يوم التلفزيون العالمی - 21 تشرين الثانی
21ی تشرینی دووەم – ڕۆژی جیهانیی تەلەفزیۆن
نووسەر: وریا عومەر ئەمین
.
وەک داننانێک بە گرنگێتی و کاریگەریی تەلەفزیۆن لە درووست کردنی بریار لە ڕێی سەرنج ڕاکێشانی ڕای گشتی بۆ ئەو کێشە و هەڕەشانەی بەرەنگاری مرۆڤ و ئاشتی دەبن و لە پێناو بایەخدان بە مەسەلە سەرەکییەکانی تری وەک ئابووری و کۆمەڵایەتی..ئەنجومەنی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان بە پێی بریاری (205/51 لە 17-12-1996) ڕۆژی 21ی تشرینی دانا بە ڕۆژێکی جیهانی بۆ تەلەفزیۆن بۆ ڕیزگرتن و بەرز ڕاگرتن و یادکردنەوەی ئەو زانایانەی ئەم ئامێرە گرەنگەیان داهێنا و پەرەیان پێ سەند.
مێژووی داهێنانی تەلەفزیۆن:
جۆن لۆجی بێرد (1888 – 1946) داهێنەری تەلەفزیۆن، ئەندازیارێکی کارەبایی سکۆتلەندی بوو. داهێنانی تەلەفزیۆن شۆڕشێکی گەورەی بەرپاکرد لە جیهانی ڕاگەیاندن کە بە هۆیەوە دەنگ و وێنەو جووڵە لە هەرشوێنێکەوە دەگەیێنرێتە هەر شوێنێکی تر و ناو هەموو ماڵێک.هەموو جیهانی کرد بە یەک ماڵ.
بێرد لە شوباتی ساڵی 1924 بۆ یەکەم جار لە لەندەن داهێنانی تەلەفزیۆنی نمایش کرد. سەرەتا زۆر سادە و ساکار بوو ماکینەیێکی گەورە بوو، پێچکی پاسکیل و شیشی ئاسن و بۆڕی و تەختە و کەتیرە و شەمێی بۆ درووست کردنی بەکار هێنا. دوای بێرد لەم نۆوەد و سێ ساڵەی ڕابورد هەزاران زانا لە ئەمەریکا و ئەوروپا بەشدارییان کرد لە پەرەسەندنی تەلەفزیۆن تا گەیاندیانە ئەوەی ئیمڕۆ دەیبینین.
یەکەم ئیزگەی تەلەفزیۆنی لە نیۆیۆرک لە 11 ی ئایاری 1928 دامەزرێنرا و یەکەم پەخشی لە 3ی تەممووزی هەمان ساڵ بوو.یەکەم تەلەفزیۆنی ڕەنگدار لە ساڵی 1939 داهێنرا..
.
اعترافا بتأثير التلفزيون المتزايد في صنع القرار من خلال لفت انتباه الرأي العام إلی المنازعات والتهديدات التي يتعرض لها السلام والأمن ودوره المحتمل في زيادة الترکيز علی القضايا الرئيسية الأخری، بما في ذلک القضايا الاقتصادية والاجتماعية، أعلنت الجمعية العامة للأمم المتحدة في قرارها 51/205) المؤرخ 17 کانون الأول 1996(يوم 21 تشرين الثاني يوما عالميا للتلفزيون للتمجيد بهذا المخترع العظيم و تذکير العلماء الذين ساهموا في اختراعها و تطويرها.
تأريخ التلفزيون
التليفزيون هو جهاز اتصالات لبث وأستقبال الصور المتحرکه والصوت عن بعد. المهندس الاسکتلندی جون لوجي بيرد (1888 -1946) هو مخترع التلفزيون. هذا الإختراع المهم شکل ثورة کبيرة في عالم الإتصالات في العصر الحديث، يقدم للبشرية في کل العالم مواد إعلامية و ترفيهية و علمية متنوعة و يوفر کافة المعلومات من أي مکان و ينقل صورة و صوت الی ای مکان في العالم.
عرض بيرد مخترعه لاول مرة و کان شبه الي يشبه الماکنة، في لندن في شباط 1924 و قد إستخدم في صنعه صندوقا کبيرا و عدسات و إبر حياکة و انابيب و أجزاء من الدراجة و شمع و غراء. يوجد واحد من تلفزيوناته في متحف لندن للعلوم.
کان تاسيس أول محطة تلفزيون في نيويورک في 11 ايار 1928 و کان اول بث حي له بعد 23 يوما، فی 3 تموز 1928 و تأسست أول محطة تلفزيونية ملونة سنة 1939.