پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بەکرە سوور
17-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەکر مستەفا سەعید
17-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەکرە قیت
17-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کەرە فەیلەسووفە سپییە سێپێیەکە
17-07-2024
هەژار کامەلا
ڤیدیۆ
ماکوان کەریم؛ کێ دەڵێت عیسای کوری مەریەم لە خاچ دراوە؟ ئەوەی لە خاچ دراوە کوردستانە!
17-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
ئیخوان موسلیمین چییە و چۆن دامەزرا؟
16-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,852
وێنە 106,003
پەرتووک PDF 19,742
فایلی پەیوەندیدار 98,975
ڤیدیۆ 1,424
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست 
300,522

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,727

هەورامی 
65,707

عربي 
28,766

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,136

فارسی 
8,292

English 
7,139

Türkçe 
3,565

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

ژیاننامە
موجتەبا میرزادە
ژیاننامە
سەڵاح باڵابەرز
بەڵگەنامەکان
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان،...
ژیاننامە
سڵێمان حەسەن
ژیاننامە
ماریا سام
هل النساطرة هم أحفاد الآشوريين؟ (1)
زانیارییەکان لە هەردوو باری بابەتی و زمانەوانیدا پوخت و پۆلێن دەکەین و بەشێوازێکی سەردەمییانە دەیانخەینە بەردەست!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

هل النساطرة هم أحفاد الآشوريين؟ (1)

هل النساطرة هم أحفاد الآشوريين؟ (1)
هل النساطرة هم أحفاد الآشوريين؟ (1)
د. مهدي كاكه يي

إعتنق قسمٌ من سكان جبال وقرى ومدن كوردستان المذهب النسطوري للديانة المسيحية، نسبةً الى الأسقف (نسطوريوس) أسقف القسطنطينية الذي أسّس هذا المذهب في سنة 431 ميلادية، بعد حُرمانه وطرده من الكنيسة الكاثوليكية الجامعة. من الجدير بالذكر أنه يتم إطلاق إسم (الكنيسة الشرقية) على كنيسة النساطرة.
في القرن الخامس عشر الميلادي، قامت الكنيسة الكاثوليكية بجهودٍ كبيرة من أجل إقناع أتباع الطائفة النسطورية الشرقية أن يقوموا بِتغيير مذهبهم النسطوري الى المذهب الكاثوليكي. هذه الجهود نجحت في إقناع قسمٍ من النسطوريين أن يعتنقوا المذهب الكاثوليكي، وتمّ إطلاق إسم (الكلدانيين) على هؤلاء وذلك لِكون الكلدانيين القدماء كانوا من سُكّان بابل الكلدانية وليس لأنّ هؤلاء من سُلالة الكلدانيين الذين ذابوا في الشعوب الأخرى ومنه الشعب الكوردي، ولم يبقَ لهم أي وجود، حيث أن إطلاق هذه التسمية عليهم هي مُجرّد تسمية تعرّفية جغرافية. من هنا ندرك أن الناس الذين يتم إطلاق إسم الكلدانيين عليهم ليس لهم أي إرتباط بالكلدانيين القدماء.
أما عن جذور الإسم ( آثور) من (آشور)، فأنه في أواخر القرن التاسع عشر ومطلع القرن العشرين، ظهر مطران مسيحي ( كلداني - كاثوليكي) إسمه المطران (أدي شير) وقام بِتأليف كِتابٍ بِعنوان ( كلدو - آثور)، ومن هنا إبتدأت هذه الاقوام تداول المصطلح (آثور) كنوع من تأسيس هويةٍ لأفرادها، تحفظ لهم كينونتهم، بعد إشتداد الضغط على الأقليات العِرقية والدينية بسبب إندلاع الحرب العالمية الأولى ووقوع أحداث مذابح الأرمن بعد سنة 1915 الميلادية نتيجة موقفهم المناؤي للدولة العثمانية حينها و مساندتهِم لِروسيا القيصرية.
شمِل البحث عن الهوية، جميع المكوّنات المعتنِقة للديانة المسيحية في بلاد ميزوپوتاميا في ذلك الوقت، حيث أخذ كل مذهب يحاول تأسيس هوية خاصة بها للتعريف والتمييز والحفاظ على كينونته من الإختفاء والإنقراض، فوجدَ النساطرة ضالتهم بالتسمية التي أطلقها المطران (أدي شير) عليهم، وهي (الاثوريون(.
يذكر السير (سدني سمث) بأن زوال الشعب الآشوري وكيانه السياسي سيبقى ظاهرة غريبة وملفتة للنظر في التأريخ القديم، حيث أن ممالك وإمبراطوريات أخرى قد إختفت، إلا أن شعوبها إستمرت في الوجود. يستطرد السير (سدني سمث) في حديثه قائلاً بأنه لم يحصل في التأريخ أن سُلِبَت ونُهِبَت أية بلاد أخرى وأُبيد شعبها بالكامل كما حصل لبلاد آشور(a).
كما أن عالِم الآثار (نيكولاي بوستغيت) يذكر أن الإنحطاط السياسي للدولة الآشورية لم يكن مُتوَقعاً أن يحدث بهذه السرعة، إلا أنه مع ذلك لم يكن سقوطها مفاجئاً وأن إختفاءها التام كان لُغزاً مُحَيِّراً، حيث أن ممالك وإمبراطوريات مماثلة عديدة قد ظهرت ثمَّ إنهارت كالمملكة الهيتية العظيمة، إلاَ أنها لم تختفِ إختفاءً تاماً كما حدث للدولة الآشورية(1).
يذكر المؤرخ اللبناني (جرجي زيدان) أنّ الآشوريين كانوا يقيمون قديماً في بابل نحو سنة 2500 قبل الميلاد، ثم إمتدوا على دجلة إلى ما وراء نينوى، وكانوا يتكلمون لغة سامية يكتبونها على الحرف المسماري طبعاً على القراميد وقد إنقرضت هذه الامة في القرن السادس قبل الميلاد(1).
عالِم الآثار الإنگليزي (اوستن هنري لايارد) مُكتشِف آثار نينوى و آثار المدن الآشورية القديمة والذي أقام بين النساطرة، يقول أنّ هذه الآثار تعود الى شعب مُنقرِض.
العلّامة المطران (اسحق أرمله) أسقف الكنيسة السريانية الكاثوليكية في ماردين، كان شاهد عيان على المجازر التي إرتكبها العثمانيون ضد المسيحيين خلال الحرب العالمية الأولى. ألّف هذا االمطران كتاباً يسرد فيه تلك المجازر، يذكر فيه الكلدان و السريان و الأرمن و اليونانيين الذين تعرضوا للمجازر التي قام بها العثمانيون ضد المسيحيين، إلا أنّ الكتاب المذكور يخلو من إسم (آشوريين) أو (آثوريين) (3).
من جهة أخرى، يقول المؤرخ (جيمس موريس) بأنه ليست هناك أية علاقة عِرقية للآثوريين (النساطرة) بآشوريي نينوى، الذين تمت إبادتهم في عام 612 قبل الميلاد على يد الميديين و البابليين(4). يستطرد هذا المؤرخ بأنه بعد إنتﮪاء الحرب العالمية الأولى و تأسيس مملكة العراق من قِبل بريطانيا في عام 1920، قام الإنگليز بجلب النساطرة الى العراق.
الپروفيسور الأمريكي (كيلي روس) الذي كان أستاذاً في جامعة كاليفورنيا، نشر مقالاً في سنة 2010 ميلادية بعنوان (ملاحظة في الآشوريين الجدد)، حيث أنه إنتقد فيه ما يقوم به الآشوريون الجدد من تحريف متعمّد للتاريخ و إدعائات باطلة فيما يتعلق بالحضارات القديمة، قائلاً أنّ تسميتهم الحديثة لم تكن إلا نتيجة تعاونهم مع الانگليز .كما أنّ الپروفيسور المذكور نشر أبحاثاً في سنة 2001 ميلادية، يُثبت فيها أنه ليست هناك أية علاقة عرقية تربط الآشوريين الجدد بالآشوريين القدماء.
فناء (آشور) و(نينوى) مذكورٌ أيضاً في الكتاب المقدس، حيث جاء في (سفر صفنيا) ما يلي: ويمد يده على الشمال ويُبيد أشور، ويجعل نينوى خرابا يابسة كالقفر (الاصحاح 13:2). كما يذكر النبي (ناحوم) في التوراة بأن نينوى تتعرض للدمار بسبب عبادتها للأصنام وفظاظتها وجرائمها وأكاذيبها وخيانتها وخرافاتها ومظالمها وأنها كانت مدينة مليئة بالدم ومثل هذه المدينة لا تستحق الحياة، حيث يتنبأ بدمار وفناء آشور لتلك الأسباب قائلاً: وها الرب قد أصدر قضاءه بشأنك يا آشور، لن تبقَ لك ذرية تحمل إسمك (الاصحاح 1:3).
إن فناء الآشوريين الذي يشير إليه المؤرخون والكتاب المقدس، لا يعني فناء الشعب الآشوري الذي كان أسلاف الكورد من سوباريين وهوريين – ميتانيين وسومريين وغيرهم يُشكلون الغالبية العظمى من هذا الشعب، حيث تأسست مملكة آشور على أرض أسلاف الكورد، كوردستان. بالطبع لم تبتلع الأرض الشعب الآشوري، حيث ليس من المعقول أن تتم إبادة شعب بأكمله. في الحقيقة فأن ما جاء في الكتاب المقدس ودراسات المؤرخين حول فناء الآشوريين، القصد منه هو زوال إسم الآشوريين كشعب وذوبان العناصر الأكدية والبابلية في أسلاف الكورد الزاگروسيين، حيث هاجرت تلك العناصر من الصحراء السورية وجنوب بلاد ما بين النهرين الى بلاد سوبارتو وبعد قرونٍ عديدة من إستيطانها في كوردستان، إستطاعوا السيطرة على الحُكم في مملكة آشور.
المصادر
1. نيكولاي بوستغيت. حضارة العراق وآثارُه – تاريخ مصور. ترجمة سمير عبد الرحيم الچلبي، بغداد، 1991، صفحة 122.
2. جرجي زيدان. طبقات الأمم – السلائل البشرية. دار التراث، بيروت، 1969.
3. اسحق أرمله. القصارى في نكبات النصارى. 1919.
4. جيمس موريس: الملوك الهاشميون. دار الأهلية للنشر والتوزيع، 2011، صفحة 105.
a. Smith, Sidney (1928). Early history of Assyria. Londo
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 769 جار بینراوە
هاشتاگ
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 16
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 12-03-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 18-04-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 22-04-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 30-06-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 769 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی قەڵخانلۆ لە خورماتوو ساڵی 1983
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی دووەمی سەرەتایی قوتابخانەی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد، دوکان ساڵی 1978
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
کتێبخانەی ئاشورپانیپاڵ
ژیاننامە
بەکرە قیت
کورتەباس
تەلەفزیۆن لەلایەن کۆمەڵایەتی و سایکۆلۆژیەوە چ کارێک لە منداڵان دەکات
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
کورتەباس
کێشەی ئافرەت لەکلاورۆژنەی شیعری هەندێ لە شاعیرانی هاوچەرخ دا
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
کورتەباس
با هەتا هەتایە کارەساتە نەتەوەیی و نیشتمانییەکەی هەڵەبجە سیمبوڵی یەکبوون و کوردایەتیمان بێت
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
گوندی میراولی لە شارەدێی سیروان، هەڵەبجە ساڵی 1998
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی گوندی زەنگەنان، شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 2000
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
گۆرانیەکانی سێ نەوە (موزیکی عێبری بە کوردی)
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
ژیاننامە
شەهرام قەدیمی
ژیاننامە
بەکرە سوور
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
ژیاننامە
بەکر مستەفا سەعید
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
جەعفەر عومەر
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
پەرتووکخانە
کەرە فەیلەسووفە سپییە سێپێیەکە
کورتەباس
سانت بوف و هونەری رەخنە

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
موجتەبا میرزادە
21-11-2008
هاوڕێ باخەوان
موجتەبا میرزادە
ژیاننامە
سەڵاح باڵابەرز
15-04-2010
هاوڕێ باخەوان
سەڵاح باڵابەرز
بەڵگەنامەکان
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، بەیاننامەیەکیان لەبارەی شەڕی موسڵ و دۆخی دارایی هەرێم و کێشەکانی ناوخۆی یەکێتی بڵاوکردەوە
15-10-2016
هاوڕێ باخەوان
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، بەیاننامەیەکیان لەبارەی شەڕی موسڵ و دۆخی دارایی هەرێم و کێشەکانی ناوخۆی یەکێتی بڵاوکردەوە
ژیاننامە
سڵێمان حەسەن
05-01-2022
سەریاس ئەحمەد
سڵێمان حەسەن
ژیاننامە
ماریا سام
07-03-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
ماریا سام
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بەکرە سوور
17-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەکر مستەفا سەعید
17-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەکرە قیت
17-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کەرە فەیلەسووفە سپییە سێپێیەکە
17-07-2024
هەژار کامەلا
ڤیدیۆ
ماکوان کەریم؛ کێ دەڵێت عیسای کوری مەریەم لە خاچ دراوە؟ ئەوەی لە خاچ دراوە کوردستانە!
17-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
ئیخوان موسلیمین چییە و چۆن دامەزرا؟
16-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
بەختیار بایزید سادق
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لیوا ئەیوب
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم محەمەد حاجی جەرجیس
15-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەکرەم مەعروف ئۆخسری
15-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 523,852
وێنە 106,003
پەرتووک PDF 19,742
فایلی پەیوەندیدار 98,975
ڤیدیۆ 1,424
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست 
300,522

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,727

هەورامی 
65,707

عربي 
28,766

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,136

فارسی 
8,292

English 
7,139

Türkçe 
3,565

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
قوتابییانی قوتابخانەی قەڵخانلۆ لە خورماتوو ساڵی 1983
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی دووەمی سەرەتایی قوتابخانەی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد، دوکان ساڵی 1978
پەرتووکخانە
شەهید عەتا مۆفەقی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای شەهیدانی (ی.ن.ک) لە هەولێر 04
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
کتێبخانەی ئاشورپانیپاڵ
ژیاننامە
بەکرە قیت
کورتەباس
تەلەفزیۆن لەلایەن کۆمەڵایەتی و سایکۆلۆژیەوە چ کارێک لە منداڵان دەکات
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
کورتەباس
کێشەی ئافرەت لەکلاورۆژنەی شیعری هەندێ لە شاعیرانی هاوچەرخ دا
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
کورتەباس
با هەتا هەتایە کارەساتە نەتەوەیی و نیشتمانییەکەی هەڵەبجە سیمبوڵی یەکبوون و کوردایەتیمان بێت
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
گوندی میراولی لە شارەدێی سیروان، هەڵەبجە ساڵی 1998
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی گوندی زەنگەنان، شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 2000
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
گۆرانیەکانی سێ نەوە (موزیکی عێبری بە کوردی)
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی نەورۆز لە دەربەندیخان ساڵی 1989
ژیاننامە
شەهرام قەدیمی
ژیاننامە
بەکرە سوور
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
ژیاننامە
بەکر مستەفا سەعید
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
جەعفەر عومەر
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
ئینسکلۆپیدیای پێشمەرگە دێرینەکان – پارێزگای هەولێر، بەرگی 04
پەرتووکخانە
کەرە فەیلەسووفە سپییە سێپێیەکە
کورتەباس
سانت بوف و هونەری رەخنە
فۆڵدەرەکان
کۆمەڵکوژی - ڕەگەزی کەس - نێر کۆمەڵکوژی - نەتەوە - کورد وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان کورتەباس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان کۆمەڵکوژی - جۆری کەس - ئەنفالکراو کۆمەڵکوژی - جۆری کەس - قوربانیی ئەنفال پەرتووکخانە - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم پەرتووکخانە - جۆری دۆکومێنت - وەرگێڕدراو

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.703 چرکە!