پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
وەحید کەماڵی
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
سەیری بەچکە سەگەکانی تورکیا بکەن چۆن هەوڵدەدەن ئاڵای پیرۆزی کوردستان بسڕنەوە
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئەرکی مێژوونووس و بایەخی مێژوو
23-07-2024
زریان سەرچناری
شوێنەکان
ئەشکەوتی جۆجار ، ئەشکەوتە سەرسوڕهێنەرەکەی کرماشان
23-07-2024
سارا سەردار
پەرتووکخانە
لەمپەرەکانی بەردەم ناسیۆنالیزمی کوردی چین؟
23-07-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
باخی کتێب کتێبخانەی ڕەشاد موفتی لە هەولێر
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
باخی کتێب کتێبخانەی مەلا محەمەدی کوڕی مەلا عەبدولکەریم مودەریس
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوماقوڵانی شاری ڕانیە ساڵی 1974
23-07-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
سایە ئیبراهیم خەلیل
22-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 525,481
وێنە 106,431
پەرتووک PDF 19,789
فایلی پەیوەندیدار 99,587
ڤیدیۆ 1,449
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست 
301,310

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756

هەورامی 
65,742

عربي 
28,845

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,300

فارسی 
8,536

English 
7,169

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,458

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
85

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

ژیاننامە
عەلی مەردان
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
23-07-2018
ژیاننامە
عەبدولسەلام ئەمینی نەنۆری
ژیاننامە
شادمان فوئاد مەستی
ژیاننامە
شیلان شەماڵ مستەفا
Barzan Kadınları Hala Enfal Acısını Yaşıyorlar
زانیارییەکان لە هەردوو باری بابەتی و زمانەوانیدا پوخت و پۆلێن دەکەین و بەشێوازێکی سەردەمییانە دەیانخەینە بەردەست!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Türkçe
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Barzan Kadınları Hala Enfal Acısını Yaşıyorlar

Barzan Kadınları Hala Enfal Acısını Yaşıyorlar
Baas rejimi 1968’de iktidarı ele geçirmesi ile beraber Kürtlere yönelik, imha, asimilasyon ve inkar politikasına hız verdi. Bu baskı ve asimilasyonlar için öncelik olarak Kürtlerin yaşadıkları bölgelere Araplar yerleştirilirken o bölgelerdeki Kürtlerde baskın ve saldırılarla Arapların yoğun olduğu bölgelere zorlu göçe tabi tutuldular. Böylece Baas rejimi tarafından Kürtlerin asimile ve Araplaştırma politikası devreye girmiş oldu.

1980 ve 1988 yılları arasında Irak Kürdistan’ındaki Kürtler İran’ı destekliyorlar bahanesiyle ilk önce Kürt bölgelerinde ohal uygulandı daha sonra 1980’den başlayıp 1988 yılına kadar sürecek olan bir sıkıyönetim başladı ve Kürt bölgelerinde büyük katliamlar ve soykırımlar uygulandı.. Halepçe ve Enfal Katliamları ile yaklaşık 200 Bin Kürt vahşice yaşamını yitirdi.

23 Şubat 1988 yılında Şengeli ve Berdeli bölgelerinde büyük vahşetlere sebep olacak Enfal Katliamı yaşandı. Bu katliamın bilançosu çok ağır olur, aralarında Kadın, Çocuk, Yaşlılardan olaşan 182 Bin Kürt Kimyasal ve en ağır silahlarla yok edildiler. 10 Binlerce Kürt Köyü, Cami ve Okulları yok edildi. Binlerce insan götürüldükleri toplama kamplarında en ağır işkencelere tabi tutularak öldürüldü, yüzlercesi ise Arap çöllerinde diri diri gömülerek öldürüldü.

Baas rejiminin tank, top, kimyasal ve hatta baraj sulları ile Kürtleri öldürdükleri bu operasyonda 7’si YNK 1’i de KDP’nin kontrolündeki bölgelere yönelik Enfal Operasyonu adıyla sekiz aşamadan oluşan bir operasyon düzenlendi, bu operasyonlarda y sivil insanlara karşı yüzbinlerce vahşet uygulanırken hafızalara kazınıp bilineni Halepçe Katliamı oldu.

16 Mart 1988’de dünyanın gözü önünde halepçe şehrine uçaklarla saldırıldı, bu saldırıda kimyasal gazlar kullanılarak 5 Binden fazla Kürt katledildi, bölgede sağ kalanların büyük kısmı da daha sonra hayatlarını kaybederken, büyük kısmı da tedavi için götürüldükleri hastanelerde yaşamlarını yitirdiler. Kürtlere yönelik böyle vahşi bir katliam sergilenirken tüm dünya sadece seyretmekle yetinecekti, sessizce.

Tarihten günümüze her zaman savaş ve katliamların seyri değişmemiştir, Enfal’de de geçmişte olduğu gibi bu katliamdan en çok etkilenen kadın ve çocuklar olacaktı. Enfal Katliamdan sonra Eş/Baba/Kardeşi öldürülen kadınların çoğu geçimlerini sağlamak için Irak’a gidip kaçakçılık veya inşaat gibi ağır işlerde çalışmak zorunda kalacaklardı. Zor bir süreçten geçen kadınlar bu alana yönelirken bir çoğu şiddete ve tecavüze maruz kalacak, kimisi fuhuşa sürüklenecek ve kimisi de öldürülecekti.

Fuhuşa sürüklenen kadınlar, yakın akrabaları tarafından öldürülmüş, tecavüze uğrayanlar ise hayatta kalabilmek için tecavüze uğradıklarını gizlemek zorunda kalmışlardır. Yine Baas rejimi tarafından birçok Kadın Mısır’daki gazino ve fuhuş yerlerine satılmıştır.
Enfal Katliamı ile yakınları kaybedenler, onları bulabilmek için 2003 yılına kadar arayışlara geçmişler. Fakat 2003 yılında Saddam’un devrilip öldürülmesi ile artık yakınlarının geri dönemeyeceklerine inanıp aramaktan vazgeçmişler. Şimdilerde ise istedikleri tek şey sevdiklerinin mezarlarını bulmak olmuştur.

Açılan her toplu mezarlarda birçok Barzan ailesi için yeni umutlar doğuyor, sevdiklerinin kemiklerine ulaşma umudu.. İnsan sevdiklerinin ölümünü veya kemiklerini görmeye bile sevinebiliyormuş..
“İki kardeşim öldürüldü aileleriyle birlikte, iki kız kardeşim de öldürüldü. Birinin 5 birinin 4 çocuğu vardı. Kız kardeşlerimin de çocukları vardı, hepsi öldürüldü. Bir günde öldürüldüler. Başka akrabalarım da öldürüldü. Gece gündüz ağladım. Asla unutamadım yaşadıklarımı. Cenazeleri nerede bilmiyoruz. Ben ve iki kardeşim kaldık. Enfal’den sonra İran’a gittik, çok zorlandık, acı çektik. Tekrar topraklarımıza geri döndük. Enfal mağdurlarına saygı gösterilmeli, yaşam şartlarımız düzeltilmeli. Geçinmekte zorluk çekiyoruz. Verilen maaş ile geçinemiyoruz, iş yok. Kendilerini bizim yerimize koysunlar, hayat bizim için çok zor. Ailelerimiz öldürüldü. 110 erkek köyden getirip öldürüldü. Dayılarımız, amcalarımız yakınlarımızın hepsi katledildi…” diye anlatıyor Çemçemal kasabasında yaşayan Enfal Katliamı tanıklarından olan kadın. Acılarını tekrar deşmenin hüznünü ve burukluğunu yaşıyoruz. Şimdi tek istedikleri ise sevdiklerinin kemiklerini bulmak ve onların ziyaretine gidebilecekleri bir mezar taşlarının olması…

Enfal Katliamında yakınlarını kaybeden bir diğer kadının anlatımları ise şöyle: “3 çocuğum vardı, Çemçemal’de Ağcalar mıntıkasında yaşıyorduk, Enfal’den önce yaşamımız güzeldi. Ama sonrasında her şeyimiz kötüleşti. Akrabalarımın hepsi Enfal’e uğradı. Bir oğlum ve eşim şehit oldu. İran’a gittik, orada iki ay kaldık, sonra geri döndük buraya. Eşim yoktu tek başıma çocuklarımı büyüttüm.“
Aradan 29 yıl geçmesine rağmen Enfal’de hala yakınlarını kaybedenlerin gözyaşları akmakta, hala Barzan Kadınları matem havasına girip siyah elbiseler giymektedirler.

Şiddete, tecavüze uğrayanları konuşturmak ise neredeyse imkansız olmuştur. Şiddet ve Tecavüze uğrayan birçok kadın, Aile fertlerinden ve toplumda dışlanmanın korkusuyla sessizliği tercih etmektedirler. Hiç kimse onların neler yaşadıklarını bilmiyor ve bilemeyecek.. Taki Ahirete kendilerine bu vahşeti sergileyenlerle karşı karşıya geldikleri zamana kadar bilinmeyecek…

Son dönemlerde Kadın cemiyetleri kendi çabalarıyla Enfal mağduru kadınlara ulaşıp, ihtiyaçlarının giderilmesi için çeşitli çalışmalar yürütmektedirler. Bu cemiyetler özellikle Anayasanın 9. Maddesinin değişmesi için çaba sarf etmektedirler. Bu maddeye göre sadece bölgedeki kadınlara tek maaş verilmektedir. Erkek çocuklarına 24 yaşına kadar, kız çocuklarına ise evlenip veya işe başlayana kadar maaş verilmektedir. Ayrıca bu Anayasaya göre eşini Enfal’de kaybetmiş kadın evlendiği takdirde eşinin ailesinin de aldığı maaşı kesilmektedir. Bu durumun Enfal kadınlarını mağdur ettiklerini belirten Kadın Cemiyetleri, bu yasanın en kısa sürede değişmesini istemektedirler.
Kadın cemiyetleri ve Stk’lar Enfal katliamındaki saldırı, cezaevlerinde yaşanan insanlık dışı uygulamalar ve katliamın Birleşmiş Milletler nezdinde soykırım olarak tanınması için uğraş vermektedirler.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (Türkçe) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
ئەم بابەتە 2,376 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | Kundir.com
فایلی پەیوەندیدار: 4
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 7
زمانی بابەت: Türkçe
ڕۆژی دەرچوون: 12-07-2022 (2 ساڵ)
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: تورکی
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 12-07-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 12-07-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 12-07-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 2,376 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.182 KB 12-07-2022 سارا کس.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوماقوڵانی شاری ڕانیە ساڵی 1974
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی گەنجانی چۆمان ساڵی حەفتاکانی سەدەی بیست
ژیاننامە
وەحید کەماڵی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە قوتابییانی قوتابخانەی بنگرد لە دوکان ساڵی 1977
ژیاننامە
جەلال ئاربیجی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
ئەو گۆڕانکاری یە سەرەکی یانەی کار دەکەنە سەر سیستەمی بڵاوکردنەوە لە جیهان-بەشی یەکەم
ژیاننامە
کاردۆ فەرحان عەبدولکەریم
پەرتووکخانە
سەرجەم بەرهەمەکانی دکتۆر کەمال مەزهەر؛ بەرگی 04
کورتەباس
ئەرشیف و مێژووی و چەشنەکانی-بەشی پێنجەم
ژیاننامە
جەلال قادر عەزیز
پەرتووکخانە
ئەرکی مێژوونووس و بایەخی مێژوو
ژیاننامە
شیلان شەماڵ مستەفا
پەرتووکخانە
لەمپەرەکانی بەردەم ناسیۆنالیزمی کوردی چین؟
کورتەباس
لادانی مناڵ هۆیەکانی و چارەسەرکردنی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سەرجەم بەرهەمەکانی دکتۆر کەمال مەزهەر؛ بەرگی 06
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
چارەسەرکردنی دەروونی هۆیەکە بۆ رزگاربوون لە ترسە دەروونی یەکان-بەشی یەکەم
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
شێلم فرۆشێک لە شارەدێی پیرەمەگروون ساڵی 1995
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
سەرجەم بەرهەمەکانی دکتۆر کەمال مەزهەر؛ بەرگی 05
ژیاننامە
لیڤا شاخەوان عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
شانیا جەمال عەزیز ڕەحیم
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
جیهانگیری مام غەفور
کورتەباس
ئۆچین دیلاکرۆ پێشەوای ڕۆمانسیەت
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی سەرکەپکان لە ڕانیە ساڵی 1978
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
سایە ئیبراهیم خەلیل

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
عەلی مەردان
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
عەلی مەردان
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
23-07-2018
23-07-2018
هاوڕێ باخەوان
23-07-2018
ژیاننامە
عەبدولسەلام ئەمینی نەنۆری
18-01-2022
سەریاس ئەحمەد
عەبدولسەلام ئەمینی نەنۆری
ژیاننامە
شادمان فوئاد مەستی
18-08-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
شادمان فوئاد مەستی
ژیاننامە
شیلان شەماڵ مستەفا
22-07-2024
سروشت بەکر
شیلان شەماڵ مستەفا
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
وەحید کەماڵی
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
سەیری بەچکە سەگەکانی تورکیا بکەن چۆن هەوڵدەدەن ئاڵای پیرۆزی کوردستان بسڕنەوە
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئەرکی مێژوونووس و بایەخی مێژوو
23-07-2024
زریان سەرچناری
شوێنەکان
ئەشکەوتی جۆجار ، ئەشکەوتە سەرسوڕهێنەرەکەی کرماشان
23-07-2024
سارا سەردار
پەرتووکخانە
لەمپەرەکانی بەردەم ناسیۆنالیزمی کوردی چین؟
23-07-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
باخی کتێب کتێبخانەی ڕەشاد موفتی لە هەولێر
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
باخی کتێب کتێبخانەی مەلا محەمەدی کوڕی مەلا عەبدولکەریم مودەریس
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوماقوڵانی شاری ڕانیە ساڵی 1974
23-07-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
سایە ئیبراهیم خەلیل
22-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 525,481
وێنە 106,431
پەرتووک PDF 19,789
فایلی پەیوەندیدار 99,587
ڤیدیۆ 1,449
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست 
301,310

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756

هەورامی 
65,742

عربي 
28,845

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,300

فارسی 
8,536

English 
7,169

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,458

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
85

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوماقوڵانی شاری ڕانیە ساڵی 1974
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی گەنجانی چۆمان ساڵی حەفتاکانی سەدەی بیست
ژیاننامە
وەحید کەماڵی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە قوتابییانی قوتابخانەی بنگرد لە دوکان ساڵی 1977
ژیاننامە
جەلال ئاربیجی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
ئەو گۆڕانکاری یە سەرەکی یانەی کار دەکەنە سەر سیستەمی بڵاوکردنەوە لە جیهان-بەشی یەکەم
ژیاننامە
کاردۆ فەرحان عەبدولکەریم
پەرتووکخانە
سەرجەم بەرهەمەکانی دکتۆر کەمال مەزهەر؛ بەرگی 04
کورتەباس
ئەرشیف و مێژووی و چەشنەکانی-بەشی پێنجەم
ژیاننامە
جەلال قادر عەزیز
پەرتووکخانە
ئەرکی مێژوونووس و بایەخی مێژوو
ژیاننامە
شیلان شەماڵ مستەفا
پەرتووکخانە
لەمپەرەکانی بەردەم ناسیۆنالیزمی کوردی چین؟
کورتەباس
لادانی مناڵ هۆیەکانی و چارەسەرکردنی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سەرجەم بەرهەمەکانی دکتۆر کەمال مەزهەر؛ بەرگی 06
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
چارەسەرکردنی دەروونی هۆیەکە بۆ رزگاربوون لە ترسە دەروونی یەکان-بەشی یەکەم
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
شێلم فرۆشێک لە شارەدێی پیرەمەگروون ساڵی 1995
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
سەرجەم بەرهەمەکانی دکتۆر کەمال مەزهەر؛ بەرگی 05
ژیاننامە
لیڤا شاخەوان عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
شانیا جەمال عەزیز ڕەحیم
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
جیهانگیری مام غەفور
کورتەباس
ئۆچین دیلاکرۆ پێشەوای ڕۆمانسیەت
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی سەرکەپکان لە ڕانیە ساڵی 1978
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
سایە ئیبراهیم خەلیل
فۆڵدەرەکان
شەهیدان - وڵات - هەرێم (لەدایکبوون) - باشووری کوردستان شەهیدان - شار و شارۆچکەکان (لەدایکبوون) - کفری شەهیدان - ڕەگەزی کەس - نێر شەهیدان - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست شەهیدان - نەتەوە - کورد وشە و دەستەواژە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست وشە و دەستەواژە - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان کۆمەڵکوژی - تەرمەکەی دۆزراوەتەوە؟ - نەخێر (تا کاتی تۆمارکردن - چاککردنی ئەم بابەتە)

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.75 چرکە!