پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
13-07-2024
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
13-07-2024
ئاراس ئیلنجاغی
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
11-07-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
11-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
لەبارەی کورد و عیراق و چەند پرسێکی فکری و سیاسییەوە
11-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری ڕێگرتن لەهاندانی توندوتیژی لەدەزگاکانی میدیای کوردیدا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی دەزگاکانی چاودێریکردنی میدیایی، لە چاودێری کەناڵەکانی تەلەڤزیۆن لە هەرێمی کوردستان-عێراق دا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
10-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,052
وێنە 105,777
پەرتووک PDF 19,704
فایلی پەیوەندیدار 98,652
ڤیدیۆ 1,420
شەهیدان
فازیل مەلا مەحمود مەلا ڕەسوڵ
شەهیدان
عەبدوڵڵا قادری ئازەر
پەرتووکخانە
بیست ساڵ دوای تیرۆری د. قاس...
پەرتووکخانە
کورتەباس
پەرتووکخانە
خولیا و مەرگی قاسملووی کورد
الأدب الكردي عربياً: تصحيحاً لخطأ شائع
کوردیپێدیا، مێژووی دوێنێ و ئەمڕۆ بۆ نەوەکانی سبەینێ ئەرشیڤ دەکات!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الأدب الكردي عربياً: تصحيحاً لخطأ شائع

الأدب الكردي عربياً: تصحيحاً لخطأ شائع
الأدب الكردي عربياً: تصحيحاً لخطأ شائع.
#حلیم یوسف#
أجرت الروائية الكردية السورية مها حسن مؤخراً بعض الحوارات المتعلقة بالأدباء الكرد الذين يكتبون بالعربية، وقد تطرقت إلى موضوع الخطأ الفادح السائد في الأوساط الثقافية العربية بخصوص تقديم الأدب الكردي إلى القارئ العربي باختصار شديد. في هذا المقال أودّ التطرق إلى هذا الموضوع بشيء من التفصيل، إذ نشأ جيلي والجيل الذي يسبقني من الكتاب الكرد السوريين في أجواء عربية محضة، وفي ظل غياب تام للغة الكردية المكتوبة وللكتب والصحف والمجلات الورقية الكردية، فوق أن ما كنّا نتداوله بيننا هو مجموعة دواوين شعرية مطبوعة بسرية تامة، بطباعة رديئة غالباً، بالإضافة إلى بعض المجلات الحزبية الكردية التي كانت تطبع وتوزع في السر و بشكل “غير قانوني”.

ظلت سوريا بعيدة عن انتشار الإنترنيت ووسائل التكنولوجيا الحديثة حتى مطلع الألفية، وهو أول عام لي بعد الخروج من سوريا. والحال، أنني لم أعايش دخول شبكة الإنترنيت وتبعاتها من وسائل التواصل الاجتماعي والإلكتروني إلى سوريا، وفي ظل دكتاتورية عسكرية تقاد من قبل أجهزة أمنية تستقي توجهاتها الفكرية والسياسية من حزب شوفيني عربي هو البعث، وفي دولة كانت العربية هي لغتها الوحيدة الرسمية وتُمنع فيها اللغة الكردية منعا باتاً. كان البحث عن منفذ لانتعاش الأدب الكردي ضرباً من العبث.

في هذه الأجواء المشحونة بالكراهية والمحملة بهوس اللغة الواحدة، والعلم الواحد، والقومية واحدة، والدين الواحد، والشعب الواحد، واختزال كل ذلك في فرد واحد هو “الرئيس”، لم يكن أمام الكرد ولغتهم وثقافتهم وأدبهم سوى الانزياح إلى الهامش والإنكفاء على نفسهم في الظل، في محاولة مستميتة لمقاومة الاندثار والاستبسال في سبيل البقاء.

طوال عقود طويلة من غياب الثقافة الكردية في سوريا، لم يخلُ الأمر من محاولة بعض القائمين على المجلات الثقافية العربية، وخاصة من المنتمين إلى الأوساط اليسارية، إلى الإشارة إلى وجود ثقافة كردية مغيبة ولفت النظر إليها، إلا أن ما كان يقدم للقارئ العربي هو أدب عربي مكتوب من قبل كتاب ينحدرون من أصول كردية، ولم تكن لهذه النتاجات أية علاقة مع الأدب الكردي، أو الأدب المكتوب باللغة الكردية، ولا أنكر مساهمتي الشخصية في نشر هذا الخطأ الجسيم بحق الأدب الكردي، وخاصة في بداياتي، إنطلاقاً من اعتقاد ساذج يحيل هوية الأدب إلى الانتماء القومي لمنتجه، بغض النظر عن اللغة التي يكتب بها هذا الأدب. في حين أن اللغة هي العامل الحاسم في تحديد هوية الأدب، بغض النظر عن جنسية منتج هذا الأدب أو قوميته. كنت في ذلك الوقت أقرأ نتاجات يشار كمال المترجمة إلى العربية على أنها روايات وقصص من الأدب الكردي، ونعتبر كتابات سليم بركات، على سبيل المثال، كتابات تنتمي إلى الأدب الكردي. لكن، فيما بعد اكتشفنا بأن كل العالم يقرأ نتاجات يشار كمال ويقر على أنها أدب تركي وأن مسألة انتمائه إلى عائلة كردية لا قيمة “إبداعية” لها وهي مسألة هامشية ولا تلعب دوراً في تحديد هوية أدبه. كذلك الأمر بالنسبة لسليم بركات الذي كنّا نعتبر أن له دور في الشعر الكردي أو الرواية الكردية، تبين فيما بعد، وهذا هو الصواب، أن لا علاقة لبركات لا بالشعر الكردي ولا بالرواية الكردية، وهذا لا يعني التقليل من شأن الرجلين على الإطلاق؛ فمكانة كمال في الأدب التركي محفوظة، وكذلك فإن مكانة بركات في الشعر العربي وكذلك في الرواية العربية مصانة، ولها حضورها المرموق في هذا السياق.

أن تتحدث أم الكاتب أو أباه الكردية لا يجعل منه كاتباً كردياً بالضرورة، إذ إن ما يجعل من الكاتب أو من الأدب كردياً هو اللغة المكتوبة، واللغة فقط، بغض النظر عن لغة الأب أو الأم، وينطبق الأمر نفسه على شيركو فتاح الذي يعتبر كاتباً ألمانياً، رغم أصوله الكردية، كما أن كاروش طه ورونيا أوصمان كاتبتان تنتميان إلى الجيل الجديد في الأدب الألماني، رغم أصولهن الكردية.

بالعودة إلى موضوعنا الأساسي، فإن أول ملف متكامل عن الثقافة الكردية، على حد علمي، هو العدد الخاص من دراسات اشتراكية، مجلة الحزب الشيوعي السوري-جناح يوسف فيصل، كان ذلك في نهاية الثمانينيات وبداية تسعينيات القرن المنصرم، حين تم تكليف آحو يوسف بإعداد الملف، على ما أذكر. وقد استدعاني وقتها معدّ الملف مع صديق آخر هو الشاعر طه خليل، لفرز مواد العدد الصالحة للنشر واستبعاد المواد غير الصالحة للنشر، وقد تم الفرز في مكتب المجلة في دمشق بحضور رئيس التحرير وقتذاك ظهير عبدالصمد، إثرذاك تم نشر النتاجات العربية التي كتبها الكتاب الكرد على أنها نتاجات تنتمي إلى الأدب الكردي في سوريا. لا شك أن النية الحسنة هي التي تقف وراء إعداد و نشر هذه الملفات، لكن النيات الحسنة، مهما كانت صادقة، لا تكفي لأن تقدم للقارئ أدباً كردياً، خاصة إذا كان هذا الأدب قد كتب بلغة أخرى غير الكردية، وتتالى نشر مثل هذه الملفات في الكثير من المجلات والدوريات الثقافية العربية، وعلى الدوام تم تقديم الأدب العربي للقارئ وتسميته خطأ بالأدب الكردي، ولا بد من القول بأنها ظاهرة جميلة ويمكن الاستمرار في ترسيخها، لكن بشرط تقديم هذه النتاجات على أنها إسهامات الكتاب الكرد في الأدب العربي، وأن لا علاقة لكل هذا بالأدب الكردي الذي له سياق مختلف.

بناءً على ما سبق: أنقل أمنيتي إلى المعنيين بأمور الثقافتين الجارتين، العربية والكردية، بضرورة تصويب هذا الخطأ الشائع الذي يتكرر في حياتنا الثقافية منذ عقود، ووضع النتاجات الأدبية التي يكتبها الكتاب الكرد بالعربية في سياقها الصحيح.
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 431 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://npasyria.com/ 18-12-2023
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 6
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 18-12-2023 (1 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ڕەخنەی ئەدەبی
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: سووریا
وڵات - هەرێم: ڕۆژاوای کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 18-12-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 19-12-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 19-05-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 431 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
خێزانێکی گوندی تاقولان لە شارەدێی بێتواتە، ڕانیە ساڵی 1979
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
کورتەباس
قوباد تاڵەبانی: یەکێتی بۆ ئەنجامدانی چاکسازی پێویستی بە پشتیووانی خەڵکی کوردستانە
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
محەمەد بایەر محەمەدی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
کورتەباس
مەسرور بارزانی پێشوازیی لە سەرۆکی ڕەوتی غەدی سووریا کرد
ژیاننامە
شوانە ئەحمەد پوور
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
شاڵاو کۆسرەت ڕەسوڵ: بەهیچ بیانوویەک هەڵبژاردن دوانەخرێت
کورتەباس
مەسعود بارزانی سەردانی سەرۆککۆماری ئێراق دەکات
وێنە و پێناس
چوار قوتابی ئامادەیی خوێندنی ئیسلامی لە هەڵەبجە، ساڵی 1984
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە باڵیۆزی تورکیا لە ئێراق دەکات
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
لەبارەی کورد و عیراق و چەند پرسێکی فکری و سیاسییەوە
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
ژیاننامە
سۆران عەبدی
ژیاننامە
عەتا حسێنی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار

ڕۆژەڤ
شەهیدان
فازیل مەلا مەحمود مەلا ڕەسوڵ
05-12-2009
هاوڕێ باخەوان
فازیل مەلا مەحمود مەلا ڕەسوڵ
شەهیدان
عەبدوڵڵا قادری ئازەر
20-12-2010
هاوڕێ باخەوان
عەبدوڵڵا قادری ئازەر
پەرتووکخانە
بیست ساڵ دوای تیرۆری د. قاسملوو
11-04-2012
هاوڕێ باخەوان
بیست ساڵ دوای تیرۆری د. قاسملوو
پەرتووکخانە
کورتەباس
13-07-2013
هاوڕێ باخەوان
کورتەباس
پەرتووکخانە
خولیا و مەرگی قاسملووی کورد
28-08-2016
هاوڕێ باخەوان
خولیا و مەرگی قاسملووی کورد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
13-07-2024
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
13-07-2024
ئاراس ئیلنجاغی
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
11-07-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
11-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
لەبارەی کورد و عیراق و چەند پرسێکی فکری و سیاسییەوە
11-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری ڕێگرتن لەهاندانی توندوتیژی لەدەزگاکانی میدیای کوردیدا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی دەزگاکانی چاودێریکردنی میدیایی، لە چاودێری کەناڵەکانی تەلەڤزیۆن لە هەرێمی کوردستان-عێراق دا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
10-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,052
وێنە 105,777
پەرتووک PDF 19,704
فایلی پەیوەندیدار 98,652
ڤیدیۆ 1,420
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
خێزانێکی گوندی تاقولان لە شارەدێی بێتواتە، ڕانیە ساڵی 1979
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
کورتەباس
قوباد تاڵەبانی: یەکێتی بۆ ئەنجامدانی چاکسازی پێویستی بە پشتیووانی خەڵکی کوردستانە
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
محەمەد بایەر محەمەدی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
کورتەباس
مەسرور بارزانی پێشوازیی لە سەرۆکی ڕەوتی غەدی سووریا کرد
ژیاننامە
شوانە ئەحمەد پوور
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
شاڵاو کۆسرەت ڕەسوڵ: بەهیچ بیانوویەک هەڵبژاردن دوانەخرێت
کورتەباس
مەسعود بارزانی سەردانی سەرۆککۆماری ئێراق دەکات
وێنە و پێناس
چوار قوتابی ئامادەیی خوێندنی ئیسلامی لە هەڵەبجە، ساڵی 1984
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە باڵیۆزی تورکیا لە ئێراق دەکات
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
لەبارەی کورد و عیراق و چەند پرسێکی فکری و سیاسییەوە
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
ژیاننامە
سۆران عەبدی
ژیاننامە
عەتا حسێنی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
فۆڵدەرەکان
کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - بەڵگەنامەیی کورتەباس - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم کورتەباس - جۆری وەشان - دیجیتاڵ کورتەباس - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست کورتەباس - شار و شارۆچکەکان - هەڵەبجە کورتەباس - فۆڵدەرەکان - مێژووی هاوچەرخ کورتەباس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پەند و ئیدیۆم - بەشە شێوەزارەکانی کوردیی ناوەند - بەشە شێوەزاری سلێمانی پەند و ئیدیۆم - شار و شارۆچکەکان - سلێمانی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.969 چرکە!