پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بەکرە سوور
17-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەکر مستەفا سەعید
17-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەکرە قیت
17-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کەرە فەیلەسووفە سپییە سێپێیەکە
17-07-2024
هەژار کامەلا
ڤیدیۆ
ماکوان کەریم؛ کێ دەڵێت عیسای کوری مەریەم لە خاچ دراوە؟ ئەوەی لە خاچ دراوە کوردستانە!
17-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
ئیخوان موسلیمین چییە و چۆن دامەزرا؟
16-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,865
وێنە 106,006
پەرتووک PDF 19,742
فایلی پەیوەندیدار 98,975
ڤیدیۆ 1,424
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست 
300,524

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,727

هەورامی 
65,707

عربي 
28,766

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,136

فارسی 
8,292

English 
7,139

Türkçe 
3,565

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

ژیاننامە
موجتەبا میرزادە
ژیاننامە
سەڵاح باڵابەرز
بەڵگەنامەکان
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان،...
ژیاننامە
سڵێمان حەسەن
ژیاننامە
ماریا سام
أصل الأمة الکردية
کوردیپێدیا، زانیارییەکانی هێندە ئاسان کردووە! بەهۆی مۆبایڵەکانتانەوە زۆرتر لە نیو ملیۆن تۆمار لە گیرفانتاندایە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

أصل الأمة الكردية

أصل الأمة الكردية
برادوست ميتاني
من المعلوم أن الحضارة القديمة للبشرية في تبلورها الثاني والرئيسي قد ازدهرت من ميزوبوتاميا العليا، أي المنطقة العليا من نهري دجلة والفرات، منذ آلاف السنين، وبالذات من المرکز، حيث توجد سلاسل جبال زاغروس وطوروس التي تشغل قلب کوردستان، ومنها انتشرت نحو السفلی، أي سومر وکذلک نحو سوريا ومصر وأوروبا وآسيا وغذت الحضارة العالمية، وبهذا تکون قد انتشرت من موطن الکرد، کردستان، وذلک قبل أن يشکل الکرد أمة منفصلة عن أبناء عمومتهم -اڵاريين – الذين هاجروا من مناطق جبال زاغروس وطوروس وما تليهما في الجنوب عبر الشرق باتجاه الهند وغيرها، وعبر البحر الأسود إلی أوروبا وأمريکا، هؤلاء الذين يشکلون جميعهم مع الکرد آرومة عرقية واحدة وهي اڵارية.
أصل تسمية الکرد
يرد اسم کرد في کتاب أنابازيس للمؤرخ کزينفون باسم “کوردو” عندما يتحدث عن ڕحلة الألف الشهيرة بعد انتهاء الحروب الميدية وخروج الجنود اليونانيون من سجون الإخمينيين الفرس عام 401 ق م، وکان حينها کزينفون ضابطاً في صفوفهم، يقول: “في طريقنا وصلنا إلی منطقة تسمی جزيرتا کوردو، وکان أهلها شديدو البأس”، ويقصد بها جزيرة بوطان.
لن أخوض هنا في عشرات التسميات – کما يفعل العديد من الباحثين – عن أصل اسم الکرد في اللغات الغريبة، بل سأکتفي بأصل التسمية في اللغة الکردية فقط:
بقناعتي أن اسم “کرد” مشتق من خور، أي الشمس، وقد لحق به حرف الدال (د) عبر التداول مع مرور الزمن فأصبح الاسم “خورد” مثلما يحدث مع بر Bir فأصبح برد أي “أخذ ومع” وبرPir أي الجسر، وأصبح برد Pird وکذلک کور Gur فأصبح کورد Gurd أي الذئب ومر Mir أصبح مرد Mird أي مات، وهکذا إلی آخره، خاصة في اللهجة الکردية الصورانية، وکثيراً ما ينقلب حرف الخاء في اللغة الکردية إلی الکاف، لذا خورد Xurd صارت کورد KURD مثل ميرخانMîrxan وميرکان Mîrkan، وهکذا ثم لسهولة اللفظ استقر اسم کور Kur في مناطق من کردستان علی صيغة کو KU أي الجبل (العلو) لأن کو المأخوذة من خو مخففة من خور Xur التي هي الشمس العالية، فاستمد الکرد اسم الجبل من علو الشمس، لذا فإن العديد من الباحثين – منهم المفکر القائد عبد الله اوجلان – يقولون أن اسم کرد مشتق من کو- تي أي سکان العلو، أي سکان الجبال، لذا ظلت کردستان لفترة طويلة تحمل اسم إقليم الجبال في الدولة الإسلامية.
بهذا التحليل وبانسيابية ديناميکية لغوية وصلنا إلی معنی کردستان الذي هو خورد – ستان أي بلاد أو موطن الشمس Welatê Roj وهذه هي حقيقة وطننا کردستان لما لها علاقة بميثولوجيتنا الکردية ومکانة وقدسية الشمس فيها، وإن تسمية باحثنا التاريخي الأستاذ عبد الله الشکاکي لکتابه مؤخراً في تاريخ الکرد باسم “وطن الشمس” ليس من باب الصدفة. أما من حيث صلتنا وتشبثنا بأرضنا ووطننا فيؤکد التاريخ حقيقة وهي أنه مهما توزع أو تنقل الکرد، فقد کانوا ينتقلون داخل وطنهم کردستان ولم يهاجروا إليه من مناطق أخری، وإنهم ما زالوا يعيشون علی أرضهم، منذ تاريخ البشرية، أي منذ إنسان آرکتوس الذي يرجع وجوده في کردستان إلی أکثر من مليون سنة، والنبي نوح وسفينته التي استوت علی جبل جود (6000) Gotî سنة قبل الميلاد وولده يافث الذي ينحدر منه اڵاريون ومروراً بالکوتيين والهوريين والسومريين والإيلاميين والکاشيين والسوبارتو واللولو والميتانيين والمانيين والکالتيين والميديين وغيرهم من أجداد الکرد القدماء، وما أقامه الکرد من دول ودويلات وحکومات علی أرضهم في کردستان خلال العصور الوسطی أو في فترات ما عانوه فيها من حرمان وغبن واضطهاد علی أرضهم في التاريخ المعاصر، وبل استمراراً في تمسکهم بوطنهم حتی اڵان، فبذلک يکون الکرد قد سبقوا الأمم الاخری في وجودهم في هذه المنطقة، أي في کردستان وميزوبوتاميا (Mezra botan)، وهذا ما أکده العديد من الأرکولوجيين والباحثيين وفي مقدمتهم المفکر العراقي الراحل هادي العلوي والمفکر الکردي القائد عبد الله أوجلان.
أقسام اڵاريين Arî: کانت موزوبوتاميا منبع الشعوب وحضاراتها، وقد انتشرت باتجاه آسيا وأوروبا قبل أن تتشکل القوميات وخاصة في الحقبة الجليدية الأخيرة التي کانت حوالي الألف العشرين قبل الميلاد، کما أنها ظلت هکذا حتی ظهور اڵاريين في الألف الثاني قبل الميلاد وما تلاه في منطقة ميزوبوتاميا الذين أکملوا مسيرة الانتشار عبر شمال بحر الخزر (کاسبين – قزوين) وخليج اللور (العربي أو الفارسي) نحو منطقة القفقاس والهند وروسيا وغيرها، وعبر البحر الاسود نحو أوروبا وأمريکا مع بقاء الکرد في مناطقهم الأصلية في کردستان، لذا يمکن وفق تلک الهجرات تقسيم اڵاريين إلی المجموعات التالية:
1- المجموعة الغربية (هندو أوروبي) وهم: هيتي (حيثي)، إيطالي. فرنسي، يوناني، إسباني، ألماني، هولندي. إنکليزي، أيرلندي، وايلزي، لاتفي، ليتواني، ڕوسي، تشيکي، بولوني، أوکراني، صربي، کرواتي، بلغاري، أرمني، ألباني.
2-المجموعة الشرقية؛ (هندوآري) – وهم ثلاث فئات:
الأولی قديمة: جودي، إيلامي کاشي، هوري sorî، سوباري، لولو (لولوبي) ميتاني، کالتي، مانناي، کاردوخ Kurdox.
الثانية وسطی: سنسکريتي، ميدي، فارسي، هندي.
الثالثة حديثة: الشعب الکردي الحالي، تاليش، بلوش، أفغان، تاجيک، أوستي، باکستاني، سنغالي.
يقول المؤرخ ميجر سون: نحن السکسون أحفاد هؤلاء الکرد الکالتيين، خرجنا من کردستان. وکذلک يقول ويلي ديورانت: إن الجرمانيين (أي الألمان والإنجلو والفرنسييين والإنکليز وغيرهم من الأوربيين) أحفاد الکالتيين Xaltî الذين هاجروا من کردستان، کما إن القيصر الروماني ألقی تسمية بيريتان Bêrîtan علی الإنکليز فسميت دولتهم بريطانيا، ومن المعلوم أن اسم بيريتان هو اسم لقبيلة کردية.
ما سبق وطرحناه کان بحثاً مختصراً عن أصل الأمة الکردية التي تعود جذورها إلی التاريخ الغابر، أي قبل أن تتشکل القومية الکردية وکذلک بعد أن تشکلت وانفصلت عن أخواتها من اڵاريين کالهنديين والباکستانيين والأفغان والفرس والألمان والروس والإنکليز والفرنسيين وغيرهم من اڵاريين، وذلک دليل علی أن الکرد أمة عريقة وأصيلة، تعيش علی أرضها منذ بداية ظهور البشرية، علی أرض ميزوبوتاميا بشقيها العلوي والسفلي، ليس کما سعی إليه المستعمرون البائسون لأهداف سلطوية دنيئة في تشويه ومحو وجود الکرد الحضاري الکبير في المنطقة والعالم.[1]
ئەم بابەتە 926 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 21-05-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 95%
95%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 22-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 23-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 22-05-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 926 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.123 KB 22-05-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
تەلەفزیۆن لەلایەن کۆمەڵایەتی و سایکۆلۆژیەوە چ کارێک لە منداڵان دەکات
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
کورتەباس
کتێبخانەی ئاشورپانیپاڵ
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
کورتەباس
با هەتا هەتایە کارەساتە نەتەوەیی و نیشتمانییەکەی هەڵەبجە سیمبوڵی یەکبوون و کوردایەتیمان بێت
وێنە و پێناس
گوندی میراولی لە شارەدێی سیروان، هەڵەبجە ساڵی 1998
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
ژیاننامە
جەعفەر عومەر
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی قەڵخانلۆ لە خورماتوو ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
شەهرام قەدیمی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی دووەمی سەرەتایی قوتابخانەی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد، دوکان ساڵی 1978
کورتەباس
کێشەی ئافرەت لەکلاورۆژنەی شیعری هەندێ لە شاعیرانی هاوچەرخ دا
ژیاننامە
بەکرە قیت
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
کەرە فەیلەسووفە سپییە سێپێیەکە
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
کورتەباس
سانت بوف و هونەری رەخنە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی گوندی زەنگەنان، شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 2000
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
گۆرانیەکانی سێ نەوە (موزیکی عێبری بە کوردی)
ژیاننامە
بەکرە سوور
ژیاننامە
بەکر مستەفا سەعید
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
موجتەبا میرزادە
21-11-2008
هاوڕێ باخەوان
موجتەبا میرزادە
ژیاننامە
سەڵاح باڵابەرز
15-04-2010
هاوڕێ باخەوان
سەڵاح باڵابەرز
بەڵگەنامەکان
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، بەیاننامەیەکیان لەبارەی شەڕی موسڵ و دۆخی دارایی هەرێم و کێشەکانی ناوخۆی یەکێتی بڵاوکردەوە
15-10-2016
هاوڕێ باخەوان
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، بەیاننامەیەکیان لەبارەی شەڕی موسڵ و دۆخی دارایی هەرێم و کێشەکانی ناوخۆی یەکێتی بڵاوکردەوە
ژیاننامە
سڵێمان حەسەن
05-01-2022
سەریاس ئەحمەد
سڵێمان حەسەن
ژیاننامە
ماریا سام
07-03-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
ماریا سام
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بەکرە سوور
17-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەکر مستەفا سەعید
17-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەکرە قیت
17-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کەرە فەیلەسووفە سپییە سێپێیەکە
17-07-2024
هەژار کامەلا
ڤیدیۆ
ماکوان کەریم؛ کێ دەڵێت عیسای کوری مەریەم لە خاچ دراوە؟ ئەوەی لە خاچ دراوە کوردستانە!
17-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
ئیخوان موسلیمین چییە و چۆن دامەزرا؟
16-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,865
وێنە 106,006
پەرتووک PDF 19,742
فایلی پەیوەندیدار 98,975
ڤیدیۆ 1,424
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست 
300,524

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,727

هەورامی 
65,707

عربي 
28,766

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,136

فارسی 
8,292

English 
7,139

Türkçe 
3,565

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
تەلەفزیۆن لەلایەن کۆمەڵایەتی و سایکۆلۆژیەوە چ کارێک لە منداڵان دەکات
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
کورتەباس
کتێبخانەی ئاشورپانیپاڵ
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
کورتەباس
با هەتا هەتایە کارەساتە نەتەوەیی و نیشتمانییەکەی هەڵەبجە سیمبوڵی یەکبوون و کوردایەتیمان بێت
وێنە و پێناس
گوندی میراولی لە شارەدێی سیروان، هەڵەبجە ساڵی 1998
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
ژیاننامە
جەعفەر عومەر
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی قەڵخانلۆ لە خورماتوو ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
شەهرام قەدیمی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی دووەمی سەرەتایی قوتابخانەی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد، دوکان ساڵی 1978
کورتەباس
کێشەی ئافرەت لەکلاورۆژنەی شیعری هەندێ لە شاعیرانی هاوچەرخ دا
ژیاننامە
بەکرە قیت
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
کەرە فەیلەسووفە سپییە سێپێیەکە
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
کورتەباس
سانت بوف و هونەری رەخنە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی گوندی زەنگەنان، شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 2000
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
گۆرانیەکانی سێ نەوە (موزیکی عێبری بە کوردی)
ژیاننامە
بەکرە سوور
ژیاننامە
بەکر مستەفا سەعید
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
فۆڵدەرەکان
وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان کورتەباس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان کلتوور - مەتەڵ - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم کورتەباس - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم کورتەباس - شار و شارۆچکەکان - سلێمانی کلتوور - مەتەڵ - شار و شارۆچکەکان - قەڵادزێ (پشدەر) پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - مێژوو کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - یاداشت

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.859 چرکە!