از جملە اثارباستانی شمال کوردستان بزرگ، قلعەی زرزوان میباشد.
قلعه زرزوان، یکی از قدیمی ترین قلعه های تاریخی شهر #آمد# در شمال #کوردستان#، که دوره های تاریخی مختلفی را پشت سر گذاشته است. این قلعه در محله (دمیر اولجاک) در نزدیکی منطقه (چنار) در شهر آمد قرار دارد و قدمت آن به حدود 3000 سال قبل باز می گردد، البتە این امار طبق اخرین کاوشهای باستانی میباشد.
اطلاعات به دست آمده از حفاری در این منطقهی کهن نشان می دهد که این قلعه به عنوان یک پایگاه نظامی توسط امپراتوری روم استفاده شده است. کاوش های باستان شناسی در این منطقە در سال 2014 آغاز شد و چندین سال ادامه یافت تا اینکه در سال 2017 باستان شناسان یک معبد مذهبی غنی را در داخل قلعه کشف کردند که قرن ها مورد استفاده قرار می گرفت. این قلعه دارای بقایای دیواری به طول 1200 متر و ارتفاع بین 12 تا 15 متر است.
این قلعه علاوه بر معبد و دیوار، شامل یک برج دیده بانی به ارتفاع 21 متر، یک برج دفاعی، کیلیسا، یک ساختمان اداری، اقامتگاه ها، انبار غلات و اسلحه، پناهگاه، مقبره های سنگی، چاه و 54 آب انبار می باشد. این قلعه علاوه بر اهمیت تاریخی، از اهمیت هنری خاصی نیز برخوردار است و به گفته منابع، عکاسی در غروب خورشید در این قلعه باستانی مورد توجه قرار گرفته است و برای گرفتن عکسی زیبا از غروب خورشید در این منظره بی نظیر، افراد زیادی از این قلعه دیدن می کنند.
این قلعه باستانی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.[1][2]