بەسێ و کوڕو شوانەی
بەشەو دوەمی
ماوێوی فرەش پەنە شیەبێ، بەسێ نەتاوا بېش بلۊوە پەی دەگاکېشا، بې تاقەتیێ کەرې، یانەو هەسوورەیچش بۊنەو کار و باروو حەیوانداری و کشت وکاڵی نەپەردەچیێشا بەراشۆ. بە ئار ۊ سەوای چن ڕوێشا ویارنا. دماوە واتشا چنی براکەیت لوەو دماوا وېما مەیمێ شونیتا.
بەسێ تەدارەکشدا و کورپەش گېرت باوەشی و چنی کوڕو شوانەکەی کەوتێ ڕا. بەسێ شاڕەزاو ڕاکێ بې چن کەڕەتێ ئامێبێ و لوێبێ. دماو ماوێوی کورەکەی واتش ئی ڕا دوورەنە، ڕێوە نزیکتەرە هەنە با پا ڕارە بلمێ. بەسێ واتش خاسا، براڵە، هەر حەنێوەرە ماچی ، بلم. بەسێ فکریانە مڎیۊ ڕاکێ ڕوو بە بەرزایی و سەختی ملا، واتش: برا ئی ڕا فرە سەخڵەتەنە، چی پایەگانە ئامایمێ؟ ئادیچ واتش: قەیڎش نیا، نزیکتەرەنە.
هەر لوێ ڕانە و نەیاوێ وەرەو. شەوەشا ئاما ملەرە. لوێ ڕوو بە بەرزایی کەشەکەی. دنیا تاریکیارە. بی بە شەوە زەنگە. چەم چەمی نەوینێ. دنیا کش و مات بې، بې دەنگی وەڵاتش گېرتەبێرە. بېژگە خوڎای کەس پا دەور و بەرەنە نەبې. کناچەکې فرە تەرسێ، کوڕەکەیچ دڵداریش دېوە.
دێرش کەرد، کەوتێنە دلې کەش و کوی. مەڕێوەشا دیە. کوڕەکەی وات: با شەوۍ چېگەنە وېما پەنا دەیمێ و سەیەیمێوە. کناچەکې وات، خاس براکەم، منیچ فرە هیلاکەنا. نمەتاوو جموو. لوێنە دلې مەڕەکې. کورپەکەش باوشیشەنە وەرمش کەوتە بې پورە، سامی گېرتەرە، خەریکبې زێڕە بکەرۊ. هیچ دەرەتانێویچش نەبې.تەنیا دڵوەشیش ئانە بې براکەش ئینا لاشاوە. برای ئەڎا و تاتەیی نەبې، بەڵام بە زاڕۊڵەیی تاکو یاوێ بېنی ئی سنحێ، پێوەرە بییێبېنې. بە تاییبەت چی کاتە سامناکەنە و چی مەڕێنە و دوور جە ئاوەڎانی، بەسێ ئا کوڕەشە جە حەمەدێ نزیکتەر زانێ جە وېش!
کوڕەکە چا کاتەنە لوا باوشێو هېزمێ و قۆتەرێش گلێرێ کەردېوە، ئاردێش و ئێرش کەرڎەو. نیشتەرە ڕوەش کەرڎە بەسێ، واتش بەسێ! چن ساڵېن ئێروو ئا ڕوومەتیتە کە ئێسە جە ئی ئێرەیە فرەتەر دروشیۊوە، کڵپەش وستەنەنە دڵم و نەتاوانم درکنووش. ئیسە کاتشا ئا ئیرەیە کوشنیەو پەیم ، ئا دڵە ناسکەیتە خەڵاتم کەری و چنیم ڕېکە گنی!
بەسێ کە ئی قسېشە ئەژنەویە. مووچرکێوە جە توقوو سەریشەو لاشەش گېرتشەرە و تەمیارە. پېسە سەرو ئا کەشە بەرزەیەو تلەش کەراوە.واقە بییە و زوانش وشک بی و هاز و تەوانش نەمەن.
کوڕەکە دیسان دەسش پەنە کەرد و واتش: بەسێ! کاتو بېدەنگی نیا، ئیرو دڵو من جە بې دەنگی تۊ فرە بە هېز تەرا. ئیجا بەسێ ئاماوە وېشەراوە واتش: ئانە تۊ چېش ماچی؟ ئانە تۊنی ئا قسا کەری؟ یا وەرمێوی گول مەوینوو، قسێ نا شیرینێ جە براو وېم مژنەڤوو؟
کوڕەکەی وات: بەسێ، واز بارە چی قسا، چن ساڵېن شۆنۆ کاتېوی چینەیەرە گېڵوو، ئاسمانەنە پەیش گېڵێنی، ئانا ئیسە بە سووک و ئاسان ئامان وەرەو پەیم! بەسێ واتش: برا جە کاتو زاڕوڵەیەنە تاکو ئیسە من تۊم بە براو وېم زانان. نە تەنیا من، گرڎ کەس تۊشا بە براو من زانان، ئیسە سەرەم سڕ مەنەن چەنی تاوی ئێ جۊرە قسا بکەری؟ چەنی ئا خزمەتە یانەو تاتەیم پەی کېشتەنی و ئا ناز و نێعمەتەشا پەنە دانی هۊشت بشۆوە و گەرەکت بۊ بە یانەو تاتەیم خیانەت بکەری؟ چەنی تاوی ئەمانەتەنە خیانەت بکەری؟ منشا بە ئەمانەت ئەسپارانی بە تۊ، خوڎا ڕابەردار نیا. چڵاکیەرە، بۊرێوە سەرو وېت، بزانە ئی قسێ چېشێنێ کەریشا؟ ئینای وەرمەنە، یا هاگانی؟
ئەر ئینای وەرمەنە و ئی قسا کەری با هۆرزنووتەو، ئا کاتە بزانە، بی بە قەترێو ئاوی و ملی زەمینەرە یا نا؟
کوڕەکەی وات: بەسێ، ئی قسێ نمەلا گوشوو منەرە. دڵم مڎەی پەنە و وېت وزی ئێختیارم ، ئینە خۊ خاسا، ئەڼا پا خەنجەرێ ئینا مێمەنە، بەرش ئاردە، هەر چی بە دڵمما کەرووش و بە ئاواتوو دڵیم میاڤوو.
هۊرگېڵنای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئاریا یۆسفی.[1]