شێعرەو کاروانی مامۊسا مەولەوی
مامۊساو دڵا، مامۊسا مەولەوی قەسیدێوەنە تەوسیفوو کاروانی کەرۊ حەیفم ئاما ئی شێعرێ چېگەنە ناروو:
جارېوشا مامۊسا مەولەوی گۊشش جە دەنگو کاروانێویه و بۊ. ئاخۆر کاتێ کاروانێوی گۆرە کەوتایا ڕا، دەنگو زڕه و زەنگوو حەیوانا و قاڵ و مەقاڵوو کاروانیا هەر جە دووره و ئەی گۊش. مامۊسا مەولەوی ماچۊ ئەر هۊشم لاو وېمه و مەنەبۊ، ئینە دەنگېوی فرە وەش مەی گۊشم. پاسە بزانوو دەنگو قافڵەی وەهاریا. بە خیاڵ قافڵەچیەکەی چڕۆ و چنیش گنۊ قسێ و ماچۊ: دەخیل کاکەی کاروانچی من چېگە سەرو یانه و خەفەتیه و نیشتەنارە و فرە زەلیلەنا. قەسەمت مڎه و بە عەلی و عەباسی ساتێو کاروانەکەت چېگە گیر بڎە قسېوەم هەنەبا پەیت واچوو. زرێباره و هەرسام شەپۆلەش داینە و دەشته و مەریوانیش کەرڎێنە عەرە. جارێ مەلدێ تاکو ساعبێو بە هەناسەی سەرڎم دەشتەکی کزرە کەرۊوە و یەخ بینۆ ئاکات قەتارە ڕەحەت ویەرۆ و ئۆڵاخەکېت نەچەقا دلې هەڕێ.
مامۊسا مەولەوی جە درێژه و قەسیدەکېشەنە یەکیەک مەرحەلەکاو سەفەری هۊر چنۆ و بە قافڵەچی ماچۊ کە مشیۊ چېش کەرۊ: بە (چەن)ه و ‌جۆشوارڎه و برژانگیم کە بە نوکوو (قەڵەم)وو داخا و خەفەتا وەڵە کریان، و بە بەنوو (دووباڎ)وو مەینەتی کە بەنوو جەرگیما، (جەواڵە)کا یەک یەک ورازەو. پۆسوو لەشیم کەرە بە (قایش) پەی (قەیاسه) و پېشەی مەڕیایم تاشە و کەرەش(چەڵەم)ه پەی تڼه و کەرڎەی قەیاسەکەی. فەرماوە دۆسان ڕەگەکاو لاشەیم کە بە دەرمانی تاڵ (تاڵ) دریاینێ و سیاوێ بییێنێوە، کەراشا (وەرێسه) و بارەکاشا پنە (تەنگ) بڎا.
(زەنگ)ه و دڵەکەی خەمباریچم کە سەڎ جۊرێ زایێڵێش چنە باوە و بە تەقەڵه و دەرڎ و مەینەتی شێعراوی بییەن‌ و جە ڕیشه و خەم و خەفەتی (گوڵەنگ)ێش پەی درۊس کریاینێ، کەرڎېش ملی (بەرزە ئۆڵاخوو سەرقافڵەی) تاکو هەر بلۊ ڕانە و (فرسەگ فرسەنگ) زڕەش بەی.
ئیجا هاوارێو کەرە حەزرەتوو عەلی و یارمەتیش چنە بوازە و گنە ڕا (مەنزڵ بە مەنزڵ) لوە تاکو میاوی مەنزڵگاو دۆسی، بەڵام هەر خاکێو وەرو بەره و یانه و لەیلې هەن، ئانە تۊزه و لاشەی سۆتەی داڵدارېوی جە گیان بېزاریا. ڕەحمت بۊ و کاتو (باروستەی) هاگات چنه بۊ ئا خاکە نەگنۊ چیروو پاو ئۆڵاخەکات و پاشێل نەکریۆ.
ئازیزی بە وەفا و بەین، بە مەڵامەتو ئانەیە دەنگو (زەنگوڵه»)کا مژناسۆ و مەی پەی لایتا و پەرسۆ بازرگانوو سەرقافڵه و مەینەتی (کە منەنا) ئینا چکۆ؟ تۊیچ جواب بڎەوە و واچە: مەگەر وېت نەڎیت پایەگارە گیانوو وېش فرە دا وەرو پایات؟ ۋەرو ئانەیە ئی کارشە کەرڎ، گەرەکش بې گیانېوتەر مامەڵە کەرۊ، بەڵام نۆقرەی وەشکریای هەرسه و شەوان نەوتەیش و تڵای بې گەردوو ڕەنگ و ڕۊخساریش، جە تاوه و ئارگاو دڵی و هەناسه و سۊزوو دەروونی بەونەی گوڵنارینوو جەرگیش ڕووکەش بییەبێ. بۊناخاتره و ئانەیە بازارەنە پاسە زانېنې تڵا و نوقرە نییا و مسا. بازارش کەساس بییەبێ. ڕاو ئاما و لواو تێجارەتیش ونە بەسیابێ و کەس نەپەرسېش ونە و هیچ لاوە نەسانێ. ئاڎیچ داخیێنە بازارەنە گېڵێ و بې شەرم هاوارێ کەرې:
مایەم نارەواج دەروونم تەنگەن
قافڵەم تاکو قام قیامەت لەنگەن.
ئیبراهیم شەمس.[1]