همزیستی مسالمت امیز یکی از مسائل پر اهمیت هر جامعەای است کە ریشە در قدمت و تاریخ ان مجتمع دارد. اقلیم کوردستان عراق از قدیم مهد و گهوارەی همزیستی مسالمت امیز دینی و مذهبی بودە است و اینرا میتوان از مدارک و شواهد تاریخی برجا ماندە ثابت کرد.
در زمان حکومت #عثمانیها# روستای #مەم بوتان# روستای مسلمان نشین در منطقەی گورانها بودە کە بخاطر موقعیت جوگرافیی خاصی کە داشتە بر سر رود خازر و نزدیک شهرستان #بەردەرەش# از اهمیت ویژەای برای همزیستی مسالمت امیز برخوردار بودە.
مردم این روستا در زمان (فرمان قتل عام کورهای #ایزدی#) برای حمایت و نگهبانی از مردم پیروان این دین، بر ضد فرمان عثمانیها و همدستانشان در اقلیم کوردستان اعتراض کردە و جنگی سخت را شروع میکنند، بە همین دلیل بە حکم دولت عثمانی نیروهای این دولت برای سرکوب مردم این دهکدە بە سوی این روستا رفتە و تمام مردم انرا قتل عام کردە و روستا را با خاک یکسان میکنند بە جوری کە گویا این روستا هیچ وقت وجود نداشتە.
در این بارە نویسندە و پژوهشگر تاریخ، یاسین حسن کە 12 کتاب در بارەی فرهنگ و تاریخ منطقەی بەردەرەش نوشتە است، میگوید: مردم روستای مەم بوتان در غرب شهرستان بەردەرەش و نزدیک رودخانەی خازر در نزدیکی کوه مقلوب، مردمی مسلمان و پایبند بە احادیث و احکام اسلامی بودند، در سال 1832 زاینی بە فرمان امیر بغداد کە زیر حکم پادشاه عثمانی بود یورش بە سمت مناطق ایزدی نشین کوردستان را شروع کرد کە در ان زمان در منطقەی ذکر شدە کوردان ایزدی و مسلمان همزیستی مسالمت امیزی داشتند.
او در ادامە میگوید: مردم روستای مەم بوتان رابطەی دوستانە و برادری با کوردهای ایزدی ان منطقە داشتند برای همین با اعلان فرمان قتل عام کوردان ایزدی، مردم برای دفاع و جلوگیری از رخداد این قضیە بە سمت مناطق ایزدی نشین رفتە و با سربازان حکومت مرکزی بە جنگ پرداختند، اما متاسفانە بە دلیل کم تعدادی و نداشتن اسلحەی مردم عادی، در این نبرد 10 هزار نفر از کوردان ایزدی قتل عام شدە و در نتیجە روستای مەم بوتان هم با خاک یکسان شد.
در این عمل درندانە دولت عثمانی تمام مردان و فرزندان پسر این روستا را جمع کردە و در نزدیکی روستا در قبری دستە جمعی زندە بە چال کردە.
تنها اثار بەجا ماندە از این روستا یک قبرستان است کە بر سر سنگ قبرهایش هیچ نام و نشانی پیدا نمیشد و همچنین یک گور دستە جمعی است کە اسکلت و استخوان مردهای پیر و جوان و فرزندان پسر در ان یافت شدە است، همچنین بە دلی خشتی بودن خانەها، هیچ اثاری از خانەهای با خاک یکسان شدەی این روستا برجای نماندە است.
آمادەکردن: #سارا سردار#
[1]