ناونیشان: مرۆڤە گەوره و بچووکەکان
نووسەر: #کنێر عەبدوڵڵا#
مەبەست لە گەوره و بچووک ئەوەنیە لە ڕووی تەمەن یان باڵا یاخود پێگەیەکی سیاسی یان کۆمەڵایەتی هتد بێت؛ هێندەی ئەوەی ئەو مرۆڤانە دەگرێتەوە، کە کاتێک خۆیان بەهۆی ڕەفتار و هەڵوێست و فکر و بۆچونەکانیانەوە وا دەکەن پێناسە بکرێن بە بچووک یان گەورە. ئەوە خودی مرۆڤەکان خۆیانن لە دەرئەنجامی کۆکراوەی ئەو خەسڵەتانەوە وادەکەن پۆلێن بکرێن بە بچووک یان گەورە !
کاتێک مرۆڤەکان دەگەنە ئەوەی قسە باق و بریقەکانیان شتێک و ڕەفتاریان پێچەوانەکەی بێت ئەوە ئەوپەڕی خەسڵەتی مرۆڤە بچووکەکانە وئیدی لێرەوە پەنابردن بۆ لەدەستدان و بێ بەها کردنی هەموو بەها، ئاکار و بنەما فکری و مرۆیی و ئاینیی و یاساییەکان دەبێتە سروشتی. ئەمەش هەموو نێوەندێکی سیاسی، کۆمەڵایەتی، و ڕۆشنبیری و ئاینی، هتد دەگرێتەوە، بە نموونە سیاسییەکان دێن یاسا بە بەرگی خۆیان دەدورن، یاساییەکان لەو کاتەدا دەبنە دەستکەلا و داردەستی سیاسییەکان بە ئارەزوی خۆیان حوکمیان پێ دەردەکەن، ئەمەش دەبێتە خاڵی وەرچەرخانی کۆمەڵ ڕوەو پەرتەوازەکردنی چین و توێژەکانی. بەسیاسەت زۆرینەی هاوڵاتیان دەکەنە کۆیلەی خۆیان و ئیدی ڕەدووکەوتنی ئەم زۆرینەیە دەبێتە ئەمری واقع؛ بەشێوەیەک لە هەموو خراپەکاریی و گەندەڵییەکان پشکیان دەبێت ڕاستەوخۆ بێت یان ناراستەوخۆ. واتە ڕەدوکەوتن لەپێناو مانەوە و پاراستنی بەرژەوەندییەکان دەبێتە چەکی دەمکوتکردنیان، ئەم جۆرە کۆیلەبوونە سەنگی مەحەکی مانەوەی سیاسییەکان بەهێزتر دەکات تا لەرێیەوە درێژە بە ستەمکاری و گەندەڵییەکانیان بدەن، وە سودمەند دەبن لە زیادکردنی سەروەت و سامان، وەرگرتنی پۆست و پله و ڕیزکردنی ڤێلا و ئۆتۆمبیل و هتد... لێرەدا فکر و عەقڵ و بیر هیچ وجودێکی نامێنێ و لەخیابدا دەبێت.
ئیدی بەشێکی تری پەلهاویشتەکان بەر ڕۆشنبیران دەکەوێت. مرۆڤە بچووکەکانی ئەم توێژەش لەرێی قسەی زل و بریقەدارەکانیان و بەهۆی نووسین و کتێب و ئامۆژگارییەکانیانەوە بەشێکی دانەبراو دەبن بۆ درێژەدان بە سستمی سیاسی و وەسفی بەرپرسەکان و داپۆشینی ڕاستییەکان و بگرە هەڵخەڵەتاندن و چەواشەکردنی گەنجان بەگشتی و کچان بەتایبەتی دەبێتە پیشەی سەرەکیی ئەم توێژە بۆ ئەوەی دەسەڵات نانبڕاویان نەکات و ئاوڕیان لێبداتەوە، جۆرێکی تری مرۆڤە بچووکەکان دەچنە نێوەندی پیاوانی ئاینییەوە، کە بێگومان وەک تووتی لە سەکۆ جیاوازەکانی ڕاگەیاندن، دانیشتن و کۆبونەوە و بۆنە کۆمەڵایەتییەکاندا بەکاریان دەهێنن و دەبنە کۆپییەکی هەمان سیاسەت و چەواشەکردنی خەڵک بەناوی ئاینەوە. ئیدی بەمجۆرە زنجیرەی مرۆڤە بچووکەکان بازنەیەکی فراوانتر و گەورەتریان دەبێت لە کۆمەڵدا؛ لەپێناو مانەوەی خۆیان و هیچیتر
لە هەموو ئەو بازنانەشدا ژن پشکی شێری بەردەکەوێت، ئیدی بەهۆی کەم ئەزموونی و شارەزایی، نەخوێندەواری و ناهۆشیاری و کەمدەرامەت و بێلانەیی و لاوازی ڕۆشنبیرییەوە ڕەدوکەوتنی بەدوای هەریەک له و ناوەندانه و تێوەگلانی بێئاگایی و نائاگاییانە دەبێتە نێچیر و بەردەوام لە لایەن دەسەڵاتدارەکانەوه ڕاو دەکرێن، ئەگەرچی بە پلانڕیژی ژن دەکرێتە سەرمایەیکی ئابوری و سەرچاوەیەکی پێویستی خۆشی و چێژی ناوەندی سیاسی لەپێناو مانەوەیاندا.
لەم نێوەندەدا مرۆڤە گەورەکان تەنهاوتەنها ئەوەی بۆیان دەکرێت جەنگاندنە لەگەڵ خۆیاندا بۆ مانەوەیان وەک خۆیان؛ نەک وەک ئەوەی ئەوان دەیانەوێت. دەستگرتنە بە بیروباوەر و ئاکار و بەهاکانی کە لای زۆرینە لە مێژە فرۆشراوە و هەڕاج کراوە. خۆلادانە لە ژینگە بارگاوییە گەندەڵییەکەی ڕۆچۆتە ناو شادەمارەکانی جومگەکانی جەستەی هەر تاکێک لەو زۆرینانە. ئیدی هەوڵدانە بۆ خۆپاراستن، ئەمانیش لەپێناو مانەوەیاندا، بەڵام بەجۆرێکی تر و لەشێوەیەکی تر بە ئومێدی داهاتویەکی جیاوازتر بۆ کۆمەڵ؛ بۆیە گرنگە بتوانیت لە پۆلێنکردندا لە ڕیزی مرۆڤە گەورەکان خۆت ببینیتەوەو پێبکەنیت.[1]