بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی
ئاماڎەکەرڎەی و هۊرئەوەگېڵنای: #ئەسعەد ڕەشید#
بەشې ویسەمە
ڕاوەشکار جە هۆرامان، وەڵینێوە دوورش هەن، ڕاوە ژەرەژ، تام و لەزەتێ تاییبەتتش هەن، ڕاوچیۍ چن شەوێ کەشەکاوە مەناوەو ڕاوەکەران. ژەرەژی باڵدارێ زەریفەن، دەنگ وەش هەن، بەڵام پاسە ئەشناسیان کە وېوەرەن. چن جۊرۍ ڕاوە جە هۆرامان هەنە:
-هۆرېشەڕاوە.
-کەڵەڕاوە.
-خووگەڕاوە.
-چالەکە ڕاوە.
-ڕاوە ژەرەژ (ویار).
-شەڕەبەق.
-چېڵکڕ (جەنگو ژەرەژە مېڵا).
-کۊڵیت (وۍ مەڵاسدای پەی ژەرەژۍ).
-ڕاوە ڕەت (جۊرێ تەڵەن پەی ژەرەژا).
-ڕاوە دیجامە (پارچە قوماشێ ڕەنگاوڕەنگەن، باعزە ژەرەژێ عاشقېشەنۍ).
-کۊیۊز (جورە ڕاوێنە کە بە میکانیزمێ فرە ورد کریۊنە).
-هەوازەنی (ژەرەژ کۊشتەی هەوانە، نیشانەگېرتەیۆ باڵدارا جە ئاسمانۆ).
-تەڵە (کە چن جۊرێش هەن، پېسە تەڵەڕواس، تەڵەوەرگ، تەڵەچالەکە، ...هتر).
-ڕاوە بە کوولەکۍ (کە زېیاتەر پەی ڕواس گېرتەی و هۆرېشە گېرتەیەن).
-ڕاوە تانجی (کە بە تانجییە کریۊن، یانی تانجیێ تەر بەکارماران پەی ڕاوەکۍ).
-ڕاوە ئایېرەمەلی (بە برک، یام بە تاپڕ، کاتو میوە یاواینە کاتېو هېرش ماران).
-ڕاوە ماساو، ڕاوە پۊڕە، ڕاوە سۊنۍ، ..هتر.
بە کوڵی، ئانۍ سەری کەمێنۍ جە چڼەها جۊرە ڕاوا، کە جە هۆرامان باوېنۍ و هەر جۊرێشان هینۍ وەرزێنۍ جە وەرزەکانو ساڵۍ و پەنەۋازی و کەل و پەلو وېشان هەنشان.
خەڵکە بېدەسەکە، یام هەژارەکە، وەرزو زمسانینە تەواناو ڕاوېشان نېیەن، چوونکوم زمسان سەردو سهۊڵبەڼانەن، بەڵام خەڵکە دارا و شېخ و بەگزاڎەکۍ گرڎ کاتێوەنە، گرڎ وەرزێنە ڕاوەو وېشان مەکەران.
خەڵکو هۆرامانی، وەرزو پایېزی و زمسانینە، چن جۊرۍ ڕاوە مەکەران، باسو (دەم و جۊر) و چن ڕاوێ مەکەرمۍ:
ۋیار:
ۋیار، ڕاوە ژەرەژەن، بەڵام جە سیپەنەو جە ئاخر و ئۊخرو زمسانی و ئەوەڵو وەهارینە.
چی ڕاوېنە، تفەنگ (وەرەندڵ، ساچمەزەن، تاپڕ) بەکارمێ.
سیپە: بە هەژگۍ و تەۋەنی یانەقۊڵێوە بە پانی گەزێ وەش کریۊن، بە شېوێ ناڕېکوپېک، یاگۍ وېشارتەیۆ ڕاوچیەن.
واچۍ (ۋیار)ی، بە ۋاتاو (ڕاوېیەر)ی مەی، جە کاتو کۊچو (ژەرەژا) جە گەرمیانۆ پەی کوېسانی بە لەتە پڕان، نیمەو ڕێنە لامڎانو نیشاوە، شەوێ چا کەش و کۊنە مەناوەو پەی سەوای دیسان پڕان ڕوەو مەنزڵ. ڕاوچی هاگاڎارەن، سیپەکەنە وېش مەشارۊوە، کاتېو ژەرەژەکۍ نیشاوە، یام ئا شەوە مەگېڵان پەی واردەی، بە تفەنگ تەقەشان وەنەکەرۊن. سیپە یاگێ خاوەندارەنە، یانی گرڎکەس سیپەو وېش هەنش، گەر نیازو ورەتەیش بۊن، ئانە بە سەنەڎ ورەشۊش، یاگە خاسەکۍ ئا سیپێنۍ کە مەگنا سەرەڕاو گوزەرو لەتە ژەرەژا وەهاری، هینۍ بەگزاڎەکا، یام شېخەکانۍ. سانەکۍ و بەگەکۍ، سیپێ وېشان هەنېشان، کە جە باوانشاوە پەیشان مەنېنێ. بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی، نویستەی: هیدایەت گوڵپی، فاڕای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئەسعەد ڕەشید.[1]