Hevpeyvîn: Îhsan BÎRGUL
#Heskîf#a xwediyê dîroka 12 hezar salî, erbaneya kurdan û jin. Jina ku li vê erdnîgariyê her afirîner bûye lê her gav jî hatiye piştguhkirin. Îro ev hêrsê hêma gihîştine hev. Bi rîtm û newayên stranên vê axê. Li ser vê axa dergûşa şaristanî û mirovahiyê...
Koma Defjenên Heskîfê navê vê hevdîtîna çand û hunerî ye. Komeke ji 15 jin û 5 mêrên her yek wan ji beşeke civakê ne û xwediyê taybetmendiyên xwe ne. Hatina cem hev a 20 kesî ne tiştek hindik e, berevajî tiştek muhîm e û kedek mezin e. Ew her yek karek dikin. Hin mamoste, hunermend, tenduristkar, karker û hwd. in lê hemû jî dildarê çand û erbaneyê ne; ew erbaneya ku xwediyê mîrateyeke kevnera ye. Ew îro li Batmanê bi dengê erbane û stranên xwe sekn û helwesta xwe nîşan didin. Dibin dengê Heskîfa mîna bûkeke miraz di çavdemayî bi nav bûye..
Me jî îro dora gotinê da çar endamên komê, yên avakar û bersirsiyar. Wekî piraniya jinan ya di komê de, di axaftinê de jî jin pirtir bûn. De kerem kin guh bidin gotinên organizator û avakara komê, şanoger, lîstîkvan û pêşkêşvan Çîçek Tekdemir (Kulîlka Heskîfê), mamosteya erbanê û avakara komê Nesrîn Şîmşek, mamosteyê komê defjen Metîn Kaya û tenduristkar û defjen Ebru Geylan. Me pirsî wan bersiv da.
Fikra avakirina koma defjenan ji ku derket û çima we ev nav lê kir?
Çiçek Tekdemir: Projeyeke avakar û mamosteyê Ahura Ritm Toplulugu birêz Samî Hosseînî hebû. Li heremê perwerdehiya erbaneyê dida. Xwişka min Nesrîn jî li Batmanê hîndekariya erbanê dikir. Li ser pêşniyara wê me xwest mamoste Samî were Batmanê û perwerdehiyê bide me jî. Min ev daxwaza me ragihande mamoste, wî jî ev daxwaza me bi kêfxweşî qebûl kir. Got ez mehê carekê dawiya heftê werim perwerdehiyê bidime we û me wiha destpê kir. Organizasyona me bi pêşengiya min û alîkariya hevalên me berdewam kir. Perwerdehiya me dê çar mehan bûya. Meha çaran de pandemiyê destpê kir û me jî ji neçarî perwerdehî betal kir. Piştî destpêkirina pandemiyê me li ser înternetê di koma xwe ya medya civakî de bi mamostetiya Nesrîn û Metîn xebatên xwe bênavber domandin. Piştî van xebatan me xwest em navekî li xwe bikin û hunera xwe bi vî navî bidomînin. Navê “Koma Defjenên Heskîfê” fikra mamoste Samî bû. Û bi erêkirina hemû hevalan. Heskîf dîroka mirovahiyê ya di bin avê de mayî ye. Jixwe erbane jî enstrümaneke kevnar û dîrokî ye. Ji ber wê jî Heskîf û erbane pir li hev hatin
Hûn dikarin behsa pêvajoya avakirina komê bikin?
Nesrîn Şîmşek: Belê. Jixwe ev demek dirêj bû li Êlihê hêzeke xurt a defjenan hebû lê her yek li aliyekî bû. Bi xêra mamoste Samî Hosseini em gihîştin hev. Di sala 2019'an de li bajarê me workshopek li dar xist û gelek hevalên dil dabûn erebaneyê tev lê bûn. Ya rastî mamoste Samî bixwe ev kom ava kir û berpirsiyariya wê jî da me. Armanca wî ya sereke li her bajarekî kurdan komek erbaneyê ava bike û wekî diyariyekî pêşkêşî wan bike. Ji bo me naskirina wî şansekî mezin bû. Lewre gelek teknîkên nû û sererastkirinên notasyonan de alîkariyek gelek mezin da me. Heta niha tu kesî xebat bi vî rengî li welatê me nekiribû. Ev jî ji bo kêfxweşî û serkeftinek bû. Piştî çûyîna mamoste Samî bi hewldana hemû hevalan kom li ser piyan disekine û berdewamiya xebatên xwe dike. Niha wekî hûn jî dizanin nexweşiyek global berdawam dike û em jî wekî hunermend di bandora wê ya neyînî de man. Ligel hemû astengiyan jî me dîsa klîpa xwe ya bi navê ŞAHMÎRAN ya ku Seyda Goyan ji devera Şirnexê berhevkiriye derxist, li ser kanala YouTube û gelek malperên din de hate weşandin û ji aliyê derdorê ve jî gelek hate ecibandin. Koma me piranî ji jinan pêk tê. Ev jî ji bo me serbilindiyeke mezin e....
Kom ji çend kesan pêk tê? Û niyeta we ya zêdekirina endaman heye?
Metîn Kaya: Koma me ji 20 kesan pêk tê. Bêguman armanceke me ye sereke jî zêdekirina endamên komê ye. Ji ber ku dema em bibêjin def tenê amûrek muzîkê neyê bîra we. Def 1000 sal e li Mezopotamyayê û herêma me wekî çandekî tê zanîn û tê bikar anîn. Armanca me ew e ku ev çand û huner li tevahiya Mezopotamyayê belav bibe.
Heta niha ji bilî klîba we ya bi navê Şahmîranê çi xebatên we çêbûne?
Metîn Kaya: Koma me di sala 2020'î de ava bû. Em dikarin bêjin komeke nû ye. Lê xebatên me bênavber didomin. Piştî bi awayekî serkeftî amadekirina klîba Şahmîran me berê xwe da xebatên din yên cuda. Bi hatina biharê û xilasbûna pandemiyê (hêvî dikim) re emê xebatan xurt û berfirehtir bikin.
Klîba we bertekek çawa dît? Û çima straneke heremî, folklorîk?
Çiçek Tekdemir: Gelek bertekên erênî dît û pir hate ecibandin. Stranên heremî pir li erbaneyê tên. Erbane ahengeke pir xweş dide stranên folklorîk. Loma me jî xwest strana koma me ya yekemîn straneke gelerî be. Her wiha cil û bergên di klîbê de jî gelerî ne. Her wiha berhevkarê strana Şahmîranê kek Seyda Goyan jî di klîba me de cih girt û bi me re strand.
Hedefa koma defjenên Heskîfê çi ye. Hûn dixwazin encama xebatên xwe bigihînin ku?
Nesrîn Şimşek: Hedefa me ya yekemîn em dixwazin komekê mayînde be. Wekî hûn jî dizanin hilgirtina komê ne hêsan e. Ji ber ku mirov ne bi yek kesî re dan û standinê dike. Ev xebateke kollektîf e. Divê mirov bi zanebûn û hostatî tevbigere. A niha em gihîştine atmosfereke gelek baş û di navbera hemû hevalan de ev kollektîfî heye. Ev jî ji bo me avantajeke baş e. Ya duyemîn em dixwazin li derveyî Êlihê jî xebatan bikin. Mînak konseran pêk bînin. Wekî konserên gelî. Bi van konseran xwe bigihîne hezaran welatîyên xwe. Ya sêyemîn jî em dixwazin bi zêdekirina endamên komê re girîngiya erbaneyê ya di çanda me de bi civaka me bidin zanîn. Her erbaneyê li hemû cîhanê bidin naskirin û hezkirin...
Hûn wekî kom ji cihekî piştgiriyê digirin? An jî hûn li benda piştgiriyek çawa nin?
Ebru Geylan: Di armanca avakirina koma me de tu car destkeftiyeke aborî çênebûye. Bes me xwestiye bi erbaneya yek ji wan nuveya çanda me ye sereke ye, li hemberî talan û xirabkirina ekolojîk sekneke hunerî nîşan bidin. Jixwe heta roja îro kom bi derfetên xwemalî yên endamên komê hatiye.
Lê belê ji bo ku em karibin proje û xebatên mezintir bikin, hewcedariya me bi alîkariya sponsoran heye. Kesên di vê mijarê de wekî me difikirin û xemxwurê ziman û çanda xwe bin, dikarin li ser esesê rêgezên parastina çand û hunerê alîkariya me bikin.
Rojekî derfet çêbe, koma we dixwaze li kîjan bajarî konser bide?
Ebru Geylan: Wekî ji navê komê jî diyar dibe, me xwest bi deng û amûrên hunerî seknekî nîşanê talana li hember dîrokeke 12 hezar salî tê kirin bikin. Jan û keserên Heskîfê bi sekneke hunerî û legal bidin bihîstin. Sed mixabin em nebûn asteng li pêşiya vê talanê. Lê me dîsa jî dest jê nekişand. Û em dixwazin bi konsereke li Heskîfê hem rêzdariya xwe nîşanê wê bikin hem jî bi lorîkan şîna wê bikin...
***
Klîba yekem a komê: ŞAHMÎRAN
[1]