İl Diyarbakır
Coğrafi bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam Muhammed Fatih Günlü
• Belediye başkanı Bedri Kaya (HDP)
Rakım 680 m (2.230 ft)
Nüfus (2018)
• Toplam 74,207
• Kır -
• Şehir 76.798
Zaman dilimi UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu 412
İl plaka kodu 21
#Çınar#, #Diyarbakır# ilinin bir ilçesidir.
Cumhuriyetin ilk yıllarında Diyarbakır merkeze bağlı büyük bir köy olan Çınar 23 Haziran 1937 yılında, 3223 sayılı kanun ile bağımsız ilçe haline gelmiştir. Önceleri adı Melkis olup merkezi daha sonra Hanakpınar mahallesi yakınlarına taşınan ilçenin, 1937'den önce adı Akpınar ve Hanakpınar olarak bilinmekteydi.
Tarihi eserler
Süleyman Ağa Mağaraları
Aşağıkonak mahallesi yakınlarında Göksu Çayı kenarında halk arasında Karaçay denilen bölgededir. Kayalık olan yüksek bir dağ oyularak odalar açılmıştır. 2000 yıl öncesi izlerini taşımaktadır. Rivayete göre burada Süleyman Ağa adında birinin oturduğundan Süleyman Ağa Mağaraları denilmektedir.
Şikeftan Mağaraları
Aşağıkonak Mahallesi yakınlarında Göksu Çayı kenarındadır. Süleyman Ağa mağaraları tipinde olup, aynı döneme aittir.
Zerzevan Kalesi
Zerzevan Kalesi, Diyarbakır-Mardin Karayolu üzerinde olup Demirölçek mahallesinin 1,5 km güneyindedir. Çevrenin en yüksek tepesi üzerinde kurulmuştur. Eskiden yer yer 70 metre yüksekliğinde surlarla çevrili olan Kaleden günümüze sadece kalenin ve konutların yıkılmış duvarları kalmıştır. Genel olarak Silifke'deki uzunca burç yerleşimini anmaktadır. Kalede yaşayanların içme suyu ihtiyaçlarını karşıladıkları Diyarbakır-Mardin Karayolu kenarında geçen dereye inen yeraltı tüneli kapanmıştır. İpek yolu üzerinde kurulan bu kalenin karakol görevi gördüğü tahmin edilmektedir. Kalenin ve surların taş boyları 2 metre, dar kenarları ise yarımşar metrelik dikdörtgen bloklardır.
Aktepe Minaresi
Aktepe mahallesindedir. Osmanlı döneminde kaldığı tahmin edilmektedir. Küllahı olamayan kesme taştan minarenin ait olduğu caminin birkaç kenar duvarı da yanında bulunmaktadır. Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğünce tescili yapılmıştır.
Jüşnehamke Mağarası
Mardin yolu üzerinde bulunan Göksü Barajının alt kısmında bulunan H. kale mağarası çınarın en büyük ve uzun mağarasıdır. Aynı zaman karşısında bulunan mağara onların bir mahallesinin karşısında olmasından dolayı onların köy ismi olan jüşnehamke mağarası olarak da anılmaktadır.
Nüfus
Yıl Toplam Şehir Kır
1940 12.377 828 11.549
1945 11.708 715 10.993
1950 15.384 914 14.470
1955 17.789 1.308 16.481
1960 21.010 1.504 19.506
1965 24.354 2.344 22.010
1970 28.344 3.823 24.521
1975 30.272 4.949 25.323
1980 35.668 6.115 29.553
1985 42.988 8.049 34.939
1990 50.445 10.080 40.365
2000 58.583 13.282 45.301
2007 62.871 12.725 50.146
2008 65.964 11.936 54.028
2009 67.504 11.627 55.877
2010 68.950 11.666 57.284
2011 66.178 11.634 54.544
2012 67.008 12.037 54.971
2013 68.530 68.530 veri yok
2014 69.380 69.380 veri yok
2015 70.519 70.519 veri yok
2016 71.672 71.672 veri yok
2017 72.682 72.682 veri yok
2018 74.207 74.207 veri yok
2019 75.640 75.640 veri yok
2020 76.798 76.798 veri yok
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
İklim
İklim olarak karasal iklim söz konusudur. Çarıklı beldesinin etkisinden ve Bismil'den gelen çöl sıcaklarının etkisinden yazları çok sıcak geçer, ancak çınar genelde Haziran ve Ağustos aylarında yüksek sıcaklıklar yaşar. Haziranda en yüksek 45.2, Ağustosta da 48.9 dereceyi bulan gölge sıcaklık değerleri ölçülmüştür. Kışın ise Karacadağ'ında etkisiyle soğuk geçer. En düşük kış sıcaklığı -28.7 dereceyle 31 Aralık 2007 tarihinde ölçülmüştür.[1]