Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
هەورامی - Kurdish Hawrami
Zazakî - Kurdish Zazaki
English
Français - French
Deutsch - German
عربي - Arabic
فارسی - Farsi
Türkçe - Turkish
Nederlands - Dutch
Svenska - Swedish
Español - Spanish
Italiano - Italian
עברית - Hebrew
Pусский - Russian
Fins - Finnish
Norsk - Norwegian
日本人 - Japanese
中国的 - Chinese
Հայերեն - Armenian
Ελληνική - Greek
لەکی - Kurdish Laki
Azərbaycanca - Azerbaijani
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  534,303
Wêne
  108,877
Pirtûk PDF
  20,113
Faylên peywendîdar
  102,706
Video
  1,493
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,379
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,562
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,917
عربي - Arabic 
30,001
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,524
فارسی - Farsi 
9,221
English 
7,463
Türkçe - Turkish 
3,662
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,627
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
340
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
64
Español - Spanish 
50
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
47
Italiano - Italian 
47
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
6
Português - Portuguese 
6
Ozbek - Uzbek 
6
Esperanto 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
25,031
Kurtelêkolîn 
5,047
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,221
Pirtûkxane 
2,745
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,244
Cih 
1,151
Belgename 
290
Wêne û şirove 
150
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,032
MP4 
2,456
IMG 
199,128
∑   Hemû bi hev re 
232,939
Lêgerîna naverokê
Kurtelêkolîn
DI Çarçoveya Teoriya Perfor...
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
كوردستان مهد النقلة الحضارية الاولى .... جرمو اولى القرى الزراعية .... ومن جيانو اقدم قطعة قماش
Kurdîpêdiya derfetên (mafê gihandina agahiyên giştî) ji bo her mirovekî kurd vedike!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English0
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami)0
هەورامی - Kurdish Hawrami0
لوڕی - Kurdish Luri0
لەکی - Kurdish Laki0
Zazakî - Kurdish Zazaki0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana0
Cebuano0
Čeština - Czech0
Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
ترکمانی - Turkman (Arami Script)0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

www.ahewar.org

www.ahewar.org
#مؤيد عبد الستار#
يعود الفضل لعالم الاثار بريدوود و زوجته لندا في تحديد المكان الذي تجري فيه البحوث لاكتشاف النقلة الحضارية التي تمت بين عصرين، هما عصر الصيد وعصر الانتقال الى الزراعة ، والتي اكتشفاها في الشرق الاوسط .
اثبت بريدوود في دراساته العلمية واكتشافاته ان الانتقال من طور الصيد الى الزراعة حدث في جنوب تركيا – كوردستان - خلال العصور القديمة، قبل حوالي 8000 - 12000 ( ثمانية الاف عام - الى اثنتي عشر الف عام ) خلت.
ان اولى اكتشافات العصر الحجري القديم الأول في كوردستان شمال العراق بدأت عام 1928 من قبل دوروثي جارود (Garrod Dorothy A.E) التي أتمت حفرياتها التمهيدية الأولى في كهف (زرزي) قرب منابع نهر الزاب الأسفل . في الجبال المقابلة لسورداش يوجد هذا الكهف الصغير (زرزي) ولا يبعد كثيراً عن كهفي قزقبان ، و (كور و كچ ) الصناعيين .
عثر في كهف زرزي على آثار تعود لأواخر العصر الحجري القديم ومعظمها من الآلات الدقيقة التي يرتقي زمنها إلى ما قبل اثنتي عشر ألف سنة.
كانت تجربة دوروثي جارود الثانية في كهف (هزارميرد) قرب السليمانية، اذ كشفت فيه الحفريات التمهيدية عن صناعة صوان أولية ، وذلك لوجود الأسلحة المستدقة النهاية ذات الوجه الواحد والقاشطات ( المميزة لهذه الحضارة) واتضح من دراسة الآثار أن هناك اتجاهاً متزايداً نحو الاعتماد على المنتوجات النباتية ، ومع ذلك فإن أهل الكهف تعلموا فنون الزراعة وتدجين الحيوان، وكذلك وجدت في الكهفين ملتقطات تعود للعصر الحجري القديم.
وقد عثرت البعثة الأمريكية للتنقيبات في كهف (هزار ميرد) على مخلفات تعود للعصر الحجري القديم الأوسط (100000 ق.م) وهي مجموعة آثار حجرية من صنع الإنسان المسمى (نياندرتال)، عثر عليها في أسفل طبقات هذا الكهف.
تشابه صناعة الكورد من اورمية الى ايلام
إأن أول من نقب في كهف هزارميرد بشكل علمي دقيق هو عالم الاثار روبرت بريدود من جامعة شيكاغو، وكان ذلك عام 1928م، فقد عثر فيه على أدوات من الحجر تعود إلى العصر الحجري القديم.
وعثر في كهف بيستون قرب كرمانشاه/ كوردستان الجنوبية ( ايلام / ايران ) وكذلك في كهف تامتاما قرب بحيرة أورمية على أدوات مصنوعة من الصوان ، وهذه الأدوات تماثل ما اكتشفته دوروثي جارود في كهف (هزارميرد) وهذا يدل على أن الذين سكنوا هذه الكهوف كانوا من نفس النوع من البشر ….اي وجود علاقة مشتركة بين الاقوام التي انتجت تلك الاثار الحضارية .
من الجدير بالذكر وجود مواقع وكهوف ومنحوتات أثرية كثيرة في كوردستان ، مثل كهف كور و كچ ( ابن و بنت) وكهف قزقپان في ناحية سورداش في السليمانية، ومنحوتة (دربندي كاور) قرب قره داغ ، ومنحوتة حرير قرب ناحية حرير التابعة لأربيل وكذلك مواقع ومنحوتة في قرية مالطا التابعة لمحافظة دهوك ومنحوتة أنوبانيني في منطقة (سرپل زهاب / ايلام - كوردستان إلجنوبية ) وآثار خورمال ومدونات ملوك الخالديين و غيرهم *
مشروع تنقيب روبرت بريدوود في اثار قرية جرمو
من أجل الاطلاع على اثار قرية جرمو واثار موقع جيانو لابد من الاطلاع على تراث عالم الاثار الشهير روبرت بريدوود Robert John Braidwood.
ولد روبرت بريدوود في مدينة ديترويت / مشيغان عام 1907 . و شغل منصب استاذ معهد الدراسات الشرقية في شيكاغو . كان رائدا في دراسات اثار ما قبل التاريخ ، توفي عام 2003م .
قاد مشروع التنقيب عن اثار قرية جرمو ودرس الزراعة البدائية في العراق وله دراسات مشابهة في ايران وتركيا .
قدم انجازات متميزة في دراسة المجتمعات الزراعية الاولى التي اسهمت في نشوء الحضارة ، مثل الحضارة السومرية التي ازدهرت منذ 3000 عام قبل الميلاد ( ق . م ).
وهو الذي اكتشف عدة اكتشافات هامة مثل اقدم عينة من دم الانسان ، واقدم نموذج من صناعة يدوية للنحاس الطبيعي ، واقدم قطعة قماش . واجرى فحوصا اولية لمعرفة DNA الدم في قطعة اثرية قديمة .
ساهم بريدوود في تطوير علم الاثار من خلال الاستعانة بعلماء النبات والحيوان والجيولوجيا الذين درسوا معه ما عثر عليه واكتشفه من اثار قديمة، وقدموا وجهات نظر واراء مفيدة بشأنها ، وهو اول من استخدم المسح الاثاري لاستكشاف منطقة كاملة .
خلال حياته العلمية واستكشافاته عملت معه زوجته لندا – تزوجا عام 1937 - واسهمت بقسط وافر كشريك في دراساته.
عام 1930 بعث للعمل في الاثار قرب بغداد ، من قبل جيمس هنري بريستيد الذي يعد اول من وضع مصطلح الهلال الخصيب – Fertile crescent – ليصف الحضارات المتتابعة التي ازدهرت في الشرق الاوسط .
عام 1947 تعلم بريدوود من زميله في جامعة شيكاغو ويللارد ليببي Willard Libby كيفية قياس عمر المواد العضوية من خلال قياس اشعاع الراديوم الكاربوني ، وقدم بضعة نماذج من الاختبارات على الاثار القديمة ، وفيما بعد اصبح قياس اشعاع الراديوم الكاربوني اساسا في علم الاثار من خلال ما قام به بريدوود في دراسة اثار ما قبل التاريخ.
جرمو نواة الحضارة الزراعية
تقع قرية جرمو الاثرية اسفل جبال زاجروس شرقي مدينة كركوك وتسمى ايضا قلعة جرمو ، على ارتفاع 800 متر فوق سطح البحر يحيطها حزام من غابات البلوط والفستق ..
اناطت مديرية الاثار العراقية عملية التنقيب فيها الى بعثة جامعة شيكاغو التي رأسها الاثاري روبرت بريدوود فاستمر التنقيب ثلاث سنوات متقطعة هي الاعوام 1948 و 1950 و 1954 ثم توقف التنقيب الذي كان مقررا فيما بعد بسبب اندلاع ثورة الرابع عشر من تموز1958، ثم انتقل بريدوود مع زوجته الى ايران لاستكمال تنقيبهما، وفي اوائل الستينات من القرن الماضي انتقلا الى جنوب تركيا للتنقيب في مدينة جيا نو .
يذهب الاثاريون الى ان الانسان القديم أسس قرية زراعية مستقرة في جرمو منذ 7000 عام قبل الميلاد او اكثر ، تعد اقدم مدينة من العصر الحجري الحديث ، اكتشفت فيها اثار تدل على استخدام الانسان القديم للادوات الحجرية في الزراعة البدائية مثل المنجل المصنوع من حجر الصوان واحجار طحن ، كما عثر في هذه القرية على ادوات مصنوعة من العضام استخدمت كادوات قطع وتثقيب وملاعق وكذلك جرار من الفخار للخزن، اكتشفت هذه الاثار بعد التنقيب في عدة طبقات من القرية ( 12 طبقة) .
تقدر مساحة القرية بين ( 12000- 16000) متر مربع وفيها 20 بيتا مصنوعا من الطين والطين المفخور، شيدت اسسها من الحجر وعاش فيها مايقرب من 100 – 150 شخص .
ووجدت فيها اثار تدل على تدجين بعض الحيوانات مثل الماعز والخراف والكلاب . زرعوا الحنطة والشعير والبازلاء طعاما لهم ولحيواناتهم .
جيا نو Cayonu قماش ونحاس
تقع جيا نو في كوردستان الشمالية - وتلفظ تشيا نو Chiya Nooاي الجبل الجديد - على مسافة 40 كيلومترا شمال غرب مدينة آمد ( ديار بكر/ تركيا ) ، اكتشفت فيها اثار تعود الى اكثر من 7000 سبعة الاف عام قبل الميلاد ، ومن بين تلك الاثار احجار مستطيلة الشكل ، و مبان مشيدة لها ارضية من البلاط ، وجدران استخدم في بنائها حجر الكلس ( الجص ) ولها اسس ، وغرف على شكل وحدات سكنية مستطيلة ، يتراوح عدد المساكن بين 25 الى 50 بناية ، وعثر فيها على مخزن لحفظ المواد .
عثر في هذا الموقع ايضا على اقدم قطعة قماش حيكت قبل حوالي 9000عام .
قام العالم الاثاري روبرت بريدوود مع فريقه التنقيب في جيانو وعثر عام 1988 على بقية قطعة قماش صغيرة حوالي 3 نج × 1.5 نج ، وبواسطة التحليلي المكرسكوبي ادرك العلماء انها اقدم قطعة قماش حيكت في العالم .
تقول الخبيرة الالمانية جيليان ايستوود Gillian Vogelsang-Eastwood وهي من الخبراء القلائل في دراسات الاقمشة القديمة ، تعمل في المتحف الوطني في ليدن : يصعب معرفة كيفية صنع سكان مدينة جيانو القماش .
وتعتقد انهم حاكوا القماش بواسطة اطار خشبي له اربعة اضلاع ، وان الحائك شبك خيطين مزدوجين اققيا حول خيط مفرد مثبت في الاطار، وهذه الطريقة مشابهة للطريقة البدائية القديمة لصنع السلال ، التي عرفت في مناطق مختلفة .**
كما تعد جيانو مهد تصنيع النحاس ، اكتشف فيها بعض الادوات النحاسية يعود تاريخها الى 7200 عام قبل الميلاد منها دبوسان واداة من النحاس معكوفة على شكل صنارة سمك ، وحلي مصنوعة من الخرز على شكل بيضوي ، مما يدل على ان سكان جيا نو كانوا على معرفة جيدة بصناعة وتعدين النحاس منذ وقت مبكر .
ومن المفيد ان نقتبس شيئا من مشاهدات الرحالة البريطاني جاكسون في رحلته من الهند الى انجلترا عام 1797 عن طريق البصرة ، عند مروره بالموصل و تركيا يقول حول تعدين النحاس وانتاجه في الموصل والمناطق الجبلية – كوردستان - :
( وقد بدا على السكان انهم اكثر اهتماما بالصناعة من اي قوم اخرين رايتهم منذ غادرت الهند ، فهناك عدة مصانع يجري تشغيلها .... ولديهم العديد من مصانع النحاس والحديد وهناك كميات كبيرة من مختلف المواد
التي تصنع من هذه المعادن يتم ارسالها عبر نهر دجلة نحو الجنوب حتى البصرة بالاضافة الى كميات هائلة من النحاس غير المشغول التي يبعث بها من المناطق الجبلية الى الجنوب .)
نستنتج من ذلك ان استخراج النحاس وانتاجه وتصنيعه استمر منذ العصور القديمة حتى العصر الحديث وان كميات كبيرة منه كانت تصدر الى بغداد وجنوب العراق ومن البصرة تصدر الى الهند التي كانت بحاجة الى النحاس والحديد في صناعتها . (1)
* بايجاز عن مقال :
تاريخ كُردستان على ضوء المكتشفات الاثرية ، عثمان يوسفي ، جامعة طهران
في الموقع الالكتروني :
http://www.hawzah.net/per/magazine/ah/015/AH01516.asp
** ينظر مقال :
Site surrenders fabric of prehistoric life,
Science News, July 24, 1933 by Bruce Bower
(1) ينظر كتاب : مشاهدات بريطاني عن العراق سنة 1797 ، ترجمة د. خالد فاروق عمر ، الدار العربية للموسوعات ، بيروت ط1 ، 2000.[1]
Ev babet bi zimana (عربي - Arabic) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي - Arabic)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 927 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي - Arabic | www.ahewar.org 12-05-2011
Gotarên Girêdayî: 6
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي - Arabic
Dîroka weşanê: 12-05-2011 (13 Sal)
Bajêr: Kerkûk
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Pêşveçûnî
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Başûrê Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 03-03-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 04-03-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 03-03-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 927 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Kurtelêkolîn
Trajediya windakirina jinên Êzidî metirsîdar e
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
Rewşa dijwar a perwerdeyê di nav kêmîneya êzîdî ya Şengalê de
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Rapora Yezda li ser vekirina gorên komî yên Êzdiyan di sala 2023an de
Kurtelêkolîn
Şîdeta zayendî weke têkbirina namûs û şerefa gelê Êzidî ji aliyê terorîstên DAIŞ’ê ve
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Nifûsa êzîdî ji biryara bidawîkirina mîsyona UNITAD li Iraqê bi fikar e
Jiyaname
Resul Geyik
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê

Rast
Kurtelêkolîn
DI Çarçoveya Teoriya Performansê De Nirxandina Vegotinên Gelêrî
10-09-2022
Burhan Sönmez
DI Çarçoveya Teoriya Performansê De Nirxandina Vegotinên Gelêrî
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
04-08-2024
Evîn Teyfûr
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Babetên nû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  534,303
Wêne
  108,877
Pirtûk PDF
  20,113
Faylên peywendîdar
  102,706
Video
  1,493
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,379
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,562
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,917
عربي - Arabic 
30,001
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,524
فارسی - Farsi 
9,221
English 
7,463
Türkçe - Turkish 
3,662
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,627
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
340
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
90
Svenska - Swedish 
64
Español - Spanish 
50
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
47
Italiano - Italian 
47
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
24
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Norsk - Norwegian 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
6
Português - Portuguese 
6
Ozbek - Uzbek 
6
Esperanto 
5
ქართველი - Georgian 
3
Catalana 
2
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
25,031
Kurtelêkolîn 
5,047
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,221
Pirtûkxane 
2,745
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,244
Cih 
1,151
Belgename 
290
Wêne û şirove 
150
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,032
MP4 
2,456
IMG 
199,128
∑   Hemû bi hev re 
232,939
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Kurtelêkolîn
Trajediya windakirina jinên Êzidî metirsîdar e
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
Rewşa dijwar a perwerdeyê di nav kêmîneya êzîdî ya Şengalê de
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Rapora Yezda li ser vekirina gorên komî yên Êzdiyan di sala 2023an de
Kurtelêkolîn
Şîdeta zayendî weke têkbirina namûs û şerefa gelê Êzidî ji aliyê terorîstên DAIŞ’ê ve
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Nifûsa êzîdî ji biryara bidawîkirina mîsyona UNITAD li Iraqê bi fikar e
Jiyaname
Resul Geyik
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Dosya
Şehîdan - Zayend - Nêr Navên Kurdî - Zayend - Mê Şehîdan - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Kurdistan Şehîdan - Cureyên Kes - Leşkerî Kurtelêkolîn - Cureya belgeyê - Zimanî yekem

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.985 çirke!