باڕۆڵ و مێمانەکەش
نویستەی: #بێهرووز موحەمەد پوور#
بەشۍ دوەمە
باڕۆڵ جارېوتەر مەحکەم داش وەنەو هەری بەسەزوانی و واتش: وڵاخ، گۊش گېرە، سەوای ئەر قازی چەنەش پەرسای: ئی چەقوێ هنوو تۊنە؟ واچە نا. من ئی چەقوېمە ئێستێنەوە و خەیلێ کاتا شۊنۊ ساحێبەکەیشەرە گېڵوو تاکو دەوشەو پەنە، بەڵام بەداخەوە ساحێبەکەیش نەئێزێنەوە.
ئەر ئی چەقوێ هنەو ئی شش براڵانە، مدەوشەو پەنەشا. ئەر قازی پەرساش: ئی چەقوېتە چکۆ ئێستەوە؟
مەگەر بېیابانەنە چەقوێ دەسەتەڵایێ مجیەیێنێ کە تۊ ئینێتە ئێستێنەوە؟
واچە: ساڵەها چەیوەڵ، تاتەم، کاروان سالارەیوە گۆرە بې و هەمیشە شارەوشار کەرې، ماڵێوە فرەش بې و تاجر بې. شەوێشا خەبەر یاوا لاما کە دزێ تاتەم کوشتەنشا و ماڵەکەشا بەردەن. من لوانێ سەرو جەنازەو تاتەی بېچارەیم. تاتەم دزا کوشتەبێ و ماڵەکەشا بەردەبێ و ئی چەقوێ تاکو لاو دەسەکەیش لوەیبێ دلې دڵیشەرە. من چەقوەکېم هۆرگرتە و تاتەم ئەسپەردەم کەرد و ئەچا کاتەو تاکو ئیسە شۊنی قاتڵەکەو تاتەیمەرە گېڵوو. هەر مێمانیە ملو، ئی چەقوێ نیشانە مڎەو و ماتڵ کەروو کە ساحێبش پەیڎا بۊ، تاکو پی جۊرە قاتڵوو تاتەیم وێزوە.
ئیسە جەنابوو قازی، من قاتڵوو تاتەیم ئێستەنەو. ئی شش براڵێ تاتەو منشا کوشتەن و ماڵەکەیچشا بەردەن. دەسور فەرماوە تاکو هەم ماڵەکە و هەم تاوانوو ونەو تاتەیم بڎاوە.
باڕۆڵ کە ئی قسا بە هەرەکەی واچې، بەڵام ئەسڵەنە گەرەکش بې ساحێبوو هەرەکەی قسەکاش گۊش گېرۆ و فێرشا بۊ. ئاڎ تېڵایېوەتەرش دا وەنەو هەرەکەی و واتش: ئەی هەروو خوڎای، فامات یا تاکو سەبای دەوت وەنە؟
ساحێبوو هەرەی وات: باڕۆڵی ئازیز، نە تەنیا هەرەکە بەڵکوو منیچ مۆچیارەکەت هۊرمگرت و قەوڵت پەنە مڎەو، هیچ مەجلیسێوەنە سەرتەر جە یاگې وېم نەنیشوورە و تاکو چەنەم نەپەرسا، جواو نەڎەوە و تاکو داواو چېوېم وەنە نەکەرا، دەس نەکەروو باخەڵەمرە.
باڕۆڵ کە بېخەم بییەبێ کابرای مێمان قسەکاش ژنیێنێ و خاس فامش کەرڎېنێ، لوا و بېخەم وت. سەوایشەو باڕۆڵ کابراش های کەرڎەو و بەردش پەی یانەو قازی و تابێڵش دا و گېڵاوە.
قازی ڕوەش کەرڎە کابرای و واتش: ئایا ئی چەقوێ هنەو تۊنە؟
کابرای وات: نا جەنابوو قازی، ئی چەقوێ هنەو من نېیەنە. خەیلێ کاتا شۊنۊ ساحێبوو ئی چەقوېرە گېڵوو تاکو دەوشەو پەنە. ئەر ئی چەقوێ هنەو ئی براڵانە بە وەشحاڵیوە مڎەوشاوە پەنە.
قازی ڕوەش کەرڎە شش براڵەکا و واتش: شمە عال تەماشەو چەقوەکې کەرڎې، ئەر هنەو شمەنە هۊرش گېردېوە.
برا گۆرەکەشا چەقوەکېش هۆرگرتە و بە وەشحاڵیوە واتش: جەنابوو قازی، من شکەم نېیەنە ئی چەقوێ هەر ئا چەقوێنە تاتەیم گم کەرڎېنە.
ئەو پەنج برایەکاش چەقوەکېشا دەس بە دەس کەرڎە و واتشا: بەڵې جەنابوو قازی، ئی چەقوێ هەر ئا چەقوێنە تاتەیم گم کەرڎېنە.
قازی جە کابرایش پەرسا: ئی چەقوېتە چکۆ ئێستێنەوە؟
کابرای وات: جەنابوو قازی، ئی چەقوێ سەرگوزەشتێوە دوور و درېژەش هەنە. تاتەم ساڵەها چەیوەڵ کاروان سالارېوە گۆرە بې و هەمیشە شارەوشار کەرې و ماڵێوە فرەش چەنی بې و پېشەش تجارەت بې. تاکو ئینە کە شەوێوە خەبەرشا دا پەنەما، تاتەما دزا کوشتەن و ماڵەکەشا بەردەن. منیچ پەلەپەل سەرو جەنازەو تاتەیمەو حازر بېیا. تاتەی داماگم دزا کوشتەبێ و تەماموو ماڵەکەیش بەردەبېشا و ئی چەقوێ تاکو لاو دەسەکەیش چەقەیبێ سینەو تاتەیم. من چەقوەکېم هۆرگرتە و تاتەم ئەسپەردەم کەرد و چا کاتەو تاکو ئیسە شۊنۊ قاتڵوو تاتەیمرە گېڵوو. هەر مێمانیێوە ملو، ئی چەقوێ نیشانە مڎەو و ماتڵ بوو بەشکەم ساحێبش پەیڎا بۊ و پی جۊرە قاتڵوو تاتەیم وێزوە. ئیسە جەنابوو قازی، من قاتڵوو تاتەیم ئێستەنەو. ئی شش براڵێ قاتڵێ تاتەو منەنێ و ماڵەکەیچشا بەردەن. دەسور فەرماوە تاکو ماڵەکەیش باراوە و تاوانوو ونەو تاتەیم بڎا.
براڵەکې تەماشەو یۊترینیشا کەرد، ئاڎې خراب کەوتێبېنې دامی و بە ئا درۆیە کە دێبېشا مەجبوورێ بېنې بە نامې قاتڵ و دزی ساڵەها زیندانەنە مەناوە. برا گۆرەکەشا واتش: جەنابوو قازی، من فرەیچ مۆتمەئێن نېیەنا ئی چەقوێ هنەو تاتەو ئېمە بۊ، چوون ڕۊزگارەیوە فرەش پەنە شییەن و ئێحتێماڵش هەن هەڵە کەروو.
براڵەکایچش ناچار واتەکېو کاکەیشا قەبووڵێ کەرڎې و واتشا: ئی چەقوێ تەنیا پېسە چەقوەکې ئېمەنە بەڵام چەقوەو ئېمە نېیەنە.
قازی خەیلێوە خوا و بە کابرای مێمانیش وات: چەقوەکېت هۆرگېرە و لوەوە پەی لاو باڕۆڵی. من موتمەئێڼا باڕۆڵ ئی قسېشە بە تۊ واتێنێ، ئڼا تۊ هەرگیز نەتاوێنی ئی قسا کەری.
کابرا سوجدەو شوکریش بە یاگې ئاردە و چەقوەکېش هۆرگرتە و زیارە.[1]