پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازۆ مەخمووری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازادی جیهاز
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازادی مام غەفور
15-07-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
15-07-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
ئەحمەد ژێرسە
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
مەلا برایم ئاغا
15-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,468
وێنە 105,889
پەرتووک PDF 19,720
فایلی پەیوەندیدار 98,836
ڤیدیۆ 1,420
ژیاننامە
جەمال عیرفان
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
تاراوگە
ژیاننامە
جافر زەلکەیی
ژیاننامە
ماریا سام
ژیاننامە
خواناس وریا گلی
دور الكورد في حماية الأرمن أثناء عملية إبادة الأرمن الكبرى
مێگا-داتای کوردیپێدیا، یارمەتیدەرێکی باشە بۆ بڕیارە کۆمەڵایەتی، سیاسی و نەتەوەییەکان.. داتا بڕیاردەرە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû1
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

دور الكورد في حماية الأرمن أثناء عملية إبادة الأرمن الكبرى

دور الكورد في حماية الأرمن أثناء عملية إبادة الأرمن الكبرى
منذ أن بدأتُ بقراءة التاريخ بشكل عام و موضوع مجازر الأرمن على يد العثمانيين بشكل خاص ، صار من أولوياتي الاهتمام بهذا النسل العظيم ، و خاصة كل من كان له دور بمساندتنا كأرمن مسيحيين وحمايتنا من بطش آل عثمان الطورانيين ،ويرافق ذلك رفضي المطلق تجاه الاتهامات الباطلة بحقّ الإخوة الكورد بتورطّهم بهذه المجازر ، خاصة أنّ الكورد و الأرمن ينحدران من أصل واحد وهو القومية الآرية حيث انفصلا عبر الزمن بسبب المفاهيم الدينية و أصبح لكلّ منهم خصوصيّته ،وكذلك أكدت أبحاث العالمة الإيطالية سونيا التي أكدت التشابه الانثروبولوجي التام بين الأرمن و الكورد من حيث شكل الجماجم المسطحة والعيون الواسعة ، و سنسرد بعض الحقائق التي تدحض قيام الكورد كمؤسسات بمساعدة الأتراك العثمانيين وذلك لتوريط المتشددين والجهال حتى بعض آغاوات الكورد الإقطاعيين الذين ﻻيمثلون إلا مصالحهم ، وطبعاً تورط هؤلاء تعتبر حالات فردية تهدف لمصالح شخصية لا تعمّم على شعب يعتبر الأقرب للشعب الأرمني ، فهذا لا يعني أنّ الشعب الكوردي ارتكب المجزرة أو تورط فيها كشعب ! - بهجت احمد
فقد أكد البطريرك الأرمني لقنصل روسيا في اسطنبول بأنّ الكورد والأرمن عاشوا سوياً منذ آﻻف السنين ولم يكن بينهم إلا أخوة ومحبة ، وكذلك ذكر عبد الرحمن بدرخان في مقدمة العدد27 من جريدة كُردستان كلام الشيخ عبدالله النهري الذي رفض اﻻشتراك في قتل الأرمن معتبراً الأرمن أخوة المصير المشترك .
وقد حاولت الدولة العثمانية إلصاق التهمة بالكورد من خلال فرسان الحميدية ولكن هوﻻء كانوا مجرد جنود يتلقون الأوامر من الباب العالي ، و المفاجئة هي أنّ كومندان فرسان الحميدية الكوردي و رئيس عشائر الملان ابراهيم باشا المللي الذي كان قائداً لفرسان الحميدية قام باستقبال ما يقارب من 10 إلى 15 ألف أرمني وحمايتهم في ويران شهر عاصمة الإمارة المللية ، ويران شهر التي التقى الباحث الكوردي الشاب جوان سعدون ببعض من سكانها ووجهائها وأحفاد ابراهيم باشا والذين أكدوا جميعاً حدوث هذا الأمر في ويران شهر ، وبحث أيضاً في الأرشيف العثماني الذي من خلاله اكتشف توتر العلاقة بين سلطات العثمانيين و كومندان فرسان الحميدية ابراهيم باشا المللي منذ بداية تسلّمه المنصب ، والجدير بالذكر أن الكومندان ابراهيم باشا المللي توفي إرهاقاً بسبب كبر سنه أثناء معركة شرسة قام بها ضد الجنود الأتراك بالقرب من الحسكة بين عامي 1907-1908م ، وقد أكدت القنصلية البريطانية في حلب أثناء زيارة بعض زعماء الكُرد لها عام 1918م بأنّ الكورد قاموا بحماية إخوتهم الأرمن أثناء عملية الإبادة الجماعية .
تبقى للأحداث تفاصيل كثيرة و دلائل فائضة ستظهر قريباً فلا حقّ يضيع ، و في النهاية يبقى الكورد و الأرمن شعب واحد ، ويجمعهم تاريخ واحد ، ومصير واحد...
دور عشائر عباسا الكوردية
إنّ العلاقات الكوردية الأرمنية كانت دائماً علاقات ود و إخاء منذ مجاورة الشعبين التاريخية لبعضهم البعض وحتى التاريخ الحديث . سنتحدث مثلاً على الوجه الخصوص في فترة ما قبل المجزرة الكبرى ولا سيما عام 1912 م أثناء الانتفاضة الكُردية التي حصلت في كلّ من ولايات موش ، بدليس ، ديار بكر ، ماردين ، حيث طلب الأتراك من الأرمن حمل السلاح ضد الكورد لكنهم رفضوا ذلك ، حتى بعد المجزرة الأرمنية الكبرى و ثورة الشيخ سعيد بيران عام 1925 م حيثُ حصلت لقاءات كثيرة بين حزب الاتحاد الثوري الأرمني (طاشناق) و حزب خويبون الكوردي بهدف التنسيق والتعاون ضد الأتراك .
وقد قال الباحث والمؤرخ الأرمني أرشاك عن هذه اللقاءات أنّها خيرُ دليل على عمق العلاقة و أواصر المحبة بين الشعبين.
أمّا الباحث الكُردي الشاب جوان سعدون فقد استنتج من خلال بحثه في المراجع (1) و (2) :
أنّه بالرغم من تورّط ما يقارب ثلاثة آلاف كُردي تابعين لزعيم عشيرة زيلان الكُردية في مجزرة أرمنية ارتُكبت في قرى أرمنية في ساسون عام 1896 م ، و أيضاً تورّط مئات الرجال المرتزقة من عشيرة مزرك الكُردية عند استئجار العثمانيين لهم في ذبح بعض الأرمن عام 1897 م في مدينة وان في شمال كُردستان (شرق تركيا)، فإنّ العلاقات الودية استمرّت مستقبلاً وظهرت في العديد من الاتفاقيات العسكرية والسياسية بين الأرمن والكُرد خاصة أثناء انتفاضة جبال آرارات بين عامي ( 1927-1930) م بقيادة الجنرال إحسان نوري باشا ، لذلك لا يجوز تحميل الشعب الكُردي ذنب المجازر الأرمنية التي حصلت على يد العثمانيين الأتراك وبعض الكُرد المرتزقة و المتشددين دينياً التابعين لبعض العشائر الكُردية .
لذلك وكما تحدثنا آنفا عن دور ابراهيم باشا المللي زعيم عشائر الملان و مصطفى باشا زعيم عشائر الميران في حماية الأرمن ، سوف نتناول دور آغاوات عشيرة عباسا الكُردية المتواجدة في غربي كُردستان (شمال سوريا حالياً) في حماية الأرمن كذلك .
حيثُ يعتبر رميلان آغا (3) وهو أحد الآغوات الكورد من الذين كانت لهم يد بيضاء في الأزمة الأرمنية أثناء عملية الإبادة الكبرى , وخاصة في قريتي كانيا گركي عباسا ورميلان الشيخ حيثُ لا يزال أحفاد أولئك الأرمن الذي احتموا بعشيرة عباسا الكُردية هناك يستذكرون فضلهم في ذلك .
أما نجيم آغا (4) الملقب بروتو وهو آغا ديركا چيايي مازي التابعة لماردين فقد قام بحماية الأرمن والسريان معاً , وباعتراف من السيد حنا قس آزخ الذي كان على علاقة جيدة معه , وقد عُرفت تلك العائلات ب مسيحية نجيم أو باسم روتا .
يقول المؤرخ الأرمني الشاب بهجت أحمد هوفانيسيان أنّ جدي القس الأرمني موفسيس هوفانيسيان احتمى بعشيرة عباسا في قرية تل زيارات عباسا و تزوج بأحد أقرباء رميلان آغا كبادرة حسن نية و شكر على حمايتهم ورفضه تسليمهم للأتراك .
- إنّ أكثر ما يدلّ على حماية الكورد للأرمن بدافع المحبة و الإخاء هو مساعدة ابراهيم باشا المللي و مصطفى باشا الميراني و نجيم آغا العباساني لهم وحمايتهم بدون أي انحياز سياسي للعثمانيين و خاصة أنّه كانت هناك عداوة بين كل من ابراهيم باشا و مصطفى باشا و بين ابراهيم باشا ونجيم آغا .
بهجت أحمد هوفانيسيان / ماجستير في التاريخ
جوان سعدون / باحث في التاريخ الكُردي
دارا شيخي / صحفي كُردي
المصادر
1- Kurds, E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913-1936 , p. 1133, By M. Th Houtsma Published by BRILL
2-Ministère des affaires étrangères, op. cit., no. 212. M. P. Cambon, Ambassadeur de la Republique française à Constantinople, ŕ M. Hanotaux, Ministre des affaires étrangères, p. 239; et no. 215 p. 240.
3- رميلان آغا وهو ابن دلي آغا بن دلي آغا بن چولو بگ ، و قبر رميلان الشيخ موجود حالياً في قرية علوانكا و الصحفي الكُردي دارا شيخي أحد أحفاده .
وقد سُميت مدينة الرميلان النفطية الواقعة في غربي كُردستان (شمال شرق سوريا حالياً ) باسمه .
4- نجيم آغا وهو ابن أيو بن عڤدي بن مصطفى بن محمد بن چولو بگ بن حسن .[1]
موقع الكتروني: دیروكا-كردي
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 2,365 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | مقع الکتروني دیروکا-کردي
فایلی پەیوەندیدار: 6
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 17
زمانی بابەت: عربي
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: باکووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سەریاس ئەحمەد )ەوە لە: 15-08-2017 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 16-08-2017 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 16-08-2017 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 2,365 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.195 KB 15-08-2017 سەریاس ئەحمەدس.ئـ.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
گۆرانیەکانی سێ نەوە (موزیکی عێبری بە کوردی)
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی قەڵخانلۆ لە خورماتوو ساڵی 1983
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
گیروگرفتی پیس بوونی ژیانگە
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی گوندی زەنگەنان، شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 2000
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
کورتەباس
چەند سەرنجێکی زمانەوانی دەربارەی کتێبی رێزمانی کوردی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی دووەمی سەرەتایی قوتابخانەی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد، دوکان ساڵی 1978
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
بەغدا ساڵی 1917
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هیران ئازاد
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
کورتەباس
ئافرەتە خواناسەکانی کوردستان
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
زێروو چییە و چۆن زاوزێ دەکات، بۆچی بەکاردێت لە بواری پزیشکی دا؟
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
وێنە و پێناس
گوندی میراولی لە شارەدێی سیروان، هەڵەبجە ساڵی 1998
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
جەمال عیرفان
06-05-2010
هاوڕێ باخەوان
جەمال عیرفان
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
تاراوگە
02-06-2018
هاوڕێ باخەوان
تاراوگە
ژیاننامە
جافر زەلکەیی
23-08-2021
هاوڕێ باخەوان
جافر زەلکەیی
ژیاننامە
ماریا سام
07-03-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
ماریا سام
ژیاننامە
خواناس وریا گلی
23-06-2023
ڕۆژگار کەرکووکی
خواناس وریا گلی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازۆ مەخمووری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازادی جیهاز
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئازادی مام غەفور
15-07-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
15-07-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
ئەحمەد ژێرسە
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
مەلا برایم ئاغا
15-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,468
وێنە 105,889
پەرتووک PDF 19,720
فایلی پەیوەندیدار 98,836
ڤیدیۆ 1,420
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
گۆرانیەکانی سێ نەوە (موزیکی عێبری بە کوردی)
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی قەڵخانلۆ لە خورماتوو ساڵی 1983
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
گیروگرفتی پیس بوونی ژیانگە
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی گوندی زەنگەنان، شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 2000
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
کورتەباس
چەند سەرنجێکی زمانەوانی دەربارەی کتێبی رێزمانی کوردی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی دووەمی سەرەتایی قوتابخانەی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد، دوکان ساڵی 1978
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
بەغدا ساڵی 1917
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هیران ئازاد
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
کورتەباس
ئافرەتە خواناسەکانی کوردستان
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
زێروو چییە و چۆن زاوزێ دەکات، بۆچی بەکاردێت لە بواری پزیشکی دا؟
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
وێنە و پێناس
گوندی میراولی لە شارەدێی سیروان، هەڵەبجە ساڵی 1998
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
فۆڵدەرەکان
وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان شوێنەکان - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وێنە و پێناس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان ئامار و ڕاپرسی - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم شوێنەکان - جۆری شوێن / شوێنەوار - گوند شوێنەکان - شار و شارۆچکەکان - چەمچەماڵ پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - کلتوور / فۆلکلۆر شوێنەکان - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.375 چرکە!