داستانۊ گوڵ و بولبولی
بەشۍ یەکەمە
گوڵ و بوڵبوڵ، سومبولێنۍ پەی عەشقێ هەردەم زیڼەی، عەشقێ هەکە پەڕەن جوانی و ناسکی و زەریفی، نزیکی گوڵ و بولبولی، پەنەما ماچۊ کە عەشق بنچینەو ژیوایەن، ژیوای بەبۍ عەشق و وەشەویسی هیچ مانێوەش چەنە نیەن، ئیتر ئا عەشقە، گەر مەجازی بۊن، یان حەقیقی. جە عەشقی مەجازیۆ مەیاومۍ بە عەشقی حەقیقی، چوونکم تاکو لەزەت جە عەشقی مەجازی نەبەری، بېئاگانی جە وەشی و تام و بۊ و عەشقی هەقیقی، پېسە سەیدی هۆرامی واتەن:
ئەر هەقیقییەن، ئەر مەجازییەن
دڵو من بە خوڎا، بە تۊ ڕازییەن
بولبول، سەرەمڕە نە سەوداو گوڵیەن، ئاڎ چەمەڕاو نەسیمیەن، پەی لادای دەماخ و خونچەی، گۊرانیۍ مەچنۊ نەسیمیرە، چوونکم ئانە تەنیا نەسیمەن کە نیمەشەوەنە، پەردەو ڕوخسارو خونچەی لامڎۊ و جوانی و بۊوۍ وەشۊ ولۍ، کە مەعشووقەن، ئېزهار کەرۊن.
داستانۊ (گوڵ و بولبول)ینە، شاعېر گفتوگۊ میانو دوۍ عاشقانە نیشانمڎۊ، میانو عاشقی و مەعشووقینە، بەڵام چېگەنە عاشق گیاندارەن (بولبول)، بەڵام مەعشووق بېگیانەن (گوڵ). مەعشووق بە چڼەها تەرزۍ وېش نمایېش کەرۊن، بە جوانی و ناسکیش، بە بۊی وەشش دلۍگوڵزارینە تەمامو عاشقەکا، سەرمەس کەرۊن، بەڵام وەفاش تاکو سەر نېیەنە و هەرگیز سەوداو عەشقیش تەنیا پەی یەک عاشقی نېیەن، چوونکم هەر عاشقێ نازش پەنە بڎۊ، ئاڎە نازش مەکېشۊن. شاعېرو داستانەکۍ گلەیۍ جە مەعشووقۍ(گوڵ)ی مەکەرۊن، پانەی کە گرڎ کەسێ و گرڎ عاشقێ، مەتاوۊن بۊوەش کەرۊن. پېسە شاعېر ماچۊ:
سا هەنی ئەو یار زینەتش کامەن
وەڵڵا عەشقبازیی، چەنیش حەرامەن
پېسەشان واتەن، جە ڕای فام و هۊش
تف ئەو ڕووی گوڵێ، دوو کەس کەرۊ بۊش
ئاڎە وېش مڎۊ یەخۊ گرڎ کەسېوی، چەنی ئانەیچە مەکەناشۆ و بازارەنە مەورەشاش.[1]