Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,403
Wêne 106,544
Pirtûk PDF 19,797
Faylên peywendîdar 99,739
Video 1,450
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,467
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,781
هەورامی 
65,762
عربي 
29,006
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,357
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,011
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,992
MP4 
2,354
IMG 
194,717
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
موت سريري لمعاهدة لوزان
Wêneyên dîrokî dewlemendiya netewî ye! Ji kerema xwe re, bi logokên xwe, nivîs û rengên xwe, nirxa wan kêm nekin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

موت سريري لمعاهدة لوزان

موت سريري لمعاهدة لوزان
=KTML_Bold=موت سريري لمعاهدة لوزان=KTML_End=
إلهامي المليجي

قرن كامل مر على توقيع معاهدة لوزان” 1923-2023″، وما تزال قائمة، لكنها تعاني من موت سريري. فعندما وضعت الحرب العالمية الأولى أوزارها في نوفمبر من عام 1918م، أبرمت حكومات الحلفاء المنتصرين (الوفاق الثلاثي؛ المملكة المتحدة-بريطانيا العظمى، وإيرلندا، والجمهورية الفرنسية الثالثة، والإمبراطورية الروسية)، اتفاقاً مع الدولة العثمانية عُرف باسم معاهدة سيفر في أغسطس 1920، تقاسمت بموجبه أراضي الدولة العثمانية.
بموجب تلك المعاهدة فرض المنتصرون شروطهم، وتقاسموا مساحات واسعة من أراضي الدولة العثمانية، ما أدى إلى أن بعض القوميات، غير التركية في الدولة العثمانية، حصلت على استقلالها، فأشعل القوميون الأتراك بقيادة مصطفى كمال أتاتورك ما عرف بحرب الاستقلال، وخاضوا حرباً شرسة ضد الحلفاء حققوا خلالها انتصاراً ملموساً، ما سمح لهم بالتفاوض والوصول إلى ما يطلق عليها معاهدة لوزان، التي تمت في يوليو من عام 1923 بعد مفاوضات في أحد فنادق مدينة لوزان السويسرية، استمرت زهاء ثلاثة أشهر.
أنهت المعاهدة ستة قرون من حكم السلطنة العثمانية، وأعلنت علمانية الدولة، ورسمت الحدود الجغرافية للجمهورية الجديدة، مع تخلي دول الحلفاء عن تعويضات الحرب العالمية الأولى.
وتضمَّنت المعاهدة تنظيم استخدام المضائق البحرية في تركيا، وقواعد المرور والملاحة فيها زمن الحرب، وفرضت السيادة الدولية عليها، ووضعت مبادئ وشروط الإقامة والتجارة والقضاء. ونصت على حماية الأقليات الدينية؛ وبموجبها تخلت تركيا عن سيادتها على عدد من الدول، وأعادت رسم الحدود بين كل من بلغاريا واليونان.
ونصت معاهدة لوزان على حماية الأقلية المسيحية الأرثوذكسية اليونانية بتركيا، والأقلية المسلمة باليونان، وألزمت الحكومة التركية بالمحافظة على حياة وحقوق وحرية المواطنين ضمن أراضيها، وبمساواتهم أمام القانون، بغض النظر عن الأصل، والقومية، واللغة، والدين، كما ألزمتها بعدم وضع أي قيود على المواطنين في استخدام أي لغة يختارونها مهما كانت، سواء أكان ذلك في العلاقات الخاصة، أم في الاجتماعات العامة، أم في مجالات الدين والتجارة، والإعلام والنشر. مع التأكيد على حقوق السيادة السياسية والاقتصادية للدولة التركية وإلغاء تطبيق نظام الامتيازات الأجنبية على أراضيها.
ويرى المراقبون: أن “معاهدة لوزان” الثانية تجاهلت استقلال القومية الكردية، ومنح الكرد دولتهم المستقلة، كما نصت معاهدة سيفر، حتى أصبح الكرد وقضيتهم العادلة أحد أسباب التوتر في بلدان توزعهم الأربعة: (تركيا-العراق- إيران- سوريا)، وتصاعد تعقيد الأزمة مع فرض أنظمة تلك البلدان هويتها على الكرد في نطاق جغرافيتها، كما تم حرمانهم من جميع حقوقهم، ما دفع الكرد للثورة على ظلمهم؛ فمارست تلك الأنظمة التنكيل والاضطهاد والقتل والتهجير القسري، الذي كان له بالغ الأثر على الأمن والاستقرار في تلك البلدان.
ومن بين التداعيات، التي نجمت عن المعاهدة تبادل قسري للسكان بين تركيا واليونان. وألحق شرق الأناضول بتركيا الحالية، في مقابل تخلي الأتراك عن المطالبة بمساحات في سوريا والعراق، كانت ضمن أراضي الإمبراطورية العثمانية.
السؤال الذي يطرح نفسه بعد قرن من توقيع معاهدة لوزان: هل آن الأوان لمراجعتها، خاصة أننا نشهد إرهاصات تنبئ عن تشكيل نظام عالمي جديد، وإنهاء النظام الذي كان نتيجة للحرب العالمية الثانية؟
من المفارقات المثيرة للانتباه أن الكرد والنظام التركي -بالرغم مما بينهما من خلافات حادة-يتفقان على رفض معاهدة لوزان، ويطالبان بمراجعتها، فتركيا ترفضها تحت دعوى أنها اقتطعت من أراضي السلطنة العثمانية بعض الأراضي، والكرد يرفضونها باعتبارها تجاهلت حق الكرد في إقامة دولة كردستان الكبرى.
فكمال أتاتورك، وحزب الاتحاد والترقي، الذي ادعى العلمانية، وجاء على أنقاض الإمبراطورية العثمانية التوسعية، حافظ على ميراث أسلافه العثمانيين القائم على اضطهاد الشعوب المغايرة، وقام بحرب إبادة ممنهجة، وتهجير قسري، وتغيير ديموغرافي، وعمل على محو الهوية القومية بحق اليونانيين والعلويين والكرد، تمثل ذلك جلياً في قمع انتفاضات الشعب الكردي في كوجكري عام 1921 والشيخ سعيد النقشبندية عام 1925 وأغري (جبال أرارات) عام 1930 بقيادة حسان نوري باشا، ودرسيم التي وقعت بين عام 1937 و1939 في منطقة درسيم بزعامة سيد رضا.
وعلى نهج أتاتورك جاء أغلب الحكام الأتراك رافضين حقوق الكرد، وممارسين القمع الممنهج ضد الشعب الكردي المطالب بحقوقه في العيش بكرامة.
ويرى مراقبون، أن رجب طيب أردوغان وحزب العدالة الإسلامي، يمهّدان للانسحاب من اتفاقية لوزان؛ بغية استعادة حلم العثمانية مجدداً، من خلال احتلال الأراضي، التي سبق أن تحررت من الاحتلال التركي طبقاً للاتفاقية، عبر إثارة نزاعات عرقية ودينية، وتغذية الولاء لتركيا تحت دعاوى دينية متجسدة من خلال التنظيمات الدينية، التي تدين لتركيا بالولاء، وكذلك إحياء نعرات عرقية داخل بعض السكان المنحدرين من أصول عثمانية في سوريا، والعراق، وليبيا.
ما يعني أن إحياء الإمبراطورية العثمانية مازال حلما يراود الأتراك، خاصة حزب العدالة، وهذا سيكون في حال تحققه على حساب أراض عربية في العراق، وسوريا، وليبيا، ما يتطلب يقظة عربية لمواجهة الأطماع التوسعية التركية، وهذا في اعتقادي يستوجب دعما عربيا للكرد في نضالهم ضد الفاشية التركية.
كيف يكون الدعم وأشكاله، وعلى أي أسس، وضمن أي محددات؛ هذا ما سنتناوله في مقالنا القادم، إن كانَ في العُمرِ بقيَّةٌ.
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 722 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://ronahi.net/- 04-12-2023
Gotarên Girêdayî: 52
Belgename
Kurtelêkolîn
Pirtûkxane
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 23-08-2023 (1 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 04-12-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 05-12-2023 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 722 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Çand û Civak
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية

Rast
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Tewfîq Wehbî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,403
Wêne 106,544
Pirtûk PDF 19,797
Faylên peywendîdar 99,739
Video 1,450
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,467
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,781
هەورامی 
65,762
عربي 
29,006
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,357
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,011
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,992
MP4 
2,354
IMG 
194,717
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Çand û Civak
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Dosya
Şehîdan - Zayend - Nêr Şehîdan - Partî - Hêzên Parastina Gel - HPG Şehîdan - Welatê jidayikbûnê - Bakûrê Kurdistan Şehîdan - Netewe - Kurd Şehîdan - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Şehîdan - Dereceya leşkerî - Leşker Şehîdan - Sedema mirinê - Bombebarana Balafiran Şehîdan - Welat - Herêm (Şehîd) - Bakûrê Kurdistan Şehîdan - Cureyên Kes - Leşkerî Şehîdan - Cihê jidayikbûnê - Agirî

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.859 çirke!