پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
دوزخورماتوو ساڵی 2006
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
چەمی سمۆر
03-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
چاوشارکێ
03-08-2024
زریان سەرچناری
کارە هونەرییەکان
فیلمی سینەمایی کوڕی بابل
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
کۆچە و کۆڵانە دێرینەکانی کەرکووک ساڵی 2024
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پارت و ڕێکخراوەکان
ماڵی دەنگبێژان لە ئامەد
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
وێنە و پێناس
قەڵای ئامەد ساڵی 1920
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
مزگەوتی گەورەی ئامەد
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
قارەمانێتیی زیندانی ئامەد بۆ باکووری کوردستان و دەنگی بەرخۆدان
02-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
خەلیل غەمگین
02-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  528,528
وێنە
  106,970
پەرتووک PDF
  19,864
فایلی پەیوەندیدار
  100,268
ڤیدیۆ
  1,468
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
302,073
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,834
هەورامی 
65,800
عربي 
29,077
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,736
فارسی 
8,807
English 
7,251
Türkçe 
3,580
Deutsch 
1,474
Pусский 
1,126
Française 
324
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
57
Հայերեն 
45
Italiano 
40
Español 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
21
日本人 
19
Norsk 
14
עברית 
14
Ελληνική 
13
中国的 
12
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,242
پەرتووکخانە 
25,257
ژیاننامە 
24,459
کورتەباس 
17,174
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,539
پەند و ئیدیۆم 
12,482
شوێنەکان 
11,578
شەهیدان 
11,567
کۆمەڵکوژی 
10,884
هۆنراوە 
10,201
بەڵگەنامەکان 
8,321
وێنە و پێناس 
7,314
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
1,919
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,450
ڤیدیۆ 
1,371
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
816
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
776
کارە هونەرییەکان 
725
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
79
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
311
PDF 
30,140
MP4 
2,379
IMG 
195,567
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
شێرکۆ بێکەس
ژیاننامە
فەرهاد زەردی
ژیاننامە
فەریدە ئیلیاس
ژیاننامە
ماردین مەحمود
ژیاننامە
ماردین مەحمود فەتاح
О поездке в Дерик (курды и армяне провинции Мардин)
کوردیپێدیا، بووەتە کوردستانی گەورە! لە هەموو لایەک و شێوەزمانێکی کوردستان ئەرشیڤوان و هاوکاری هەیە.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Pусский
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

О поездке в Дерик (курды и армяне провинции Мардин)

О поездке в Дерик (курды и армяне провинции Мардин)
О поездке в Дерик (курды и армяне провинции Мардин)
Представляем статью известного российского ученого-курдоведа, старшего научного сотрудника ИВ РАН Нодара Мосаки, опубликованную в одном из последних номеров газеты «Свободный Курдистан». Статья была подготовлена по итогам поездки автора в один из районов Турецкого Курдистана и содержит много ценных сведений о местных армянах, не публиковавшихся ни на русском, ни на европейских языках. К большому сожалению местных жителей, сейчас в Дерике проживает всего лишь одна армянская семья. Представляется, что ситуация в этом городке является типичной для многих уголков Турецкого Курдистана.
В августе 2008 г. во время посещения Турецкого Курдистана я посетил городок Дерик (Dêrika Çiyayê Mazî, Мазидагский Дерик). Это небольшой город в провинции Мардин, игравший однако большую роль в истории курдов и Курдистана, особенно в курдском национально-освободительном движении после Второй мировой войны. Не случайно блестящий знаток северо-курдистанской действительности проф. М.А. Гасратян Дерик упоминал наряду с такими крупными центрами, где действовали влиятельные курдские организации, как Стамбул, Анкара, Измир, Диярбакыр и Ван (Курдское движение в новое и новейшее время. – М., 1987, с. 244). Дерик был одним из центров активности действовавших в 60-х – начале 80-х годах тогда в Турецком Курдистане Демократической партии Турецкого Курдистана (ДПТК), Революционных культурных очаги Востока (DDKO), Революционно-демократических культурных обществ (DDKD), Национальных освободителей Курдистана (KUK).
Дерик традиционно считается одним из центров курдского национализма. Не случайно проучившийся 3 года в дерикском медресе выдающийся курдский поэт ХХ века Джегерхун отмечал, что научился курдскому патриотизму (kurdperwerî) в Дерике (всего он прожил в Дерике 6 лет).
По некоторым данным, название этого древнего города, расположенного между горами Манджил, Эрге Баба и Турджел, происходит от курдского слова Dêr – церковь. Его население составляет около 20 тысяч человек, почти все из них – курды. Большая часть населения принадлежит к племенам Рута и Абаса, кроме которых в Дерике имеются ряд других племён.
В середине ХХ в. в Дерике проживало много армян (более сотни). Значительная часть Дерика была отстроена именно армянами, которые играли здесь заметную роль в торговле, строительном секторе и ремеслах (кузнецы, портные, сапожники и т.д.). Однако после 70-х годов армяне в связи с ухудшением условий безопасности, вызванных усилением карательных мер турецких властей против курдского национально-освободительного движения, уехали в Мидъят и большей частью в Стамбул, а также в страны Европы. Отъезд армян негативно сказался на экономической активности в городе, что с большим сожалением отмечали местные старейшины. Автору показали закрытые сейчас торговые ряды, расположенные по центральной улице, ранее принадлежавшие преимущественно армянам. Во время нашей поездки в Дерике проживало уже лишь 2 армянские семьи. Глава одной из них, Кево Демирчян, хранитель единственной сохранившейся в Дерике армянской Красной церкви (Dêra Sor) (1), вскоре умер (2). Из-за того, что Кево являлся хранителем церкви, многие называли его «последним армянином Дерика».
Проживавшие в Дерике армяне традиционно блестяще владели курдским языком, не хуже чем курды, и практически были неотличимы от курдов, в чём убедился автор, посетив мастерскую кузнеца Наифа. Многие дерикские армяне участвовали в курдском освободительном движении в составе курдских организаций. Примечательно, что в Дерике, по свидетельству местных старейшин, были случаи, когда курды записывались армянами, чтобы поехать учиться в Стамбул и продолжать после этого работать в армянских организациях. Местное население, особенно старейшины, хорошо помнившие проживавших в Дерике армян, отзывалось о них с большим уважением, то и дело отмечая, что отъезд армян негативно сказался на жизни города.
Ещё одним фактором ухудшения экономического положения Дерика стало строительство в обход него автодороги, усилившей роль Кызылтепе.
Ранее Дерик был крупным сельскохозяйственным центром. В частности, там выращивали оливки, инжир, виноград.
Во время поездки в Дерик мы посетили известное семейство – Караханов. На окраине города можно наблюдать развалины их имения, а также фамильный склеп. Наиболее известным представителем Караханов, как известно, был Эдип Карахан – один из лидеров курдского движения в Турции в 50-х – начале 70-х годов. Его младший брат, проживающий в Швеции Энвер Карахан, является известным курдским писателем (3).
Выходцем из Дерика был и известный курдский общественный деятель, поэт, писатель и переводчик Кадриджан (1911 – 1972). Одно из его произведений посвящено Дерику (Bihara Dêrikê – «Весна Дерика», Hawar, № 13, 1933).
Другое известное семейство Дерика – Ёнены. Иззет Ёнен (Иззет-ага Дерики) был одним из лидеров курдского движения после 40-х годов и ДПТК, неоднократно находился в ссылке в турецких городах Койджегиз (провинция Мугла на Средиземном море), Адана и в Сирии, несколько лет жил у Мустафы Барзани в Южном Курдистане. Известный курдский интеллектуал Фуад Ёнен, будучи одним из первых курдских студентов в Измире, организовывал там в 60-х –70-х годах ячейки курдских организаций.
Ещё одна известная семья Дерика – Тюрки. Ахмет Тюрк, ещё в 70-х годах дважды избранный в парламент Турции, как известно, является сопредседателем Партии демократического общества (ПДО). Роль А.Тюрка в ПДО не исчерпывается руководством партии. Он, по сути, олицетворяет в ПДО течение курдского национализма. Его дядя Хаджи-Абдул Халим Тюрк в 60-х годах был известным активистом (ДПТК).
В Дерике родился (1959 г.) и современный курдский писатель и переводчик Фырат Джавари.
До последнего времени в Дерике звучала лишь курдская речь, а использование турецкого языка считалось даже постыдным среди жителей города. Однако в последние годы молодёжь, подвергавшаяся сильному ассимиляционному давлению, активно использует и турецкий язык.
Дерик в большинстве своём голосует за ПДО и руководителем местной администрации также является (и во время нашей поездки и по итогам выборов 29 марта 2009 г.) представитель этой партии. Однако, как нам показалось, исходя из недолгого общения с жителями города, в немалой степени голосование за ПДО является протестным, представляя собой нежелание голосовать за турецкие партии.

(1) Как пишет Э.Карахан, ранее в Дерике было 7 армянских церквей. Enwer Karahan. Kêvo. // www.nefel.com, 08.01.2007. (курд. яз.)
(2) См. по поводу смерти «литературный некролог» Энвера Карахана: Enwer Karahan. Ez ji Dêrikê xeyidîm, Kirîbo. // www.nefel.com, 10.09.2008. (курд. яз.). См. также «поэтический некролог» Аръена Ари: Arjen Arî. Kirîvê Kêvo (1). // http://www.diyarname.com/news.asp?Idx=1214. (курд. яз.)
(3) См., например, его ностальгические заметки о Дерике: Enwer Karahan. Çend dîhn û dîmenên Dêrikê -I-. // www.nefel.com, 27.12.2007. (курд. яз.).Enwer Karahan. Çend dîhn û dîmenên Dêrikê –II– (dawî). // www.nefel.com, 05.01.2008. (курд. яз.)[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (Pусский) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Этот пункт был написан в (Pусский) языке, нажмите на значок , чтобы открыть элемент на языке оригинала!
ئەم بابەتە 1,253 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | Pусский | Kurdist.ru
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
زمانی بابەت: Pусский
ڕۆژی دەرچوون: 11-08-2009 (15 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: ڕووسی
شار و شارۆچکەکان: ماردین
وڵات - هەرێم: باکووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 07-04-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 07-04-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 07-04-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,253 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.120 KB 07-04-2022 ڕاپەر عوسمان عوزێریڕ.ع.ع.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
کورتەباس
بە یادی شەهید سمایلی شەریفزادە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ساڤرولا
ژیاننامە
سایە ئیبراهیم خەلیل
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
ژیاننامە
شێخ لەتیف شێخ عەبدوڵڵا واژەیی
ژیاننامە
نیازی حەمە عەزیز
کورتەباس
زانستی زمان چی یە؟
ژیاننامە
سەلاح گادانی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
مەنسوور محەمەد نەژاد
وێنە و پێناس
قەڵای ئامەد ساڵی 1920
پەرتووکخانە
ئەلێکسەندەر ئەرۆنسۆن (کاک ئەسکەندەر) لە کەمپی نازییەکانەوە بۆ بەرپەتی سێدارەی بەعسییەکان
پەرتووکخانە
نزیکترین دووری
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
وێنە و پێناس
کۆشکی مەلیک فەیسەڵی دووەم لە هاوینەهەواری سەرسەنگ ساڵی پەنجاکانی سەدەی بیست
وێنە و پێناس
خولی پەروەردەکردنی هەنگ بۆ هەنگەوانانی شاباژێڕ ساڵی 2000
پەرتووکخانە
کوردی شەبەک لە پارێزگای موصل
کورتەباس
پاسۆک و فيلمی کارتۆنی منداڵان
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
شیلان شەماڵ مستەفا
ژیاننامە
لیڤا شاخەوان عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
فەرید ڕۆبینا
وێنە و پێناس
تیمەکانی هۆشیارکردنەوەی خۆپارێزی لە مین لە ساڵی 2000
ژیاننامە
شانیا شەهاب
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی دیاری شاری سلێمانی و هەڵەبجە لە ماڵی حامید بەگی جاف، لە ساڵی 1950
پەرتووکخانە
چاوشارکێ
کورتەباس
قارەمانێتیی زیندانی ئامەد بۆ باکووری کوردستان و دەنگی بەرخۆدان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
عەزیز نەسین و مەسەلەی کورد

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
شێرکۆ بێکەس
11-02-2009
هاوڕێ باخەوان
شێرکۆ بێکەس
ژیاننامە
فەرهاد زەردی
05-08-2017
سەریاس ئەحمەد
فەرهاد زەردی
ژیاننامە
فەریدە ئیلیاس
29-10-2021
هاوڕێ باخەوان
فەریدە ئیلیاس
ژیاننامە
ماردین مەحمود
29-10-2021
هاوڕێ باخەوان
ماردین مەحمود
ژیاننامە
ماردین مەحمود فەتاح
17-02-2023
ڕۆژگار کەرکووکی
ماردین مەحمود فەتاح
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
دوزخورماتوو ساڵی 2006
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
چەمی سمۆر
03-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
چاوشارکێ
03-08-2024
زریان سەرچناری
کارە هونەرییەکان
فیلمی سینەمایی کوڕی بابل
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
کۆچە و کۆڵانە دێرینەکانی کەرکووک ساڵی 2024
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پارت و ڕێکخراوەکان
ماڵی دەنگبێژان لە ئامەد
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
وێنە و پێناس
قەڵای ئامەد ساڵی 1920
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
مزگەوتی گەورەی ئامەد
03-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
قارەمانێتیی زیندانی ئامەد بۆ باکووری کوردستان و دەنگی بەرخۆدان
02-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
خەلیل غەمگین
02-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  528,528
وێنە
  106,970
پەرتووک PDF
  19,864
فایلی پەیوەندیدار
  100,268
ڤیدیۆ
  1,468
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
302,073
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,834
هەورامی 
65,800
عربي 
29,077
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,736
فارسی 
8,807
English 
7,251
Türkçe 
3,580
Deutsch 
1,474
Pусский 
1,126
Française 
324
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
57
Հայերեն 
45
Italiano 
40
Español 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
21
日本人 
19
Norsk 
14
עברית 
14
Ελληνική 
13
中国的 
12
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,242
پەرتووکخانە 
25,257
ژیاننامە 
24,459
کورتەباس 
17,174
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,539
پەند و ئیدیۆم 
12,482
شوێنەکان 
11,578
شەهیدان 
11,567
کۆمەڵکوژی 
10,884
هۆنراوە 
10,201
بەڵگەنامەکان 
8,321
وێنە و پێناس 
7,314
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
1,919
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,450
ڤیدیۆ 
1,371
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
816
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
776
کارە هونەرییەکان 
725
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
79
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
311
PDF 
30,140
MP4 
2,379
IMG 
195,567
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
کورتەباس
بە یادی شەهید سمایلی شەریفزادە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ساڤرولا
ژیاننامە
سایە ئیبراهیم خەلیل
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
ژیاننامە
شێخ لەتیف شێخ عەبدوڵڵا واژەیی
ژیاننامە
نیازی حەمە عەزیز
کورتەباس
زانستی زمان چی یە؟
ژیاننامە
سەلاح گادانی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
مەنسوور محەمەد نەژاد
وێنە و پێناس
قەڵای ئامەد ساڵی 1920
پەرتووکخانە
ئەلێکسەندەر ئەرۆنسۆن (کاک ئەسکەندەر) لە کەمپی نازییەکانەوە بۆ بەرپەتی سێدارەی بەعسییەکان
پەرتووکخانە
نزیکترین دووری
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
وێنە و پێناس
کۆشکی مەلیک فەیسەڵی دووەم لە هاوینەهەواری سەرسەنگ ساڵی پەنجاکانی سەدەی بیست
وێنە و پێناس
خولی پەروەردەکردنی هەنگ بۆ هەنگەوانانی شاباژێڕ ساڵی 2000
پەرتووکخانە
کوردی شەبەک لە پارێزگای موصل
کورتەباس
پاسۆک و فيلمی کارتۆنی منداڵان
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
شیلان شەماڵ مستەفا
ژیاننامە
لیڤا شاخەوان عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
فەرید ڕۆبینا
وێنە و پێناس
تیمەکانی هۆشیارکردنەوەی خۆپارێزی لە مین لە ساڵی 2000
ژیاننامە
شانیا شەهاب
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی دیاری شاری سلێمانی و هەڵەبجە لە ماڵی حامید بەگی جاف، لە ساڵی 1950
پەرتووکخانە
چاوشارکێ
کورتەباس
قارەمانێتیی زیندانی ئامەد بۆ باکووری کوردستان و دەنگی بەرخۆدان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
عەزیز نەسین و مەسەلەی کورد
فۆڵدەرەکان
ژیاننامە - ڕەگەزی کەس - نێر کۆمەڵکوژی - ڕەگەزی کەس - نێر ژیاننامە - نەتەوە - کورد کۆمەڵکوژی - نەتەوە - کورد وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پارت و ڕێکخراوەکان - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان شوێنەکان - وڵات - هەرێم - ڕۆژاوای کوردستان ژیاننامە - جۆری کەس - قوربانیی شەڕی ناوخۆ

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.484 چرکە!