ل ساڵا 1774ز ل گوندێ مەرمەنتی یێ باژێڕێ #بتلیس#ا باکوورێ کوردستان ژدایک بوویە، لێ هندەک چاڤکانی ساڵا ژدایک بوونا زارۆئاغای ب ساڵا 1777ز داناینە، هەیا هەژدە ساڵیێ ل گوندێ خوە ژیایە لڤی هەیامەیدە ب کارێ شڤانیێ مژویل بوو و ساڵا 1792ز بەرێ خوە کرە ئەستەنبولا پایتەختێ وی سەردەمەی یێ دەوڵەتا عوسمانی.
لوێرێ زارۆ ئاغا بوویە کرێکار ل بینایێ قشڵەیا سەلیمییه و ل مزگەفتا ئۆرتەکوێ وتوپخانێ کار کرییە، پشتڕە ڤەگەڕیایە بو باژێڕێ خوە و هەرلوێرێش ژن ئانییە، پشترە ژبو کارکرنێ ڤەگەڕیایە ژبو ئەستەنبول و ل کارگەها دورستکرنا کەشتییان کرێکاری کرییە.
پشتڕە ل گۆمەگکان و بەندەراندە کارێ کوڵبەریێ کرییه و لوی دەمەی و بو ماوێ 100 ساڵان ل ئەنستەنبوڵێ ب کوڵبەریێ مژویل بوویە، بوویە ئاغایێ کۆڵبەرێن کوردێن ئەستەنبوڵێ بو ماوێ بیست ساڵان.
ل سەردەمێ سەرۆکایەتییا شارەدارییا ئەمین بەگ ئۆپێرەیتۆ کو سەروکێ شارەدارییا ئەستانبوڵ بوو، بوویە سەروکێ بەشا خزمەتگوزارییا کو موچێ وی نێزی 50 لیرەیێ تورکی بوو و هەیا دوماهیکا تەمەنێ خوە وەکە سەروکێ ئەڤێ بەشێ ما.
ژبەر زوربوونا تەمەنێ خوە، زارۆ ئاغای ناڤبانگێ جیهانی پەیدا کر، خەلکێ ئەوروپا و ئەمریکا حەژێکەرێ دیتنا وی بوون، ئەو بوو ل ساڵا 1925 ژبو ئیتاڵیا و 1927 ژبو فەرەنسا و 1929 ژبو یۆنان و1930 ژبو ئەمریکا و 1931 ژبو بەریتانیا و گەلەک وڵاتێن دن گەشت کر.
زارۆ ئاغا ل ڕێکەفتا #09-06-1934# ل باژێڕێ ئەستەنبول وەغەرا داویێ کر وهەرل وی باژێڕەیش هات بخاک سپاردن، ڕوژا دیف وێ نووچەیێ مرنا وی ل جیهانێ ب ناڤونیشانێ (دان عەمرترین زەڵامێ جیهانێ وەغەرا داویێ کر) بەڵاڤ بوو.
هەندەک چاڤکانی بەحسا هندێ دکەن کوو د ماوێ 160 ساڵێ ژیێ خووەدە، 13 جاران ژن ئانییە، هەندەک ژی دبێژن ، 29 جار، لێ ژمارەکە هەر چەندەک بیت، ڕاستییەکە ئەوە کو زارۆ ئاغا زارۆکێن وی کێم بوو و ب تەنێ 13 زارۆک هەبوون کو پێنج کچ بوون، ئاغا ب ژیانەکە سادە و ساکار ژیایە و پشکدارییا نێزی شەش شەڕان کرییە کو ب ناڤبانگترینێن وانا جەنگێ ڕووسیا و جەنگێ عەککا بوویە کو ل فەلەستین بوویە هەمبەری سوپایێ فەڕەنسا ب سەرکردایەتییا ناپلیۆن بناپارت ل ساڵا 1799ز.
د ژیانا خوەدە فەرمانڕەواییا نێزی 10 سوڵتانێن عوسمانی دیتیە، ئەوا کوو جهێ تێڕامانێیر کو ئەو توو جاران نەخوەش نەبییە و قەت مەشروب نەڤەخارییە وه هەست وعەقڵێ وی هەیا مرنێ یێ تمام بوویە.
ل #01-07-1934# ڕوژنامەیا میللییەت، ب ناڤنیشانێ (دینا ژبو زارۆش نەما) نڤیسینەک سەرنجڕاکیش و گرنگ بەڵاڤ کرییە و ل #02-07-1934# ڕوژنامەیا میللییەت گوتارەک دن نڤیسی و ل دێرەکا ئەوێ گوتارێ دبێژیت:(کا پشتی زارۆئاغا، پیرترین کەسێ زەڵام ئانکو ژن ل تورکیایێ کی دەبیت؟).
ب مخابنیڤە تورکان زارۆئاغا ب تورک دادنێن لێ زارۆئاغا کورد بوو و ب کوردیش ئاخفتییە.[1]