تبریز یکی از شهرهای بزرگ شرق کردستان میباشد کە چندین قوم متفاوت، مسالمت امیز در این شهر زندگی میکنند، اما شارەی ساکنین کرد زبان این شهر بە دلیل سیاست بە ترک کردن، در چدنین سال اخیر کاهش یافتەاست.[1]
تبریز شهری بزرگ در شمال‌غرب ایران، (شرق #کردستان#) و مرکز استان آذربایجان شرقی و هستهٔ مرکزی کلان‌شهر تبریز است. این شهر، بزرگترین قطب اقتصادی منطقهٔ آذربایجان ایران و مرکز اداری، ارتباطی، بازرگانی، سیاسی، صنعتی، فرهنگی و نظامی این منطقه شناخته میشود.
شهر تبریز 244٫51 کیلومتر مربع (حریم شهر: 1014٫45 کیلومتر مربع) وسعت دارد و بر همین اساس، سومین شهر بزرگ ایران بەلحاظ مساحت پس از تهران و مشهد محسوب میشود. جمعیت آن نیز در سال 1395 خورشیدی بالغ بر 1٬584٬855 نفر (حریم شهر: 1٬727٬476 نفر) بوده و در سال 2022 میلادی به 1٬643٬960 نفر رسیدەاست؛ که بر این اساس، پنجمین شهر پرجمعیت ایران و 344 اُمین شهر پرجمعیت جهان بەشمار میرود. اکثریت ساکنان تبریز آذری هستند و به زبان ترکی آذربایجانی با گویش تبریزی سخن میگویند.
تبریز در طول تاریخ خود با فرازوفرودهای بسیاری روبەرو بودەاست. تاریخ این شهر، اشغال توسط بیگانگان و حوادث جانکاه طبیعی، از جمله زمین‌لرزەهای مهلک را تجربه کردەاست. سنگ بنای تبریز کنونی به دوران اشکانی و ساسانی برمیگردد.
تبریز، یکی از طویل‌المدت‌ترین پایتخت‌های ایران بودەاست؛ این شهر پایتخت ملی یا منطقەای ایران در دوران حکومت‌های روادیان، اتابکان آذربایجان، خوارزمشاهیان، ایلخانان، چوپانیان، جلایریان، قرەقویونلوها، آق‌قویونلوها، صفویان، خانات آذربایجان ایران، پایتخت ملی دوم ایران در دورهٔ حکومت قاجاریان و پایتخت منطقەای ایران در دوران حکومت‌های کوتاەمدت آزادیستان و خودمختار آذربایجان بودەاست. بەگونەای که تبریز در طول حکومت 400سالهٔ خاندان «رَوّادی» و اسکان قبیلهٔ عرب «اَزْد» به شکوفایی رسید؛ و اوج شکوفایی این شهر مربوط به دورهٔ ایلخانان است که در این زمان، پایتخت قلمرویی پهناور از نیل تا آسیای مرکزی بود. این شهر در سال 1500 میلادی و در زمان پایتختی صفویان بەعنوان پنجمین شهر پرجمعیت جهان شناخته میشد و جمعیتش با استانبول، پایتخت امپراتوری عثمانی برابری میکرد.
تبریز مجدداً در دورهٔ قاجار به شکوفایی رسید؛ بەطوریکه در این دوره بەعنوان مهم‌ترین و پیشروترین شهر ایران شناخته میشد. در دوران معاصر نیز این شهر یکی از مراکز مهم اقتصادی و صنعتی در سطح کشور محسوب میشود. تبریز در دو سدهٔ اخیر، مبدأ بسیاری از تحولات اجتماعی، فرهنگی و صنعتی در ایران بودەاست؛ بەطوریکه این شهر مانع خاموشی انقلاب مشروطه در ایران شد و نقشی کلیدی در تحولات بعدی، همچون انقلاب 1357 و روند مدرن شدنِ ایران داشتەاست.[2]