پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازۆ مەخمووری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازادی جیهاز
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازادی مام غەفور
15-07-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
15-07-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
ئەحمەد ژێرسە
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
مەلا برایم ئاغا
15-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,532
وێنە 105,909
پەرتووک PDF 19,725
فایلی پەیوەندیدار 98,855
ڤیدیۆ 1,420
ژیاننامە
جەمال عیرفان
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
تاراوگە
ژیاننامە
جافر زەلکەیی
ژیاننامە
ماریا سام
ژیاننامە
خواناس وریا گلی
قرية علي بدران، الثالوث المقدس… وعَمى التعريب
کوردیپێدیا و هاوکارانی، هەردەم یارمەتیدەردەبن بۆ خوێندکارانی زانکۆ و خوێندنی باڵا بۆ بەدەستخستنی سەرچاوەی پێویست!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

قرية علي بدران

قرية علي بدران
المحامي محمود عمر
مجلة الحوار- العدد74- عام 2020
علي بدران وتجليات ثالوثها المقدس
من الأول: مزار ومقام (علي) الذي يتوسط مقبرتها الكبيرة، والثاني: مزار ومقام (بدرى) الراكن في أقصى الطرف الشرقي من المقبرة من هذين الثنائيين، الأخ (علي) والأخت (بدري)، اللذان كانا دعاة صلاح وخير، وتيمنا ووفاء لهما أخذت القرية اسمها: (علي بدرانى)، أما الثالث: شجرة التوت الكبيرة التي يتجاوز قطر جذعها المتر والنصف المتر، كانت تمتد أغصانها نحو السماء عاليا، وتغطي مساحة دائرة يتجاوز قطرها الأربعين متراً، وما زالت صامدة تورق في الربيع رغم سقوطها، ولا يعرف احد متى ومن قام بزراعتها. وما زالت تظلّل نبع القرية، وتحمل حكايات وقصص أهلها، حيث كانوا يقضون جُلّ أوقاتهم في أفيائِها، وما زال عموم أهل المنطقة – وكلما دق الكوز بالجرة- يقسمون ب (دارا علي بدرانى) الشجرة التي كانت وما زالت محرمة على أياً كان أن يأخذ حتى غصن صغير يابس منها، كم هو محرم صيد السمك من نبعها، وذلك للحفاظ عليهما لما لهما من فائدة لا غنى عنها لأهل القرية ولمكانتهما في قلوب الناس.
هذا الثالوث والمقبرة الكبيرة – المتربعة على مساحة تقارب الهكتار وتحتوي على الآلاف من القبور المختلفة الاتجاهات، وان كانت الاتجاه الإسلامي للقبور هو الطاغي على المشهد، يشير إلى تاريخ هذه القرية الموغل في القدم، والذي اكسب القرية ميزة دينية واجتماعية مهمة عبر تاريخها الطويل، وبسبب مكانتها هذه كانت على الدوام بمنأى عن السرقات والغزو. حين كان الغزو عرفا في غابر الأزمان، وكانت الطبول والمزامير تصمت في الأفراح احتراما حين مرورها من القرية أو من الجوار، وكانت وما زالت قرية (علي بدران) مقصدا دينيا يلجأ إليها الناس تبركاً واحتراماً لتحقيق مراد أو شفاء مريض أو أملاً في إعادة ضالّ إلى رشده، كتعبير عن الموروث الثقافي والديني والشعبي والعُرف الذي ما زال سائدا. وان كان بنسبة أدنى المكان والزمان.
(علي بدران) هي من قرى منطقة آليان التي تقع على بعد مسافة تقدر بعشرين كيلو متر شمال غرب بلدة جل آغا (الجوادية)، وأربعة وعشرين كيلو متراً شمال شرق بلدة تربه سبي (قبور البيض)، تحدّها جنوبا قرية (خوشيني) ولا يفصلهما عن بعض سوى الطريق الممتد من (رميلان) شرقا وصولا إلى (قبور البيض) غربا، هاتان القريتان المتحدتان في التاريخ والجغرافيا والطبيعة وانتماء ساكني القريتين لنفس العشيرة، وشرقا تحدّها قرية (آلا قوس) وغربها تقبع قرية (باباسية).
بنيت قرية علي بدران على ضفة نهر يأخذ جل ماءه من ينابيع قرية (عتبى) الواقعة في أقصى الشمال على الحدود السورية – التركية الدولية، على مسافة ستة إلى سبعة كيلومترات ولا يفصلهما عن بعضهما سوى قرية (شيدكة) التي تقع في منتصف المسافة بين القريتين، وتشكل حدود علي بدران الشمالية، ولكن يظل الرافد الرئيس للنهر هو نبع القرية النابض في أسفل مقبرتها في الزاوية الشمالية الجنوبية، يظللها شجرة التوت، ثالوث القرية الثالث، وكلما اتجه النهر جنوباً زاد غزارته بفضل الينابيع العديدة التي تغذيها في علي بدران، و من أراضي قرية خوشيني.
كانت علي بدران تشتهر بكروم العنب التي كانت تقع في شمالها وبساتين الفاكهة: من تفاح ودراق وخوخ وتين ومشمش وأشجار الحور التي كانت تمتد على طول النهر لتصل جنوبا إلى بساتين قرية خشوني. لكن للأسف أصبحت هذه البساتين والكروم أثراً بعد عين بسبب تغير المناخ والجفاف وجشع البشر، وبقيت فقط بعض أشجار التوت المعمرة تقاوم أنانيتنا وجهلنا وغضب الطبيعة. ورغم كل ذلك لا زالت القرية ومعها قرية خوشيني تشكلان في الربيع بطبيعتهما الخلابة مقصدا يؤمه الناس للترويح عن النفس، هذا وقد كان نبع القرية وظلال أشجار التوت حولها تشكل في العيدين (عيد رمضان والأضحى) كرنفالا يقصده عموم أهل المنطقة للاحتفال.
قرية علي بدران متوسطة الحجم فيها ما يقارب الخمسة والثلاثون منزلا بنيت ككل بيوت المنطقة من اللبن والطين، واجهة المساكن الرئيسية تتجه كالعادة نحو القبلة (الجنوب)، وتعود القرية في ملكيتها إلى بيت (أوسي) وهم جل قاطنيها الذين ينتمون مع عدة أسر أخرى إلى عشيرة (قلنك وشمخالكا)، واسم العشيرة مأخوذة من اسمي أخوين من فرسانها الأوائل هما (شمخال ومحمود)، هذا الأخير الذي غلب لقبه (قلنك) على اسمه وذلك لطوله الفارع، مع العلم إن كل أسرة تعلم إلى أي من هذين الأخوين تنتمي، وتعد هذه العشيرة من العشائر الكُردية القديمة في منطقة آليان، والى الجغرافيا الواقعة جنوب خط الحدود التركية – السورية، والتي تسمى محليا باللغة الكوردية (بن خت)، أي جنوب خط الحدود.
على الأرجح كان أفراد عشيرة قولنك وشمخالكا يقطنون في عموم قرى آليان ويجاوزونها وصولا إلى قرية (تل علو) في الجنوب الشرق، مرورا بآلا قوس ونبي سادي وشبك وجل آغا، ومن الغرب وصولا إلى قرية (ديرونا قلنكا)، وأهم قرية لهذه العشيرة في شمالي خط الحدود (سر خت) هي قرية (آلا قمش) التي ارتكب فيها (اتاتورك) أبشع جريمة بحق الإنسانية، وهذه القرية تعود إلى آل أوثمان آغا المعروفين في المنطقة، والتي أراد زبانية أتاتورك إبادتهم عن بكرة أبيهم مع عشرات الأسر من العشائر الأخرى في جريمتهم المروعة تلك، ولم ينجُ من المجزرة سوى أفراد قلة، البعض منهم هاجر بعذاباته إلى (علي بدران)، وما زال أولادهم وأحفادهم يسكنون القرية كبيت (حاجي عمر) و(يوسف خليل) و(إبراهيم عبدو) و(حجي محمد) وهؤلاء أسماء لأشخاص فرادى قد أبيدت كل أفراد أسرهم في مجرة آلا قمش عام 1926.
علي بدران كبقية أخواتها من القرى الكُردية لم تسلم من المشاريع العنصرية التي طبقت بحق الكُورد على مدى عدة عقود، فجل عائلاتها قد جردت من الجنسية، وحرمت من استملاك واستثمار أراضيها التي استملكت تحت عناوين شتّى، فكان قدر أهلها الهجرة بحثاً عن لقمة العيش في دمشق والقامشلي وبقية المدن والمحافظات السورية، وبعد سنوات الحرب الأخيرة كانت هجرتهم الثانية إلى كُردستان وتركيا واوربا كبيرة، وكذلك لم تنجِ القرية من حملات التعريب التي اكتسحت عموم قرى الكُورد بغية تغيير هويتها وهوية قاطنيها، فعلى الرغم من أن اسم (علي بدران) هو اسم عربي صرف وبالرغم من القيمة الدينية والاجتماعية للقرية لدى عموم الناس واحترامهم لها ولمشايخها، فإن جرعة العنصرية في حملات التعريب الأعمى كانت عالية، وأبت إلا أن تنال من القرية وتُجردها من اسمها كما جُرد أبنائها من جنسيتهم وحُرمت العديد منهم من أسماءهم الكُردية، فسميت القرية ظلما وعدوانا ب (البدر) الاسم الذي ما زال متداولا في قيود الدولة. لأن غاية التعريب والقائمين عليها كان محو ذاكرة الناس وطمس حقائق التاريخ والجغرافية.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 509 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | موقع https://yek-dem.net/- 08-03-2023
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 13-03-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: جوگرافیا
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
شار و شارۆچکەکان: جەزیر - ڕۆژاوا
وڵات - هەرێم: ڕۆژاوای کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 08-03-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 08-03-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 08-03-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 509 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.15 KB 08-03-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
کورتەباس
بەغدا ساڵی 1917
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
کورتەباس
ڕاپۆرتی ئاماری رووداوەکانی هاتووچۆ لەهەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2018
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
گۆرانیەکانی سێ نەوە (موزیکی عێبری بە کوردی)
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
کورتەباس
گیروگرفتی پیس بوونی ژیانگە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
کورتەباس
قازی و عەرەقەکەی بێکەس
کورتەباس
ئافرەتە خواناسەکانی کوردستان
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
ژیاننامە
هیران ئازاد
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی گوندی زەنگەنان، شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 2000
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
وێنە و پێناس
گوندی میراولی لە شارەدێی سیروان، هەڵەبجە ساڵی 1998
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی قەڵخانلۆ لە خورماتوو ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی دووەمی سەرەتایی قوتابخانەی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد، دوکان ساڵی 1978

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
جەمال عیرفان
06-05-2010
هاوڕێ باخەوان
جەمال عیرفان
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
تاراوگە
02-06-2018
هاوڕێ باخەوان
تاراوگە
ژیاننامە
جافر زەلکەیی
23-08-2021
هاوڕێ باخەوان
جافر زەلکەیی
ژیاننامە
ماریا سام
07-03-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
ماریا سام
ژیاننامە
خواناس وریا گلی
23-06-2023
ڕۆژگار کەرکووکی
خواناس وریا گلی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازۆ مەخمووری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازادی جیهاز
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازادی مام غەفور
15-07-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
15-07-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
ئەحمەد ژێرسە
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
مەلا برایم ئاغا
15-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,532
وێنە 105,909
پەرتووک PDF 19,725
فایلی پەیوەندیدار 98,855
ڤیدیۆ 1,420
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
کورتەباس
بەغدا ساڵی 1917
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
کورتەباس
ڕاپۆرتی ئاماری رووداوەکانی هاتووچۆ لەهەرێمی کوردستان بۆ ساڵی 2018
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
گۆرانیەکانی سێ نەوە (موزیکی عێبری بە کوردی)
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
کورتەباس
گیروگرفتی پیس بوونی ژیانگە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
کورتەباس
قازی و عەرەقەکەی بێکەس
کورتەباس
ئافرەتە خواناسەکانی کوردستان
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
ژیاننامە
هیران ئازاد
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی گوندی زەنگەنان، شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 2000
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
وێنە و پێناس
گوندی میراولی لە شارەدێی سیروان، هەڵەبجە ساڵی 1998
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی قەڵخانلۆ لە خورماتوو ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی دووەمی سەرەتایی قوتابخانەی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد، دوکان ساڵی 1978
فۆڵدەرەکان
شەهیدان - ڕەگەزی کەس - نێر ژیاننامە - نەتەوە - کورد شەهیدان - نەتەوە - کورد وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پەند و ئیدیۆم - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان ئامار و ڕاپرسی - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان شوێنەکان - وڵات - هەرێم - ڕۆژاوای کوردستان ژیاننامە - جۆری کەس - چالاکی مەدەنی شەهیدان - جۆری کەس - قوربانیی شەڕی دەوڵەتی ئیسلامی - داعش

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.422 چرکە!