پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
پاسە سەوزەکەی حەلەب
25-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
کورد و باکوری کوردستان لە سەرەتای مێژوەوە هەتا شەڕی دوهەمی جیهان؛ بەرگی 01
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چۆن خۆت فێری نوسینی ئەوێستایی ئەکەیت؟
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئامار و زانیاری کار و چالاکییەکانی وەزارەتی داد ساڵی 2017
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئاماری پیشەسازی دامەزراوە گەورەکان لە هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2013
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ڕووپێوی دامەزراوەکانی خواردن و خواردنەوە لە عێراق و هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2013
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئاماری پیشەسازی دامەزراوەی بچووک لە هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2013
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گوڵنامە
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
بەسەرهاتی سیاسی کورد لە 1914 وە هەتا 1958-بەشی یەکەم
24-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری بەڕێوەبردنی گۆڕانکاری لە فەرمانگەکانی حکومەت
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,043
وێنە 104,914
پەرتووک PDF 19,349
فایلی پەیوەندیدار 97,629
ڤیدیۆ 1,401
ژیاننامە
مەرزییە فەریقی
ژیاننامە
ئەمیر حەسەنپوور
ژیاننامە
جەمال حەمەکۆڵ
ژیاننامە
خواناس وریا گلی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
دراسات في الجغرافيا والاثنوغرافيا الشرقيتين – كتلة جبل سمعان ويزيدية سوريا – الجزء الثالث
کوردیپێدیا، گەورەترین پڕۆژەی بەئەرشیڤکردنی زانیارییەکانمانە..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English1
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

دراسات في الجغرافيا والاثنوغرافيا الشرقيتين – كتلة جبل سمعان ويزيدية سوريا ...

دراسات في الجغرافيا والاثنوغرافيا الشرقيتين – كتلة جبل سمعان ويزيدية سوريا ...
دراسات في الجغرافيا والاثنوغرافيا الشرقيتين – كتلة جبل سمعان ويزيدية سوريا – الجزء الثالث
تأليف : الأب هنري لامنس
الترجمة عن الفرنسية : الدكتور عبد الجليل العبود
” القرى اليزيدية في عفرين وجبل سمعان بين الاندماج والأسلمة ”
القرى اليزيدية ها هي قائمة بأسماء القرى التي يسكنها الآن اليزيديون. أُعدَّت بناءً على المعلومات المأخوذة من حلب ومن عرشقيبار, وبناءً على مذكرات الأب دو فونكليير. وعلى معظم هذه البلدات يمكن أن نكرر ملاحظة السيد شاپو التالية بخصوص قيمار: “لا تشير إليها أية خارطة”.
القرى اليزيدية:
– باشمرة :(Baśamra) المقطع الصوتي الأول «با» هو اختزال معروف ل «بيت». قارن ذلك أدناه ب باشوفان.
– بَراد (Barad): تُلفَظُ أيضاً بَرَدة: لا توجد فيها منازل ثابتة؛ لكنْ هنالك من خمس إلى ستّ خيام منصوبة على الأنقاض؛ واسم برَدَة يُذكِّر ب برَدَى كما يكتبها ياقوت” من قرى حلب من ناحية السهول (I, 558, 5). وبردة لاتزال موجودة في الجبل لكن على ارتفاع منخفض. لنقارنها فيما يلي ب قرزاحِل التي أيضاً وصلها ياقوت الحموي بسهل العمق, أو بسهل جومة الذي لا يبعد كثيراً عن بردة, وأنا أجنح لتشبيه بَرَدَة هذه ب بَرَدَى ياقوت, الجغرافيّ العربيّ.
– باتوفان (Bâtoûfan): الضبط الصحيح لهذا الاسم يضمنه اللفظ العربي الذي يعتمده الأب دو فونكليير في قائمته. يضمنه أيضاً الشكل الذي ورد في وثائق القرون الوسطى وهو بيتوفان. وحده الشكل بشوفان أفضى إلى بيتوفان في الكتابة الصوتية. في الوقت الحاضر نلفظ بَشوفان وكأنّ الكلمة تُقسَمُ إلى مقطعين صوتيين بَ + شوفان وهو طبعاً اللفظ المعتمد في سالنامة[1] عام 1324 هجريّ. يوجد في القرية من 30 إلى 40 بيت متقن البناء, وهي من أكثر قرى الجبل ازدهاراً, إذ يمكن مقارنتها ب بيسادان وبيفادان وبارسولدان.
– برج كاي (Borģ Kai): راجع خارطة الجغرافي ريشارد كييبير[2].
– كفر نبو (Kafar Nabô): لا يوجد سوى بيت واحد مسكون. سبق ذكر هذه القرية من قبل المؤلفين العرب.
– برج القاس(Borģ al-Qâs) : وليس برج الهاس (Bordj el-Hâss) أو برج القاز.
– كبيشين (Kebbâśîn): تُكتب بالكاف وليس بالقاف حسب ما نقلها فون كليير وتم تدقيقه من قبلنا في حلب. لا أجدها على الخرائط. لكن ينبغي تمييزها عن تل قباسين.
(Tall Kabbâsîn)الواقعة شمال شرقي حلب بين هذه المدينة وبزاعة وفي الاتجاه نفسه تشير خارطة كييبير إلى خرابة باسم(Kubbesîn) قد تكون هي المكان نفسه الذي تقع عليه(Tall Kabbâsîn) قباسين الحالية. وكباشين (Kebbâśîn) تطابق تماماً كبيشين (Kbeshîn) السيدة بيل[3]. في السالنامه, تُكتَبُ أيضاً كباشين التابعة ل قائمقامية جبل سمعان.
– كيمار(Kîmâr) : يوجد فيها من 25 إلى 30 منزل تامة البناء, نصفها يزيدية.
– كوكبه (Kaukabâ): نصفها إيزيدية. اسمها يذكرنا ب كوكبي الأخطل. هذه الأخيرة تقع في مركز سوريا أو ربما في بلاد الرافدين. أما كوكبه التي نحن بصدد ذكرها فهي تقع في سهل جومه. تُكتب في السالنامه كوكبه, وتُعَدُّ من بين محلات مديرية جومه التابعة ل قائمقامية كلس.
– فافرتين(Fafartîn) : تشير السيدة جيرتريد بيل إلى وجود يزيديين في هذه القرية (ص. 274-282).
– صوغانة (Şõûgâna): تُكتب صوغانى.
– سرقانيا (Şorqanaiâ): أو Şorqanié. تكتبها السيدة بيل Şurkanyâ (ص. 281).
– ياير:(yâir) الأب دو فونكليير الوحيد الذي أشار إليها؛ ليست معروفة لا في حلب ولا عند اليزيديين. قد تكون نفسها ياكير Yâkir الواقعة بين معرة وكفر باسين. لكن لم تشر السالنامه إلى اسمٍ من هذا القبيل.

– زوق الكبير (Zoûq al-Kabîr): ضيعة من 4 إلى خمس أكواخ مبنية من مواد قديمة و فيها نفس العدد من الخيم.
– زوق الصغير: تذكر السالنامة فقط زوق الكبير.
– طُرند أو تُرند (Turund): نصفها يزيدية. تُكتب في السالنامه طورندة وتتبع مديرية جومه. قد يكون ميشيل السوري هو من سماها طورندة. تقع مباشرةً قبل جرجوم[4] عاصمة المَرَدَة[5] في منطقة الأمانوس.
– شادر: (Şâdir) أو Şîa -ad dairومنها الادغام الكردي Şâdir. تحتوي فقط على بضعة بيوت يزيدية.
– قجوما (Qogoûmâ): نصفها يزيدية. قد تكون قجمان التابعة لمديرية جومه
– عرش و قيبار (Arśé-wa-Kibâr): يسكنها القره باش حصرياً. تحتوي على ما يقارب خمسين بيتا وخيمة. وهي مكونة من تجمع قريتي: عرشه و قيبار (مذكورة في السالنامة على شكل عرشه قبار بدون واو بينهما). و نعتقد أنها Arcicant المذكورة في مصادر الفرنجة و التي أهدتها سيسيل دو فرانس (أرملة تانكريد) ل بونس (كونت طرابلس حينها) مهراً أثناء زواجها منه. يجدر الذكر أن هذا الأخير قد غزا قديماً جبل(ليلون) سمعان.
– قطمة (Qațmâ): نصفها يزيدية.
– قسطل (Qașțal): «قرب معرين» وهي العلامة المكانية التي زودنا بها االيزيديون. هذه القرية غير موجودة على الخرائط. تُكتَب قسطل, والاسم يتردد كثيراً في الجغرافية السورية.
– سنكان (Sinkân): موقعها غير معروف.
– جومكي (ĠoumKé): في سهل جومة. غير مسجلة في السالنامه.
– فقيران (Fakîrân): في سهل جومة, قرب الشيخ عبد الرحمن, محاذاة طريق حلب-إسكندرونة.
– قوربه (Qorbé): في سهل جومه. غير مسسجلة في السالنامه.
– كفر زيت (Kafr-zît): في سهل جومة. غير مسجلة في السالنامه.
– فُرينيه (Forainiyé): في سهل جومة. غير مسجلة في السالنامه. شكل الاسم غير مؤكد.
– أبو كعب (Aboû Ka ̍b): في سهل جومة. يكتبها كييبير Aboû Ka ̍be.
مسجلة أبو كعبية في السالنامه.
وفق التحريات التي أَجريناها في عرش قيبار, كان عدد الأبنية اليزيدية سابقاً أكبر من الآن بكثير. خصوصاً أنهم كانوا يمتلكون سهل جومة بأكمله. وأغلب حالات التأسلم (التي على الأرجح تمت طوعاً) لا يتجاوز عمرها النصف قرن. يظهر ذلك بشكل صريح في القائمة السابقة من خلال عبارات مثل: “بعض البيوت اليزيدية, نصفها يزيدية…”. وها هي قائمة أخرى بأسماء القرى اليزيدية القديمة التي أصبحت مسلمة, قائمة يمكن القول أنها مفتوحة.



فالحذر الذي كان ينتابهم ونحن نكتب على لسانهم جعل القره باش من سكان عرشقيبار يمتنعون عن إعطائنا مزيداً من المعلومات الخاصة سواءً بضبط شكل المفردات أو بتحديد المواقع الجغرافية بدقة. وهذا ما يُفسِّر الشكوك التي سنصادفها خلال مسارنا القادم.[1]

[1] كلمة مكونة من مقطعين من أصل فارسي, إلا انها اُستخدمت في التركية العثمانية, حيث كلمة «سال» تعني السنة, و«نامة» تعني الكتاب أو الكتيب, لذا يُقصد بها الكتاب السنوي أو التقويم السنوي.
[2] Richard Kiepert جغرافي ألماني 1846- 1915.
[3] جيرتريد لوثيان بيل, مؤرخة ودبلوماسية إنكليزية, المصممة الأولى لخارطة العراق زمن الاحتلال الإنكليزي. وُلدت في ولاية واشنطن ب إنكلترا عام 1868 وماتت ودُفنت في بغداد 1926.
[4]– مدينة جرجوم بضم الجيمين تقع في جبال الأمانوس شمال أنطاكية. الجراجمة هم أهالي جرجوم وهي مدينة في الجبل الأسود بين بياس وبوقا.
[5]– المردة هم مجموعة سكانية موطنهم الأصلي المناطق المحيطة بجبال الأمانوس[5]. ظهروا كشعب قاوم الأمويين في مناطق الثغور. لا يُعرف الكثير عن أصلهم غير أنه من المرجح اعتناقهم المسيحية الميافيزية, ويرجح مؤرخون أن يكونوا مجموعة أرمنية أو إيرانية.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,144 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | medaratkurd.com
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 11
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 14-01-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: جوگرافیا
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: وەرگێڕدراو
زمان - شێوەزار: عەرەبی
شار و شارۆچکەکان: عەفرین
وڵات - هەرێم: ڕۆژاوای کوردستان
وەرگێڕدراو لە زمانی: فەڕەنسی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 06-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 06-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 18-05-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,144 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی شارۆچکەی کفری ساڵی 1997
کورتەباس
گەشتێک بەنێو ئادالار ساهیلیندە
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
سینا ڕەسوڵ زادە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
کورتەباس
ڕاپۆرتی ئالوگۆری بازرگانی (هاوردە) بۆ عێراق و هەرێمی کوردستان لەنێوان ساڵانی 2016-2017
وێنە و پێناس
دوو وێنەگر لە باخچەی گڵکەندی شاری هەولێر ساڵی 1994
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
چەند گەنجێک لە سینەما سیروانی هەولێر ساڵی 1974
پەرتووکخانە
پاسە سەوزەکەی حەلەب
پەرتووکخانە
چۆن خۆت فێری نوسینی ئەوێستایی ئەکەیت؟
کورتەباس
دەقی تەواوی وتارەکەی سەرۆکی فەرماندە دەربارەی هەڵوەشاندنەوەی رێکەوتنەکەی جەزایر
پەرتووکخانە
ئامار و زانیاری کار و چالاکییەکانی وەزارەتی داد ساڵی 2017
ژیاننامە
هەڵگورد عەبدولوەهاب جوندیانی
ژیاننامە
گەیلان عەباس
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
دۆسیەی 49 کەسەکە لە زمانی موسا عەنتەرەوە
کورتەباس
ئامارەکانی کەش و هەوا لە پارێزگاکانی هەرێمی کوردستان لەماوەی سالانی 2012-2018
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوماقوڵانی گوندی مورتکە ساڵی 1962
پەرتووکخانە
کورد و باکوری کوردستان لە سەرەتای مێژوەوە هەتا شەڕی دوهەمی جیهان؛ بەرگی 01
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
واحید قادر پوور
پەرتووکخانە
ئاماری پیشەسازی دامەزراوە گەورەکان لە هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2013
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
فەرهاد زیرەک و جەعفەری بەستەپیازە، هەولێر ساڵی 1982

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
مەرزییە فەریقی
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
مەرزییە فەریقی
ژیاننامە
ئەمیر حەسەنپوور
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
ئەمیر حەسەنپوور
ژیاننامە
جەمال حەمەکۆڵ
19-09-2015
هاوڕێ باخەوان
جەمال حەمەکۆڵ
ژیاننامە
خواناس وریا گلی
23-06-2023
ڕۆژگار کەرکووکی
خواناس وریا گلی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
07-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
قشڵەی قوشتەپە
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
پاسە سەوزەکەی حەلەب
25-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
کورد و باکوری کوردستان لە سەرەتای مێژوەوە هەتا شەڕی دوهەمی جیهان؛ بەرگی 01
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چۆن خۆت فێری نوسینی ئەوێستایی ئەکەیت؟
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئامار و زانیاری کار و چالاکییەکانی وەزارەتی داد ساڵی 2017
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئاماری پیشەسازی دامەزراوە گەورەکان لە هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2013
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ڕووپێوی دامەزراوەکانی خواردن و خواردنەوە لە عێراق و هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2013
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئاماری پیشەسازی دامەزراوەی بچووک لە هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2013
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گوڵنامە
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
بەسەرهاتی سیاسی کورد لە 1914 وە هەتا 1958-بەشی یەکەم
24-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری بەڕێوەبردنی گۆڕانکاری لە فەرمانگەکانی حکومەت
24-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,043
وێنە 104,914
پەرتووک PDF 19,349
فایلی پەیوەندیدار 97,629
ڤیدیۆ 1,401
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی شارۆچکەی کفری ساڵی 1997
کورتەباس
گەشتێک بەنێو ئادالار ساهیلیندە
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
سینا ڕەسوڵ زادە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
کورتەباس
ڕاپۆرتی ئالوگۆری بازرگانی (هاوردە) بۆ عێراق و هەرێمی کوردستان لەنێوان ساڵانی 2016-2017
وێنە و پێناس
دوو وێنەگر لە باخچەی گڵکەندی شاری هەولێر ساڵی 1994
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
چەند گەنجێک لە سینەما سیروانی هەولێر ساڵی 1974
پەرتووکخانە
پاسە سەوزەکەی حەلەب
پەرتووکخانە
چۆن خۆت فێری نوسینی ئەوێستایی ئەکەیت؟
کورتەباس
دەقی تەواوی وتارەکەی سەرۆکی فەرماندە دەربارەی هەڵوەشاندنەوەی رێکەوتنەکەی جەزایر
پەرتووکخانە
ئامار و زانیاری کار و چالاکییەکانی وەزارەتی داد ساڵی 2017
ژیاننامە
هەڵگورد عەبدولوەهاب جوندیانی
ژیاننامە
گەیلان عەباس
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
دۆسیەی 49 کەسەکە لە زمانی موسا عەنتەرەوە
کورتەباس
ئامارەکانی کەش و هەوا لە پارێزگاکانی هەرێمی کوردستان لەماوەی سالانی 2012-2018
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوماقوڵانی گوندی مورتکە ساڵی 1962
پەرتووکخانە
کورد و باکوری کوردستان لە سەرەتای مێژوەوە هەتا شەڕی دوهەمی جیهان؛ بەرگی 01
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
واحید قادر پوور
پەرتووکخانە
ئاماری پیشەسازی دامەزراوە گەورەکان لە هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2013
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
فەرهاد زیرەک و جەعفەری بەستەپیازە، هەولێر ساڵی 1982
فۆڵدەرەکان
کۆمەڵکوژی - ڕەگەزی کەس - نێر ژیاننامە - ڕەگەزی کەس - مێ ژیاننامە - نەتەوە - کورد کۆمەڵکوژی - نەتەوە - کورد وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان کلتوور - مەتەڵ - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان ژیاننامە - جۆری کەس - چالاکی سیاسی کۆمەڵکوژی - جۆری کەس - قوربانیی ئەنفال ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - شار و شارۆچکەکان - سلێمانی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.484 چرکە!