Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê


Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
Dîroka kurdistanê 2
12-12-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Hasan Bîter
26-11-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 48
24-11-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
RÊZIMANE KURMANCÎ
10-11-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka Kurdistanê 1
10-11-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 47
10-11-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Osman Sebrî 1905-1993 (Jiyan, Têkoşîn û Berhem)
07-11-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Rewan
07-11-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
QÎRÎNA MIRINÊ
07-11-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Zanhaweya Pêxember (Mewlûda Pêxember)
07-11-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  531,792
Wêne
  113,261
Pirtûk PDF
  20,685
Faylên peywendîdar
  109,140
Video
  1,688
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
291,982
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,114
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,404
عربي - Arabic 
32,812
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,311
فارسی - Farsi 
11,683
English - English 
7,820
Türkçe - Turkish 
3,690
Deutsch - German 
1,809
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,899
Pend 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,686
Şehîdan 
4,308
Enfalkirî 
3,604
Pirtûkxane 
2,773
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,748
Cih 
1,164
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
518
PDF 
32,565
MP4 
2,799
IMG 
208,607
∑   Hemû bi hev re 
244,489
Lêgerîna naverokê
Kurtelêkolîn
EDEBÎYATA KURDÎ YA KLASÎK Û...
Kurtelêkolîn
JI MÎTOLOJÎYÊ BER BI TARÎXÊ...
Kurtelêkolîn
DI ZARGOTINA KURDÎ DE HESP
Jiyaname
Diya Ciwan
Kurtelêkolîn
Eyyûb Subaşıya 6 sal û 3 me...
”Kurd. Efsaneya Rohilatê” – 24
Hûnê bi rêya Kurdîpêdiya bizanin; kî!, li ku û çi heye!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

”Kurd. Efsaneya Rohilatê” – 24

”Kurd. Efsaneya Rohilatê” – 24
”Kurd. Efsaneya Rohilatê” – 24
Malpera me bi rêzenivîseke nû dest bi çapkirina berhemên ser dîrok, çand, ziman, wêje û zargotina kurdî dike, ku wê wergerên ji rûsî yên ji pirtûka gelekî delal ”Kurd. Efsaneya Rohilatê” bin, ku şîrketa neftê û gazê ya Rûsîyayê ”Gazprom”ê bi naverokeke gelekî xurt û dagirtî bi zimanê rûsî çap kirîye
Bi bawerîya me, eva pirtûka ji hemû pirtûkên derheqa kurdan û Kurdistanê da, ku heta niha çap bûne, ya here serketî û bi bûyeran va têr û tije ye: him bi nivîskar û zanyarên di cihanê da gelekî binavûdeng va, ku nivîsên wan yên ser dereceya bilind û li ser bingehê ulmî, bi belgeyan va dewlemend di vê berhemê da cî girtine, him bi mîzanpaj û dîzayna xwe va, him jî bi xemilandina wêneyên dîrokî va, ku piranîya wan heta niha li tu cîyan çap nebûne.
Mizgînîyeke din jî ew e, ku ev berhema bêhempa xênji zimanê rûsî, êdî bi zimanên îngilîsî, bi du zaravên zimanê kurdî – kurmancî û soranî çap bûne.
Berhema me a îro ha tê binavkirin: ”PARÊZKARÊN DILSOZ YÊN ERF Û EDETÊN BÊHEMPA YÊN PÊŞÎYAN”.
Em îro para wê a çaran çap dikin.
Amadekar û wergera ji rûsî: Têmûrê Xelîl
M. Rewendî-Fedaî
PARÊZKARÊN DILSOZ YÊN ERF Û EDETÊN BÊHEMPA YÊN PÊŞÎYAN -4
Cejina Mîrê derewîn
Bi cejina Newrozê ra tevayî di eynî wextê da cejina “Mîrê derewîn” jî pîroz dikin. Em binêrin ka arkêolog Jack de Morgan derheqa wê cejinê da di salên 90î yên sedsala XIX çi nivîsîye: ”Ji erf-edetên Mukrîyan yên kevinare ez dixwezim behsa cejina ”Mîrê derewîn” bikim, ku li Soûcbûlakê15 her sal buharê tê derbazkirin. Niştecîyên bajêr ji xwe ra Mîr, an desthilatdar hildibijêrin, yê ku di nava sê rojan da li wir xwedî-xudantî dike û dikare her cûre tewlebazîyan bike”.
Hema Mîr tê hillbijartin, ew wezîrên xwe hildibijêre… desteya xwe ya şervan amade dike û bi heytehol, bi rêberîya tevaya binecîyên bajêr, berê xwe dide desthilatdarê rasteqîn bona ji wî ra bêje, ku tu êdî ji kar hatî avêtin. Pir caran ew cejin dibû sebebê tevlihevîyan, niştecîyên Soûcbûlakê ew firsend bi kar dianîn bona desthilatdarê rasteqîn bikutin… Mîrê derewîn sê rojan serokatî dike. Ew zêde guh dide ser gunehkarîyên balkêş, sûckaran ceza dike, lê cezayên ew dide, dînarek (beşa pereyê kranî yê hezarî ye) e, ku ber kranekê tê hesibandin, û bi vî awahî cezayê sed tûmanî di rastîyê da beramberî kranekî ye; cezayê xwe didin, şa dibin, kêf dikin; ew dema karnavalê ye cem îranîyan.
Berê pîrozkirina Mîrê derewîn, himberî îro, xweştir derbaz dibû; hemû kurd bi kincn hesinî, zirîkirî dihatin, di destên wan da tîrên dirêj hebûn, lê niha dewsa wana tiving di destên wan da ne û ew cejin xemil û rewşa xwe gelekî winda kirîye.
Ez çiqasî jî ser vê cejina kevinare sekinîm, lê dîsa jî min nikaribû bizanibûye rehê wê cejinê çiqas kûr in û ji kengê va destpê kirîye. Ji min ra digotin, ku ew gelek kevinare ye,- bavên me wek mîrat ji bav û kalên xwe sitendine, ji nifşekê derbazî nifşeke din kirine”16.
Ev edet, ku herwiha tê binavkirin wek “mîra-mîran” (“mîr ser mîr ra”, ango “desthilatdar ser desthilatdar ra”), bi gotina lêkolîner O. L. Vîlçêvskî, heta di salên 40î yên sedsala XX jî li Kurdistana Mukrîyê hebû. Ew cejin di dema desthilatdarîya Riza Şah da ji holê hate rakirin, ango qedxe kirin.
Cejineke bi wî awahî, bi navê “Paşayê derewîn” di çend herêmên Tirkîyê û Pişkavkazê da di nava binecîyên kurd û ermenî da dihate pîrozkirin.

Cejinên kurdan yên gelêrî yên din bi xebatên malhebûna gund va girêdayî bûn. Hinek ji wana di dema hişkîyê da, ango, gava baran nabare pîroz dikin. Reşad Sebrî Reşîd wan cejinan pareveyî ser du beşan dike – cejinên musulmanîyê û yên gelêrî. Cûrê îslamîyê sade ye: di dema hişkîyê meriv bi serokatîya rêberê ruhanî diçin dervayî bajêr an jî li deşta dervayî gund. Û li wir bi kom dua dikin, hîvî ji Xwedê dikin ku baran di ser wan da bibarîne û wana ji xelayê rizgar bike. Ev ayîna dînî çend rojan dû hev pêk tînin.
Toreya gelêrî, wek ku heman nivîskar destnîşan dike, dijwartir û pirreng e. Gorî wargehan tore û edet diguhêrin. ”Li bajarê Hewlêrê li Kurdistana Îraqê navê wê erefatê ”Kose baba” ye. Dema pêkanîna wê erefatê çend xort serê xwe bi gûzanê kurr dikin, kincên xwe diêxin, bedena xwe bi rengê reş va reng dikin û pirtîyên pembu bi sîngê xwe û pişta xwe va dizeliqînin. Kumekî (kilawkuç) bi hûrikên neynika şikestî bi şîrêzê zemqkirî didine serê xwe, zincîrên bi zengil bi situyê xwe va dikin, kevezanek digirine destê xwe. Piştî wê amadekarîyê, xort û keç direqisin û li kolanan dibezin, bi kevezanên destê xwe li erdê dixin û bi henekî merivan ditirsînin. Û dikine gazî: ”Xwedê, bo Mihemedê me yê birêz dua bike!” Avê li ser wan direşînin, zaro berevî dora wan dibin û bang dikin: ”Nanê xwe bi xurmeyan xwe hilde, ji van deran here, Kose baba!”17
Kurd wek edet di dema pêkanîna erefata Kose baba kilaman distirên û dua dikin: ”Xwedêyo! Em rica dikin baran ser me da bibarîne, bona kulîlk û baxçe li wêderê gulvedin, ku evîndar lê seyranê dikin!”. Herwiha kilameke bi van xetan distirên: ”Baran heyat e, bi wê genim û gîha şîn dibin!”.
Li der û dorê bajarê Suleymanîyê erefata ku em behs dikin, bi awayekî din tê binavkirinê û navê wê ”Bûka baranê” ye. Zarok li kolanan direqisin, di destê wan da bûka ji qumaş e, ku bi darekî va kirine, û av li ser wana direşînin. Li bakur-rojavaya Hewlêrê, li dor û berê Behdînan (li bajarên Dihokê û Zaxoyê), maresîmeke bi wî awahî heye, lê li vira avê nareşînin, lê şekir û şîrinayî didine zarokan, û li her deran heman kilaman distirên.
Di nîveka payîzê da merasîmeke heywanxwedîkiran heye, jê ra ”Beran berdan” dibêjin. Ew beranên xwe berdidin bona buharê berxan bizên. Wek herdem di meha cotmehê da li gundên kurdan cejina Beran berdanê tê derbazkirin. Beranan dixemilînin, hirîya wan bi rengên ji hev cuda boyax dikin an jî têlên rengorengo bi wan va dikin û wana dibine ber kerîyên pêz. Bona wê rojê bi rûn û şekir gate dipêjin û li ber ezmanê sayî wê di nava haziran da bela dikin.
Lê piştî sed rojan, dema hewa xweş dibe, dema ku pez berên xwe didin, careke din cejinê dikin. Navê wê cejinê Seda pêz e (ku tê maneya ”piştî sed rojan”). Li malan dîsa kate lê dixin û temetîskên cuda amade dikin, ji bo zêdebûna kerîyê pêz kêfxweş dibin.
Cejinên îslamîyê
Kurdên musulman cejinên sereke yên bi îslamê va girêdayî pîroz dikin. Gerekê bê destnîşankirinê, ku eger cejina gelêrî ew meceleke bona şabûnê û bi kêfxweşî derbazkirina wext e, lê bona musulmanan ew mecalek e bona karên qenc bidine zêdekirinê, ku wê di Roja qîyametê da bidine ber çavan. Her sal rojên cejinên îslamîyê têne guhartin, ji hev cuda dibin, ango mehên Salnameya Hîvê ya Hicrê, ku di îslamê da bi kar tînin, ji 29 an 30 rojan e. Herwiha lazim e di ser da zêde bikin, ku destpêka rojê gorî salnameya musulaman ji dema ku Ro diçe ava tê hesibandin.
Ji cejinên ku him bo şiîyan, him jî bo sunîyan eynî ne, Î`da el-fîtr e (Uraza bayram an jî Eyda Remezanê) – pîrozkirina qisawetê û Î`da el-edha (Kurban Bayram an jî Eyda Qurbanê) ye, ku eyda qurban serjêkirinê ye. Di îslamê da rojên bîranînê hene, ku berê wek cejin nedihatine hesibandin: Mewlûd – roja jidayîkbûna Mihemed pêxember; Erefat – roja ku kesên hecî li berpalên çiyayê Erefatê, nêzîkî Mekkayê dua dikin; Leylat el-Qadir – şeva, ku gava Mihemed pêxember sûrên pêşin yên ji Quranê şandin; Hicre – roja, ku Mihemed pêxember û hevalbendên wî ji Mekkaya ber dilê wan ezîz cîguhastî Medînê bûn (”hicre” bi erebî tê maneya ”çûyîn, derketin”). Lê, mesele, Roja Aşûrayê cem sunîyan wek Roja rojîgirtina rezadil e, lê cem şiîyan hesab dibe wek roja bîranîna Îmam Huseyn: wê rojê nevîyê Mihemed pêxember – Huseyn (626-680) şehîd bû. Gorî Quranê, ew roja avabûna esmên, erdê, milyaketan, merivê pêşin – Adem e.
Kurd şeva ser 15ê şeabanê gorî salnameya Hîvê cejina Şeva berate (cejina el-Qedirê) pîroz dikin. Gorî bawerîyan, wê şevê sûrên pêşin yên Quranê li Mihemed pêxember xuya bûn:
Me daxwez kir ku Quran di şeva El Qedirê da bê. Ez çawa ji te ra şirove bikim, ku ”şeva El Qedirê” tê çi maneyê? Ew ji hezar mehên /bê ber/ buhatir e! Wê şevê Melek û Ruh bi destûra Xwedê ji ezmanan dadikevin ser erdê. Bona hemû daxwezên Wî pêk bînin. Û wê şevê, berî derketina Royê, Cihan ava dibe /li ser tevaya cihanê/!
(Quran. Sûra 97an. Werger ya redaktor)
Rohilatzan Reşad Sebrî Reşîd bi awayekî hûrgilî derheqa tradîsyonên pîrozkirina Şeva El Qedirê li Kurdistanê şirove dike: ”Wê rojê zaro li derîyên malan dixin, stiranan dibêjin û hîvî ji Xwedê dikin di hindava wan da dilovan be. Hurmeta wan digirin, xwerin-vexwarin didin wan. Daxwez û duakirin, ku pir caran bi cûrê sitiranan dîyar dikin, gorî navçeyan têne guhartin. Li herêma Suleymanîyê zaro distirên: ”Ev şeva han – Şeva beratê ye, Bira Xwedê kur û keç bide we, bira keç bi aqil be, lê kur mêrekî mêrxas be. Rica ye, wan tiştan bidine me, ku Xwedê daye!” Li Hewlêrê piştî gotinên ”bira Xwedê kur û keç bide we”, di ser da zêde dikin: ”Malxwêya xwedîya bazinê zêr, ka mêze bike di embara te da çi heye, û para me bide me!” Di bingeha cejinê da – sûra Quranê ye, ku gorî wê sûrê wê şevê (15 şeabanê) Xwedê di her ”karekî bi aqil” da biryara jîyînê, mirinê û nanê rojê dide. Lê cûrê pîrozkirinê, sitirangotinê, belakirina şekiran û duakirin-hîvîkirin tam weke pîrozkirina bi awayê kurdî ya wê cejina îslamîyê ye”18.
Di salnameya îslamê da roja înîyê – Cuma` (ku ji wergera ji erebî tê maneya ”roja civatê”, ”roja berevbûnê”) – di rastîyê da roja hêsabûnê ye û bi eynî cûreyî tê kivşkirin, wek ku roja yekşemê bo xaçparêzan û roja şemîyê bo cihûyan.

(JÊRÊNOT)
14) Сабри Рашид, Рашад (Рашад Миран). Этноконфессиональная ситуация в современном Курдистане. М.; СПб., 2004. С. 48.
15) Mehabada îroyîn.
16) Цит. по: Вильчевский О. Л. Мукринские курды (Этнографический очерк) // Переднеазиатский этнографический сборник. М., 1958. Вып. 1. С. 204.
17) Сабри Рашид, Рашад (Рашад Миран). Этноконфессиональная ситуация в современном Курдистане. М.; СПб., 2004. С. 49.
18) Сабри Рашид, Рашад (Рашад Миран). Этноконфессиональная ситуация в современном Курдистане. М.; СПб., 2004. С. 51.[1]

Kurdîpêdiya ne berpirsê naverokê vê tomarê ye, xwediyê/a tomarê berpirs e. Me bi mebesta arşîvkirinê tomar kiriye.
Ev babet 2,620 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | Kurmancî | krd.riataza.com
Faylên peywendîdar: 1
Gotarên Girêdayî: 20
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Kurmancî
Dîroka weşanê: 24-09-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Kategorîya Naverokê: Çand
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Kurdistan
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Burhan Sönmez ) li: 17-03-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Elî ) ve li ser 17-03-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Elî ) ve li ser 17-03-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 2,620 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.191 KB 17-03-2022 Burhan SönmezB.S.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Çîftyurek: Hewlagiriya Tirkiyeyê ji desthilatê re gotiye dema çareseriyê hatiye
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
Dîroka Kurdistanê 1
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
RÊZIMANE KURMANCÎ
Pirtûkxane
Dîroka kurdistanê 2
Kurtelêkolîn
Tirkiye naxwaze Kurd li ti cihekî bibin xwedî maf
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Mîna Acer
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Baxçelî li ser azadkirina Ocalan: Ez li ser pêşniyara xwe rijd im
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Hasan Bîter
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 48
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Eyyûb Subaşıya 6 sal û 3 meh cezayê girtîgehê hat birîn
Kurtelêkolîn
Davutoglu: Hebûna peywendiyên baş di navbera Tirkiye û Kurdistanê de alîkariya pirsa Kurdan dike
Jiyaname
Diya Ciwan
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
JI MÎTOLOJÎYÊ BER BI TARÎXÊ Û JI LEHENGÎYÊ BER BI EVÎNÊ DESTAN WEKU ÇEMKEKE SÎWAN DI VEGÊRANA GELÎ DA
Jiyaname
Mecîdê Silêman

Rast
Kurtelêkolîn
EDEBÎYATA KURDÎ YA KLASÎK Û TAYBETÎYÊN WÊ YÊN AVAHÎYA DEREKÎ
22-11-2024
Sara Kamela
EDEBÎYATA KURDÎ YA KLASÎK Û TAYBETÎYÊN WÊ YÊN AVAHÎYA DEREKÎ
Kurtelêkolîn
JI MÎTOLOJÎYÊ BER BI TARÎXÊ Û JI LEHENGÎYÊ BER BI EVÎNÊ DESTAN WEKU ÇEMKEKE SÎWAN DI VEGÊRANA GELÎ DA
24-11-2024
Sara Kamela
JI MÎTOLOJÎYÊ BER BI TARÎXÊ Û JI LEHENGÎYÊ BER BI EVÎNÊ DESTAN WEKU ÇEMKEKE SÎWAN DI VEGÊRANA GELÎ DA
Kurtelêkolîn
DI ZARGOTINA KURDÎ DE HESP
24-11-2024
Sara Kamela
DI ZARGOTINA KURDÎ DE HESP
Jiyaname
Diya Ciwan
24-11-2024
Sara Kamela
Diya Ciwan
Kurtelêkolîn
Eyyûb Subaşıya 6 sal û 3 meh cezayê girtîgehê hat birîn
01-12-2024
Sara Kamela
Eyyûb Subaşıya 6 sal û 3 meh cezayê girtîgehê hat birîn
Babetên nû
Pirtûkxane
Dîroka kurdistanê 2
12-12-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Hasan Bîter
26-11-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 48
24-11-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
RÊZIMANE KURMANCÎ
10-11-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka Kurdistanê 1
10-11-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 47
10-11-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Osman Sebrî 1905-1993 (Jiyan, Têkoşîn û Berhem)
07-11-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Rewan
07-11-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
QÎRÎNA MIRINÊ
07-11-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Zanhaweya Pêxember (Mewlûda Pêxember)
07-11-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  531,792
Wêne
  113,261
Pirtûk PDF
  20,685
Faylên peywendîdar
  109,140
Video
  1,688
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
291,982
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,114
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,404
عربي - Arabic 
32,812
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,311
فارسی - Farsi 
11,683
English - English 
7,820
Türkçe - Turkish 
3,690
Deutsch - German 
1,809
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,899
Pend 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,686
Şehîdan 
4,308
Enfalkirî 
3,604
Pirtûkxane 
2,773
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,748
Cih 
1,164
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
518
PDF 
32,565
MP4 
2,799
IMG 
208,607
∑   Hemû bi hev re 
244,489
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Çîftyurek: Hewlagiriya Tirkiyeyê ji desthilatê re gotiye dema çareseriyê hatiye
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
Dîroka Kurdistanê 1
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
RÊZIMANE KURMANCÎ
Pirtûkxane
Dîroka kurdistanê 2
Kurtelêkolîn
Tirkiye naxwaze Kurd li ti cihekî bibin xwedî maf
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Mîna Acer
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Baxçelî li ser azadkirina Ocalan: Ez li ser pêşniyara xwe rijd im
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Hasan Bîter
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 48
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Eyyûb Subaşıya 6 sal û 3 meh cezayê girtîgehê hat birîn
Kurtelêkolîn
Davutoglu: Hebûna peywendiyên baş di navbera Tirkiye û Kurdistanê de alîkariya pirsa Kurdan dike
Jiyaname
Diya Ciwan
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
JI MÎTOLOJÎYÊ BER BI TARÎXÊ Û JI LEHENGÎYÊ BER BI EVÎNÊ DESTAN WEKU ÇEMKEKE SÎWAN DI VEGÊRANA GELÎ DA
Jiyaname
Mecîdê Silêman

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16.08
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.922 çirke!