ڕەقیب: فەرهەنگی شێخانی
هاوچاو
دوو کەس یەکێکیان خۆش بوێ هەریەکەیان بەرامبەر ئەوی تر (ڕەقیب)ە لە شعری شاعیرە کلاسیکەییەکان زۆر بەکارهاتووە
ڕەقیب هاری دیاری دا لەچاوی
بەسەر یا خۆڵی مردوو بۆ نەبێژم
(فایز، ئەدەب، ل47)
{ڕەقیب} فەرهەنگی مەردۆخ
کوردی: هاوخوا، مڵۆزم، سەرەخەر، هاوچاو، هاوسەر. چاولێکەر، کەسێک کە ڕکەبەریی دەکات.
فارسی: همخواه، همچشم، همسر، برابر، چشمدار، پاسدار، پاسبان.
العربية: رَقِيب.
[1]
لە هۆنراوەی کوردیدا زیاتر بە واتای بەدکار دێت، یاخود بە کەسێک دەوترێت، بەینی دوو دڵدار تێک بدات.
بە دەم مەوجی خوێنی ئەشکەوەم، بڕوانە چۆنم بۆت!
دەروونم کەیلی زووخی دەرد و غەم، بڕوانە چۆنم بۆت!
ڕەقیبی سەگ حەزی بوو، کوشتمت، سەیری کە چۆنی بۆم
دوعا بۆ دەست و تێغت من دەکەم، بڕوانە چۆنم بۆت!
-------
سەر و سامانمت پرسی، مەپرسە!
سەری تۆ خۆش، نە سەر ماوە نە سامان
غورووری حوسنە فیرعەونی بە تۆ دا
ڕەقیبی سەگ بە چی بوو بوو بە هامان؟!
------
کە هەڵگیرسا لە نووری بادە شەمعی حوسنی جانانە
نەچێتە سەر تەریقەی حەزرەتی پەروانە، دڵ چ بکا؟
بە ئاهم گەر ڕەقیبانت بسۆتێن، ئەی گوڵی ڕەعنا
مەڕەنجە، تۆ خودا شوعلە لە ئاقاری چقڵ چ بکا؟
مەحوی
***
ڕەقیبی جوفتەلی، نابێتە نەخچیرت، کە خەر کوڕڕە
ئەلیفی چایرە دائیم لە قەشقەی کەردڕ و جەودا
سیلاحی پەرچەمی پڕ خەم ئەگەر تارە و ئەگەر مارە
برۆ و غەمزەی کەوان و تیر ئەگەر هەودا و ئەگەر مەودا
نالی
***
تەرسوون ئەر بەدەن ڕەقیبی دڵسەرد
بکەرۆش وە خاک گەردشی چەپگەرد
وەختی تەماشای ئەو بەرگوزیدەم
شەماڵ بشانۆ گەردش ئەو دیدەم
مەولەوی
---------
نییە چاری بەغەیری وەسڵی دڵبەر
لە وەسڵیش مانیعە ئەو بەد ڕەقیبە
مەلا عەبدولکەریمی مودەڕیس