نامۍ: میرزا سەلیم
نازنام: کوردەسانی_سەلیم
ساڵۊ پېڎابییەی: 1741ز.
ساڵۊ مەرڎەی: 1799ز.
یاگۊ پېڎابییەی: #سنە#
یاگۊ مەرڎەی: #سنە#
$ژیۋاینامە$
میرزا سەلیمی کوردەسانی
میرزا سەلیم، نازنامیچش هەر (سەلیم)ەن، پیێوە دانا و زانا و شاعېرێ هۊرکۆتەو سەردەمو وېش بېیەن و شېعرەکېش تەڕۍ و پاراوۍ و شیرینۍ و ڕەوانېنۍ. میرزا سەلیم، شارەزایی تەمامش دلۍ واچەو ئەدەبی فارسی و عەرەبینە بېیەن و شېعرېش بە هەر دوە زوانەکا هوڼێنێ. میرزا سەلیمی کوردەسانی، ساڵەو (1741ز.) دلۍ شارو (سنە) جە ئەڎێ بېیەن، ساڵەو (1799ز.) کۊچی دمایینش کەرڎەن. میرزا سەلیم پیێوە ئەرەمەرزیا بېیەن وەراوەرو تەنگ و چەڵەمە و تاڵی و سۊڵییەکانو ژیوای، سەربەرزانە ژیوای و گوزەرانو وېش بە ڕەنجو شاناش پېڎاکەرڎەن. میرزا سەلیم، بەهرەو خەتوەشیش بېیەن، پېسە ماچان: خەتی شکستەنە وېنەش نەبییەن و بە یاڎگاری چن نموونێ خەت جوانیش پەی ئېمە مەنېنێ. دلۍ دام و دەزگاو والی کوردەسانینە جاگەو پاگەشا پەنە ئەسپاران.
میرزا سەلیمیچ پېسە فرەو شاعېرانی سەرئاماو ژیوای و بەرهەمەکېش و زانیاری تەمام دەربارەش پېسە پەنەۋازی نییەن و ئانەی کە هەن ئی کوڵە باسەو مامۊسای گۆرە بابا مەردۊخی کوردەسانین، دلۍ سەرچەمەکا تەرینە نامېش تۊمارە نەکریێنە.
گەنجینێ گۆرەو میللەتو ئېمە جە ئەدەب و هونەری هەڵای گومەن، ئەچا سەڎە وەڵینانە چوونکوم خوڼەواری فرە کەم بېیەن، ئامرازۍ هۊرگېرتەی و پارېزنای بەرهەمە ئەدەبییەکا فرە کەمۍ بیېنۍ، تاخایتێ مەتاومۍ بواچمۍ هەر نەبیېنۍ، ڕەنج و هیلاکی فرەو شاعېرەکامان کۆتەن چېرو خوڵۍ و چەنی وېشان بەردەنشان. گەر بڕێ کەمش دەماو دەم یاوابۊ بە ئېمە، بەڵام ئانەیچ چنگێن جە خەرمانێ، تەنیا متاومۍ ئەپا چنکە ئەدەبییە وەردەسەیە نامۍ شاعېرەکا و نموونێ جە ویر و خیاڵی بەرزیشان بشناسمېن، ئڼا مانیای فرەش گەرەکەن پەی یاوای ئەپا گەنجینە ئەدەبییە گۆرەیە کە هەڵای جە ئېمە گومەن، بە ئومېڎو ئانەی دەسمان بېیاوۊ پەنەش. وەڵتەر، بابا مەردۊخی کودەسانی هۆڵۍ فرۍ تاکە کەسیېش دێنۍ، هەرچن دەسش یاوان بە سەرەداوێ جە ژیوای ئا شاعېراماو ئېمەش ئاشنێ کەردېنمۍ بە بەشێ جە بەرهەمەکانیشان، بەڵام گېڵای و مانیای فرەتەرش گەرەکەن.
چن نموونێ جە شېعرەکانو میرزا سەلیمی کوردەسانی:
مستی سرشار مرا.....
تا ز چشم تو ڕسد مستی سرشار مرا
نیست با ئەرزو نشئەی می کار مرا
می پرستم گُل ڕوی تو شب و ڕوز ولی
بهرەای نیست چو خاک سر دیوار مرا
کفر و اسلام با هم ساختە، سر گردانم
زلف و ڕوی تو چنین کردە گرفتار مرا
گفتمش: زان دهنم دە خبری، گفت: خموش
ئەگهی نیست ز کیفیت اسرار مرا
شاد گشتم کە دلم منزل او گشت ولی
می دهد تنگی جا خجلت بسیار مرا.
باز خون دلم ..... ‌
باز خون دلم از دیدە ڕوان است کە تو
تافتی ڕُخ ز من و حیرتم ئەن است کە تو
یار من باشی و باشی همە دم با ئەغیار
مرگ نزدیک بە جان من از ئەن است کە تو
می کُنی ڕم ز من و با دگران هستی ڕام
بر دل زار من این شیوە گران است کە تو
هر گزت نیست نکاتېو بە من از گوشەی چشم
این سُخنها بە خدا عین زیان است کە تو
ڕحم بر عاشق دلباختەی خود نکنی
هر دمم نالە و فریاد از ئەن است کە تو
یک نفس هم نفس من نشوی در همە عُمر
شرط انصاف مە من نە چنان است کە تو
می کُشی زارم و پُرسی کە (سلیم) از خوبان
قاتلت کیست؟ چە حاجت بە بیان است؟ کەت
ئەسعەد ڕەشید.[1]