بەسێ و کوڕو شوانەی
بەشەو چوارەمی
دیسان کەس ناماوە جواب، کەس نەپەرمێ وېشەرە، مەمەند ئاغا واتش: ئێتر کەس قسێ نمەکەرۊ. منیچ پەیم بەرکۆت پیایێۋم نییا پەی کاتو تەنگانەی، هۆمێڎم پەنەش بۊ. کاتێ قسەکې مەمەند ئاغای تەمامیێ، حەمەدێ هۆرستەو سەرو پایا واتش: نوکەروو ئاغایەنا، لوا دەسش ماچ کەرد. ئاغا دەسەسەڕەکەش دا پەنەو واتش: چی دیواخانەنە تەکانی نمەوەرمێ، تاکو بەیەو.
حەمەدێ، دەسەسەڕەش گېرت و ئاما بەر، تەماشەش کەرد شەوەزەنگێوەنە چەم چەمی نمەوینۊ، نمە نمەیچ واران وارۆ، هەرچڼ وەهارا، بەڵام فرە سەرڎا. ڕەنگا جانەوەر و پەلەورێچ بونەو ئی شەوەزەنگێ و ئی سەرڎایە، زاتشا نەبۊ چنی هامجۊتەکاشا قسێ بکەرا. بە دڵێوی شېرانە چاکېش هۆرێ کەرڎې و قۆڵێش هۆرماڵێ و کۆتڕا، ڕوو بە مەڕوو سەراشانی. ئا مەڕێ کە تاپۆوێوی سامناکەش هەن و ئێڎیچ هاگاش چا کارەساتەیە نییا چاگەنە قۆمیان.
کۆت ڕا، سەرەوکویە سەختەکا پېسەو وای بڕێ. ئێڎ ڕاکێ بڕێ و مەمەند ئاغا و ئا کەسې چاگە بېنې، بە دڵە چڕکێ چەمەڕاو ئاماو حەمەدێ کەرېنێ.
حەمەدێ ڕاکێ بڕێ و ڕوو بە مەڕەکې لوێ، هەر چی نزیکتەر بېوە دڵش تنتەر دێ وەنە، دڵە چرکێ فرەتەر گېرێشەرە. جار جاریچ بە وېش واچې، دەک تەرێق بییەو، ئانە تەرسای تەرسی؟
دنیا یەکسەرە تاریکە بې. بېژگە تاریکی چېوېتەر نەوینێ، وەڵات کش و مات، پەرڎێوی سامناک و سیاو کیشییابێ کەشەکارە، چوونکەتەی زووتەر لوا بې پەی ئا مەرێ، شاڕەزاییش بې، بەڵام نەزانې چڼش مەنەن و تاکو کۆگە یاوان.
حەمەدێ، نزیکوو مەڕەکې بییەبێوە، وڵەو مەڕەکې وێنێ، ئاڼەش نەمەنەبې بېیاوۆ مەڕەکې و دەسەسەڕەکەی بنیورە و گېڵۆوە. کوتوپڕ دلې ئا سامناکی و تاریکی شەوېنە وەرو دەمیشەنە ترپێو ئاما، چېوێشا پەی شا و کەوتەو لاشەیش، حەمەدێ خەریکبې زاڵەترەک بۊ، یاگۆ وېشەنە وشک بی. زەنگوڵێش هازیشا نەمەنە، نە تاواش ڕوو بە وەر بلۊ، نەتاوێ گېڵۆوە دما. تەنیا ئانەشە پەنە کریا یاگۆ ویشەرە بنیشورە.
چا کاتەنە کە نیشتەرە، دەسش کەوتەو ئا چېوەیە فڕەشا دابێ پەیش، هۊرشگېرت بە دەس تاقیش کەرڎەو، زاناش ئانە دەسو زاڕۊڵەیا! ئاڼەتەر تەرسا و یەکسەرە پەکەش کۆتە، تاکو وا یاگە زوانیچش دەمشەنە وشک بی، تەنیا چېوێ لاشەشەنە هاگادار بې، دڵش بې، ئاڎیچ کەوتەنە ۋیر و خېیاڵات، کە ئینە چېش بې؟ چ کارەساتێوا ئاما سەرشەرە کە ڕەفێقش چېگەنە تەنیا تەرسی و ساما؟ چی ۋیر و خیاڵانە بې، ڕووش کەرڎەنە وېش واتش: ئەی عەمرت نەمەنۆ حەمەدێ! دەی خۊ داعیەو کەڵەپیایی و نەتەرسی کەرېنی! ئانە چی پاسەتە سەر ئاما؟ کۊن ئازایی و دلېریەکەت؟ گوا نەزانېنی دنیا تەنیا ئارامی و دیواخانەکەو مەمەند ئاغای نیا؟ دەی بوەرە، ئانە دەرڎەت بۊ، هەی پیای نەتەرس و پاڵەوان!
کاتێ ئی قسێ تەمامیێ، تەماشەش کەرد ورەش ئاماوە سەرو وېش، کەم کەم تەرسی لاشەو بارش کەرد و هۊرستە و سەرو پایا، دەسش نییا سەرو خەنجەرەکېش، بە هاز و ورێوی عاڵتەر چا وەڵی ڕووبە مەڕەکې کۆتڕا. چن لاقورێ تەر لوا، تەماشەش کەرد چېوێ‌ تەرشا پەی فڕە دا، کەوتەو سینەش، نامیارە هورش گېرت، تاریک بې نەپێویێ، بە دەس تاقیش کەرڎەو زاناش ئینە قاچو زاڕوڵەیا. دیسانەوە فرە تەرسا. قاچەکەش هۊر گېرت و چڕېش:
ئانە کېنی چا مەڕێنە؟ دېوەنێ، درنجەنی، چېشەنی؟
دەنگت بەی، ئامانا و نمەگېڵوە. یا پېسەو ئا دەس و قاچەیمە پەنە مێو، یا کەرووت پېسەو ئا دەس و قاچەیە. دەی ئێتر ئەر ڕاس ماچی وېت نیشانە بڎە.
هۊرگېڵنای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئاریا یۆسفی.[1]