کتېب داستانوو مودیر مەدرەسەی جەلال ئالێ ئەحمەدی
نوستەی: #سابیر عەزیزی#
داستان و ڕەوایەتێوە ڕئالیست و نزیک بە ڕاسیسمی. دلې دڵوو ئی داستانێنە باسو وەزعەو ئاموزش و پەروەرشوو ئا سەردەمەیە کەرۊ. موعەلێمێ ڕوەو ناچاری و دڵ نەدای بە وانە واتەی بە زاڕۆڵا، بۊ بە مودیروو وانگای، بە خیاڵوو وېش ئەجۊش مودیر بییەی ئاسووڎە و جە وەرپەرسایی و شاندارەی، شانە هاڵی کەرۊ. بەڵام کاتارێ ملۊنە فەزاو وەرپەرسیایی و شاندایرەی، ئا کات زانۆ ئی ڕاوەبەردەیە چڼە قورس و سەنگین و پەڕ گرفتەن. هەمکارەکېش بەپاو حەز و ئارەزوو وېشا ئی کسمشا هورنەچنېیەن، بەڵکوم جە ڕوەو ناچاریوە بېیېنې بە مامۊساو فێرکەرڎەی جە وانگانە. نازموو وانگای کوڕێوە چالاک و زرنگا، چەنی ژەن و زاڕۊڵەیش ئۆتاقێوەشا گېرتێنە مانگانە (55) تمەنێ، حەقۆقش (150) تمەنێن، تازە ئەڎای نەوەشینەیچش ئینا لاشاوە. ساحبەنە کاتارێ ڕوە کەرۊ وانگا، ڕۊح و ڕەوانش پەشېوا، خەریکا بە دار و کوتەک مسیارەکا کەرۊ سەرو سەفێ. قەرارمدا چیدمای هەرچی دار و شەلاق هەن جە وانگانە، جەبەینشا بەرو. بە نەسیحەت و قسێ وەشێ وانگای بەرو ڕاوە. مسیارە فەقیر و هەژارەکا وینوو چڼە کەم دەسەڵاتێ و گەڎێنێ. بڕێ جە مسیارەکا جە دەگایە نزیکەکاوە مەیا پەی دەرس وانای، چوون وانگا دوەشیفتە ملۊ ڕاوە، بە ناچار نیمەڕۆنە مەناوە، هەر چاگە نانوو نێمەڕۆی وەرا. وێنوو فرەیە جە ئی مسیارا، تەنیا نان‌سەنگەک وەرا، بېجگەم دوې نەفەراشا کوڕە ئاغینێ، باقیە دلې سەتڵێنە کەمێ دۊ، یام ماسشا پەنەن، جە نانەوایینە، نان سەنگەکە مسانا، ئێتر ئینە بۊ بە خوانەو نیمەڕۆیشا.
سەحیەم کەرڎە وانگای ڕازنۊوە و یاگێوە وەشە کەروو پەی ئیسراحەت و سەیایوە ئا مسیارا جە دەگاوە مەیا، بەڵام کاتارێ شۆنگېرتە بېیا و جە ئاموزش و پەروەرشوو شاری داوام کەرڎە چی بەشەنە یاریدەر بۊ. بە سەختی وەرانوەرمەوە مدرێ: ئینە خەڵافوو یاساو وانگاین، نمەبۊ نیمەڕۆنە هیچ مسیارێ وانگانە مەنۆوە.
بڕیارم دا، وەزعەو پاک و تەمیسی وانگای پەیگیر و شۆنگیرتە بوو. لانێکەم وانگا سیما و هەیکەلێ جە بېهداشت و پۊختەیی پەوشەوە دیار بۊ، بەڵام پەشتیوانی ماڵی پەی پاک و پۊختە کەرڎەو وانگای، مانگانە (15) ڕیاڵې بې و ئەپی زەڕەیە تەنیا مانگێ جارێ کریێ کەلاسەکا گزی دەی. وانگا ئاوەو واردەیش نەبې، بەهەمکاری ئەولیا و ئەدا و تاتەو زاڕۆڵا، هەر لۆنێ بې لوولێ ئاویما ئاردە پەی وانگای و جە حەوشەنە شېرێما پەی گرڎو وانگای نیێرە. پەی وېم بە جید خەریکوو پەڕ و پیینەو کەسری وانگای بېنا، جە فرەو بەشەکاو تەروو ئەرکەکام دوور کەوتەبێناوە، هەر سەعاتێ و کاتێ هەیتێم ئی ئیدارە و لایم ئەو ئیدارە بې. فرسەتوو ئانەیم نەبې بزانوو وەزعەو ئاموزش و فېرکاری چەنېیەنە؟
دماو ماوەیە زانام دوې مامۊسێ دیارێ نېیەنێ، کاتارێ جە نازمی پەرسام، ماچۊ: یۊشا بە جرموو ئانەی واتەنش بە مسیارەکا پەی نەقاشی، عەکسوو داس و چەکۊشی کېشدێ، ئینە یەک مانگا گیریان و کەس قوڵاخش نمەزانۆ. مامۊساو کەلاس چواریچ دوې حەفتێ چێوەڵتەر ماشینی دان وەنە، ئیسە ئینا نەوەشخانەنە. حاڵی حازر دوې کەلاسێما بې مامۊسێنێ. شلۆقی مسیارەکا و مانیایی من و بې موبالاتی ئاموزش و پەروەرشی و دێر ئامای فرەو کاتی موعەلێمەکا و... بە ناچار پەی سامان دای بە وانگای، پەنام بەردەوە بە دار و کوتەکی و حەتتا فرەو کاتېو بڕێ مسیارێ هار و هاجێ بېنې، فەلکشا کەرېنمێ.
دماو ماوەیە مدیەو تەمام ڕۊحیە و ڕەفتار و هورست و نیشتم فاڕیان، حەوسەڵەو کتېب وانای و گۊش گېرتەی بە موسیقای، وەرزش و گېڵای و... وەنە قرمیش بېیەن. دەفتەروو وېمەنە بېنا، واتشا جە ئێدارەو ئامێنێ بازدید و سەرکەشی و... مدیەو گوزارەشێشا جە وەزعەو نابەسامانەو دەرسی مسیارەکا و ئامای و لوای مامۊسا و فرەو چېواتەری و... نییا وەرو دەسیم. بازڕەسەکە ماچۊ: ئی خاڵێتە قەبووڵێنێ؟ واتم ئەرۍ وەڵڵا، بە دڵ و گېیان پەسەڼېشا کەروو. جە ئێدامەنە ماچۊ: ئیسە ڕەئیسوو ئیدارەی بییەن بە ئاغەی ..... ، واچې فڵانە کەس دۆس و ڕەفێقما. ڕەنگە بۊنەو ئانەیوە بۊ ئەپاسە نەتەرسانە گرڎ وەرپەرسیارەتیە لاوازکا و نەرېنیەکا گېری گەردەن. کەمێ لوانێ دلی ۋیرارە، واتم: خۊ فڵانی دوې ساڵې دانشسرانە نەتاواش شێعرێ وەر کەرۊ، ئیسە چەنی بییەن ڕەئیسوو ئاموزش و پەروەرشی؟ ساحبێ زوو لوانێ پەی ئیدارەی نامەو جە دەس کېشایوە و ئێستێعفام، نییا وەرو دەسیش.[1]