Tahir Elçî kî ye?
Serokê Baroya Amedê Tahîr Elçî yê ku li Sûriçî ya Amedê di encama êrîşa çekdarî de jiyana xwe ji dest da, di sala 1966’an de li Cizîrê ji dayik bû.
Xwendina xwe ya seretayî û navîn li Cizîrê qedand. Di sala 1991ê de Fakulteya Hiqûqê ya Zanîngeha Dîcleyê qedandiye.
Ji sala 1992’an û vir ve li Amedê parêzeriya serbixwe dike; Xebatên wî yên pîşeyî li ser hiqûqa sûc û mafên mirovan bû. Wî hem li dadgehên navxweyî û hem jî li ber Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) di gelek dozên naskirî de nûnertiya mexdûran kir.
Endamê Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) û yek ji damezrînerên Weqfa Mafên Mirovan a Tirkiyeyê (TÎHV) Elçî, xebatên xwe yên li ser gelek binpêkirinên mafan ên li Amed û herêmê berdewam kir, ji bo mexdûran di dozên derhiqûqî de jî parêzerî kir. Di salên 1990î de kuştin, kuştinên kiryar nediyar û şewitandina gundan.
Elçî di gelek dozan de wekî bombekirina gundên Kuşkonar û Koçaglili ku di sala 1994’an de 26 kes hatin qetilkirin, Doza Licê, Doza Temîzozê û Komkujiya Roboskî de parêzerî kir.
Pisporê Hiqûqa Ceza û Mafên Mirovan Elçî, endamê Lijneya Şêwirmendiya Zanistî ya Navenda Mafên Mirovan a Yekîtiya Baroyên Tirkiyeyê (TBB) û endamê Lijneya Damezrîner a Weqfa Mafên Mirovan a Tirkiyeyê (TÎHV) bû.
Tahîr Elçî ku di gelek sazî û dezgehên sivîl de cih girtiye, 2 serdemên Serokatiya Baroya Amedê kiriye.
Tahîr Elçî beriya ku bê gulebarankirin, li ber minareya dîrokî ya 4 lingan a Sûrê ku di pevçûnên berê de xera bûbû, peyama Em çek, pevçûn, operasyonan naxwazin da.
Elçî di axaftina xwe ya, beriya kuştinê de wiha got:
Em weke gelê Amedê, weke baroya Amedê, werin em vî bajarê qedîm, nirx û berhemên xwe yên dîrokî, berhevkirina keda hezar salan a mirovahiyê biparêzin. Em dixwazin ji vir bangawaziyê bikin. Em li vir in. Herêma qedîm a ku mazûvaniya gelek şaristaniyan kiriye, li vê cihê hevpar ên mirovahiyê şer û pevçûn hene û wiha got: Em operasyonê naxwazin. Em dixwazin şer, pevçûn, çek û operasyon ji vê herêmê dûr bikevin.
Tahîr Elçî bi hinceta PKK ne rêxistina terorê ye di kanala televîzyona CNN Turkê de bi îdiaya propagandaya rêxistina terorê kiriye hat binçavkirin û paşê bi şertê kontrola edlî hat berdan.
Elçî di bernameya 'Herêma Bêalî' de got, Her çend kiryarên wê yên terorîstî bin jî, PKK tevgereke siyasî ya çekdar e. Tevgereke siyasî ye ku daxwazên siyasî û piştgiriyeke pir cidî heye.
Di lêpirsîna der barê Tahîr Elçî de ji 1,5 heta 7,5 salan cezayê girtîgehê hat xwestin.[1]
Tahîr Elçî, navê wî bi kurdî wekî Tahîr Elçî jî dinivîsin, (z. 1966 li Cizîrê − m. 28'ê /11/ 2015'an li Amedê), parêzerê kurd û serokê Baroya Amedê bû. Tahir Elçi di 28ê çiriya paşîn de li Sûra Amedê tûşî êrîşa çekdaran bû û hate kuştin.
Jiyan
Li Zanîngeha Dicleyê ji beşa hiqûqê destûrdar bûye. Qonaxên seretayî û navendî yên xwendina li navçeya Cizîra Bakurê Kurdistanê xwend. Di sala 1991ê de ji Zanîngeha Dîcleyê ya Diyarbekirê Fakulteya Hiqûqê derçû. Tahir Elçî, ji sala 1998ê heta sala 2006ê di Rêveberiya Baroya Amedê de cih girtibû û di sala 2012an de jî weke Serokê Baroya Amedê hat hilbijartina.
Elçî bavê 2 zarokan bû û zimanê îngilîzî, almanî, tirkî û kurdî dizanî.
Mirin
Minareya Çarling
Roja 28'ê .11. 2015an, Elçî dê daxuyaniyek derbarê Minareya Çarling a Sûra Amedê û ziyanê gihiştîn wê de bida, pevçûn û şerek çêbû û di wî şerî de hinekan guleyek berî serê wî da û ew kuşt.
Gotinên dawîn ên Tahir Elçi
Serokê Baroya Amedê di axaftina xwe ya dawî de gotiye:
Mînareya Çarling a dîrok bang li mirovahiyê dike: 'Ji piyê min li min dan. Min gelek şer û felaket dîtîn lê min îxanetekî wisa nedîtiye' Em dibêjin bila operasyon li vir dûr bin.
Cenazeya wî
Cenazeya wî roja 29ê Mijdarê 2015, çêbû û bi hezaran kes beşdar bûn.[2]
Parezerê gele Kurd, Tahîr Elçî, bi alîyê dewleta dagirker a tirk ve hat kuştin.[3]