پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ڕەشۆ مەخمووری
14-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
13-07-2024
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
13-07-2024
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
12-07-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
11-07-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
11-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
لەبارەی کورد و عیراق و چەند پرسێکی فکری و سیاسییەوە
11-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری ڕێگرتن لەهاندانی توندوتیژی لەدەزگاکانی میدیای کوردیدا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,105
وێنە 105,812
پەرتووک PDF 19,707
فایلی پەیوەندیدار 98,683
ڤیدیۆ 1,420
شەهیدان
عەبدولڕەحمان قاسملوو
شەهیدان
فازیل مەلا مەحمود مەلا ڕەسوڵ
شەهیدان
عەبدوڵڵا قادری ئازەر
ژیاننامە
مەهدی هەورامی
ژیاننامە
ڕەشۆڵ عەبدوڵڵا
الطواحين المائية
هەر وێنەیەک بەرامبەر سەدان وشەیە! تکایە پارێزگاری لە وێنە مێژووییەکان بکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الطواحين المائية

الطواحين المائية
الطواحين المائية
وليد حاج عبد القادر
2 من 2
استكمالاً لِما ورد في القسم الأول لهذا العرض والمنشور بجريدة يكيتي عدد شهر آذار الماضي ، حول طواحين الماء ودورها في السياق التاريخي ، كواحدةٍ من أهمّ عوامل الاستقرار ومن ثم التوجّه لبناء القرى والتجمّعات السكنية ، والتي تركّزت على ضفاف ومحيط السواقي والجداول المائية والينابيع الجارية ، والتي عُدّت عاملاً رئيسياً في اختيار المواقع ، كون الماء هو العنصر الحيوي الأهمّ لاستمرار الحياة ، ودائماً كان عامل سلاسة الحصول عليه وبشكلٍ شبه دائم من الأولويات ، كضمانٍ أساس ومساهمٍ في دعمٍ لبقاء مستدام من جهة ، وكعامل أساس في بناء وتطوير التجمعات ، وفي واقع مناطقنا الكُردية و ( كأنموذجٍ خاص منطقتي ديريك وعفرين ) ، يمكننا الاستدلال – كمثال – في غالبية تجمعات بوطان الإقليم – سنلاحظ أنّ خط الاستقرار الدائم منه وشبه المستقرّ، وبما فيه المتنقّل ( الكوجر ) بقيت محطاتها تلتفّ وتتحوّط في الغالب على حزم سواقٍ ومجاري نهرية سواءً منها السواقي ( جم ) الصغيرة ولكن دائمة الجريان ( سفان ) ، أو أنهار رئيسة مثل ( دجلة ) ، هذه المجاري النهرية التي استُخدِمت للسقاية والتنقل وما شابه ، وأيضاً بُنِيت على ضفافها سلسلة من التجمعات السكنية البشرية التي سهّلت ووفّرت لها كلّ إمكانات دعم الإستقرار السكني .
وعود على بدء ، وفي وقفةٍ مع الذات والمشاهدات العينية ، والتي تمتدّ لأكثر من نصف قرنٍ ، إضافةً إلى السرديات الشفهية المتناقلة عن سلسلة الطواحين المائية التي طوّقت بوطان المدينة ومحيطها ، وبالأخصّ تلك السلسلة المتتالية التي غطّت جنوبها ، حتى قبل تطبيق اتفاق سايكس بيكو ، حيث نشاهد في القرى التابعة لمنطقة ديريك مثلاً طواحين عديدة تكاد أن تكون متقاربة من حيث المسافة مثل :
– طاحونة – بركي – والتي تقع جنوب القرية والتي كانت تستفيد من -جمي قسر ديبي –
– طاحونة – بره بيظا – : ويُعتقد بأنها الأقدم وتجاور الكنيسة القديمة جداً في المنطقة وهي تتغذّى أيضاً – على ما أعتقد – من جم قسر ديب- طاحونة – بانه قسر – : وتقع في جنوب بانه قسر على جم باجريق .
– طاحونة كاساني ..
– طاحونة ديرشوي – في ديريك : كانت تقع في شمال غرب ديريك على جمّها – – طاحونة زغات على جمّ زغات
– طاحونة موزلان على نهر سفان .
وكذلك سلسلة من الطواحين المبنية كانت على خط نهر سفان ، ويؤكّد المعمّرون على أنّ هذه الطواحين بُنيت منذ أكثر من قرنٍ ، وتكاد أن تتشابه في هيكليتها البنائية وطرازها كما هندستها وطريقة عملها ومجرى الدفع المائي ، لا بل حتى في توزيع الغرف والإسطبلات وكذلك مجاري جلب الماء وصرفها ، وفي ميكانيكية العمل وتطبيقاته ، وفي دردشة أواخر تموز عام 1980 مع الراحل ملا أمين حاجي زاكر الجزيري والمتوفّى سنة 1992 ( والذي كان تلميذا ومن ثم نائباً لمفتي بوطان وعالمها المشهور وواحد من أشهر الكتاب في مجلة شمس كُردستان الملا شمس الدين الزفنكي ) ، حيث ذكر – ملا أمين – اثناء جولةٍ لي معه في محيط قلعة بوطان ، ووقف فجأةً أمام القسم الأعلى من جدارها وبالضبط عند مآخذ لجرّ المياه من دجلة الى القلعة وكانت مسارب أنابيب للصرف الصحي وأخرى للماء النظيف لاتزال ظاهرةً للعيان ، والتي كانت تخترق الجدار وبطريقةٍ هندسية بارعة ترفع المياه النظيفة إلى المسارب ومنها إلى مواضع في جدار القلعة ومن ثم كانت تتفرّع من الداخل -حسب وصفه – كما شبكات المياه الحالية ، وربطها حاجي زاكر كلّها بإبداعات واختراعات بديع الزمان الجزيري ، واستطرد بأنّ هذه الآلية – تطبيقات الجزيري – كانت من أهمّ عوامل تطور وانتشار الطواحين المائية أيضاً في المنطقة ، ومن وحي إبداعاته كانت هذه الآلية في إيصال الماء بسلاسةٍ الى الأراضي المرتفعة عن منسوب ومجرى المياه ، هذه المعلومات والمشاهد العينية كان لها دور كبير – لي شخصياً – لأعود إلى لحظات (الدهشة الكبرى ) ، وأتذكّر لحظات تأمّلي الطفولي ، وأنا أتأمّل مجرى الماء القادم من – جمّ – ديريك المنخفض نسبياً وهو يتدرّج بسلاسةٍ من الشرق صوب الطاحونة ( شرقي منزلين فقط كانا لعائلتين من الشرابية ) وهي تتّجه نحو الغرب ، وفي جدولٍ منتظم لأكثر من خمسمائة متر ليصل إلى المجرى الحجري المبني على ظهر بناء الطاحونة وتندفع إلى الرحى الفوقي وتخرج بعد أداء دورها من مسربٍ خاص وإلى جدولٍ يسري بذلك الماء إلى الساقية من جديد غرباً وفي الوسط ما بين – كهنيا چنا – و – كهنيا عسكريي – .. ( كما سنرى في الصور المرفقة ) .
وفي تقصٍّ ميداني لتقدير العمر الزمني لغالبية هذه الطواحين المنتشرة في المنطقة ، كان لابدّ لنا من العودة إلى السيد أبو شفان مؤسّس وصاحب متحف ديريك ، والذي أكّد على أنه سمع من الراحل سامي كنو بأنّ عمه الراحل كان يعمل مساعداً للقرّاش في طاحونة ديريك سنة 1929 لأكثر من عشرة سنين ، ويقدّر معمّرون آخرون طواحين برك وبربيظة لأكثر من قرنٍ . *
وفي هذا السياق أيضاً تكاد الطواحين المائية في جيايي كرمينج – عفرين أن تتطابق في منهجة البناء والهندسة وحتى آلية العمل وكذلك السياق الزمني مع مثيلاتها في المنطقة عموماً ، وذكر الزميل رمزي عفريني مشكوراً ( أهمّ الطواحين التي كانت تُدار بالمياه الجارية في منطقة عفرين ) هي :
1 _ طاحونة ميدانكي كانت بجانب نهر عفرين وتُدار بواسطة مياه نهر عفرين أنا رأيتها بعيني قبل أن تطمرها مياه بحيرة سد ميدانكي في عام 2005 م .
حيث كانت تغطّي حاجيات ناحية شران وريفها، عفرين . لطحن كافة أنواع الحبوب .
2 _ طاحونة مستكا . تابعة لناحية شيه ( شيخ الحديد ) . عفرين .كانت تُدار بواسطة مياه نهر وادي شيه وقد رأيت ٱثار الطاحونة منذ عدة سنواتٍ وقد اختفت ٱثارها حالياً ، بعد أن أخذ مواطنو القرى المجاورة حجارتها .
3 _ طاحونة علوش الواقعة على نهر وادي شيه أيضاً ، وقد رأيتها بعيني كانت تُدار بواسطة المياه الجارية لنهر وادي شيه وقد أخذ أهالي القرى المجاورة حجارتها قبل عدة سنوات .
بقي أن ننوّه بأنّ الذهاب الى الطواحين إياها كانت تستغرق عدة أيام وروّادها كانوا يأتونها على شكل قوافل ، وكان هناك فترات فصلية تتوقّف فيها الطاحونة عن طحن الحبوب وتحدّد فترةً مثلاً لطحن – السمسم – أو حتى الجرش ، حيث ينادي منادٍ خاص في التجمعات المحيطة يحدّد الفترة الزمنية تلك .
والصور أدناه تمثّل الهيكلية التي ذكرناها في شكل وطرز البناء :
… * كل الشكر والتقدير للسيد سردار اوسي وزوجته الزميلة ليلى قمر وللصديق رمزي عفريني للجهد الميداني والكم الكبير من الصور والإضافات .[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 379 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
فایلی پەیوەندیدار: 3
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 03-06-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: جوگرافیا
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 17-02-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 17-02-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 17-02-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 379 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.110 KB 17-02-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
ژیاننامە
سۆران عەبدی
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
کورتەباس
مەسرور بارزانی پێشوازیی لە سەرۆکی ڕەوتی غەدی سووریا کرد
کورتەباس
قوباد تاڵەبانی: یەکێتی بۆ ئەنجامدانی چاکسازی پێویستی بە پشتیووانی خەڵکی کوردستانە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
کورتەباس
شاڵاو کۆسرەت ڕەسوڵ: بەهیچ بیانوویەک هەڵبژاردن دوانەخرێت
وێنە و پێناس
خێزانێکی گوندی تاقولان لە شارەدێی بێتواتە، ڕانیە ساڵی 1979
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
چوار قوتابی ئامادەیی خوێندنی ئیسلامی لە هەڵەبجە، ساڵی 1984
کورتەباس
مەسعود بارزانی سەردانی سەرۆککۆماری ئێراق دەکات
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە باڵیۆزی تورکیا لە ئێراق دەکات
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەتا حسێنی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
ژیاننامە
ڕەشۆ مەخمووری
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
لەبارەی کورد و عیراق و چەند پرسێکی فکری و سیاسییەوە
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
محەمەد بایەر محەمەدی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04

ڕۆژەڤ
شەهیدان
عەبدولڕەحمان قاسملوو
08-11-2008
هاوڕێ باخەوان
عەبدولڕەحمان قاسملوو
شەهیدان
فازیل مەلا مەحمود مەلا ڕەسوڵ
05-12-2009
هاوڕێ باخەوان
فازیل مەلا مەحمود مەلا ڕەسوڵ
شەهیدان
عەبدوڵڵا قادری ئازەر
20-12-2010
هاوڕێ باخەوان
عەبدوڵڵا قادری ئازەر
ژیاننامە
مەهدی هەورامی
11-12-2018
زریان سەرچناری
مەهدی هەورامی
ژیاننامە
ڕەشۆڵ عەبدوڵڵا
01-09-2023
ڕۆژگار کەرکووکی
ڕەشۆڵ عەبدوڵڵا
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ڕەشۆ مەخمووری
14-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
13-07-2024
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
13-07-2024
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
12-07-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
11-07-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
11-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
لەبارەی کورد و عیراق و چەند پرسێکی فکری و سیاسییەوە
11-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری ڕێگرتن لەهاندانی توندوتیژی لەدەزگاکانی میدیای کوردیدا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,105
وێنە 105,812
پەرتووک PDF 19,707
فایلی پەیوەندیدار 98,683
ڤیدیۆ 1,420
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
ژیاننامە
سۆران عەبدی
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
کورتەباس
مەسرور بارزانی پێشوازیی لە سەرۆکی ڕەوتی غەدی سووریا کرد
کورتەباس
قوباد تاڵەبانی: یەکێتی بۆ ئەنجامدانی چاکسازی پێویستی بە پشتیووانی خەڵکی کوردستانە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
کورتەباس
شاڵاو کۆسرەت ڕەسوڵ: بەهیچ بیانوویەک هەڵبژاردن دوانەخرێت
وێنە و پێناس
خێزانێکی گوندی تاقولان لە شارەدێی بێتواتە، ڕانیە ساڵی 1979
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
چوار قوتابی ئامادەیی خوێندنی ئیسلامی لە هەڵەبجە، ساڵی 1984
کورتەباس
مەسعود بارزانی سەردانی سەرۆککۆماری ئێراق دەکات
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە باڵیۆزی تورکیا لە ئێراق دەکات
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەتا حسێنی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
ژیاننامە
ڕەشۆ مەخمووری
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
لەبارەی کورد و عیراق و چەند پرسێکی فکری و سیاسییەوە
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
محەمەد بایەر محەمەدی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
فۆڵدەرەکان
شوێنەکان - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان شوێنەکان - جۆری شوێن / شوێنەوار - گوند شوێنەکان - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - پزیشکی - تەندروستی کورتەباس - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم کورتەباس - جۆری وەشان - دیجیتاڵ کورتەباس - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست کورتەباس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وشە و دەستەواژە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.5 چرکە!