پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
جەلال باڵان
15-08-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سیروان عەزیزی
15-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
بارزان شاسوار
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  531,292
وێنە
  107,596
پەرتووک PDF
  20,020
فایلی پەیوەندیدار
  101,113
ڤیدیۆ
  1,475
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,386
Kurmancî - Kurdîy Serû 
89,005
هەورامی 
65,853
عربي 
29,431
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,084
فارسی 
9,002
English 
7,423
Türkçe 
3,612
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,495
Pусский 
1,134
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
46
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
балгарская 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,375
ژیاننامە 
24,803
کورتەباس 
17,332
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,561
پەند و ئیدیۆم 
12,796
شوێنەکان 
11,710
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,233
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,376
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,566
MP4 
2,399
IMG 
196,801
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
حەسەن گەرمیانی
ژیاننامە
محەمەد ڕەشید فەتاح
ژیاننامە
شێروان بابان
ژیاننامە
ئەحمەد زەردەشت
هۆنراوە
زارا محەمەدی
من أسماء الموصل عبر التاريخ
کوردیپێدیا، (مافی گەییشتن بە زانیاریی گشتی) بۆ هەموو تاکێکی کورد دەستەبەردەکات!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

الموصل

الموصل
د. سمير بشير حديد
سميت #الموصل# بهذا الاسم، لأنها كانت تصل بين الشام وخراسان وبين دجلة والفرات، ويصفها ياقوت الحموي، بأنها: باب العراق، ومفتاح خراسان، منها يقصد إلى أذربيجان، وأنها واحدة من بين ثلاثة بلدان عظَام في الدنيا، هي: نيسابور (مقاطعة خراسان– شمال شرق إيران) لأنها باب المشرق، ودمشق، لأنها باب المغرب، والموصل نفسها، لأن القاصد إلى الجهتين لا يمر إلا بها.

كما تجدر الإشارة إلى أن تسميتها بأسماء مختلفة، نجد بعضاً منها أسماء قَدِيمة (قَبْل الإسلام) وأخرى بعد فتحها، نذكر منها:
1- أشار الرحالة اليوناني زينوفون في رحلته عام (401) ق.م إلى الموصل باسم (مسبيلا) المستنبطة من الكلمة الآشورية (مشبالو) التي تعني الأرض السفلى أو الأرض الواطئة أو المنخفضة، أنظر سهيل قاشا.
2- سميت الموصل باسم (نيو أردشير) أي أردشير الجَدِيدة، نسبة إلى المَلِك الساساني الفارسي أردشير الأوّل، وقد لاقت اهتماماً كبيراً من قِبَلْه. ولد أردشير الأوّل أواخر القرن الثاني في المرزبان، وحكم مَدِينَةٌ اصطخر، ثم ثار ضد أخيه وأخذ منه الملك في سنة 208م وقام أردشير بالسيطرة على كثير من بلاد فارس والمدن المجاورة ل(كرمان) و(أصفهان) ومنها الموصل، أنظر سهيل قاشا.
3- سميت الموصل ب(الحصن العبوري) من قِبَل الآراميين، أي: الحصن الغربي. جاءت هذه التسمية بعد أن سقطت تحت الحكم الساساني الذي أفقرها وجردها من هويتها الآشورية، بعد سقوط نِينَوَى الآشورية أنتقل التجمع السكاني إلى الطرف الثاني من نهر دجلة وهو مكان أكثر تحصيناً لوقوعه في منطقة مرتفعة محاطة بالنهر عُرفت ب(عبورايا) ثم سميت الموصل بعد الفتح الإسلامي.
4- سميت الموصل في الجاهلية ب(عربايا) أي: محل إقامة العرب، ويقصد هنا بالجزيرة العربية، لأنه كان يقطنها الكثير من القبائل العربية. كما أشار الهمذاني:”كانت قريش تسأل في الجاهلية عن خصب باعربايا، وهي الموصل، لقدرها عندهم، وعن ريف الجزيرة، وما يليها لأنها تعدل في الخصب باعربايا.
5- أطلق العرب على الموصل اسم (خولان) كما أشار المقدسي في كتابه، أحسن التقاسيم، وذكر ذَلِك عماد الدين خليل في كتاب: خطوات في تُراث الموصل. وعند البحث عن أصل هذه التسمية وجدت أن (خولان) قبيلة عربية قطنت في صعدة باليمن في زمن الجاهلية (قَبل الإسلام) وأعلنت إسلامها في السنة العاشرة للهجرة. يقال: إن عدداً من أبناء هذه القبيلة نزح نحو الحجاز وبلاد الشام مرتين: الأُولَى قَبل الإسلام بسبب قتال مع عشيرة يمنية أخرى ما أدى إلى نزوحها من اليمن باتجاه الشام والموصل. أما المرة الأخرى فكانت بعد دخولها الإسلام من خلال مشاركتها في الفتوحات الإسلامية، وبلغت بلاد الأندلس والشام والموصل. وأعتقد - أنا شخصياً - أن هذا هو الربط الوحيد الذي يقبل المنطق، ولم أجد أي ربط آخر يبين اسم هذه القبيلة وتسمية الموصل ب(خولان)، وربما يحتاج هذا الأمر إلى بحث أدق، ودراسة أعمق... نأمل أن نجد في المستقبل إن شاء الله بحبوحة من الوقت للتحقق من هذا الموضوع.
6- كما أطلق عليها العرب اسم (الحِصْنين). يشير ابن الأثير الجزري، إلى أنه: بعد انتصار المسلمين على الساسانيين في معركة القادسية توجه قسم منهم وشن حصاراً على تكريت التي كانت تحت سيطرة البيزنطيين وتمكنوا من دخولها واتجه ربعي بن الأفكل التغلبي إلى الموصل (عرفت في المصادر الإسلامية بالحِصْنين آنذاك) وفتحها، وهناك اختلاف على تَارِيخ استسلام المَدِينَة، فيروي البعض أن ربعي بن الأفكل دخلها عام 637 (16 ﮪ) بينما يرجئه آخرون حتى 641 (21 ﮪ). ومن يرغب بالدخول في تفاصيل فتح الموصل، فعليه مراجعة كتابات: ابن الأثير، أو اليعقوبي، أو الأزدي، أو الطبري.

أما من التسميات التي وردت بعد الفتح، أي: بعد فتحها عام 17 للهجرة، وحديثاً فهي:
1- أم الربيعَيْن: لأنها منطقة معتدلة دافئة، يبلغ ارتفاعها 730 قدماً (223م) فوق مستوى سطح البحر ويسيطر عليها مناخ البحر المتوسط. وتعد من الوجهات السياحية المهمة التي يقصدها النّاس من محافظات كثيرة في العراق لغرض الاصطِياف، لاسيما في نهاية موسم الربيع والصيف وأوائل فصل الخريف. ذَلِك أن الموصل – أم الربيعَين – تتميز باعتدال مناخها ونقاء أجوائها وعذوبة مياهها، كما أن طرق الوصول إِليها معبدة وميسرة وسهلة. أما خريفها فهو يشبه ربيعها ولا يختلف عنه من حيث طبيعة المناخ ولهذا أطلق عليها اسم أم الربيعَيْن.

2- الْحَدْبَاء: هنالك عدة آراء لسبب تسمية الموصل بالحَدْبَاء. الأوّل: وهو ما يشير إليه ياقوت الحموي، هو احتداب في دجلتها، واعوجاج في جريانها. والثاني: ما يشير إليه ابن بطوطة، كما جاء في ستار تايمز، إلى أن التسمية تعود إلى قلعتها الْحَدْبَاء، وذكرها محمد أمين العمري في منهل الأولياء وهو احتداب أرضها حيث البيوت مبنية على نشز من الأرض.

والرأي الثالث يرى أن التسمية جاءت نسبة إلى اِحْدِيداب منارتها في الجامع النوري (الكبير). استعرض حازم البكري في كتابه: معجم الألفاظ الموصلية، الجزء الأوّل، الآراء المختلفة حول تسمية الموصل بالحَدْبَاء: فبالنسبة لقول ياقوت الحموي (سميت الموصل بالحَدْبَاء نسبة إلى اِحْدِيداب في نهرها واعوجاج في جريانه)، فإن البكري يرى أن هناك مناطق كثيرة في طول مجرى نهري دجلة والفرات، فيها اِحْدِيدابات واعوجاجات أكثر مما في هذه المنطقة ومع ذَلك، لم تُسَمَّ أيُّ قريةٍ أو بلدةٍ واقعة عليها باسم الحَدْبَاء. وبالنسبة لقول ابن بطوطة (لقبت الموصل بالحَدْبَاء، لانحداب في قلعتها) يقول البكري: إن جميع القلاع القَدِيمة كانت تشيد على نشز من الأرض وارتفاع لتكون مشرفة ومتسلطة على الأراضي المجاورة، ويقول أيضاً: أما من قال بأنها سميت بالحَدْبَاء نسبة إلى احْدِيداب منارتها، أقول بأن الموصل لقبت بالحَدْبَاء قَبل بناء المنارة بفترة طويلة. ثم يقول: وقد أطلعني أحد الإخوة الأدباء على كلمة نقلها من جريدة الموصل في عددها (143 الصادرة بتَارِيخ 14-11-1919). جاء فيها: تعرف منطقة الموصل عند الآراميين باسم (حدياب) وكانت الجزيرة تعرف بالموصل. فهما موصلان. وقد قال الشاعر الزبيدي في تاج العروس:

وبصرةُ الأزد مِنَّا والعراقُ لنا...
والموصلان، ومنا المصرُ والحرم

وكان الكتّاب إذا أرادوا الموصل التي بحذاء نِينَوَى ودون سواها قالوا (موصل حدياب) ثم حرف الاسم إلى (موصل حدباي). وعند علماء الصرف أن الياء إذا تطرّفت قلبت إلى همزة. لذَلِك أصبحت (موصل حدباء). وبمرور الزمن وتقلب الظروف توهم النّاس أن كلمة حدباء هي صفة للموصوف، فقالوا: الموصل الحَدْبَاء. وربما كان هذا التعليل هو الصحيح.

(مستل من مبحث طويل بنفس العنوان).[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 873 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | almadasupplements.com 02-07-2017
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 8
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 02-07-2017 (7 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
شار و شارۆچکەکان: موسڵ و دەشتی نەینەوا
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 21-03-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 24-03-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 24-03-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 873 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
ناو و نازناو و ناو و ناتۆرە و ناودەرکردن و ساناکردنی ناو لەناو زمان و لە لای گەلی ئێمەدا
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
ژیاننامە
جەلال باڵان
کورتەباس
کورتە هەڵسەنگاندنێکی پرۆگرامی خوێندنی رێزمانی کوردی لە قۆناغەکانی ناوەندی و ئامادەیی دا
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
کورتەباس
لێکۆڵینەوەی مێژوویی لە رۆژنامەگەری کوردی دا
ژیاننامە
سیروان عەزیزی
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
ژیاننامە
نوور یوسف
ژیاننامە
تینا سۆران
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
کورتەباس
بەبۆنەی یادی سی و پێنج ساڵەی کۆچ کردنی مێژوونووسی گەورەی کورد مامۆستا ئەمین زەکی بەگەوە
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
بارزان شاسوار
کورتەباس
سەرهەڵدانی بیروباوەڕی شورات و ئەو هۆیانەی بوونە هۆی هاتنە کایەوەی-بەشی چوارەم
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
حەسەن گەرمیانی
30-10-2009
هاوڕێ باخەوان
حەسەن گەرمیانی
ژیاننامە
محەمەد ڕەشید فەتاح
19-03-2013
بەناز جۆڵا
محەمەد ڕەشید فەتاح
ژیاننامە
شێروان بابان
17-05-2021
ڕۆژگار کەرکووکی
شێروان بابان
ژیاننامە
ئەحمەد زەردەشت
03-09-2021
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد زەردەشت
هۆنراوە
زارا محەمەدی
08-01-2022
زریان عەلی
زارا محەمەدی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
جەلال باڵان
15-08-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سیروان عەزیزی
15-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
بارزان شاسوار
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  531,292
وێنە
  107,596
پەرتووک PDF
  20,020
فایلی پەیوەندیدار
  101,113
ڤیدیۆ
  1,475
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,386
Kurmancî - Kurdîy Serû 
89,005
هەورامی 
65,853
عربي 
29,431
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,084
فارسی 
9,002
English 
7,423
Türkçe 
3,612
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,495
Pусский 
1,134
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
46
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
балгарская 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,375
ژیاننامە 
24,803
کورتەباس 
17,332
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,561
پەند و ئیدیۆم 
12,796
شوێنەکان 
11,710
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,233
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,376
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,566
MP4 
2,399
IMG 
196,801
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
ناو و نازناو و ناو و ناتۆرە و ناودەرکردن و ساناکردنی ناو لەناو زمان و لە لای گەلی ئێمەدا
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
ژیاننامە
جەلال باڵان
کورتەباس
کورتە هەڵسەنگاندنێکی پرۆگرامی خوێندنی رێزمانی کوردی لە قۆناغەکانی ناوەندی و ئامادەیی دا
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
کورتەباس
لێکۆڵینەوەی مێژوویی لە رۆژنامەگەری کوردی دا
ژیاننامە
سیروان عەزیزی
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
ژیاننامە
نوور یوسف
ژیاننامە
تینا سۆران
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
کورتەباس
بەبۆنەی یادی سی و پێنج ساڵەی کۆچ کردنی مێژوونووسی گەورەی کورد مامۆستا ئەمین زەکی بەگەوە
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
بارزان شاسوار
کورتەباس
سەرهەڵدانی بیروباوەڕی شورات و ئەو هۆیانەی بوونە هۆی هاتنە کایەوەی-بەشی چوارەم
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
فۆڵدەرەکان
ژیاننامە - ئایین و ئایینزاکان - ئێزیدی ژیاننامە - جۆری کەس - بێسەروشوێن ژیاننامە - جۆری کەس - قوربانیی شەڕی دەوڵەتی ئیسلامی - داعش ژیاننامە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی سەروو ژیاننامە - شار و شارۆچکەکان (لەدایکبوون) - شنگال ژیاننامە - شوێنی نیشتەنی - کوردستان ژیاننامە - فۆڵدەرەکان - جینۆسایدی کوردە ئێزیدییەکان ژیاننامە - نەتەوە - کورد ژیاننامە - وڵات - هەرێم (لەدایکبوون) - باشووری کوردستان ژیاننامە - ڕەگەزی کەس - نێر

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.657 چرکە!