سەفەرێوی فەرهەنگی، دەرەتانێو پەی دیالۆگی
پەی کەسی شاریاوە نیا، ساڵانێوەن داواکاریۍ هەقۍ فەرهەنگیۍ دلېو بەشێوە یەکجار فرەو خەڵکوو هۆرامانی بە گردی و شاعېرا، نویسەرا، هونەرمەڼا و گەشاوەزاوە بە تایبەتی، بەرجەستە کریانەوە.
ڕەنگدایەو ئی داواکارییە، بەشێوەی ئاکادمیک، زانستی و ڕەوشمەند دلېو چاپەمەنی و ڕایەڵەکانە دەنگش دانەوە و یاوان گۊشوو ئەویتەری.
ئاسایین ئەر ئەچیمنە دۊخێوەنە وانایوەی جیاواز پەی ئی داواکاریە کریۊ و لەیەکۆدایوی نایەکجۊرش پەی دریۊوە.
هەرېموو کوردستانینە بەپاو ئانەی بەشێوە جە خەڵکی هۆرامی چاگەو جوغرافیایێوی دیارەنە نیشتەجاینۍ، ئی داواکارییە ئاوەخۊ بېیەنەوە و جەختش سەر کریانەوە. بەپاو بار و دۊخی تایبەتوو ئا هەرېمیە، لاو بەشێوە کەسە فەرهەنگی و ناوەندە گەشاوەرزیەکاوە سەرو ئی داواکاریە پەرسۍ و وینگایۍ جۊراوجۊرۍ وەشۍ بېیېنۍ. بە تایبەت چا بار و دۊخەنە، داواکاریی وانای بە هۆرامی جە مەدرسە فەرمیەکانە بی بە نیازێوی بنەڕەتی و لوا دلېو دام و دەزگا پەیوەڼیدارەکاو ئا بواریە.
ئەچی ڕاستانە، مەڵبەڼوو ڕۊشنویری هۆرامانی جە شاروو سلېمانی و بە تایبەت مامۊسا «ئەیوب ڕۊسەم» شنیا وەنە پەی وەش کەرڎەی پردەی پەیوەنییە و مەرزنایرەی بنەماو گوفتمانی واتاداری، دماو هورسەنگنای بار و دۊخەکەی و ڕاوێژی بەردەوامی، پرۆژێوە زانستینە خۆڵکەو دە کەسا جە نویسەر و شاعېر و پەیجۊرکاراو هۆرامانوو ئی دیمیش کەردە، تاکو پەی گوفتمانی و دیالۆگی پەیوەڼیدار پا بابەتیەوە سەردایو هەرېموو کوردستانی و بەتایبەت پارېزگایەکاو هەڵەبجەی و سلێمانی کەرا و نزیکەوە و بەشېوەی وەرانوەر شۊنگېری و باسۍ کریا.
چوار کەسۍ چا ئازیزا پەیشا نەکەریا هامسەفەرۍ با و ئاکامنە شش کەسۍ ڕاو سەفەریشا گېرتە وەر. ئی کەسۍ بەشېوەی سەربەوۍ و بۍ ئانەی سەر بە ئەرەمەرزیا یام وینگایێوی تایبەتی با، ئەرکشا وستەن سەرو شانەی و ورکەشا تەنیا هانگا و یاوگاشا فەرهەنگ و گەشاوەزیی هۆرامانی بېیەن.
سەفەرەکە ڕۊو یەکشەمەی 31/2/2023 دەسش پەنە کەرد و تاکو ڕۊو چوارشەمەی 3/3/1402 کۆچی ڕۊجیاریی دەوامش بی.
بەرنامەکۍ لاو مەڵبەڼوو ڕۊشنویری هۆرامانیەوە فرە ڕېک و پېک، ڕېک وزیای بېنۍ و ئا یاگە پەیوەڼیدارۍ لازم بۍ سەردایشا کریۊ، پی شېوەو واریە دەس‌نیشانۍ کریێبېنۍ:
1. دانشگاو سلێمانی
2. دانشگاو هەڵەبجەی
3. لیژنەو وانای وەزارەتوو ڕۊشنویری
4. یەکیەتی نویسەراو کوردی لەقوو سلێمانی
5. ناوەندوو ژینی
6. یانەو سیاوچەمانەی
7.یانەو ژیوای
8. ناوەندوو کوردۆلۆژی
9.ڕاوەبەرایەتی ڕۊشنویریی هەڵەبجەی
گردو ئی سەردای و ئەرەنیشتانە، بەشېوەی مێتودیک و ڕېکوزیا، دیالۆگی سەردەمیانە کریاو پەی هەر ئەرەنیشتێوی یۊ جە ئەنداماو دەسەی، باسێ تەوەریێ کەرۍ و ئا پەیامۍ و دەلالەتۍ کە ئەڼامۍ هەیئەتی بېنېشا، یاونېشاو خاڵە گوماناویەکۍ کە زەینییەتی چاوڵینشا بۍ، فرەتەر ڕۊشن کریێنېوەو پەرسو سەرنجەکایچ بە سینەهەراویوە جواب دریێنېوە و جە یۊدایوەشا پەی کریێ.
سەرجەم پەیاموو لیژنەکەی چی چن خاڵانە خولاسە کریۊوە:
1. لابەرڎەی شک و گومانەکا.
2. فاڕای سەرنجەکا جە وینگای نەرېنی یان گوماناویوە پەی وینگای ئەرېنی.
3. هەموارتەر کەردەی دەرەتانی پەی وانای بە هۆرامی جە مەدرەسەکانە بە پاڵپەشتی و هامسۊزی یۊترینی.
4. فاڕای سەرنجەکا ئەو حاڵەتی کەمتەرخەمیەوە پەی حاڵەتی جیدییەتبەخشی و خەموەری.
5. ڕەخسیای زەمینەی فرەتەری پەی سەردای و گوفتمانی دماڕۆیانەی.
ئېمە ئینایمۍ چی بڕوانە کە ئی سەفەرە فەرهەنگییە دەسکۆتۍ فرېش بېنۍ. هەر ئەرەنیشتەیېوەنە دماو باس و خواسی چڕ و پەڕی، سەرنجە جیاوازەکۍ و زەینییەتە چاوەڵینەکۍ فاڕیېنۍ و حاڵەتی ئیجابی و ئەرېنی گېرېنۍ وۍ و سەرو بەردەوامی ئی سەفەرە فەرهەنگییا جەخت کریۍ و داواهەرمانۍ بېنۍ کە هامسۊزی، هەمکاری، هامبەشیی فرەتەر کریۊ. پەی خزمەت بە زوان و فەرهەنگوو هۆرامانی.
ئاوات ئانەنە ئی دەسکۆتۍ بە کردەوە شۊنگیریشا پەی کریۊ کە دماڕۊنە، دەرەتانۍ فرەتەرۍ ڕەخسیا و دەنگە جیاوازەکایتەر کە ورکەشا چی بوارەنە، خزمەتگوزارین بەشداریی وەرەچەمتەر کەرا.
تاقمەو دیڎارە فەرهەنگیەکەی.[1]