بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی
ئاماڎەکەرڎەی و هۊرئەوەگېڵنای: #ئەسعەد ڕەشید#
بەشۍ نەوەڎ و چوارەمە
ڕۊ (گزی بارەکڵە)ی پەی بەشدارا، چەنی ئانەیچە هیلاکی و مانیایش چەنین، بەڵام پېسە سێرانێ و هەم پېسە یادگاریێ وەشی بەشداری کەران.
وەرزو گزی بارەکڵەی تەنیا یەک ڕۊ نېیەن، بەڵکوم بەپاو یاگۍ و بەپاو پلەو گەرمی یاگەکۍ نزیکەو مانگێ خواینۊ، پەی نموونەی جە دەگاو تەوېڵېنە گزی بارەکڵە دەرەو وارینینە دەس پەنەکەرۊن و بە باخەکا دەرەو سەری (ئاوېسەر و دزاوەر)ی کۊتاش مێ، کە نزیکەو (15-20) ڕوا خواینۊ، کە ڕوانە چڼین باخۍ پاکۍ مەکەراوە.
جە باسکەرڎەی (گزی بارەکڵەی)نە پەیمان بەرمەگنۊن کە توخمە سەرەکیەکېش ئینېنۍ:
1.کات: وەرزو وەهاری و سەرەتاو پەنەیاوای تفا.
2.یاگۍ: ئا تەڵانو باخۍ کە درەختو تفاشا چەنەن.
کەرەسۍ پېویسۍ: (گزی، بارەکڵە، دەسەبەرۍ، خاکەنازە)، پەنەۋازیەکۍ ئاماڎەکەرڎەی نان و چایی.
4:کەسایەتیەکۍ گزی بارەکڵەی ئینېنۍ: (باخدارێ خاوەن تەجرەبە، بارەکڵەکېش، گزیدەر جە ژەن و پېیای، خاکەناز بە دەس، دەسەبەرە هۊرگېر، گۊرانیواچ و شمشاڵ ژەن، قسە وەش و نوکتە باز، چاشتکەر.
5.وردەکاریۍ گزی بارەکڵەی: وردەکاریەکۍ سرووتو گزی بارەکڵەی ئینېنۍ:
گزیدای، بارەکڵەکېشتەی، فڕەدای زوېڵ و خاشاکی جە یاگێ دیاری کریێنە، چاشت نېیای سەر، نان واردەی، گۊرانی واتەی و شمشاڵ ژەنەی، هۊرپڕای، قسۍ وەشۍ.
2-وێوڵەباڵۍ (باڎۍ):
ئی سرووتۍ (باۋۍ) فرەو ناوچەکانو کوردەوارینە ملۊ ڕاوە، بەڵام پېسە وەڵتەر واتمان شېوازو لوای ڕاوەیش جە هۆرامان جېیاوازەن، هەر ئانەیچە پەنەمان ماچۊن کە ڕەنگە سەرەتا جە ناوچەو هۆرامانینە پېڎا بېیەبۊو دماتەر ناوچەکانو تەرینە وەڵابېیەبۊوە، یاگۍ داخېنە چن کەسۍ ئیژێ کاتێ باس چی سرووتا کەران، بەراشاوە پەی شارەسانییە وەرینەکا وەرنیشتی پېسە شارەسانیەکا (یۊنانی و ڕومانی)، ئانەیچ دلۍ وېشەنە ماڵارەی سرووتەکان جە ڕەگە وېمانەکەیشان، من پاسنە نمەزانوو بەستەیۆ ئی سرووتا پا چېواوە زییاتەر قەبېشا کەرۊن، بەڵکوم مەبۊن بە هۊکارو جە دەسدای ڕەسەن بېەیی کەلتوورو وېشان، ڕاسەن ئا شارەسانیۍ گۆرېنۍ و ئینکاریۍ جە هەژموونشان سەرو چواردۆرو وېشان نمەکریۊن، بەڵام خۊ کارێ نەکەرڎەن ئېمەی کورد هەزاران ساڵېن سەرو خاکو وېماوە مژیومۍ، خاوەنۍ هیچ چېوێ نەبیمۍ و پاسە بزانمۍ ئی وەڵاتەما دایېم هەر چۊڵ و هۊڵ بېیەن و گرڎ چېوێش بۍ بنەمانە.
گېڵوە پەی سەرو کاکڵەو باسەکەی، هەر پېسە ئاشکەران ئاوی یۊنە جە هۊهەرمانەکا دەوامکەرڎەی ژیوای، بڕو ئاوېچ پېوەڼیش بە زیاڎی و کەمی ۋارای ۋەرۋۍ و ۋارانیۆ هەن، کۊمەڵو کوردەواری بە گرڎینەیی کۊمەڵێ کشتیارین و سەرچەمەو ژیوای خەڵکەکەیش کشتیاری و ئاژەڵداری بېیەن، ناوچەو هۆرامانیچ پېسە بەشێ جە کۊمەڵو کوردەواری پەی ژیوایشان پەشتیشان بە (باخڎاری، ئاژەڵداری) و بە ڕادێ کەمیچ بەروبومو کشتیاری بەستەن، هەر چانەیچۆ بۍ ۋارانی و وشکەساڵی کاریگەری خرابشان بېیەن.
سرووتو ۋێوڵەباڵۍ جە هۆرامان چا ساڵانە ملو ڕاوە هەکە وەرزو پایېزینە ۋاران ۋارای دما گنۊن، کاتو وېشەنە پەڵە نمەڎۊن، ساڵەکۍ بە گرڎینەیی بۍ ۋارانی بۊ، دماکۆتەی ۋاران ۋارای و پەڵە نەڎای خەڵکەکەی ناڕەحەت کەرۊن، هامکات تەرسەو وشکەساڵی و قات و قڕیشان وەنە نیشۊن، چوونکوم ۋاران یانی ژیوای، عەموودی فەقەری ئا کۊمەڵانە هەکە ئابووریەکەشا پەشتی بە کشتیاری بەسۊن، پەوکی ژمارێ زاروڵۍ و هەرزەکارۍ جەمۍ مەبانو فرەو جاریچ چن کەسێ کامڵېشا گنان گەل، ۋێوڵێوە سەرو شېوەو مروڤی وەشەکەران و پۊشاکی ژەنانەش پۊشاو ڕازناشۆ، یۊشا بەرزەش کەرۊوەو ئەویچۍ پەشتیشۆ بە ڕیز مدران، دماتەر بە ڕاپیمای مەگناڕا پەی ئا یاگۍ مەبەسەشانە، دیارەن ئا یاگېچە مەزارو یۊن جە پېیا خاسەکا، یام پیرەکا، چەنی دەسپەنەکەرڎەی ڕاپیمانەکەی ئانەی (ۋێوڵە)کېش پەنەنە، دەسکەرۊن بە شېعر وانایۆ و سروود واتەی، وېش یەکەم دېڕەو شېعرەکۍ بە ئاوازێ وېشانە موانۊوە، ئەویچۍ شۊنیشەرە نیمە دېڕی دوەمی تەمامنان، بڕێ جاریچ گرڎشان پېوەرە شېعرەکۍ مواناوە، جار جاریچ دەف ژەن بە ژەنای دەفۍ بەشداری کەرۊن. بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی، نویستەی: هیدایەت گوڵپی، فاڕای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئەسعەد ڕەشید.[1]