ڕۆژگار بوو بەساڵ، سک بوو بەجەواڵ
ڕۆژگرەوە(حسابگر) لە کۆندا زانستێکی باو بووە و لە هەموو ئاوایی و لادێیەکی کوردستان مرۆڤێک هەبووە خۆی پێوە خەریک و سەرقاڵکردووە، مامۆستای ئه و پیشەیەش تەنیاوتەنیا ئەزمون و تاقیکردنەوە و سەرسپی نەکردن بووە لەبەر خۆرەتاو، دواتر زانستی جوگرافیا و سوڕانەوەی زەوی بەدەوری خۆر و کەوتنی تیشکی خۆر بەلاری و ستونی و هاتنی وەرزەکانی ساڵ ئه و زانستی حسابگرەوەی کەمکردەوە و شوێنی گرتەوە بەتایبەتی لە پێشبینیەکانی ئاووهەوا و بەرزی و نزمی پلەکانی گەرمی و پەستان و هەڵکردنی بایەکاندا.
ڕۆژگار بوو بەساڵ واتە ماوەی ڕۆژ درێژ بووە، ئەمە لە دوای یەکسانبوونی شه و وڕۆژی بەهارەوە دەست پێ دەکات و لە مانگەکانی هاویندا درێژی ڕۆژ دەگاتە ئەوپەڕی(14) کاژمێر و تەنیا(10) کاژمێر بۆ شه و دەمێنێتەوە، کە ماوەی ڕۆژ درێژ دەبێت مرۆڤیش لەنێو ژەمەکاندا برسی دەبێت و دەتوانێت زۆر بخوات بۆ چالاکبوون و کارکردن، سک(زگ)ی خۆی بە جەواڵ(جوار) لێکداوەتەوە هێندەی دەوێت پڕ نابێت، بۆئەم حاڵەتە حسابگرەوەکان لەکوردەواریدا بە ئیدیۆمەوە ووتویانە(ڕۆژگار بوو بەساڵ، سک بوو بەجەواڵ).[1]