Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  534,044
Wêne
  108,795
Pirtûk PDF
  20,103
Faylên peywendîdar
  102,451
Video
  1,497
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,287
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,491
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,915
عربي - Arabic 
29,942
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,495
فارسی - Farsi 
9,221
English 
7,457
Türkçe - Turkish 
3,662
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,627
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
340
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
64
Español - Spanish 
50
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
47
Italiano - Italian 
47
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
6
Português - Portuguese 
6
Ozbek - Uzbek 
6
Esperanto 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,891
Kurtelêkolîn 
5,007
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,221
Pirtûkxane 
2,745
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,246
Cih 
1,151
Belgename 
290
Wêne û şirove 
150
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,992
MP4 
2,455
IMG 
198,767
∑   Hemû bi hev re 
232,537
Lêgerîna naverokê
Kurtelêkolîn
DI Çarçoveya Teoriya Perfor...
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
موجز عن تاريخ الكورد في حماه وحمص
Kurdîpêdiya dîroka duh û îro ji bo nifşên siberojê arşîv dike!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English0
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)0
هەورامی - Kurdish Hawrami0
لوڕی - Kurdish Luri0
لەکی - Kurdish Laki0
Zazakî - Kurdish Zazaki0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana0
Cebuano0
Čeština - Czech0
Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
ترکمانی - Turkman (Arami Script)0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

“حارة البرازية في حماه”

“حارة البرازية في حماه”
موجز عن تاريخ الكورد في حماه وحمص
#علي شيخو برازي#*
سوريا عبر تاريخها الطويل مرّت بمراحل عدة، وفي كل مرحلة كانت تحت حكم معين، والتاريخ يذكر الحاكمين ولا يذكر المحكومين، هذه حقيقة تاريخية لا بد من الإقرار بها، حمص وحماه كما المدن السورية الأخرى، تعرضتا عشرات المرّات للاحتلال والغزو، ومئات الحروب التي غيّرت الكثير من خصوصيتهما.
شعوب وأمم كثيرة استوطنت في سوريا في مراحل التاريخ المختلفة، وهذا ما يجعل هوية سوريا العرقية غير واضحة، لأنّ شعوباً عديدة ساهمت في استمرار الحضارة فيها، مثل: الفينيقيين – الآراميين– الحثيين – الهوريين – الميتانيين – الآشوريين – الرومان – العبرانيين – السريان – الفرس – العرب -السلاجقة – الكورد الأيوبيين- والترك العثمانيين، وإن استعربت هذه الشعوب خلال الحكم العربي الإسلامي.
ومن بين الشعوب الذين سكنوا سورية منذ العصور التاريخية القديمة، واستمروا على هذه الأرض حتى الآن هو الشعب الكردي، فقد سكن الهوريون والميتانيون سورية منذ الألف الثانية قبل الميلاد، وهم من شعوب جبال زاغروس القديمة، وهم أسلاف الشعب الكردي.
فقد استقرّ الهوريون والميتانيون في سورية وأسّسوا فيها دولاً وممالك حكمت سوريا والمناطق المجاورة لها حقبة غير قصيرة من الزمن، فحماه وحمص من ضمن المدن السورية التي حكمها أسلاف الكورد كالهوريين والميتانيين والساسانيين.
وليس هناك هوية عرقية خالصة لأي مدينة حسب ما ورد في التاريخ القديم والحديث، فكل المدن في العالم سكّانها خليط من الأعراق والقوميات، وهذه حقيقة تاريخية يجب أن نعترف بها، فقد كانت سوريا بما فيها حماه وحمص تحت حكم الحثيين، وبعد حرب طويلة خضعت حماه وملحقاتها حتى نهر الفرات لحكم الفراعنة في القرن 18 قبل الميلاد، ثم كان الحكم مشتركاً من الحثيين والمصريين في حماه وغيرها حتى كركميش على نهر الفرات، ثم خضعت حماه وباقي المدن السورية لحكم الهوريين، وقد كانت عاصمتهم أورفا، والميتانيين الذين كانت عاصمتهم واشوكاني على نهر الخابور من 1500 – 1300 ق.م، ثم لبني إسرائيل في 1000 ق.م، إلى أن غزاها الآشوريون في 883 ق.م، وحكموها حتى 717 ق.م. ثم وقعت تحت حكم الرومان إبان حكم الاسكندر المقدوني إلى عام 64 ق.م، ودام حكم الرومان والبيزنطيين قرابة 700 عام، ثم كانت تحت حكم الساسانيين، إلى أن وقعت تحت حكم العرب سنة 637 للميلاد.
من أسماء حماه والتي تدل على وجود الكثير من القوميات في سوريا نظراً لهذه التسميات غير العربية، ولكل اسم معنى بلغة الشعب الذي سكن هذه الديار عبر التاريخ المكتوب: إيماتا – أبيفانيا – حمث، وهي من الآرامية وتعني الحصن… الخ.
“حارة البرازية في حماه”
فالوجود الكوردي في حماه وحمص قديم جداً منذ عهد الهوريين والميتانين كما أسلفنا، وهذه وثيقة تاريخية تؤكدها الآثار الموجودة في سوريا.
يقول مؤرخ حمص الخوري عيسى أسعد الذي كتب تاريخ حمص 1940عن الميتانيين: إن بعض المستندات المأخوذة من أوائل الألف الثالث قبل الميلاد، دلت على وجود شعب قوي، كان في شمال الجزيرة، ورث الحضارة السومرية وشاد حضارته على أنقاض تلك، وظهرت قوة هذا الشعب في الألف الثانية قبل الميلاد، إذ وجدت عدة أسماء مأخوذة من لغته الصعبة.
وأثناء الإمبراطورية الساسانية كانت حمص وحماه تحت الحكم الساساني، والمعروف أنا الساسانيين كانوا كورداً.
وقد روى صاحب الأخبار الطوال، أحمد بن داود الدينوري (ص69): إن كسرى انوشيروان أعلن الحرب على قيصر الروم لأنه لم يجبر خالد بن جبلة الغساني على رد ما أخذه من النعمان بن منذر بالغزو، فتوغل كسرى في ما بين النهرين، وهي إذ ذاك بأيدي الروم فاحتل مدينة دارا والرها وقنسرين ومنبج وحلب وأنطاكيا، وسبي أهلها إلى العراق، وأمر فبنيت لهم مدينة إلى جانب طيسفون مثل أنطاكيا دعيت الرومية، وولى أمرهم رجلا نصرانياً من الأهواز يدعى مزدفنا.
فكتب قيصر إلى كسرى يسأله الصلح، فكره كسرى البغي فرد له المدن التي أخذها، على أن يؤدي له ضريبة كل عام.
ولما قفل كسرى أصابه مرض شديد، فمال إلى حمص، فأقام بها بين جنوده إلى أن تماثل للشفاء.
فالأراضي الجبلية القريبة من سواحل بلاد الشام، خاصة التي تقع غربي مدن سورية الداخلية، حمص وحماه، من أقدم المناطق التي سكنها الكورد، فبعد زوال الدولة الحمدانية، حكمت حمص قبيلة بني كلاب العربية، وكان حاكمهم فيها شبل الدولة بن مرداس، الذي أسكن الكورد في قلعة على طريق طرابلس حمص سنة 1031 للميلاد، لحماية طريق القوافل، وسمية القلعة بعد ذلك بحصن الأكراد، وتقع القلعة غربي حمص ب 60 كم على طريق طرابلس، ولا يزال هناك قرى كوردية مثل: الحصن – وادي المولى – العامرية تل الشحم، عدا وجودهم في مدينة تل كلخ.
وفي حماه كان للكورد دوراً كبيراً في بنائها وترميم سورها وقلعتها أثناء الإمبراطورية الأيوبية، والذين سكنوا حماه وحكموها: تقي الدين عمر بن شاهينشاه بن أيوب، الذي قام ببناء مدارس كثيرة في حماه، ثم ابنه محمد الذي ازدهرت حماه بالعلم في عهده، ثم حفيده محمود، ثم ابن حفيده محمد، والملك المؤيد إسماعيل بن علي بن تقي الدين عمر الملقب بأبي الفداء، وقد سميت حماه بمدينة أبي الفداء لدوره الكبير في الأسس الحضارية للمجتمع الحموي.
وفي أثناء الحكم العثماني في القرن السادس عشر سكنت عشيرة الحسكية الكوردية في نواحي حمص، التي كانت تجمع الضرائب من تلك المنطقة لصالح السلطان.
التوافد الأخير للكورد إلى مدينة حماه ونواحيها، كان في النصف الثاني من القرن الثامن عشر، وقد كان لوجودهم عدة أسباب، أهمها: البحث عن المراعي الخصبة، وانتقال خدمة بعض العسكريين المتطوعين في الجيش العثماني إلى حماه، ومن ثم ذهبت عائلات أخرى إلى حماه والسلمية وغيرها من القرى التابعة لحماه، حيث أقربائهم هناك ولأسباب عدة، وفي أزمنة مختلفة، وينتمون إلى عدة عشائر كوردية: زرواران شدادان شيخان ميران ومللان.
فعندما ضاقت المراعي في سهل سروج على البرازية، اتجه قسم منهم إلى محافظة حلب، وقسم إلى محافظة حماه، وسكنوا في: خربة عارف خربة القصر وبولص من قرى حماه، وهم من عائلة عبدالله آغا بن هولوخان آغا بن شمدين الشدادي، الذي سكن تلك المنطقة عام 1780 م .
وبعد ذلك سكن كلّ من حمو آغا بن أحمد آغا بن جمعة، وابن عمه باكير آغا بن جمعة، في مدينة حماه، وقد كانا من المتطوعين في الجيش العثماني، أثناء ولاية إسماعيل باشا المللي والي حماه، وهم أول البرازية الذين سكنوا مدينة حماه، وبنوا فيها حياً أسموه: حي البرازية.
في العقد الأول من القرن التاسع عشر، أرسل محمد علي باشا والي مصر في طلب أحمد آغا بن عبد الله آغا البرازي، على أن يأتي معه بأربعين مقاتل من البرازية، ليكونوا عوناً له هناك، وكان للبرازية دور كبير في القضاء على المماليك في معركة القلعة عام 1811 م، وتزوج فارس آغا بن حمو آغا في مصر من بنفشة ابنة طوسون بن محمد علي باشا.
وعندما عاد أحمد آغا من مصر، أرسل أولاد أخيه تمر آغا ومحمود السنجق وعلي بك وعبد الله وابن عمهم موسى آغا، وكانت خدمتهم في مصر والسودان، حيث قتل محمود السنجق وعلي بك في إحدى المعارك هناك.
سكنت في حي البرازية عائلات من عشيرة المللية، التي كانت متحالفة مع البرازية، وقد أتهم إسماعيل باشا المللي والي حماه وباكير آغا البرازي عام 1818 م، بمساعدة قبائل العنزة في الإغارة على حماه، ووجه صالح باشا والي دمشق قواته إلى حماه، وأصدر أمراً بإعدام والي حماه إسماعيل باشا، ونفي رجالات المللية والبرازية، فذهب باكير آغا إلى عكا وبقي فيها حتى صدر العفو عنه، ولم تعد المللية والبرازية إلى حماة حتى عام 1826 م، عندما تدخل مجموعة من الرجال البارزين ، لدى الدولة العثمانية وأثبتوا براءتهم من تلك التهمة، وفي عام 1830 م حصل رجالات البرازية على لقب (أعيان) .
أقامت البرازية علاقات جيدة مع القبائل العربية في محيطها، واكتسبت بذلك قوة واحتراماً من الجميع، وقد تعرضوا في السنوات الأخيرة من الحكم العثماني في ظل سياسة التتريك، للنفي والتهجير، وصدر بحق البعض منهم حكم الإعدام، لدورهم الوطني والسياسي في سوريا.
وفي عهد الانتداب الفرنسي لعب المكون الكوردي في حماه دوراً وطنياً هاماً في كل الثورات الوطنية ضد الاستعمار الفرنسي، وشارك بماله وشبابه، حيث كانت مشاركة الكورد كبيرة في ثورة حماه وثورة الدنادشة، بالإضافة إلى الدور السياسي للكورد في تأسيس الجمعيات والأحزاب الوطنية في سوريا، وتقلد عدد غير قليل من أبناء البرازية مناصب هامة في الدولة، حتى نهاية الستينات من القرن الماضي.[1]
Ev babet bi zimana (عربي - Arabic) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي - Arabic)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 1,045 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي - Arabic | موقع https://yek-dem.net/- 03-03-2023
Gotarên Girêdayî: 9
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي - Arabic
Dîroka weşanê: 27-12-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Sûrya
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 03-03-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 04-03-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 03-03-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,045 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.115 KB 03-03-2023 Aras HisoA.H.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Êzdiyên Iraqê, cil û bergên wan çîn û eşîra wan nîşan dide
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Kurdî û Kursî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Di jiyana çandî ya êzîdiyan de muzîk
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Hedman Esaf bi cilekî kevnar cil û bergekî mîrata Êzidiyan diparêze
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
150 keçên rizgarbûyên destê DAIŞê

Rast
Kurtelêkolîn
DI Çarçoveya Teoriya Performansê De Nirxandina Vegotinên Gelêrî
10-09-2022
Burhan Sönmez
DI Çarçoveya Teoriya Performansê De Nirxandina Vegotinên Gelêrî
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
04-08-2024
Evîn Teyfûr
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Babetên nû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  534,044
Wêne
  108,795
Pirtûk PDF
  20,103
Faylên peywendîdar
  102,451
Video
  1,497
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,287
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,491
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,915
عربي - Arabic 
29,942
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,495
فارسی - Farsi 
9,221
English 
7,457
Türkçe - Turkish 
3,662
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,627
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
340
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
64
Español - Spanish 
50
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
47
Italiano - Italian 
47
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
6
Português - Portuguese 
6
Ozbek - Uzbek 
6
Esperanto 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,891
Kurtelêkolîn 
5,007
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,221
Pirtûkxane 
2,745
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,246
Cih 
1,151
Belgename 
290
Wêne û şirove 
150
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,992
MP4 
2,455
IMG 
198,767
∑   Hemû bi hev re 
232,537
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Êzdiyên Iraqê, cil û bergên wan çîn û eşîra wan nîşan dide
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Kurdî û Kursî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Di jiyana çandî ya êzîdiyan de muzîk
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Hedman Esaf bi cilekî kevnar cil û bergekî mîrata Êzidiyan diparêze
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
150 keçên rizgarbûyên destê DAIŞê
Dosya
Jiyaname - Zayend - Nêr Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Jiyaname - Cureyên Kes - Arşîvvan Jiyaname - Ziman - Şêwezar - Kurdî ,Başûr - Soranî Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Peyv - Nav Jiyaname - Hîna dijî? - Erê (ev kes di dema ku ev qeyda daneyê hate tomarkirin/guhertin sax bû)

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 4.297 çirke!