=KTML_Bold=Welî Sebrî: Yar û Mirad -6-=KTML_End=
Weli Sebrî
Roja ku wê berê xwe nedaya Dildar û gotina xwe nekira, nebû. Car hebû di dilê xwe da û car jî hebû wê dengê xwe bilind dikir û wek pepûgên xirb û xirabeyan çawa bixwîne bi wî awayî dixwend û digot. Lê qet xema Dildar bû ku Pîrikê gotiye.
Di dilê xwe da weha digot:
“ Ax, lo lawo! Bavê mino, îca ev çi bobilat e te di ser xwe da aniye. Qey roja ku tu bi wan kaxizikên destên xwe nebî, nabe. Îca ev çi ye tu weha bi wan pelikan ketiyî û dilîzî, berxo.
Geh di wan destên xwe yên nazik da digirî, tînî û dibî, geh bi qûrmiçikên kaxizan va digrî û tekûz dikî û geh li ber ronahiyê digrî û di ser da xwar dibî. Na, bavê mino! Na, min jî ji te qet tiştekî fêm nekir û çû. Min fêm nekir, lê ka de îca te çi jê fêm kir. Ax, li minê bavo! De tu were min û vî Dildarî…
Weyy, bavo weyy ku weyyy! Geh kaxizikan digre û dide ber lembê û dike miremir û geh dibe dide ber ronahiya agir û di ser da xwar dibe. Na, nizanim ka ez çer bikim. Na, qet ne jê têr dibe û ne jî dixwaze ji destên xwe berde.
Lo, lawo! Îca tiştê ku tu dikî qey îşê aqilan e, hi…Qet nizanim ku ka tu dawa çi dikî. Eha, te mêze kir û mêze kir îca tu çi bi dest dixînî, çi… Ev çi hîkmeta xweda ye, pelik pelikên kevn û pît jî pîtên nexuyayî û de bixwîne, heta ku ji te hatiye bixwîne. Na, bavê mino! Muhbê hat vê emrê xwe, lê di jiyana xwe da ne ji te û ne jî ji vê xwendina te tu tiştekî fêm kir. Lawo, ma îca tu qet nizanî ka têrbûn çi ye?
Tu nizanî, Pîrika te li ber xwe dikeve. Tu nizanî hem pê dilgiran û hem jî dilêş e. Tu nizanî Pîrika te ji tiştên weha bê wate ne hiz dike û ne jî jê razî ye. Ax, de çi zanim ez jî wer dizanim û wer dibêjim. Ax, de xwezî min qet nizanibûya, îca min zanî ka min çi xwelî li serê xwe kir…”
Na, ne dilê wê radikir û ne jî wê dixwest Dildarê xwe di wê rewşê da bibîne.
Ax, lê de carînan jî xwe bi xwe difikirî û digot:
“Na, na! Tiştên ku berixikê min niha dike ne şaş e. Ne şaş û dêmeg, xwendin jî tiştekî weha bûye. Dêmeg, zelaliyê dide mejî û lewma jî berxikê min bi mujiliya xwe ye.
Tiştê ku berxikê min dike xwendin e û xwendin jî ne bi xeter e. De here bixwîne û heta ji te hatiye bixwîne. Bixwîne û wek me jî pîtnenas nemîne û hwd. Ax, de wekî din jî êdî çi bûye ew dizane…”
Erê, wê wer digot. Digot, lê bi tevilhevî digot û dil û gotin ne wek hev û ji hev dûr bûn.
Tiştên ku Dildarê wê dikir ji wê ra pir carînan ezebek ji ezêba xwedê bû. Pîrik dudilî û wê bi xwe jî nedizanî ku ka çi rast û çi xirab e.
Wexta ku Pîrika Muhbê ne bi teşqele bû, dengê wê jî zelal û wek qedîfe bû.
Diaxifî û digot:
‘’Wîî min qidayê te girto, berxo…! Kero, ka bibêje min çima tu li ber wan pelik û melikan serê xwe diêşînî. Qey ne heyfa wan çavên te ne. Min bi gorî, tu dev ji wan pelik û melikan berde û were li cem vê Pîrika xwe rûne; li cem Pîrika xwe, ha…! Rûne ku ezê bikaribim ji te ra qala hespan bikim.
Qey kihêl û rewan û kûmêt nînin ku Pîrika te ji te ra qalê neke. Dema ku ne bi dilê te bûye û qayîl jî nebûyî Pîrika te ji te ra dikare qala mêr û mêrxasên vî welatî jî bike. Bes, hema tenê tu bixwaze … “
Didît hîn ew bi ya xwe ye û tew guh nade îca jî ji ber xwe va dikir miremir û
digot:
“Tew tew te xwendiye çi û nexwendiye çi. Bi vê xwendina xwe dîsa jî tu tu yî û tu ne dibî qeymeqemê Hîzanê û ne jî dibî yê Gimgimê. De here bixwîne ka hela êdî tu dibî çi…?
Lo, wele ku tu bixwînî jî li ber çavên Romiyan dîsa ‘kiro’yî, û nexwînî jî. Na, wele ez jî nizanim ku ka edî tu ji wan kaxizên destên xwe çi dixwazî. Nafîle û bila sebeb tu terî li ber wan çirtik û pirtikan serê xwe diêşînî û mal li xwe mîrat dikî. Tiştê ku tu dikî tiştekî vik û vala û nafîle ye…!”
Ji alikî va jî xwe bi xwe digot:
’Şikir ji xwedê ra ku kurikê min her bi mijuliya xwe ye û ji xwe ra fêrî zimanî dibe. Lê bila xwezika ew nivîsên ku tu di destên xwe da jî digrî ne bi zimanê Tirkî, lê bi zimanê dayîka te bûya. Çi zanim divê ku belkî, Pîrikê jî jê fêm dikir. …”
Ax, de Pîrika Muhbê ye.
Carînan jî tirs diket dilê feqîra min û wê dikir miremir û te digot qey niha xwe dixwe û xelas dike. De ew jî halê wê yê her gavî û geh bi wê miremira xwe û geh bi axaftinên xwe bû.
Dikir teşqele û digot:
“Ax, xwedêyo…! Ev çi ye îca Dildarê min weha dike…? Ditirsim xwedêyo, dilê min pir bi tirs e.
Na, tirsa min ne ji wê tirsêye ku hûrikê min bi xwendin û dixwîne, lê tirsa min ji wê tirsêye ku ji ber vê xwendina xwe ewê ji ronahiya rondikan bibe. Belê, ji ronahiya wan herdu çavikan…!”
De çaxa ku dikir teşqele û li ciyê xwe jî diqilqilî hey diçû tirsa dilê wê giran dibû.
Dema didît hîn Dildar bi mêzekirina xwe ye û naxwaze dev ji wan rûpelikan berde îca jî dengê xwe bilind dikir.
Bi wê dengê xwe jî digot:
“Ax de çav e, bavo…! Çav jî nabêjin ku wayê ez diçim û de bi xatirê te. Ax û ax!
Ne min zanî û ne jî min karî ezê qedr û qîmetê bidim van herdu çavên xwe û çav jî neman û çûn. Çûn û ji min xeyîdîn. Çav e û çav jî ku çûn teze tu werî li van çongên xwe bidî çi û nedî çi. Na! Kesî nekir, lê min bi xwe bi xwe kir. Ji wê nezaniya xwe min rabû herdu çavên xwe kor kir û mala xwe bi destên xwe mîrat kir. Ezê ax û wax bikim çi û nekim çi, çû…”
Bi van gotinên xwe ên kirî jî nedima û wê dengê xwe zêdetirîn bilin dikir.
Digot:
“Xelkînooo! Werin hûn bibêjin, hûn. Bibêjin, bila xwedê merivan ji ronahiya herdu çavan neke. Çav in, û bila ji ronahiyê nebin. Bibêjin, çavo tu kor nebî. Çav e çav…! Çav ronahî ye û bibêjin bila tu car zelûliyê nebînin…”
Wele, wê bi heyran û qurban jî bigota gotina ku pere bike, nebû.
Vedigeriya wî û carek din digot:
“Dildarê Pîrika xwe, bavê mino û min bi qida! Îca ew xwendina te ne bes e gelo…!?”
Erê, digot digot, lê wek çawa tu bibêjî: ‘Qîzê min ji te ra got û lawiko tu guh bide …’ Helbet, meriv ku bi dilşewatiya xwe be, gotinên xwe dike û neke jî nabe.
Dildaro, ger ku tu guh nedî Pîrika xwe Pîrika te jî berê xwe dide kalikê te û ji wî ra dibêje. Kalik jî ne kerr û guhê wî li axaftinên Pîrikê û bi xwe jî bêdeng bû.
Erê, di wê gavê da ew bêdeng bû, lê de di eynê wextê da jî ji ber axaftinên Pîrikê bêtebat bû.
Geh pişta xwe dida balgiyî û lingên xwe dirêj dikir, geh li ciyê xwe diqilqilî û dihat û diçû.
Kalik û neqilqile. Meriv digot qey ew niha ji wê hêrsa xwe diteqe.
Erê, wele wê bila sebeb berê xwe dida Xeloyê mêrê xwe û ji wî ra digot. Ma ew bi xuyê mêrê xwe nizane.
Ax, lê de carekê gotiye û vegera gotinê jî, nîne. Poşman be çi û ne be çi.
Rebena mi çi bibêje.
Digot:
“Mêrik, mêrik! Lo, îca qey tu nabînî. Di wan herdu guhên xwe da qey tu kerr î, îca tu deng nakî. Wîî, xweliya heft newalan li serê vê êtimê ku neviyê wê xwe helak û perîşan kir. Lo, Xelo! Lo, tu çima dengê xwe nakî û tiştekî nabêjî, mal ava. Qey tu nabînî ji destê wî ne pel, ne jî kaxiz dikeve. Wey la li min rebenê, min porkurê û min nezanê…! Ka de tiştekî bibêje, ha. Qey wî guh bidaya min îca min berê xwe dida te û ji te ra digot. De bibêje, tu jî dibînî ku ne xema wî ye û guh nade min. Guh nade min, lê belkî bide te…! ”
Ax, de herkes bi xuyê xwe ye. Ger ku Pîrik bi teşqele be, îca kalik nabe. Di rewşekî weha da herdu jî bi înada xwe û înada wan jî înada Kurdan.
Gotin ku pere neke meriv zêdetirîn inad dike û ev jî rastiyek ji rastiya mirovî ye.
Didît, kalik hîn bêdeng û dengê xwe nake îca jî wek çawa tu bi kewara mêşan bikevî bi kalik diket. Kalik jî dîn dibû. Hema tu bibêje, wê bi xwe agir berdida kayê û di pey ra jî xwe dida ber bayê.
Digot:
“Lo, Xelo! Qey tu ji dê û ez ji damariyê me tu ne bersiv didî û ne jî ji neviyê xwe ra tiştekî dibêjî. Lo, camêr! Qet tenezûl nakî li merivan jî mêze bikî. Ax Muhbê, xwelî li serê te be, Muhbê! Tu jî dibînî ku gotinên te erzan û ne pere dike û ne jî tu qîmeta wê maye.[1]