirelim diye! Açık ki Kurdistan’daki durum, dünyanın başka bir yerindekine benzemiyor. Kürt sorunu benzeri bulunmayan ağırlıkta bir sorun oluyor. Başta TC olmak üzere egemen devletler kendi güçleriyle değil, böyle bir sistemden aldıkları güçle böylesi katliamlar yapabiliyor. İşte bu gerçekleri iyi görüp anlayalım ve ona göre mücadele geliştirelim.
Bu gerçekleri iyi görmek demek, ‘ona karşı mücadele edilemez’ sonucuna varmak demek değildir. Fakat başka yerlerdeki mücadeleye benzemek ve kolaylıkla sonuç almak demek de değildir. Kürt soykırımının kendine özgü yanlarını bütün açıklığıyla ve ayrıntısıyla görüp, varlık ve özgürlük mücadelesini de buna göre tüm özgünlüğü ve derinliği temelinde geliştirmeyi başarmak demektir. Açık ki Kürtler, sadece kendileri için ve Kürt özgürlüğü çerçevesinde mücadele etmiyorlar; tersine tüm insanlık için ve dünyanın demokratikleşmesi çerçevesinde mücadele ediyorlar. Kendilerini de buna göre örgütlemeliler, başta kadınlar olmak üzere tüm ezilen insanlıkla da bu temelde ilişki ve ittifak oluşturmalılar.
Başlangıçta Kürt özgürlük savaşıyla bu iş başarılır sanılıyordu. Sonrasında Kürt özgürlüğü ile Türkiye demokratikleşmesinin kopmaz bağı görüldü. Komplodan sonra ancak ‘Demokratik Ortadoğu-Özgür Kurdistan’ formülüyle mücadele edilip kazanılabileceği sonucuna varıldı. Şimdi daha açık görülüyor ki, Kürt özgürlüğü dünyanın demokratikleşmesine etle tırnak gibi bağlıdır. Bunun için Önder Apo, Kurdistan Demokratik Konfederalizmi çözüm projesini ‘Dünya Demokratik Konfederalizmi’ ile birlikte ele aldı ve bu temelde çalışılmasını gerekli gördü. Kuşkusuz bu görev çok büyüktür ve ağırdır, fakat gerçekleştirilmez de değildir. Dahası özgürlüğe ulaşmanın başka yolu da yoktur. O halde özgürlük mücadelemizi böyle bir anlayış temelinde ve büyük ufukla ele alıp yürütmemiz gerekir.
Belli ki kendilerini yok sayan bu dünyaya karşı Kürtler de mücadele ederek var ve özgür olacaklar. Şimdiye kadar büyük bir cesaret ve fedakârlıkla mücadele ederek bu düzeye ulaştılar. Şimdi de bu mücadeleyi daha zengin ve çok yönlü kılarak yürütmek durumundalar.
Ancak daha çok mücadele edip gerçekler daha çok aydınlatılarak bu soykırımcı sistem kırılabilir. Ancak böyle bir mücadele ile suçlular açığa çıkartılıp cezalandırılabilir. O halde, özellikle tarihi görev yürüten Kürt gençleri gerçekleri iyi görüp, gerekenleri başarıyla yapabilmelidir. Katledilen bir gerillanın yerine on genç gerillaya katılabilmelidir. Tutuklanan her gazetecinin yerini beş genç doldurabilmelidir. Faşist saldırganlığa karşı her yerde gençler hesap sorucu bir mücadeleyi geliştirebilmelidir. Apocu Gençlik olmak, işte bunları yapabilmekle mümkündür.[1]
Selahattin ERDEM
Ev babet bi zimana (Türkçe) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
Ev babet 1,246 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | ozgurpolitika.com
Gotarên Girêdayî: 13
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Türkçe
Dîroka weşanê: 10-11-2022 (2 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Çîrokên şîdetê
Kategorîya Naverokê: Mafî mirov
Kategorîya Naverokê: Raport
Welat- Herêm: Tirkiya
Ziman - Şêwezar: Turkî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Sara Kamela ) li: 10-11-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Burhan Sönmez ) ve li ser 10-11-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Burhan Sönmez ) ve li ser 10-11-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,246 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Temteman

Rast
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Babetên nû
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 525,259
Wêne 106,372
Pirtûk PDF 19,781
Faylên peywendîdar 99,535
Video 1,448
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,201

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756

هەورامی 
65,739

عربي 
28,841

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,298

فارسی 
8,506

English 
7,169

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,458

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
85

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Temteman
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Peyv - Nav Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Cih - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Cih - Guhertina Etnîkî - Hatiye tirkandin Cih - Bajêr - Sêwaz Cih - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.281 çirke!