نووسینی: ڤاتسلاڤ هاڤڵ
وەرگێڕانی: سابیر عەبدوڵڵا کەریم
(چاپی یەکەم 2018)
لە بڵاوکراوەکانی #دەزگای ئایدیا بۆ فکر و لێکۆڵینەوە#
کتێبی (هێزی بێهێزەکان)، لە نووسینی ڤاتسلاڤ هاڤڵ سەرۆکی پێشووتری کۆماری چیکوسلۆڤاکیایە. ئەم کتێبە باس ژیانی سیاسی و کۆمەڵایەتی و ئابووری و فکری وڵاتی چیکۆسلۆڤاکیا دەکات لە سەردەمی حوکمی تاکحزبی کۆمۆنیستی تا ڕووخانی یەکێتی سۆڤێت و سەرجەم سیستمە کۆمۆنیستییەکانی پابەند پێوەی لە دوای وەرچەرخانی پیرۆسترۆیکا و گلاسنۆست لە ساڵی 1990. نوسەری شانۆ و نەیاری دیاری دژ بە سیستمی کۆمۆنیستی و سەرۆک کۆماری پێشووتری چیک (ڤاتسلاڤ هاڤڵ) لە ساڵی 1936 لە پراگی پایتەخت لەدایکبوە. دەربڕینی بیروڕا سیاسییەکانی لە دژی سیستمی کۆمۆنیستی بوەتە کۆسپ لەبەردەم وەرنەگرتنی لە هیچکام لە کۆلێژەکانی زانستە مرۆییەکان له و سەردەمەدا، کە حەزی دەکرد تیایدا بخوێنێت، دواتر هەوڵیدا پەیوەندی بە کۆلێژی سینەماوە بکات، بەڵام شکستی هێنا و وەرنەگیرا.
کتێبی هێزی بێهێزەکان، کتێبێکە سەبارەت بە ناسنامەی مرۆڤایەتی لە ڕووی ململانێکانی لە پێناو دۆزینەوەی خود لەگەڵ سیستمەکان، جارێکیتر دۆزینەوەی خود لەگەڵ دیکتاتۆرییەتی کلاسیکی، جارێکیتریش لەگەڵ دیکتاتۆرییەتدا، بانگەشەی ئەوە دەکات گوایە بە ناوی گەل فەرمانڕەوایەتی دەکات و بۆ بەرژەوەندی گەل کاردەکات.