$Vejîneriya Îslamî û Neteweperweriya Kurd di Dîwana Şêx ‘Ubeydulah de$
KAMAL SOLEIMANI

Puxte: Ev nivîs lêkolînek e li ser bîr û bernameya ̧êx ‘Ubeydullahê Nehrî ya vejîneriya dînî û kurdî bi rêya tehlîlkirina berhema wî ya bi navê Mesnewî. Nivîsar bi taybetî dikeve dû têgihiştina têkilbûna hizrên vejîna îslamî û neteweperweriya kurdî di şi’rên ̧êx ‘Ubeydullah de. Xwendineke hûrbînane ya Mesnewiyê tu şikekê tê de nahêle ku li gor nivîskarê wê berhemê, hem paşeroja kurdan û hem jî bernameya wî ya vejîna îslamî bi damezrandina dewleteke serbixwe ya kurdî ve girêdayî bûn. Peyvên sereke: Kurd, osmanî, îslam, neteweperweriya dînî, dewlet.

$Hilatina Şêx ‘Ubeydullah û hêvîşikestina wî ya ji osmaniyan$
Ev gotar armanc dike neteweperweriya dînî ya Şêx ‘Ubeydulahê Nehrî ronî bike bi riya xwendineke hûrbînane ya Mesnewiyê, berhema wî ya helbestî ya nekişikirî.1 Yek ji taybetmendiyên girîngtirîn a serhildana Şêx xwe-cudakirina kolektîf bû ku dibû nîşaneya hilatina diyardeyeke nû ya civakî-dîrokî di Rojhilata Navîn a modern de. Ji bilî Wadie Jwaideh (2006), bi gelemperî lêkolînerên neteweperweriya kurdî di ser xwe-cudakirina kurdî-dînî ya Şêx re gav kirine. Lê ev meyla di bizava Şêx de girîngtirîn hoker e ku ew wek bizaveke dînî neteweperwer berbiçav kiriye. [1]