Ferik Polatbekov
Ferik Polatbekov veya Fyodor Lıtkin (1897, İrkutsk Oblastı, Rus İmparatorluğu - Kasım 1918), Bolşevik Sovyet Kürdü siyasetçi, şair, gazeteci, hatip, devrimcidir.
Hayatı
Kars'ın Digor ilçesinin Harabe Digor (bugünkü Uzunkaya) köyünde doğan Ferik Polatbekov, Kars'ın ilk bolşevik devrimcisi olarak bilinir. Anna Kartaşeva adlı bir Rus annenin ve Egit adlı Yezîdî Kürt bir babanın çocuğu olarak, babasının sürgünde olduğu İrkutsk Oblastı'nda doğdu. Ancak 1907 yılında, o dönem Rus İmparatorluğu toprağı olan babasının memleketi Kars Oblastı'ndaki Digor'a ailece dönerek orada hayatına devam etti. Baso adlı bir erkek, Nurê ve Marusya adlı iki kızkardeşi vardı.
Anne ve babasının ayrılmasıyla annesi Anna Ferik ve kardeşi Marusya'yı alarak kendi memleketi Sibirya'ya döner. Ferik İrkutsk Gimnazyumu'nda şiir ve sosyalizm ile tanışır. Annesinin öldüğü 1915 yılında yayınlattığı ilk şiir kitabı Pesnya Yunosti (Gençlik Türküsü)'yi annesine adar.
Rus belgelerinde ismi Fyodor Lıtkin olarak geçer. Litkin, annesinin ilk eşinin soyadıdır. Fyodor da annesinin verdiği isimdir.
Digor'a kızkardeşini götüren Polatbekov, 1917 yılının Temmuz sonunda Sibirya'ya döner ve Olga adlı kadınla birlikte Tomsk şehrine yerleşirler. Burada Tomsk Üniversitesi Filoloji Fakültesi'ne kaydolur. Eylül ayında Bolşeviklerin gazetesi olan Znamya Revolyutsii (Devrim Bayrağı) gazetesinde yazıları yayınlanmaya başladı.
Tomsk Sovyeti seçimlerinde en büyük parti seçilen Bolşeviklere karşı SR'ler, Menşevikler ve Demokrat Kadetler) gibi tüm diğer partiler birleşip, Sovyet karşıtı kendi iktidar ortaklıklarını kurdular. 1917 Ekim Devrimi'nin ardından Tomsk'ta Bolşevikler Sovyet iktidarını kurmak için mücadele etmektedirler. Bolşevizm karşıtları 15 Aralık 1917 tarihinde Tomsk Sovyeti toplantısını kundaklarlar. Ferik yangından zor kurtulur.
Henüz 21 yaşındayken Sibirya'da Sovyet Hükûmeti'nde İçişleri Bakanı ve Sibirya Merkez Yürütme Kurulu (Tsentrosibir) üyesi olarak görev yaptı.[1]
Ölüm nedeni:
1918 yılının 17 ile 22 Kasım tarihleri arasında Beyaz Ordu ve Çekoslovak Karşı devrimci savaş esirleri tarafından öldürüldü.
Eserleri
Gazete yazılarının dışında iki yüzün üzerinde şiiri ve birkaç öyküsü vardır. Bunların arasında ilk şiir kitabının adı Gençlik Türküsü, uzun öykülerinden birinin adı da Êskandır.
Etkileri
Ferik Polatbekov'un kişiliği ve edebi yapıtları 1970'li yıllarda Erivan'da Kürt çocukları için hazırlanan Kürt Dili ve Edebiyatı kitaplarında da yer almaktaydı. Kürt folklor uzmanı Heciyê Cindî 1967 yılında yazdığı Hewari (Çağrı) adlı bekgesel tarhi romanında ailesinin yaşamını anlatmıştır.
Adı verilen köy
Ermenistan'ın Armavir İdari Bölgesi'ne bağlı, çoğunluğunu Yezîdîlerin oluşturduğu Ferik köyünün ismi onun anısına verilmiştir. Köyün önceki adı Kurekend'dir.[1]
KOMÜNİST KARDEŞLERİME
Ne ilk gündür ne de ilk kezdir komünist kardeşler!
Göğsümüzü darbelere karşı siper ettiğimiz,
En sıkıntılı anda en son ana kadar
Siper edeceğiz göğsümüzü!
Varsın üstümüze salsın Alman süngülerini hain Rada,
Ve Beyaz Ordu birliklerini,
Petrograd’a geçiş yok!
Varsın gökyüzü hararetle yansın,
Şehirlerin izini yangınlar silsin,
Sayısız bir ordu var arkamızda komünist kardeşler!
Özgür olması için herkesin,
Unutulmayacak bir öncülükte bulunuyoruz ezilenlerin dünyasına!
Kanla lekelenmiş alanlarda,
Zamanı gelecek! Ayağa kalkacak ezilenler!
Ürkütücü olacak onların seli!
Bize karşı acımasız olanları,
İnfaz edecekler acımasızca!
Ne ilk gündür ne de ilk kezdir komünist kardeşler!
Göğsümüzü darbelere karşı siper ettiğimiz,
En sıkıntılı anda en son ana kadar
Siper edeceğiz göğsümüzü!