Kitap Adı: KEMAL ATATÜRK ve ÇAĞDAŞ TÜRKİYE III
Yazar: JOHANNES GLASNECK
Çeviren: ARİF GELEN
Çeviri Dili: Ingilizce
Basım Yeri: Ankara
Yayınevi: Yenigün Haber Ajansı
Yayın Tarihi: 1998
Lozan'da henüz görüşmeler sürdürülürken, ülkenin bundan sonraki geleceği konusunda Türkiye'de tartışmalar başlamıştı. Mustafa Kemal, ''Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti'' yerine şimdi bir siyasal parti, ''Halk Partisini'' kurdu. Haziran 1923'te yeni seçimler yapıldı. İkinci Millet Meclisi'nin 286 milletvekilinin tümü, Kemal'in ''Halk Partisi''ndendi. Ama feodal-dinci gericilik henüz teslim olmamıştı. Gerçi artık padişahlık yoktu, ama her cuma günü Halife Abdülmecit, eskiden atalarının yaptığı gibi cuma namazını kılmak ''selamlık'' için İstanbul'da arabasını sürüyordu. Görevi hiçbir siyasal gereği yerine getirmesini öngörmüyordu. Ama Mustafa Kemal'in tuttuğu yoldan hoşnut olmayanların hepsi gözlerini halifeye çevirmişlerdi: İstanbul'un padişaha bağlı memurları, yabancı sermaye ile bağlantılı olan kompradorlar, büyük toprak sahipleri, Anadolu'nun doğusundaki aşiret reisleri ve özellikle Müslüman din adamları, hocalar ve ulema ordusu. Türkiye'nin gelecekteki devlet biçimi konusunda daha hâlâ bir açıklık yoktu. İstanbul gazeteleri, halifenin devlet başkanı olacağı anayasal bir monarşinin propagandasını yapıyorlardı. ''Halk Partisi''nde büyük etkiye sahip bulunan Rauf Bey ile yandaşları da bu görüşü temsil ediyordu. [1]